Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь
Беларускі дзяржаўны універсітэт культуры і мастацтваў
А.Я. Камінскі
Рэжысура традыцыйнага абраду
Вучэбна-метадычны дапаможнік
Мінск 2009
УДК 792:391 (075.8)
ББК 85.33я73
К 18
Рэцэнзенты
М.П. Дрынеўскі, прафесар, народны артыст Рэспублікі Беларусь, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі, мастацкі кіраўнік і галоўны дырыжор Нацыянальнага акадэмічнага народнага хору РБ імя Г.Цітовіча;
С.Б. Майсяйчук, кандыдат педагагічных навук, дацэнт, прарэктар па мастацкай творчасці і выхаваўчай рабоце Беларускага дзяржаўнага універсітэта культуры і мастацтваў;
В.В. Калацэй, кандыдат культуралогіі, дацэнт кафедры этналогіі і фальклору Беларускага дзяржаўнага універсітэта культуры і мастацтваў
Рэкамендаваны да выдання прэзідыумам навукова-метадычнага савета Беларускага дзяржаўнага універсітэта культуры і мастацтваў
Камінскі А.Я.
К 18 Рэжысура традыцыйнага абраду: вуч-метад. дапам. / А.Я.Камінскі. – Мн.: Бел. дзярж. ун-т культуры і мастацтваў, 2009. – 112 с.
ISBN 985-6798-50-7.
Аналізуюцца традыцыйная абрадавая спадчына, навацыйныя святочныя формаўтварэнні, структура сямейных урачыстасцей, якія з’яўляюцца своеасаблівым механізмам перадачы этнічных, маральна-этнічных нормаў і прынцыпаў ад старэйшых пакаленняў да малодшых. Разглядаюцца састаўныя элементы абраду, спецыфічныя рысы маналагічнай і дыялагічнай абрадавай мовы. Падаецца практычнае ўвасабленне абраду на вольным паветры.
Для выкладчыкаў, студэнтаў, настаўнікаў, усіх тых, хто цікавіцца культурна-гістарычнай спадчынай нашай краіны.
ББК 85.33я73
ISBN 985-6798-50-7 © А.Я.Камінскі 2009 г.
З
МЕСТ
Уводзіны ........................................................................... |
4 |
Раздзел 1. Абрады і іх роля ў жыцці грамадства і асобы |
|
1.1. Класіфікацыя абрадаў ............................................... |
7 |
1.2. Рытуальна-абрадавыя комплексы свят каляндарна-аграрнага цыкла ............................................................... |
13 |
1.3. Рэлігійныя абрады ..................................................... |
30 |
1.4. Сямейна-бытавая абраднасць беларусаў ................ |
37 |
1.5. Грамадскія і дзяржаўныя абрады ............................. |
41 |
Раздзел 2. Рэжысёрская распрацоўка і ўвасабленне традыцыйнага абраду ў закрытым памяшканні |
|
2.1. Рэжысёрскі аналіз народнага абраду ....................... |
45 |
2.2. Рэжысёрскае бачанне абрадавай дзеі (рэжысёрскае асваенне сцэнарыя абраду) .......................................... |
48 |
2.3. Работа рэжысёра з мастаком над мастацка-дэкаратыўным вырашэннем абраду ............................................... |
51 |
2.4. Работа рэжысёра над музычным вырашэннем абрадава-рытуальных дзей .................................................. |
54 |
2.5. Работа рэжысёра над словам і мовай у абрадзе ..... |
56 |
2.6.Пастановачная работа па ўвасабленні абраду ......... |
60 |
Раздзел 3. Асаблівасці рэжысуры народнага абраду на вольным паветры |
|
3.1. Народныя традыцыі творчай арганізацыі абрадаў на вольным паветры ............................................................. |
62 |
3.2. Вобразнасць у мастацка-дэкаратыўным вырашэнні традыцыйных народных абрадаў .................................... |
91 |
3.3. Спецыфіка пластычнай культуры ў абрадах на вольным паветры .................................................................. |
92 |
3.4. Фальклорна-этнаграфічная распрацоўка абраду каляндарнага цыкла .............................................................. |
94 |
3.5. Сцэнарна-рэжысёрская распрацоўка абраду каляндарнага цыкла ................................................................. |
95 |
Заключэнне ...................................................................... |
98 |
Літаратура ....................................................................... |
102 |