- •1.Предмет, значение и цели курса «Истории Белоруссии». Периодизация истории Белоруссии. Источники изучения курса.
- •2. Первобытное общество - общий этап в истории человечества. Заселение территории Белоруссии. Основные занятия первобытных людей, их общ строй.
- •3. Великое переселение народов. Расселение индоевропейцев. Балты и славяне на территории современной Белоруссии.
- •21. Вайна 1654-1667гг
- •4. Зарождение гос-венности у вост славян. Полоцкое и Турово-Пинское княжества-первые гос образования на территории Белорусии.
- •5. Беларускія землі ў перыяд феадальнай раздробленасці
- •6. Барацьба супраць крыжакоў і татара-манголаў
- •7. Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель у іх-хііі стст.
- •60. Распад ссср.Независимость бсср. Создание снг.
- •8. Рэлігія і культура ў 9-13 ст.
- •9. Сучасныя канцэпцыі паходжання беларусаў
- •10. Утварэнне вкл
- •11. Дзяржаўны і саслоўны лад вкл
- •12. Знешняя палітыка вкл ў 13-16 стст
- •13. Становішча вкл у палітычнай сістэме рп
- •61. Утварэнне і дзейнасць палітычных партый, грамадскіх арганізацый, аб’яднанняў і рухаў. Фарміраванне шматпартыйнай сістэмы
- •16. Развіццё феад.Адносін на Беларусі.
- •18. Этнічныя працэсы на беларускіх землях у 14-17 стст
- •62. Грамадска-палітычнае становішча і перспектывы развіцця Рэспублікі Беларусь
- •20. Казацка-сялянская вайна 1648-1667гг
- •22. Сацыяльна-эканамічнае становішча беларускіх зямель у другой палове XVI-XVIII ст.
- •17. Беларуская культура ў 13-17 стст
- •40. Рэвалюцыя 1905-1907 гг. На Беларусі.
- •25. Беларуская культура ў 17-18 стст
- •26. Политика царизма в Белоруссии в конце 18-19 ст.
- •28. Эканамічнае развіццё Беларусі ў першай палове XIX ст. Рэформы Кісялёва.
- •29. Общественно-политическое движение на б в 18-19. Восстания 1794 и 1830-31 гг.
- •41. Культура Беларусi пачатку XX ст.
- •30. Искусство Белоруси в 18-19ст.
- •31, 33. Отмена крепостного права.Буржуазные реформы 1860-1880г.
- •32. Восстание 1863-1864гг на б, его итоги и значение.
- •46. Создание бсср и л-бсср.
- •34. Культура Беларусi другой паловы XIX – пачатку XX ст.
- •35. Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх губерняў у 60-я гады XIX ст. – першыя гады XX ст.
- •36. Дзейнасць народніцкіх арганізацый на Беларусі ў 1870-1890гг
- •37. Сацыял-дэмакратычныя, народніцкія партыі і арганізацыі на Беларусі ў пачатку хХст.
- •38. Фарміраванне беларускай нацыі
- •43. Лютаўская рэвалюцыя 1917 г. Бел нац рух.
- •39. Беларускі нацыянальна-культурны рух у пачатку XX ст.
- •45. Абвяшчэнне бнр. Дзейнасць Рады бнр
- •47. Беларусь ў гады савецка-польскай вайны.
- •48. Беларусь у гады нэПа.
- •49. Нацыянальнае і дзяржаўнае будаўніцтва ў 1919–1920 гг.
- •50. Беларусь ў перыяд усталявання таталітарнага рэжыму.
- •51, 53.. Западная б в составе Польши.Воссоединение Зап б и бсср.
- •52. Развитие образования ,науки и литературы на б в 1917-1941гг.
- •54. Нападение фашистской Германии на ссср и оборонит бои на терр б.
- •55. Освобождение б от захватчиков. Окончание 2 мировой войны. Ее итоги.
- •56. Обновление и развитие нар хоз-ва бсср в 1945-1950гг
- •59. Развитие образования и науки б в послевоенное время.
