ТФКП и ОП
.pdf81
|
1 |
|
|
1 |
|
|
|
n−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
∞ |
|
|
1 |
|
|
|
|||||
+... + |
(z − z0 )n |
2πi C∫′(ς − z0 ) |
|
|
|
|
f (ς)dς +.... == 2πi |
∑n=0 (z − z0 )n × |
||||||||||||||||||||||||||
× ∫(ς − z0 )n−1 f |
(ς)dς == |
C−1 |
|
|
+ |
(z |
C−2 |
|
2 |
|
+... + + |
|
C−n |
|
n +... = |
|||||||||||||||||||
C′ |
|
|
|
|
|
|
|
z − z0 |
|
|
− z0 ) |
|
|
|
|
|
|
(z − z0 ) |
|
|
|
|
||||||||||||
∞ |
C−n |
n , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(4.19) |
|||
= ∑ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
n=0 (z − z0 ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
где |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C−n = 21πi C∫′ |
f (ς)(ς − z0 )n−1 dς. |
|
|
|
|
|
|
|
(4.20) |
||||||||||||||||||
|
Складывая теперь разложения (4.17) и (4.19), получим окон- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
чательно разложение функции f (z) |
внутри кольца в виде ряда |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
C−n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C−n |
|
|
|
|
C−n+1 |
|
||||
f (z) = ∑Cn (z − z0 )n + ∑ |
|
|
|
|
|
|
=... |
|
|
|
|
+ |
|
+ |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
n |
|
(z |
− z0 ) |
n |
(z |
n−1 |
||||||||||||||||||||||
|
|
n=0 |
|
|
|
|
|
n=1 (z − z0 ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− z0 ) |
||||||||||||||||
+... + |
C−1 |
|
+C |
0 |
+C (z − z |
0 |
) +C |
2 |
(z − z |
0 |
)2 |
+... +C |
n |
(z − z |
0 |
)n +... = |
||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
z − z0 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n=∞
= ∑Cn (z − z0 )n .
n=−∞
Ряд
n=∞
f (z) = ∑Cn (z −
n=−∞
∞ |
∞ |
C−n |
|
|
|
z0 )n = ∑Cn (z − z0 )n + ∑ |
|
, |
(4.21) |
||
(z − z0 ) |
n |
||||
n=0 |
n=1 |
|
|
|
содержащий как положительные, так и отрицательные степени z ,
называется рядом Лорана.
Коэффициенты ряда Лорана определяются по формуле
|
1 |
f (ς)dς |
|
|
|
Cn = |
2πi C∫(ς − z0 )n+1 |
, |
n = 0,±1,±2,... |
(4.22) |
где C - любая расположенная в данном кольце окружность с центром в точке z0 .
n=∞
При этом ряд ∑Cn (z − z0 )n , содержащий положительные
n=0
степени z , называется правильной частью ряда Лорана.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
82 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
C−n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ряд |
∑ |
|
, содержащий отрицательные степени z , на- |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
(z − z0 ) |
n |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
n=1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
зывается главной частью ряда Лорана. |
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
Как следует из общей теории степенных рядов, для ряда |
||||||||||||||||||||||||
|
|
∞ |
C−n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
∑ |
|
областью сходимости |
|
является внешность |
круга |
||||||||||||||||||||||
(z − z0 ) |
n |
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
n=1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
z − z0 |
|
> r, где радиус сходимости r определяется по формуле |
|||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
r = lim |
|
C−(n+1) |
|
|
. |
(4.23) |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C−n |
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n→∞ |
|
|
|
|
|
|
||||||||
Поэтому (если r < R ) ряд Лорана сходится в кольце |
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
r < |
|
z − z0 |
|
< R. |
(4.24) |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
Итак, доказана теорема: если |
f (z) - аналитическая функция |
|||||||||||||||||||||||
в кольцевой области r < |
|
z − z0 |
|
< R , |
то она может быть представ- |
||||||||||||||||||||||
|
|
лена рядом Лорана, равномерно сходящимся в любой замкнутой области, принадлежащей этому кольцу.
