- •1 Значенее задачы функцыі гістарычнай навуцы.
- •2 Стара. Грамадства на тэрыторыі Беларусі. Храналагічныя рамкі і кароткая хар-ка перыядаў.
- •3 Узнікненне Беларусі: розныя падыходы і канцэпцыі. Паходжанне назваў “Белая Русь”, “Чорная Русь”
- •4 Першыя дзяржаўныя аб’яднанні на тэрыторыі Беларусі. Полацкае і Тураўскае княства.
- •5 Барацьба Беларускага насельництва з крыжакамі і мангола татарамі.
- •6 Увядзенне хрысціянства на беларускіх землях, яго ўплыў на жыццё феадальнага грамадства.
- •7 Дзейнасць беларуских асветникаў.
- •9 Утварэнне Вялікага княства Літоўскага: розныя падыходы і канцэпцыі. Роля беларускіх зямель у станаўленні вкл.
- •11 Дэнастыйная барацьба у княстве у 70 - 90 14ст Кейстут, Ягайла, Андрэй поалцкі.
- •12 Крэуская унія і яе значэнне. Пачатак каталіцтва.
- •13 Унутранная і знешняя палітыка князя Вітаута Грюнвальдская битва
- •14 Статут вкл 1529 і 1566 і Адміністрацыйна-- тэратарыяльны, ваенныя і судовыя рэформы.
- •15 Аграрная рэформа. Валочная памера.
- •16 Эканмічнае зазвіццё гарадоу і мястэчак мАгдэнбургскае права і сістэма самакіравання.
- •20 Рэформы у Беларусі. М. Радзівіл. Будны, Цяпінскі
- •21 Перадумовы і прычыны Люблінскай уніі. Утварэнне рп.
- •22 Дзяржаўна прававое становішча вкл у складзе рп.
- •23 Барацьба беларускага народа супраць феадальнага прыгнету і польска-каталіцкай экспансіі.
- •24 Берасцейская царкоўная унія. Барацьба уніяцкай царквы за існаванне і самабытнасць.
- •25 Сацыяльна – эканамічнае становішча Беларусі у складзе рп. 16- 18ст.
- •26 Знешняя палітыка рп. Войны.
- •27 Рэч Паспалітая у Паўночнай вайне. 1700 – 1721
- •28 Прычыны і вынікі першага падзелу рп
- •29 Рэформы рп. Канстытуцыя 3 мая 1791.
- •30 Другі падзел рп. Пўстнне т. Касцюшко. Трэці падзел Рэчы Паспалітай і яго вынік.
- •32 Крызіс феадальна – прыгоннецкай сістэмы. Эканамічныя рэформы 30-50 г 19 ст.
- •33 Вайна 1812 на тэрыторыі Беларусі.
- •34 Грамадска- палітычны рух на Беларусі у 19 ст. Дэкабрысты.
- •35 Паўстанне 1830 – 1831 і яго вынік для Беларусі.
- •36 Школа і адукацыя. Віленскі Універсітэт.
- •37 Культура Беларусі у першай палове 19 ст
- •38 Буржуазныя рэформы 60 – 70. Асаблівасці на Беларусі.
- •39 Паўстанне 1863 – 1864 к. Калiноўскi
- •40 Асаблівасці развіцця капіталізму у прамысловасці і сельскай гаспадарцы у другой палове 19ст
- •41 Утварэнне палітычных партый і арганізацый.
- •42 Беларусь ва умовах і-й сусветнай вайны (1914-люты1917 г.). Беларускі нацыянальны рух.
- •43 Рэвалюцыя 1905-1907 гг. На Беларусі.
- •44 Бел культура ў хіх-пачатку хх ст.
- •45 Фармираванне Беларускай нацыі.
- •47 Утварэнне бсср
- •52 Заходняя Беларусь пад уладай Польшчы (1921-1939гг.)
- •53 Пасляваеннага разбурэння бсср
- •54 Асноўныя рысы грамадска-палітычнага развіцця Беларусі.
- •55 Развіццё культуры б ў 1946-1985 гг.
- •57 Грамадска палитычнае развиццё в рб
- •1 Значенее задачы функцыі гістарычнай навуцы.
- •2 Стара. Грамадства на тэрыторыі Беларусі. Храналагічныя рамкі і кароткая хар-ка перыядаў.
1 Значенее задачы функцыі гістарычнай навуцы.
Гісторыя - гэта навука аб мінулым чалавечага грамадства і яго сучаснасці, аб заканамерна-стадыях развіцця грамадскага жыцця ў пэўных формах, у прасторава-часавых вымярэннях. Утрыманнем гісторыі наогул служыць гістарычны працэс, які расчыняецца ў з'явах чалавечага жыцця, звесткі аб якіх захаваліся ў гістарычных помніках і крыніцах. З'явы гэтыя надзвычай разнастайныя, дакранаюцца развіцці гаспадаркі, вонкавага і ўнутранага грамадскага жыцця краіны, міжнародных адносін, дзейнасці гістарычных асоб.
Гісторыя выконвае некалькі сацыяльна значных функцый.
Першая - пазнавальная, інтэлектуальна якая развівае, што складаецца ў самім вывучэнні гістарычнага шляху краін, народаў і ў аб'ектыўна-праўдзівым, з пазіцыі гістарызму, адлюстраванні ўсіх з'яў і працэсаў, складнікаў гісторыю чалавецтва.
Другая функцыя-практычна-палітычная. Сутнасць яе ў тым, што гісторыя як навука, вы-уяўляючы на аснове тэарэтычнага асэнсавання гістарычных фактаў заканамернасці развіцця грамадства, дапамагае выпрацоўваць навукова абгрунтаваны палітычны курс, пазбягаць суб'ектыўных рашэнняў.
