Анализ урока

Ход урока

Комментарии

Начало урока проходила в традиционной форме. Основное содержание урока начиналось с пояснения этимологии слова «тотемизм». Далее учитель показывает слайд с изображением тотемного животного «эьэ» (кырдьа5ас). Рассказывала о нем и связанными с ними обрядами. Далее также подробно изложила подготовленные к данному уроку материалы о волке, лошади, олени, стерхе, орле и черном вороне. На уроке дети тоже принимали участие, рассказывая наизусть стихотворения об орле, отвечали на вопросы, спрашивали. В конце урока для закрепления темы урока учитель задал вопросы ученикам. Урок прошел по традиционной структуре с применением элементов информационной технологии.

Грамотное начало постановки урока. При рассказе можно было затронуть: а) будучи охотниками, у северного народа до наших дней сохранилась традиция отношения к тотемным животным, б) конские волосы служат оберегами, в)легенду о роли в жизни прародительницы жителей Нюрбинского улуса Ньурбакаан,г)о долголетии черного ворона Примечательно то, что Людмила Юрьевна затронула вопрос об охране и бережном отношении к животным и птицам родного края. Дети получили достаточную информацию на уроке о тотемных животных и птицах народа саха.

Выводы:

1.Поставленные задачи выполнены

2. Атмосфера урока доброжелалательная

3. Класс с якутским языком обучения и дети, ранее занимающиеся видами якутского фольклора, удачно выбраны при подаче определенного элемента урока

4. Народная песня в исполнении учителя еще больше раскрыла и обогатила содержание урока

5. Урок оценен на «отлично»

Проверяющий: (Иннокентьева Л.Р.)

С анализом ознакомлена:

Анализ урока

Ход урока

Комментарии

Название темы урока: «Якутские графики» Класс: 7 «б» Урок проходил в школьной библиотеке. В начале урока учитель сделала соответствующие записи в классном журнале. В следующем этапе учителем были заданы вопросы для повторения пройденного урока и наводящие вопросы, касающиеся темы сегодняшнего урока. В основном этапе урока учитель, показывая слайды с фотографиями художников и набором иллюстраций работ художников, очень подробно рассказывала биографии художников и содержание каждой картины . Основное внимание уделила на смысловое значение каждого предмета и действия сюжета картины. Учащиеся по заранее собранным ими материалам, сделали сообщения. Дети ответили на вопросы учителя.

Рассказ учителя и показ слайдов с иллюстрациями работ художников очень заинтересовал учащихся. Применены несколько педагогических методов при работе с детьми, как наглядный, ретроспективный и другие. Учитель хорошо анализирует произведения и доступными словами все это передает слушателям, независимо от возраста. Дети хорошо справились с домашним заданием.

3. Тірµт култуура уруоктарын тутуллара. Уруок тэрээґин чааґа. СаІа теманы быґаарыы. ЧиІэтэр µлэлэр. Хатылыыр µлэлэр. Ыйытыы, билиини бэрэбиэркэлээґин. Уруогу тµмµктээґин.

Этапы урока национальной культуры. Организационный момент. Прохождение новой темы. Закрепление. Повторение. Итог.

1. Тірµт культура уруоктарын тутуллара.

Хас биирдии уруок тиибэ бэйэтэ туспа тутуллаах (этаптардаах) буолар. Уруоктар маннык сµрµн кэрчиктэртэн (этаптартан) тураллар: тэрээґин чаас, саІа теманы быґаарыы, хатылааґын, чиІэтии, дьиэ±э сорудах, дьиэ±э µлэни бэрэбиэркэлээґин, о±олору ыйытыы, билиилэрин бэрэбиэркэлээґин, тµмµктээґин.

Уруок бу чаастарын учуутал µлэтин соругуттан, тематын ис хоґоонуттан, кылааґын о±отун састаабыттан, бэйэтин дьо±уруттан уо. д. а. араас, учуутал уонна µірэнээччи икки ардыгар µіскµіхтээх сыґыаннары іті кірін, бэйэтэ хайдах табыгастаах дии саныырынан, араастаан аттаран туґаныан сіп.

