VI.3 Słuchaj tego wszelika głowo

Pieśń dekalogowa zapisana w odpisie zaginionego dziś rękopisu z początku XVI w., pochodzącego ze środowiska franciszkańskiego. Zdaniem A. Brücknera autorem utworu był Ładysław z Gielniowa. Tekst wydał W. Wisłocki, Pieśń bernardyńska o należytym ‘przestrzeganiu dziesięciorga przykazań bożych, wiersz polski z początku XVI w., Rozprawy Akademii Umiejętności,

Wydział Filologiczny, t. X, Kraków 1884, s. 137–140 (w pisowni oryginalnej).

Ostatnie wydanie: W. Wydra, Polskie dekalogi średniowieczne, s. 206–213.

Słuchaj tego wszelika głowo,

Napisz to w swym siercu słowo:

Pełni Boże przykazanie,

By nie wszedł w piekielne łkanie.

Toć jest pirwe przykazanie:

Wierny wszelki krześcijanie,

Miłuj Stworzyciela twego,

Boga Ojca Wszechmocnego.

Nadeń nie masz mieć jinszego,

Bo rozgniewasz Boga twego;

Guślnicy tego nic nie dbają,

Diabła na pomoc wzywają.

Toć jest wtóre przykazanie:

Jezu Kry sta miłowanie;

Jimienia Bożego szonuj,

Darmo go nigdy nie mianuj.

Przeciw temu wszyscy grzeszą,

Co się ku przysiędze spieszą;

Wiarają się, przysiągają,

O swą duszę nic nie dbają.

Toć jest trzecie przykazanie:

Ducha Świętego wzywanie;

Dzień niedzielny pomni święcić,

Od wiary się nie chciej łęczyc.

Tego drudzy nic nie dbają,

Na pychę się wydawaj ą:

Kupie, targi, grzechy stroją,

A na dusze nic nie dbają.

Z przykazania masz czwiartego:

Czci matkę, ojca twego;

Nie czyń jim żadnej przykrości,

Wychowali cię ze złości.

Tego złe dzieci nie dbają,

Ojcu i matce łaja,

Tu źle żywią, nędznie schodzą,

Potym do piekła przychodzą.

Z przykazania masz piątego:

Nie zabijaj brata twego

Słowem, uczynkiem, ani radą,

Bo się tacy barzo zdradzą.

Nie zarażaj płodu twego,

Me mórz głodem ubogiego,

Pociesz w smętku duszę jego,

Tak ukoisz Wszechmocnego.

Toć jest szóste przykazanie:

Od nieczystości wstrzymanie;

Nie czyń grzechu cielesnego

Krom urzędu małżeńskiego.

Tego nieczyści nic nie dbają,

Na złości się wydawaj ą,

Grzechy niewymowne płodzą,

A tak do piekła przychodzą.

Toć jest siódme przykazanie:

Brata wierne miłowanie;

Nie kradni mu nic jego,

Życzy mu wszego dobrego.

Tego nie dbają lichwiarze,

Zdrajcę, zbojce i kostarze;

Swoje bliźnie zawżdy szkodzą,

Do piekła z tym tako wchodzą.

Z ósmego masz przykazania:

Wiaruj się wszelkiego łgania;

Nie mow świadectwa krzywego,

Życzy bratu wszech dobrego.

Potwarce tego nic nie dbają,

Świadectwa złe wydawają,

Często krzywo przysiągają,

Swoje duszę zabijają.

Z przykazania dziewiątego:

Rzeczy nie żędaj bliźniego,

Osła, sługi, wołu jego,

Boj się ognia piekielnego.

Łakomi tego nic nie dbają,

Swojej wolej używają;

Nigdy nie chcą być syci,

Muszą potem w piekle byci.

Z przykazania dziesiątego:

Żony nie pożędaj bliźniego,

Dziewki, wdowy ani męża,

Boj się piekielnego węża.

Jinnej drogi do Boga nie masz,

Pełni Boże przykazanie.

Jezu Kryste, Panie miły,

Daj, abych<my> z tobą zawżdy byli.