- •42. Першая сусветная вайна.
18. Этнічныя працэсы на беларускіх землях у 14-17 стст
У канцы XIII- XVI ст. пачынаецца фарміраванне беларускай народнасці - гістарычна склаўшайся на тэрыторыі сучаснай Беларусі і суседніх усходніх і паўночных землях устойлівай супольнасці людзей, якая характарызуецца асаблівасцямі мовы, побыту, культуры, рыс псіхікі і самасвядомасці, што перадаюцца з пакалення у пакаленне. Працэс фарміравання гэтых этнічных прыкмет працягваўся амаль чатыры стагоддзі і праходзіў пад розных фактараў.
Умовы для фарміравання беларускай народнасці склаліся з сярэдзіны XIII ст: аб’днанне у ВКЛ, гандлёвыя сувязі ў межах Княства, рост гарадоў.
Палітычны і эканамічны фактары з'яўляліся "фонам", на якім адбывалася фарміраванне і развіццё беларускага этнасу.
Этнічная тэрыторыя Беларусі ахапіла пераважна ўсход-неславянскія землі, на якіх жылі нашчадкі крывічоў, дрыгавічоў, радзімічаў. Гэтыя блізкія этнічныя аб'яднанні, якія ўвабралі шэраг балцкіх элементаў, але ў якіх пераважалі славянскія рысы, з'яўляюцца нашымі продкамі. Этнічная тэрыторыя кожнага народа вызначаецца ўстойлівасцю на працягу стагоддзяў. Яшчэ ў пачатку XX ст. беларусы насялялі Смаленшчыну, сумежжа Браншчыны, Чарнігаўшчыны, Пскоўшчыны, Латгаліі, Падляшша і Віленскі край. У выніку наступных штучных падзелаў гэтыя землі апынуліся паза палітычнымі межамі Беларусі.
Існаваўшая гістарычная перспектыва спалучэння беларусаў у адзіны этнас з украінцамі, з якімі іх аб'дноўвала агульная назва "Русь", агульная мова і вера, блізкая культура, не была рэалізавана.
У XIII - XVI стст. на этнічнай тэрыторыі Беларусі фарміруецца новая самастойная мова са сваімі асаблівасцямі, якая карэнным чынам адрозніваецца ад старажыт-наўсходнеславянскай, рускай і ўкраінскай моў. Характэрныя рысы старабеларускай мовы замацоўваюцца ў помніках пісьменнасці XV - XVI стст.
Развіццю беларускай мовы спрыяла тое, што ў XIV - XVII стст. яна была дзяржаўнай мовай ВКЛ. Яе ўжыванне ў афіцыйным справаводстве оыло заканадаўча замацавана Статутам 1588 г. Пранікненню беларускай мовы ў канфесійную літаратуру спрыяла Рэфармацыя. Яе ўнармаванню садзейнічала ўніяцкая царква.
У перыяд фарміравання беларускай народнасці развіліся і замацаваліся уласцівыя для яе этнічнай тэрыторыі спецыфічныя рысы матэрыяльнай і духоўнай культуры. Распаўсюджваюцца аднолькавыя тыпы прылад працы, праяўляюцца асаблівасці ў гаспадарчых занятках. Устанаўліваецца характэрнае толькі для беларускай тэрыторыі народнае адзенне, складваецца своеасаблівая народная кухня.
Такім чынам, на працягу другой паловы XIII - XVI ст. на акрэсленай этнічнай тэрыторыі сфарміраваўся своеасаблівы агульнабеларускі комплекс традыцыйнай культуры і сісгэмы мовы, якія сведчылі пра нараджэнне новага этнасу.
Адным з галоўных вынікаў выступае этнічная самасвядомасць - усведамленне людзьмі прыналежнасці да свайго народа, яго адметнасці. Нацыянальная самасвядомасць беларусаў у далейшым падвяргалася дэфармацыі пад уздзеяннем спачатку паланізатарскіх, а потым русіфікатарскіх тэндэнцый.