Учуутал дьарыга	Ґірэнээччи дьарыга
I. Тэрээґин чаас.
II. СаІа теманы барыы.
III. Хатылааґын.
IV. ЧиІэтии.
V. Дьиэ±э сорудах.
VI. Тµмµк.

Уруокка о±о уонна учуутал µлэлээґиннэрэ чопчу быраабылаларынан салайтарар. Ол о±олор ійдірµгэр-санааларыгар, иэйиилэригэр µіскµµр дьайыыларга оло±урар. Уруокка наадалар:

1. Јйдітіргі бэлэмнээґин. Ааспыт матырыйаалы саІа теманы биллэрэгэ анаан санатыґыы. О±о бол±омтотун чопчу сыалга-сорукка тµмµµ уруок сыалын ситиґэригэр суолтата улахан. Онон маннык бэлэмниир тµгэн хайаан да баар буолуохтаах.

2. О±о ылыныыта. О±о±о саІа ійдібµллэри быґаарар, иґитиннэрэр, кірдіріор тµгэн бара булгуччулаах. Бу маннык µлэ табан тэриллиитэ о±о саІа теманы ійдііґµнэ тµргэтииригэр уонна бигэ буолуутугар тириэрдэр.

3. Јйдііґµн, умнубаттык ылыныы. ЧиІэтэр, хатылыыр µлэлэр ыытыллыылара о±о норуот культуратын иІэригнэригэр аналлаах.

4. О±оттон тіттірµ истии, µірэммити, билбити кэпсэттэрии. Манна о±о билбитигэр оло±уран, араас µлэлэри толорторор уонна о±олор билиилэрин билгэлиир этаба сіп тµбэґэр.

Ити курдук уруок этаптара бэйэ-бэйэлэриттэн сибээстээхтик, утумнаан сайдан иґэр µлэ сыаба буолар гына холбонуохтаахтар уонна биирдэрэ биирдэригэр бэлэмнэнии, бигэргэтии, чиІэтии уонна тµмµктээґин буолуохтаах. Уруок сµґµіхтэригэр ананар бириэмэ кээмэйэ чопчу сµґµіххэ ананар ис хоґоонтон, туруоруллар сыалтан, о±о бол±омтотун тµмµµ ирдэбиллэриттэн тутулуктанар.

1. Уруок тэрээґин чааґа.

Уруок хайдах са±аланарыттан кини ситиґиилээх буолуута тутулуктаах. Тус-туґунан типтээх уруок тэрээґинэ эмиэ майгыннаспат. Тэрээґин чаас о±олору µлэлииргэ - µірэнэргэ бэлэмнээґини уонна уруок слоругун туруорууну эрэйэр.

Уруок са±аланыытын былаанныырга о±о бол±омтотун тµмэр туґуттан маннык ірµттэри учуоттуохха наада:

- уруок иккис этаба туох буолуохтаа±ын уонна тэрээґин чааска о±о бол±омтотун туохха тохтотору;

- бу уруок ханнык уруок, перемена кэнниттэн уонна хаґыс уруогунан са±аланарын;

- кылаас о±олоро предмеккэ уонна учууталга сыґыаннарын;

- биирдиилээн о±олор бэрээдэктэрин, µлэлиир дьо±урдарын;

- чопчу тема, µлэ ис хоґоонугар о±олор хайдах сыґыаннаах µлэлиэхтэрин;

- ханнык кылааска уонна хайдах усулуобуйа±а µірэтэри;

- о±олор тэриллэрин уонна ааспыт уруокка бэриллибит соруда±ыхайдах толорон кэлиэхтэрин;

- учуутал бэйэтин майгытын, тылын-іґµн, туттуутун-хаптыытын ити усулуобуйа±а туруоран кірµіхтээх.

Ити барыта тµмµллэн, учууталга о±о ірі кіті±µллэн µірэнэр ба±атын кібµтэр гына уруогу са±алыыр албастары, ньымалары буларыгар, толкуйдууругар кіміліґµіхтээх.

Уруогу са±алыырыгар учуутал ірµµ µчµгэй настроениелаах, ірі кіті±µллэн туран, уруок сыалыгар эбэтэр чопчу µлэ±э тардар ньымалары, боппуруостары буоуохтаах.

