15. Соөж Ең жылдам көліктер

Адамдар ең дамыған көлік түрін жасаумен шұғылданды. Көліктің жаңа түрлері бірінен кейін бірі шықты. Әрбір көлік шыққанда, адамдар ең дамыған көлік жасадық деп қуанды. Олар әрқашан қателесті. Көліктің түрі мен сапасы күнде өзгеріп жатыр. Жолаушы таситын көліктер арбадан жылдам жүреді. Әрі оған қарағанда көп адам тасиды. Кейінірек одан да жылдам жүретін жүрдек пойыздар шықты. Олар әрі көп адам тасиды, әрі жол апатына сирек ұшырайды. Осылай тоқтап қалған жоқ. Артынша электрлі жүрдек пойыздар шықты. Метролар пайда болды.

Дегенмен қазір ең жылдам көлік - ұшақ. Оған жететін көлік әлі шыққан жоқ. Қашанға дейін бұлай тұратынын бір құдай біледі. Мүмкін адамдар ұшақтан да жылдам көлік ойлап табатын шығар. Оны уақыт көрсетеді.

63-тапсырма Мәтін бойынша сөйлемдердің дұрыс-бұрысын тексеріңіздер.

1. Адамдар осы уақытқа дейін дамыған көліктің көптеген түрін шығарды.

2. Көліктің түрі мен сапасы осы уақытқа дейін еш өзгермеді.

3. Жолаушы таситын көліктер ат арбаға қарағанда көп адам тасиды.

4. Пойыз ұшаққа қарағанда көп адам тасиды.

5. Қазір ұшақтан жылдам көлік жоқ.

64-тапсырма. Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіздер.

1. Ұшаққа міндіңіз бе?

2. Сіздің ойыңызша, ең сенімді көлік қайсы? Неге?

3. Адамдар осы уақытқа дейін жолаушы таситын қандай көліктер қолданды.

4. Жұмысқа қандай көлікпен келесіз?

5. Жүргізуші куәлігін алуды ойлап жүрсіз бе?

16. Л/т.Менің жұмысым. Менің жұмыс күнім.

Г/т. Етістіктің шақтары. (Времена глагола)

Қарапайым деңгей Менің жұмысым

1-сабақ.

Тақырыбы: Менің жұмыс орным

2-сабақ.

Тақырыбы: Менің жұмы уақытым

3-сабақ.

Тақырыбы: Менің әріптестерім

4-сабақ.

Тақырыбы: Біздің мақсатымыз

Менің әріптестерім

70-жаттығу. Тыңдаңыз, оқыңыз.

1 -сурет. кабинет: заңгер	2-сурет. Заңгер мен тілші
3-сурет. әріптестер	4-сурет. таныстыру

Заңгер мен тілшінің әңгімесін тыңдаңыз.

Тілші: Сәлеметсіздер ме?

Сіздерден сұхбат алайын деп едім.

Заңгер: Сәлеметсіз бе! Атыныз кім?

Қай телеарнадансыз?

Тілші: Мұрат Қасымұлы.

«Қазақтан» ұлттық телеарнасынан.

Заңгер: Асқар Бақытжанұлы.

Заңгермін.

Тілші: Жұмысыңызбен, әріптестеріңізбен таныстырсаңыз.

Заңгер: Азаматтық құқық саласынан кеңес береміз.

Әріптестерім: зеңгерлер - Әсел, Мария, аудармашы – Майкл.

Майкл – шет тілінің маманы. Мен Әселмен, Мариямен, Майклмен бірге жұмыс істеймін

Көмектес септігі

Оқыңыз,есте сақтаңыз! /Прочитайте, запомните

Көмектес септігі іс-амалдың құралы мен тәсілін білдіреді. Сөзге -мен, -пен, -бен жалғаулары жалғану арқылы жасалады. Мысалы: Мен Әселмен, Мариямен, Майклмен бірге жұмыс істеймін.