Примеры. Найти область сходимости рядов:
|
|
|
∞ |
zn |
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
n |
|
n |
n |
∞ |
(1+i)n |
||||||||||
|
|
1) ∑ |
|
|
|
|
; 2) ∑ |
|
|
|
|
|
(z −2) ; 3) |
∑ |
z |
n |
; |
||||||||||||
|
|
|
n! |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
n=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n=1 |
n +1 |
|
n=1 |
|
|
|||||||||||
|
∞ |
z +i |
n |
|
|
|
∞ |
(3 + 4i)n |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
4) |
∑ |
|
|
|
|
+ ∑ |
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
(z +i) |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
n=0 7 |
|
|
|
|
n=1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
z |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
1) Ряд ∑ |
|
|
|
сходится на всей комплексной плоскости, так |
|||||||||||||||||||||||
|
|
n! |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
n=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
Cn |
|
|
|
= lim (n +1)! |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
как |
R = lim |
|
|
|
|
|
= lim(n +1) = ∞. |
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
Cn+1 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
n→∞ |
|
|
|
|
|
n→∞ |
n! |
|
n→∞ |
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
n |
|
n |
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
||||||||
|
|
2) Ряд |
∑n=1 |
|
|
|
|
|
(z −2) |
имеет радиус сходимости R = e. |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n + |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Действительно, по формуле Коши - Адамара
lim 1
n→∞ n Cn
= lim
n→∞
1 |
|
|
|
|
|
|
|
n n |
|
n |
|
|
||
n |
|
|
|
|
|
|
|||
|
1 |
|||
n + |
|
= lim |
|
1 |
|
|
= |
|
|
n |
n |
||||
n→∞ |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
n +1 |
|
|
83
|
|
|
|
|
|
|
|
n +1 |
n |
|
|
|
1 |
|
n |
= e. |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
= lim |
|
|
|
|
|
== lim 1+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
n→∞ |
|
|
n→∞ |
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
∞ |
|
n |
n |
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
∑n=1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
Поэтому ряд |
|
|
|
|
|
|
(z − 2) |
сходится в круге |
|
z −2 |
< e. |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
n |
+1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
∞ |
|
(1+i) |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
3) Для ряда ∑ |
|
|
|
|
C−n |
= (1+i)n , |
|
|
|
C−(n+1) = (1+i)n+1, |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
тогда |
|
n=1 |
|
|
z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1+i)n+1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
−(n+1) = lim |
= lim1+i = |
2. |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
r = lim |
(1+i)n |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
n→∞ C−n |
|
|
|
|
n→∞ |
n→∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
∞ |
|
(1+i) |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Следовательно, ряд |
|
∑ |
|
. сходится в области z > |
2. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
n |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
n=1 |
|
|
|
z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
∞ |
z |
+i |
n |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
||||||||||||||
4) Для ряда ∑ |
|
|
|
|
имеем Cn |
= |
|
|
|
|
|
, |
|
|
Cn+1 = |
|
|
|
|
|
. Поэто- |
||||||||||||||
|
7 |
|
7 |
n |
|
7 |
n+1 |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
n=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
му радиус сходимости ряда равен R = lim |
|
|
|
Cn |
|
|
= lim |
|
7n+1 |
|
= 7, а его |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
Cn+1 |
|
|
7n |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n→∞ |
|
|
n→∞ |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
область сходимости z +i < 7.
Для второго ряда |
|
C−n |
= (3 + 4i)n , |
C−(n+1) |
|||||||||
Следовательно, r = lim |
|
C |
−(n+1) |
|
= lim |
|
(3 + 4i)n+1 |
||||||
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(3 |
+ 4i)n |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
n→∞ |
|
|
C−n |
|
|
|
n→∞ |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Второй ряд сходится в области z +i > 5.
= (3 + 4i)n+1.
= lim 3 + 4i = 5.
n→∞
∞ |
z +i n |
∞ |
||
Так как r < R , то ряд ∑ |
|
|
+ ∑ |
|
|
||||
n=0 |
|
7 |
n=1 |
5 < z +i <
(3 + 4i)n |
сходится в кольце |
|
(z +i)n |
||
|
||
7. |
|
Общие формулы для вычисления коэффициентов рядов (4.6), (4.22) сложны и применяются очень редко. На практике обычно при разложении функций в ряды Тейлора и Лорана пользуются известными разложениями для основных элементарных функций (2.2-2.6, 4.10 - 4.13), преобразуя их к требуемому виду.