2. СаІа теманы быґаарыы.

СаІа теманы ійдітµµгэ бµтµн уруок эбэтэр уруок хас да этаба ананыан сіп. СаІаны быґаарыы мэлдь о±о урут билбитигэр оло±уран иґэр гына аттарыллыахтаах уонна хайаан да чиІэтэр эрчиллиилээ буолуохтаах. О±о урут билбэтин биллэрэр ис хоґоон уруок бириэмэтигэр сіп кээмэйдээх, µірэнээччи кыа±ыгар сіп ыараханнаах µлэ гына аттарыллыахтаах.

СаІа теманы быґаарыы, ійдітµµ уруога маннык тутуллаах тэрийиллиэн сіп: тэрээґин, дьиэ±э µлэни бэрэбиэркэлээґин, теманы быґаарыы, быґаарыыны чопчулааґын, чиІэтии, дьиэ±э сорудах, тµмµктээґин.

Дьиэ±э µлэни бэрэбиэркэлээґин саІа теманы ійдітіргі бэлэмнэнии быґыытынан ыытыллыахтаах. Ол аата, дьиэ±э µлэ бэриллэригэр эрдэттэн бу уруогу хайдах тэрийэри іті кірін сорук туруоруллуохтаах. Онон учуутал дьиэ±э µлэни кэлэр уруок тематын кытта ыпсаран сибээстиир сатабыллаах буолуохтаах.

3. ЧиІэтэр µлэлэр.

СаІа матырыйаалы быґаарбыт кэннэ, хайаан да чиІэтэр µлэ тэрийиллэр. ЧиІэтэр эрчиллиилэр саІа теманы µірэтии этабын эбэтэр туспа уруок быґыытынан ыытыллыахтарын сіп.

ЧиІэтиини тэрийии µірэтэр µлэ ордук уустук, ыарахан уонна эппиэттээх кірµІэ буолар. О±о кі±µн тардыы, салгыппаттык µлэлэтии учууталтан элбэх сатабылы, булугас ійµ, маастарыстыбаны эрэйэр.

ЧиІэтии уруогун тутула маннык буолуон сіп: тэрээґин, дьиэ±э µлэни бэрэбиэркэлээґин, о±олору ыйытыы, чиІэтэр µлэлэр, тµмµктээґин, дьиэ±э сорудах. Биллэн турар, бу тутулу учуутал араастаан уларытан аттарыан сіп.

ЧиІэтэр µлэлэргэ о±о бэйэтэ µлэлииргэ µірэниэхтээх. Уруок сонуннук ыпсыґар сибээстээх эрчиллиилэртэн, сорудахтартан таІыллыахтаах. Маннык уруоктарга бэриллэр дьиэ±э µлэлэр о±о айымньылаахтык µлэлииригэр тиэрдэр хайысхаланыылара ордук кідьµµстээх.

ЧиІэтэр µлэ±э араас проблемнай тµгэннэри µіскэтэн, норуот культуратын іссі дириІник билэргэ, кини араас кістµµлэрин ійдµµргэ айымньылаахтык, ійдіін-дьµµллээн сыґыагннаґарга о±олору уґуйуллар.

4. Хатылыыр µлэлэр.

Хатылааґын диэн урут билэри хаттаан сіргµтэн ійдітµµ, санатыґыы, іссі дириІник µірэтэргэ бэлэмнэнии ааттанар.

1) хатылааґын – хаттаан µірэтии, урут билбити сіргµтµµ буолла±ына, чиІэтии билбити умнубаттык ійдµµргэ аналлаах;

2) хатылааґын методиката, ньымалара урут баар буола сылдьыбыты ійдµµргэ туґуланар эбит буоллахтарына, чиІэтэр эрчиллиилэр, сорудахтар чахчы билэргэ оло±уран, саІа быґаарыылары, айымньылаах µлэлэри, ырытыылары толорууга оло±ураллар;

3) хатылааґын бары, биллэри хат сіргµтэргэ оло±урар буолан, о±о памятыгар тирэ±ирэр, оттон чиІэтии дириІэтэр, айымньылаахтык µлэлиири эрэйэр буолан, толкуйдуур дьо±урга туґуланар.