Трэцяя функцыя - светапоглядная. Гісторыя стварае дакументальна дакладныя аповесці аб выбітных падзеях мінулага, аб мыслярах, якім грамадства абавязанае сваім развіццём.
Вывучэнне гісторыі прывучае думаць гістарычнымі катэгорыямі, бачыць грамадства ў развіцці, ацэньваць з'явы грамадскага жыцця па стаўленні да іх мінуламу і суадносіць з наступным ходам развіцця падзей.
2 Стара. Грамадства на тэрыторыі Беларусі. Храналагічныя рамкі і кароткая хар-ка перыядаў.
Першае пранікненне людзей на тэрыторю сучаснай Беларусі адбылося толькі ў верхнім палеаліце, прыкладна 40 тыс. гадоў таму назад.
Вядомы дзве самыя старажытныя верхнепалеалітычныя стаянкі чалавека на тэрыторыі Беларусі.
У вельмі цяжкіх умовах жыцця чалавек вымушаны быў навучыцца здабываць агонь, будаваць прымітыўнае жыллё, удасканальваць спосабы палявання на буйных жывёл.
Па меры таяння і адступлення ледніка ў сярэднім каменным веку, мезаліце (8-5 тыс. гг. да н.э.) адбылося поўнае засяленне чалавекам тэрыторыі Беларусі.
Для жыцця і побыту людзей была характэрна радавая арганізацыя. Радавыя абшчыны аб'ядноўваліся ў плямёны. Асноўныя прылады працы вырабляліся з крэмню (крэмніевыя пласціны, сякеры, цяслы, разцы, скрабкі, скоблі), дрэва або касці.
Каменны век завяршыўся эпохай новага каменнага веку - неаліту (4-3 тыс. гг. да н.э.). З'явіліся гліняны посуд, прадзенне і ткацтва.
Этнас (ад грэч. ethnos - племя, народ) - устойлівая супольнасць людзей, якая склалася гістарычна на пэўнай тэрыторыі, мае агульную мову, культуру, побыт, псіхалагічныя рысы і самасвядомасць.
Індаеўрапейскі перыяд этнічнай гісторыі Беларусі пачаўся ў бронзавым веку з часу рассялення на яе тэрыторыі індаеўрапейскіх плямён. Яго храналагічныя рамкі: 3-2 тыс. гг. да н.э. - да нашага часу.
Прыкладна 3 - 2 тыс. гг. да н.э. адбыўся дэмаграфічны выбух, пачалося "вялікае перасяленне народаў".
Інснуе некалькі канцэпцый прарадзімы індаеўрапейцаў. Адна з іх - канцэпцыя еўрапейскай лакалізацыі - Паўночнай Германіі і Паўднёвай Скандынавіі.
У канцы ХІХ - пачатку ХХ ст. узнікла званая балканская канцэпцыя прарадзімы індаеўрапейцаў.
Найбольш навукова абгрунтаванай з'яўляецца канцэпцыя пярэднеазіяцкай прарадзімы індаеўрапейцаў. У адпаведнасці з ёй праіндаеўрапейцы да міграцыі жылі ў Пярэдняй Азіі, там, дзе цяпер знаходзяцца Іран, Ірак, Афганістан
У 4-3 тысячагоддзі да н.э. пачалася міграцыя праіндаеўрапейцаў са сваёй прарадзімы.
Гэты магутны міграцыйны паток стаў крыніцай рассялення праіндаеўрапейцаў у Еўропе, у тым ліку і ў Беларусі.
Пры сустрэчы з мясцовым насельніцтвам індаеўрапейцы, якія знаходзіліся на больш высокай ступені сацыяльна-эканамічнага развіцця перамагалі яго і асімілявалі.
У выніку асіміляцыі мясцовага неалітычнага насельніцтва індаеўрапейцамі сфарміраваўся новы этнас - балты. Балты жылі на тэрыторыі сучаснай Беларусі да прыходу сюды славян.
Каменны век уступіў месца бронзаваму веку (3-2 тыс. гг. да н.э. - 1 тыс. гг. да н.э.). Агульная колькасць насельніцтва ў бронзавым веку магла быць ад 50 да 75 тыс. чалавек.
Бронзавы век уступіў месца жалезнаму веку (1 тыс. гг. да н.э. - IV-V стст. н.э.). Мясцовыя плямёны асвоілі жалезаапрацоўку.
Ёсць некалькі канцэпцый прарадзімы славян. Но найбольш навукова абгрунтаванай і распаўсюджанай з'яўляецца канцэпцыя цэнтральнаеўрапейскай лакалізацыі славян, паводле якой прарадзімай славян трэба лічыць тэрыторыю дзе сёння знаходзяцца Германія, Чэхія, Славакія, Польшча, самыя заходнія раёны Беларусі.
У IV-VII стст. адбылося другое "вялікае перасяленне народаў". Аднак яго храналагічныя
Са сваёй прарадзімы частка славян пачала масавы рух на поўдзень. Сёння гэта - балгары, сербы, харваты, славенцы, македонцы і інш.
Другая частка славян са сваёй прарадзімы рухалася на ўсход. Яны асімілявалі мясцовае балцкае, фіна-угорскае і цюркскае насельніцтва. Усходнія славяне сёння - гэта беларусы, рускія і ўкраінцы.
У VI-VII стст. славяне пачынаюць пранікаць у балцкі арэал. У VIII-IX стст. пачынаецца масавае рассяленне славян на тэрыторыі сучаснай Беларусі.
У выніку славяна-балцкага ўзаемадзеяння ўзніклі крывічы, дрыгавічы, радзімічы - не непасрэдныя продкі беларусаў, а этнічныя супольнасці на тэрыторыі сучаснай Беларусі ў IX - першай палове XII ст.