Есте сақтаңыз /Запомните

Сұхбат - интервью әріптестер – коллеги аудармашы – переводчик заңгер – юрист тілші - журналист

71-жаттығу. Қайталаңыз.

Грамматика

А) заңгер болып Мен заңгермін

істеймін Сен заңгерсің

Сіз заңгерсіз

Ол заңгер

Ә) жұмыс істеу Мен зергер болып жұмыс істеймін

жұмыс істеймін Сен зергер болып жұмыс істейсің

Сіз зергер болып жұмыс істейсіз

Ол зергер болып жұмыс істейді

72-жаттығу. Сұраққа жауап беріңіз.

Мұрат кімге келді?

Мұрат............................................... .

Асқар кім болып жұмыс істейді?

Асқар ................................................. .

Әсел, Мария кімдер?

Әсел, Мария ...................................... .

Майкл ше?

Майкл ................................................ .

73-жаттығу. Оқыңыз және қайталаңыз.

Мен журналист болып жұмыс істеймін.

Мен заңгер болып жұмыс істеймін.

Мен аудармашы болып жұмыс істеймін.

Мен экономист болып жұмыс істеймін.

Жаңа сөздер /Новые выражения

болып істеймін – работаю в качестве болып істемеймін – не работаю в качестве

74-жаттығу. Оқыңыз және қайталаңыз. Читайте, повторите.

Жұмыс ұнайды – жұмыс ұнамайды.

Неге?....................................................

Жақсы жұмыс – қиын жұмыс.

Неге? ...............................................

75-жаттығу. Әсел мен Мұраттың сұхбаты.

Әсел: Бұл менің апам. Оның аты – Жанар. Ол – экономист.

Мұрат. Бұл менің ағам - Ербол. Жасы 30-да.

Әсел: Мынау сенің інің бе?

Мұрат. Бұл менің ағам - Ербол. Жасы 30-да

Әсел: Жасы нешеде?

Мұрат: 30 жаста.

Әсел: Мұрат сіздің қарындасыңыз бар ма?

Мұрат: Иә, бар. Қарындасымның аты – Қарлығаш. Ол – студент.

Әсел: Жасы нешеде?

Мүрат: Жасы - 20-да.

Грамматика

Жасты айту үшін – да/де, та/те жалғауын қолданыңыз.

76-жаттығу. Әсел мен Мұраттың сұхбатын қалпына келтіріңіз.

Ә. .............................................

М. Бұл менің ағам - Ербол. Жасы 30-да.

Ә...............................................

М. Оның жасы 30-да.

Ә..............................................

М. Қарындасымның аты – Қарлығаш.

Ә. ............................................

М. Жасы - 20-да.

77-жаттығыу. Сұрақтарға жауап беріңіз.

- Сәлеметсіз бе?! Қайрылы күн!

Қайырлы таң! Қайырлы кеш!

- Атыңыз кім?

- Менің атым - Әсел.

- Заңгермін. Келушілерге (клиенттерге) заң, құқықтан кеңес беремін.

Қайырлы таң! Қайырлы күн! Қайырлы кеш!

78-жаттығу. Диалогтар құрыңыз.

Сурет

Кітап, құжат шкафтары. Стол, орындық екі жағында қарама-қарсы екі адамнның суреті, сұхбаттасып отыр. Хатшы, заңгер(Әсел)

-........... .................?

-.............................. .

-...............................?

-............................... .

79-жаттығу. Ой шақыру.

Сурет

Есік, қабырғада фирманың сертификаттары; шкаф, құжаттар. Стол. Әсел отыр. Есіктен клиент кіріп келе жатыр

-....................................... .

-........................................ .

-........................................ .

-........................................ .

-........................................ .

Мен сізді білемін (білмеймін) көргенмін (көрмедім) танимын (танымаймын) Бұрын кездескенбіз (кездеспедік)

80-жаттығу. Сурет бойынша құрған диалогтарыңызға мәтін құрастырыңыз.

Үлгі: Қайырлы күн, Әсел!

-..............................?

81-жаттығу. Мәтінді оқыңыз.