5. Ыйытыы, билиини бэрэбиэркэлээґин.

Хатылааґын уонна чиІэтии µлэлэрэ ніІµі іттµнэн, о±о билиитин кэриІин билгэлииргэ ньыма быґыытынан туттудллуохтарын сіп. Учуутал хас уруок аайы о±о билиитин бигээн, билгэлээн кірір ыйытыылары тэрийэр.

Тірµк культура уруоктарыгар ыйытыы µс арааґа туттуллар: биир о±о эппиэттээґинэ, хас да о±оттон биир тµгэІІэ ыйытыы уонна кылаас о±олорун тилийэ ыйытыы.

6. Уруогу тµмµктээґин.

Хас биирдии уруок сипит-хоппут формалаах µлэ кірµІэр кубулуйарыгар сатаан тµмµктээґин улахан суолталаах. Тµмµгµ оІоруу уруок са±аланыытыттан ыла курдары толкуйданар эрэ буолла±ына, дьиІнээхтик табыллар: туруоруллубут сыал-сорук ситиґиллиитин уонна кэлэр уруоктар ыпсыґыыларын кірµіхтээхпит уруок бµтэр тµгэнигэр.

Уруок тµмµктµµ чааґыгар баар буолаллар: чиІэтэр хатылааґын, дьиэ±э соруда±ы биэрии, сыаналары туруортааґын, учуутал тµмµк тыла.

4. Кылаас таґынан µлэни тэрийии.

Организация внеклассной работы.

Оскуола±а кылааґы таґынан µлэ сµрµннээн икки хайысханан барар: тиґиктээх (систематическай) уонна кэмиттэн кэмигэр (эпизодическай). Биллэн турар, бу кылаас, оскуола иґинэн ыытыллар µлэлэр сыаллара-соруктара биир буолан баран хайысхалара, тэрийэн ыытар ньымалара уратылар. Кылааґы таґынан µлэни тэрийиигэ оскуола ис тыына, µірэнээччилэр кыахтара, интэриэстэрэ, учуутал киґи быґыытынан уратыта, профессиональнай таґыма улахан оруолу ылар.

Оскуола±а кыраайы µірэтиинэн, норуот фольклорунан (ырыа-тойук, хомус, олоІхо, µІкµµ), прикладной култууранан (туоґунан, сиэлинэн, ииґинэн, муоґунан, маґынан, тимиринэн) ба±аран, идэтийэн туран дьарыктанар о±олор баар буолаллар. Учуутал маннык о±олору тµмэ тардан кылаас таґынан араас куруґуоктары, тµмсµµлэри, кулууптары кідьµµстээхтик тэрийэн ыытар буолла±ына, о±о сібµлµµр дьарыгын салгыы сайыннаран, айыл±аттан бэриллибит талаанын таба тайанан инники іттµгэр идэтин таларыгар уонна ону баґылыырыгар олук уурар.

Манна, биллэн турар, учуутал бэйэтин уратыта, ордук тугунан бэйэтэ дьарыктанара, кыа±а быґаарар оруолу ылар.

Куруґуокка о±о ахсаана салайааччы кірµµтµнэн быґаарыллар, биир ис хоґоонноох дьарыгы о±олор саастарынан наардаан, икки хас білі±µнэн тус-туґунан тэрийэн ыытыан эмиэ сіп. Учуутал тустаах о±о уратытын, киниэхэ туґуланар анал µлэлэри, сорудахтары наардаан оІороро ирдэниллэр, ону таґынан о±о µлэтин ситиґиитин, сатамматах ірµттэрин кэмигэр бэлиэтиирэ, сайыннарар суолу кірдµµрэ эрэйиллэр. Куруґуоктар (уґуйааннар) ис хоґооннорун, тэрийэн ыытар ньымаларын маннык наардыахха сіп:

- кыраайы µірэтэр, фольклорнай куруґуоктар: ырыа-тойук, хомус, олоІхо, µІкµµ;

- прикладной култуура±а: туоска, сиэлгэ, иискэ, муоска, маска, тимиргэ куруґуоктар.

