![](/user_photo/2706_HbeT2.jpg)
- •1.Предмет, значение и цели курса «Истории Белоруссии». Периодизация истории Белоруссии. Источники изучения курса.
- •2. Первобытное общество - общий этап в истории человечества. Заселение территории Белоруссии. Основные занятия первобытных людей, их общ строй.
- •3. Великое переселение народов. Расселение индоевропейцев. Балты и славяне на территории современной Белоруссии.
- •21. Вайна 1654-1667гг
- •4. Зарождение гос-венности у вост славян. Полоцкое и Турово-Пинское княжества-первые гос образования на территории Белорусии.
- •5. Беларускія землі ў перыяд феадальнай раздробленасці
- •6. Барацьба супраць крыжакоў і татара-манголаў
- •7. Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель у іх-хііі стст.
- •60. Распад ссср.Независимость бсср. Создание снг.
- •8. Рэлігія і культура ў 9-13 ст.
- •9. Сучасныя канцэпцыі паходжання беларусаў
- •10. Утварэнне вкл
- •11. Дзяржаўны і саслоўны лад вкл
- •12. Знешняя палітыка вкл ў 13-16 стст
- •13. Становішча вкл у палітычнай сістэме рп
- •61. Утварэнне і дзейнасць палітычных партый, грамадскіх арганізацый, аб’яднанняў і рухаў. Фарміраванне шматпартыйнай сістэмы
- •16. Развіццё феад.Адносін на Беларусі.
- •18. Этнічныя працэсы на беларускіх землях у 14-17 стст
- •62. Грамадска-палітычнае становішча і перспектывы развіцця Рэспублікі Беларусь
- •20. Казацка-сялянская вайна 1648-1667гг
- •22. Сацыяльна-эканамічнае становішча беларускіх зямель у другой палове XVI-XVIII ст.
- •17. Беларуская культура ў 13-17 стст
- •40. Рэвалюцыя 1905-1907 гг. На Беларусі.
- •25. Беларуская культура ў 17-18 стст
- •26. Политика царизма в Белоруссии в конце 18-19 ст.
- •28. Эканамічнае развіццё Беларусі ў першай палове XIX ст. Рэформы Кісялёва.
- •29. Общественно-политическое движение на б в 18-19. Восстания 1794 и 1830-31 гг.
- •41. Культура Беларусi пачатку XX ст.
- •30. Искусство Белоруси в 18-19ст.
- •31, 33. Отмена крепостного права.Буржуазные реформы 1860-1880г.
- •32. Восстание 1863-1864гг на б, его итоги и значение.
- •46. Создание бсср и л-бсср.
- •34. Культура Беларусi другой паловы XIX – пачатку XX ст.
- •35. Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх губерняў у 60-я гады XIX ст. – першыя гады XX ст.
- •36. Дзейнасць народніцкіх арганізацый на Беларусі ў 1870-1890гг
- •37. Сацыял-дэмакратычныя, народніцкія партыі і арганізацыі на Беларусі ў пачатку хХст.
- •38. Фарміраванне беларускай нацыі
- •43. Лютаўская рэвалюцыя 1917 г. Бел нац рух.
- •39. Беларускі нацыянальна-культурны рух у пачатку XX ст.
- •45. Абвяшчэнне бнр. Дзейнасць Рады бнр
- •47. Беларусь ў гады савецка-польскай вайны.
- •48. Беларусь у гады нэПа.
- •49. Нацыянальнае і дзяржаўнае будаўніцтва ў 1919–1920 гг.
- •50. Беларусь ў перыяд усталявання таталітарнага рэжыму.
- •51, 53.. Западная б в составе Польши.Воссоединение Зап б и бсср.
- •52. Развитие образования ,науки и литературы на б в 1917-1941гг.
- •54. Нападение фашистской Германии на ссср и оборонит бои на терр б.
- •55. Освобождение б от захватчиков. Окончание 2 мировой войны. Ее итоги.
- •56. Обновление и развитие нар хоз-ва бсср в 1945-1950гг
- •59. Развитие образования и науки б в послевоенное время.
- •42. Першая сусветная вайна.
35. Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх губерняў у 60-я гады XIX ст. – першыя гады XX ст.
Рэформа 1861 г., праведзеная ў iнтарэсах памешчыкаў, абумовiла “прускi” варыянт развiцця аграрнага капiталiзму ў Расii. На Беларусi яго рысы былi яшчэ больш выразныя. Тут памешчыцкае землеўладанне не толькi пераважала, але i мела выразны латыфундыяльны характар. Буйныя памешчыкi валодалi дзесяткамi i сотнямi тычяч дзесяцiн зямлi, а сялянскiя надзелы складалi ў сярэднiм ад 2 да 5 дзесяцiн на мужчынскую душу.
Пераход да капiталiстычнага земляробства на Беларусi адбываўся паступова. На змену прыгоннiцтву спачатку прыйшла змешаная сiстэма гаспадаркi. Феадальныя рысы ў сельскай гаспадарцы праяўлялiся ў выглядзе адпрацовак. У Вiленскай, Гродзенскай i Мiнскай губернях памешчыкi шырока выкарыстоўвалi працу наемных рабочых (гадавых, тэрмiновых, падзенных), якiя апрацоўвалi зямлю iнвентаром уладальнiка. Гэта была ўжо капiталiстычная форма гаспадарання. Аднак i тут адпрацоўкi займалi значнае месца.
