30 Снежня 1918 года ў Смаленску склікаецца 6-я паўночна-заходняя абласная партыйна канферэнцыя ркпб.

30 снежня 1918 года гэта канферэнцыя аб’яўляе сябе Першым з’ездам кампартыі бальшэвікоў беларускай рэспублікі. З’езд прымае рэзалюцыю “Аб абвяшчэнні БССР” і пастанову “Аб граніцах рэспублікі”.

У склад БССР уключаліся мінская, смаленская, Магілеўская, Віцебская і Гродзенская губерніі. Устанаўлівалася новае адміністратыўна-тэрытарыяльнае дзяленне рэспублікі: 7 раёнаў (Мінскі, Смаленскі, Віцебскі, Магілёўскі, Гомельскі, Гродзенскі і Баранавічскі), 54 падраёны. Аднак практычныя мерапрыемствы па новаму адміністратыўна-тэрытарыяльнаму дзяленню праведзены не былі, так як у лютым 1919 года рэспублікі перастала існаваць.

55. Первое правітельство бсср і его маніфест.

У снежні 1918 года быў выбраны першы беларускі савецкі ўрад, які ўзначаліў Д.Ф. Жылуновіч (Цішка Гартны).

1 студзеня 1919 года ў Смаленску быў абнародаваны першы канстытуцыйны акт урада – Маніфест часовага рабоча-сялянскага ўрада Беларусі, які і абвясціў аб утварэнні БССР. У ім гаварылася аб устанаўленні савецкаў улады ў беларусі, аб адмене пастаноў акупацыйных улад і рады БНР, аб увядзенні 8-гадзіннага рабочага дня. Усё абвяшчалася ўласнасцю народа

5 студзеня 1919 года сталіцай рэспублікі стаў Мінск, куды пераехаў часовы ўрад.

Дырэктыўнае правазглашэнне БССР, не зусім зразумелы парадак утварэння ўрада, а таксама неабходнасць рашэння дзяржаўна-прававых пытанняў з’явіліся прычынамі неадкладнага склікання з’езда саветаў БССР.

56. Першы з’езд саветау Бел. Деклараціі с’езда.

2-3 лютага 1919 года ў Мінску праходзіў першы з’езд саветаў.

Пытанні: Аа цякучым моманце, Аб адносінах да савецкіх рэспублік, Прыняцце Канстытуцыі БССР, Аб зямельнай палітыцы, Выбары ЦВК БССР.

Прысутнічаючы на з’ездзе Свярдлоў зачытаў пастанову прэзідыўма УЦВК ад 31 студзеня 1919 года “Аб прызнанні незалежнасці БССР”. З’езд прыняў першую Канстытуцыю БССР, якая юрыдычна замацавала ўтварэнне БССР, савецкую форму ўладыі асноўныя прынцыпы сацыялістычнага ладу.

На першым з’ездзе саветаў прымаецца зварот да ўсіх народаў і іх урадаў “Аб прызнанні БССР і ўступленні з ёй у непасрэдныя дыпламатычныя адносіны”. Прымаюцца 2 дэкларацыі:

1. “Аб неабходгнасці ўстанаўлення цесных эканамічных і палітычных сувязей са сваім старэшым братам – Расійскай савецкай рэспублікай”

2. Прапаноўваецца вырашыць пытанне аб аб’яднанні БССР і Літоўскай ССР. Гэта было выклікана тым, што 16 студзеня 1919 года ЦК РКП(б) прыняў рашэнне аб далучэнні да РСФСР Віцебскай, Магілёўскай, Смаленскай губерніі, а астатняй тэрыторы – да ЛССР.

У дэкларацыі першага з’езду саветаў БССР былі адзначаны 2 прычыны ўтварэння ЛітБел ССР:

1. Гістарычная сукупнасць працоўных Беларусі і Літвы

Неабходнасць хутчэйшага разгону белагварджейскага беларуска-літоўскага ўраду, так як “урады БССР і ЛССР выступаюць адзіным контррэвалюцыйным фронтам”. Такім чынам буферная рэспубліка стваралася з мэтай барацьбы супраць БНР і Літоўскай буржуазнай дзяржавы.

57. Першая канстытуцыя бсср.

Першы у З’езд саветау прыняў першую Канстытуцыю БССР, якая юрыдычна замацавала ўтварэнне БССР, савецкую форму ўладыі асноўныя прынцыпы сацыялістычнага ладу. Канстытуцыя поўнасцю адпавядала Канстытуцыі РСФСР 1918 года.

Першую яе частку сладала Ленінская дэкларацыя правоў працоўнага і эксплуатуемага народа.

У трох раздзелах другой часткі гаварылася аб асноўных задачах пераходнага перыяда – устанаўленні дыктатуры пралетарыяту, аб правах свабодах, обавязках грамадзян рэспублікі, гербе, сцягу ССРБ.

Вышэйшыя органы ўлады і кіравання БССР на канстытуцыі 1919 года:

Вышэйшым органам улады ў БССР прызнаваўся Ўсебеларускі з’езд саветаў. У перапынках паміж з’ездамі – ЦВК. ЦВК утвараў вялікі і малы прэзідыўмы. Вялікаму прэзідыўму належала агульнае кіраванне справамі ССРБ, таму ён выконваў функцыі ўрада рэспублікі.

У Канстытуцыі БССР 1919 года не гаварылася аб мясцовых органах улады і кіравання ў БССР, не былі рэгламентаваны і пытанні выбарчага права. У Канстытуцыі РСФСР 1918 года гэтыя пытанні былі замацаваны.