Кыраайы µірэтии куруґуога. Ханнык ба±арар улуус, тµілбэ бэйэтэ киэн туттар дьонноох, ытык миэстэлэрдээх буолар. Куруґуокка о±о тірµччµтµнэн, о±олор нэґилиэгинэн, тіріібµт улууґунан, республикатынан киэІ туттар, кинилэр историяларын µірэтэр сыалы-соругу туруорунар. Норуокка бэйэлэрин ааттарын ааттаппыт µтµі-мааны дьон µлэлээбит µлэлэрин, олохторун ча±ылхай тµгэннэрин кинигэттэн, хаґыаттан эрэ буолбакка, кинилэр µілээннээхтэриттэн, аймахтарыттан истэллэр. Ґірэнээччилэр матырыйаал хомуйан оскуола иґинэн музей тэрийдэхтэринэ, тіріібµт нэґилиэктэригэр µтµі ійдібµнньµгµ хаалларыахтара.

Куруґуокка сµрµн кіміліґііччµлэринэн музей µлэґиттэрэ, история учууталлара буолаллар. Экскурсиялар, кірсµґµµлэр, интервьюлар, бэлиэ миэстэлэринэн походтар тµмµктэригэр альбомнар, киинэлэр, хаґыакка ыстатыйалар тахсаллар. О±олор араас хабааннаах конкурстарга, кµрэхтэргэ кыттан тыллара-істірі чочуллар, ону таґынан туґааннаах литератураны хасыґан, чинчийэн, олохтоох матырыйаалы іссі кэІэтэн биэрэллэр. Ґірэх матырыйаала оло±у кытта дьµірэлэґэрин ійдµµ µірэнэллэр, олорор сирдэрин-уоттарын, нэґилиэктэрин оло±ун-дьаґа±ын историятын билэ улааталлар. Манны таґынан учуутал µірэнэччилэри дьон ортотугар µлэлиир, кэпсэтэр, общество±а тутта-хапта сылдьар культуратын иІэрэ улаатыннарар.

Туостан тигии куруґуога. Улуустарга туостан тигии маастардара элбээтилэр. Оскуолаларга туостан кырыйар, тигэр дьарыктар µгµстэр. Нам улууґун БітµІ орто оскуолатын учуутала Осипова Матрена Михайловна о±олору туоґунан туттарга µірэппиэ ыраатта. «Туос иґити тигии», «Сахалар туос оІоґуктара» диэн тірµт култууратын µірэтээччилэргэ кімі кинигэлэрдээх. Кини туос оІоґук историятын, хайдах оІоґуллубутун, туттуллар аналын кэпсээн, былыргы иґиттэри туттаран-хаптаран, музейга сылдьан кірдірін баран, тиктэрэ µірэтиэххэ сіп диэн бэлиэтиир. Куруґуокка µірэнээччи туоґу хастааґын, харайыы, іІнііґµн, таІастааґын, туттар тэриллэр, туос малы тигэргэ туттуллар сиэли, сабы бэлэмнээґин туґунан билсэр, тигэргэ холонор.

Иис куруґуогар µгµс сыллар устата оскуола±а о±олору иискэ, прикладной искусство µгэстэригэр уґуйбут норуот маастара Анна Прокопьевна Скрябина µлэтин опытын туґаныахха сіп. Синньэлиир – мындыр дьарык, илии µлэтэ. Маґынан кыґан, муоґунан чочуйан оІорор, уґанар курдук, синньэлииргэ эмиэ элбэх кµн-дьыл барар, сатабыл, дьо±ур ирдэнэр. Ґірэнэргэ сыраны, дьулууру эрэйэр. 7-8 кылааска µірэнэр о±олортон талан µірэтиллиэн наада.

Синньэлииргэ уґуйаан программатын соруктара:

1. Синньэлиир ньымалары баґылыырга µірэтии (кіні, мииннэрии, хабайыы, хайа анньыы, ураа, баттатыы, синньэлии, солбуйа тардыы, суґуохтуу тардыы сииктэр).

1. Ґірэнэр о±о ійµн-санаатын, µлэлиир дьо±урун сайыннарыы.

