66. Гражданское и гражданско-процессуальное право бсср в 1920-1930-я гг.

Грамадзянскі кодэкс 1923 года - правіла неадчужальнасці дзяржаўных прадпрыемстваў ва ўласнасць прыватных асоб. Аднак, у сувязі з НЭПам, пастановай ЦВК і СНК БССР ад 31 студзеня 1925 года было дазволена адчужэнне прадпрыемстваў, якія бяздзейнічалі. Дзярдаўная найбольшая іскавая абарона. Яе можна было запатрабаваць з любога незаконнага ўладання, пры гэтым іскавая даўнасць не прымянялася. Аб’яўляліся незаконнымі здзелкі, накіраваныя на ўрон для дзяржаны. Закон клапаціўся і аб развіціі кааператыўнай уласнасці: дапускаў у пэўных межах прыватную гаспадарчую дзейнасць. Прыватным асобам дазвалялася адкрываць прамысловыя і гандлевыя прадпрыемствы з абавязковым захаваннем нормаў, якія рэгулявалі прамысловую і гандлевую дзейнасць. Дазвалялася перадаваць маемасць у вызначаным памеры ў спадчыну. Закон прадугледжваў права прыватнай уласнасці на адзін жылы будынак, плошчай не быльш чым 25 кв. сажняў. Шырокае распаўсюджанне ў гэты перыяд атрымалі дагаворы з прыватнымі асобамі на арэнду дзяржаўных прадпрыемстваў, машын і іншай маёмасці, на выкананне падрадных работ, продаж на камісійных асновах прадукцыі дзяржаўных прадпрыемстваў. У 1926 годзе - адменена абмежаванне памеру маёмасці, якая магла пераходзіць у парадку атрымання спадчыны і дарэння. У 1929 годзе было пашырана кола спадчыннікаў па закону у выніку ўключэння ўсыноўленнікаў і іх сыходных. Грамадзяне атрымалі права завяшчаць сваю маёмасць дзяржаўным установам, прадпрыемствам, грамадскім і кааператыўным арганізацыям. Устаноўлены ГПК РСФСР 1923 года парадак выканання правасуддзя па грамадзянскіх справах прадугледжваў актыўны ўдзел суда і пракуратуры ў вырашэнні грамадзянска-прававых спрэчак. У першую чарку закон абараняў інтарэсы дзяржавы. Пастановай ЦВК і СНК БССР ад 2 лютага 1929 года былі ўнесены змяненні і дапаўненні ў ГПК 1923 года. Быў замацаваны абавязак суддзі разглядаць справы ў адпаведнасці з законамі БССР і СССР і пастановамі мясцовых органаў улады, выдадзенымі на аснове законаў. Устанаўлівалася магчымасць прымянення судом аналогіі права пры вырашэнні грамадзянска-прававых спрэчак. Суд не меў права адмовіць у вырашэнні справы з-за адсутнасці або непаўнаты закона. Закон вызначаў падставы, па якіх дапускаліся адступленні ад прынцыпу галоснасці. Суду прадастаўлялася права разглядаць справы пры неяўцы аднаго з бакоў, калі меліся дакладныя звесткі аб уручэнні гэтаму боку паведамлення.

67. Конституция бсср 1927 г.

Шосты ўсебеларускі з’езд саветаў, які праходзіў 13 - 16 сакавіка 1924 года, даручыў ЦВК БССР падрыхтаваць праект новай Канстытуцыі. 11 красавіка 1927 года на восьмым усебеларускім з’ездзе саветаў была прынята новая Канстытуцыя БССР. Яна складалася з 13 глаў і 76 артыкулаў. Канстытуцыя правазгласіла БССР дзяржавай дыктатуры пралетарыяту. Была створана на аснове: Дэкларацыі правоў працоўнага і эксплуатуемага народа, маніфеста часовага рабоча-сялянскага савецкага ўраба БССР ад 1.01.1919 года, канстытуцыі БССР 1919 года, канстытуцыі ССсР 1924 года, дэкларацыі аб незалежнасці ССРБ ад 31.07.1920 года. Канституция закрепила факт вхождения БССР в состав СССР (право свободного выхода). Свободное право пользования языком. Равенство 4 государственных языков (преимущество бел. языка). Избирательная система - избирают и могут быть избраны все граждане (независимо от..), ограничение только возраст (18). Избирательного права лишались лица, живущие на нетрудовые доходы, осуждённые. Многоступенчатые выборы. Специальный раздел Конституции был посвящен гербу, флагу и столице БССР. Ввод изменений в конституции (отменено положение о свободе религиозной пропаганды, положение о равноправии языков всех национальностей, проживающих на территории БССР. Носьбітам вярхоўнай улады ў БССР абвяшчаўся Усебеларускі з’езд Саветаў, а ў перыяд паміж з’ездамі – Цэнтральны Выканаўчы Камітэт Саветаў БССР (Прэзідыўм). Але фактычна як зэезд, так і ЦВК павінны былі выконваць дэрыктывы вышэйшых партыйных органаў. Длякіравання асобных галін – Савет Народных Камісараў. Вышэйшы орган улады ў межах акругі або раёна зэяўляецца акруговы або раёны з’езд Саветаў. Выканаўчы орган – выканаўчы камітэт. Ніжэйшыя – сельсаветы (выбар выканаўчага органа).