Пасля рэформы 1861 г. сельская гаспадарка Беларусi ўсе шырэй уцягвалася ў рыначныя сувязi. Шмат памешчыцкiх гаспадарак, асаблiва на захадзе i ў цэнтры Беларусi, перайшло на капiталiстычны шлях развiцця, у iх адкрывалiся вiнакурныя, цагельныя, смалакураныя заводы, млыны, лесапiльнi. Разам з тым, многiя памешчыкi самi не вялi гаспадарку i сдавалi зямлю ў арэнду.
У вынiку сусветнага аграрнага крызiсу 80–90-х гг. цэны на збожжа рэзка панiзiлiся (толькi за 80-я гг. больш чым у 2 разы). Гэта прымусiла беларускiх памешчыкаў пераходзiць на вытворчасць такiх прадуктаў, якiя давалi большы прыбытак.
У 90-я гг. галоўнай спецыялiзаванай галiной у сельскай гаспадарцы Беларусi стала малочная жывёлагадоўля. Важным вiдам гандлёвага прадпрымальнiцтва ў памешчыцкiх гаспадарках Беларусi было вiнакурэнне. Інтэнсiўна развiвалася свiнагадоўля, танкарунная авечкагадоўля. Спецыялiзацыя памешчыцкай гаспадаркi i павелiчэнне яе рыначных сувязей асаблiва ярка праявiлася ў пашырэннi вытворчасцi тэхнiчных культур: бульбы, ільну. Значнае месца ў канцы ХIХ ст. у беларускiх губернях займала прамысловае садаўнiцтва i агароднiцтва.
Разам з тым, да пачатку ХХ ст. перабудова сельскай гаспадаркi Беларусi на капiталiстычны лад яшчэ далека не завершылася.
Характэрнай рысай прамысловага развiцця Беларусi ў другой палове ХIХ ст. разам з адносна хуткiм ростам фабрычнай iндустрыi было распаўсюджанне дробнай вытворчасцi i мануфактур, пераважна невялiкiх фабрычна-заводскiх прадпрыемстваў. Пасля рэформы 1861 г. паскараецца рост i павялiчваецца аб’ем прадукцыi рамеснiцкай i мануфактурнай вытворчасцi. Рамеснiцкiя прадпрыемствы былi заснаваны на ручной працы. Мануфактуры ўзнiкалi з сялянскiх промыслаў i гарадскога рамяства. Тут выкарыстоўвалася ручная праца, але iснаваў яе падзел па спецыяльнасцях.
Нягледзчы на вялiкую долю рамеснiцкай i мануфактурнай вытворчасцi на працягу другой паловы ХIХ ст. у прамысловасцi Беларусi iшоў працэс пераходу ад ручной працы да машыннай. Рамяство i мануфактуру паступова выцясняе капiталiстычная фабрыка.
Значна адставала Беларусь ад Расii па ўзроўню канцэнтрацыi вытворчасцi. Пераважнае значэнне атрымалi галiны вытворчасцi, звязаныя з перапрацоўкай мясцовай сыравiны: вiнакурэнне, лясная прам-сць.
Вельмi шмат было на Беларусi прадпрыемстваў, звязаных з перапрацоўкай с/г сыравiны: мукамольна-крупяных, крухмальна-патачных, маслабойных, пiвавараных, тэкстыльных, iльно- i пенькаапрацоўчых, гарбарных. У другой палове ХIХ ст. хуткi рост гарадоў i развiцце прамысловага будаўнiцтва выклiкалi патрэбу ў вялiкай колькасцi будаўнiцых матэрыялаў. На Беларусi атрымала развiцце, у першую чаргу, вытворчасць цэглы. Iснавалi таксама кафляныя i шклозаводы.
Прамысловасць Беларусi пасля рэформы 1861 г. развiвалася нераўнамерна. У 80–90-я гг. на Беларусi ўведзена ў дзеянне фабрычна-заводскiх прадпрыемстваў у 4 разы больш, чым за папярэднiя 20 гадоў (у Расii толькi ў 2,6 раза).
Значнаму павелiчэнню тэмпаў развiцця прамысловасцi Беларусi спрыяла стварэнне густой сеткi чыгуначных дарог. Першай у 1862 г. праз тэрыторыю Беларусi прайшла Пецярбургска-Варшаўская чыгунка (праз Гродна). Затым пачала дзейнiчаць Рыга-Арлоўская чыгунка, Маскоўска-Брэсцкая, Лiбава-Роменская. У 80-я гг. былi пабудаваны Палескiя чыгункi. У 1902 г. адкрылася Пецярбургска-Адэская магiстраль . Увогуле даўжыня чыгуначнай сеткi на Беларусi вырасла ў 12 разоў. Чыгункi звязалi Беларусь з галоўнымi iндустрыяльнымi цэнтрамi краiны – Пецярбургам, Масквой, Кiевам, Варшавай, прыбалтыйскiмi партамi.
Важную ролю ў эканомiцы Беларусi адыграваў рачны транспарт. Водныя шляхі праходзілі па Прыпяці, Бярэзіне, Сожы. Водны транспарт у 1900 г. налічваў 310 непаравых і 23 паравых судны.