1. Былыргы тірµт синньэлиир идэбитин билиІІи олоххо дьµірэлээґин.

Синньэ – синньэлээґин диэн, былыргы тыл билигин быысапка-быысапкалааґын диэн ійдінір.

МаІнайгы сыл бу уустук идэ µлэлиир ньымаларын баґылыырга µірэнэллэр. Ґірэнээччи ійµн-санаатын, бол±омтотун уран, ис дууґатыттан, ір кэм устатыгар тулуйан, сыралаґан µлэлиир буолла±ына µлэтэ тµмµктээх, дьо±ура-талаана сайдар.

V. САХА РЕСПУБЛИКАТЫН НОРУОТТАРЫН КУЛЬТУРАТЫГАР ҐЈРЭТЭР ҐЛЭНИ БЫЛААННАА¤ЫН

5. Календарнай-тематическай былаан. Календарно-тематический план. Календарнай былааннар. Тематическай былааннар. Уруок былааннара (методистар кірµµлэрэ)

Тірµт култуураны оскуола±а µірэтэр µлэни тэрийэргэ µс суол былааны оІоруу ирдэнэр: бастакыта - µірэх чааґын, темаларын чиэппэрдэринэн аттарыы; иккиґэ – темалары уруоктарга µллэрэн, тірµт култууранан иитэр µлэни іті кірін сибээстээґин; µсµґэ – уруоктар соруктарын, ньымаларын, ырыІалаан учуутал уонна µірэнээччи чопчу µлэлэрин таІыы.

Бастакы былааны календарнай былаан диэн ааттанар. Кини сµрµн анабыла тірµт култуураны µірэтиигэ программа ыйыыларын ырыІалаан ійдііґµн буолар. Программаны µчµгэйдик ырыІалаан баран, хас биирдии чиэппэргэ ханнык темалары µірэтэри быґаарыллар.

Календарнай былааннар

Тірµт култуураны сыл устата µірэтиини барыллаан былааннааґын календарнай былаан диэн ааттанар. Маныаха сµрµн бол±омто кылааска бэриллэр чааска оло±уран программанан ыйыллар темалары чиэппэрдэринэн µллэриигэ ууруллар. Бу былааны оІорорго учуутал маІнай чиэппэр аайы хастыы чаас тиксэрин быґаарар. Ол кэнниттэн темалары хас часка µірэтиллэллэринэн кірін чиэппэрдэргэ аттаран туруоруллар.

Программа±а орто сµґµіх кылаастаорга тірµт култуураны µірэтиигэ бачча чаас кірµллэр: . Нэдиэлэ±э биирдии чаас тиксэр.

Билигин хас чиэррэр аайы хастыы нэдиэлэ баарын быґаарыахха наада. Ону икки ньыманан оІоруохха сіп: бастакытынан, чопчу сыл календарын кірін олорон, каникуллар болдьохторун таґаара-таґаара нэдиэлэ ахсаанын аа±ыы; иккиґинэн, чиэппэргэ µірэх кµнµн аа±ан баран, 7-±э µллэрэн нэдиэлэ ахсаанын таґаарыы.

Календарнай былаан учуутал программаны учебник матырыйаалын кытта дьµірэлээн ырытан кірірµгэр уонна тірµт култуураны µірэтэргэ сыллаа±ы µлэтин тосхолун киэІник ырыІалаан ійдµµрµгэр туґуланар. Онон календарнай былааны учуутал маннык схеманан оІосторо ордук кідьµµстээх буоулуо±а.

15 тема баар. Сылга 34 чаастаахпыт.

1чиэппэр 9 нэдиэлэ.

Уруок нµімэрэ	Тема аата	Чааґа	Ыйа-кµнэ	Уруок сыала

2 чиэппэр.

3 чиэппэр.

4 чиэппэр.

Иккиґи – тематическай былаан дэнэр. Кинини оІорорго календарнай былаан уонна учебник, учебник кімі пособиета, методическай ыйынньыктар туттуллаллар. Хас биирдии теманы µірэтии сµрµн идеятын олоххо киллэриигэ литератураны, атын предметтэри кытта сибээстээґин, иитэр сорук чопчуланыахтаахтар.