Примеры. Разложить заданные функции в ряд Тейлора по степеням z, используя известные разложения:
84
1) f (z) = |
|
|
1 |
|
; |
2) |
f (z) = cos2 |
iz |
; |
3) |
f (z) |
|||||||||||||||||||
|
z |
+3 |
2 |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
4) f (z) = |
|
|
1 |
|
|
|
|
; 5) f (z) = |
|
|
1 |
|
|
. |
|
|
|
|
||||||||||||
|
(1− z)2 |
|
(1− z)3 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
1) f (z) = |
|
|
1 |
|
|
|
1 |
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
z |
|
z 2 |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
1− |
|
|
+ |
|
|
|
|||||||
|
z |
+3 |
3 |
|
|
|
z |
|
3 |
3 |
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
+ |
|
|
|
|
|
|
3 |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
= 1 ∑(−1)n |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
3 n=0 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
z |
; |
z2 −2z −3 |
z |
3 |
|
|
||
− |
|
|
−... |
= |
|
3 |
|||||
|
|
|
|
2) Применим формулу понижения степени и формулу (2.3):
f (z) = cos |
2 iz |
= |
1 |
+cos |
iz |
|
|
1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
1 iz 2 |
|
|
|
1 iz |
4 |
1 iz 6 |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
= |
|
|
|
+ |
|
1− |
|
|
|
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
− |
|
|
|
|
+ |
|||||||||||||
|
4 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2! |
2 |
|
|
|
4! 2 |
|
|
6! |
2 |
|
|||||||||||||||||||
+...] = 1 |
+ 1 |
|
|
|
|
z |
2 |
|
z |
4 |
|
|
|
z |
6 |
|
|
|
|
|
|
1 + |
1 |
|
∞ |
|
|
|
z |
2n |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
1 |
+ |
|
|
+ |
|
|
+ |
|
|
|
+... |
= |
∑ |
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
2n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
2 |
|
2 |
|
|
|
2 |
2! 2 |
4 |
4! 2 |
6! |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
(2n)! |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 2 n=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3) Заметим, прежде всего, что при разложении в степенные ряды рациональных дробей целесообразно представить их в виде суммы простейших дробей. Если при этом рациональная дробь неправильная, то предварительно нужно выделить целую часть.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f (z) = |
|
|
|
|
|
|
z |
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
z |
|
|
|
|
|
= |
|
A |
|
+ |
|
|
|
B |
. |
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
z2 − 2z − |
3 |
|
(z +1)(z −3) |
|
z +1 |
|
z −3 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
Находя обычным образом коэффициенты A и B, получим: |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
A = |
1 , B = |
|
3 .Поэтому |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
f (z) |
= |
|
|
|
|
|
|
z |
|
|
|
= |
|
|
A |
|
+ |
|
B |
|
|
|
= |
1 1 |
|
+ 3 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
z2 |
|
− 2z −3 |
z |
|
+1 |
z −3 |
|
4 1+ z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
z |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(−3) 1− |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|||
|
1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
− z |
+ z |
2 |
− z |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
z |
|
|
|
z2 |
|
|
|
z3 |
|
|
||||||||||||||||
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
− |
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
(1 |
|
|
|
|
+...) − 1+ |
|
|
|
+ |
|
|
|
|
+ |
|
+... |
= |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4 1+ z |
|
|
1− z / 3 |
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
9 27 |
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
= |
1 |
|
− |
4z |
+ |
|
8z |
− |
28z |
+... = − |
z |
|
− |
2z |
+ |
7z |
|
−... . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
4 |
|
|
|
3 |
|
|
9 |
|
|
|
27 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 3 |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
85
4)Сначала с учетом (4.10) представим функцию f (z) =1−1 z
ввиде ряда:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
=1+ z + z2 + z3 +... = ∑zn . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1− z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n=0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
Тогда |
|
|
разложение |
|
|
функции |
|
|
|
f (z) = |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
можно |
|
|
|
|
найти, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1− z)2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
дифференцируя полученный ряд: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
′ |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ 2z + |
|
3z |
2 |
|
+... + nz |
n−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
=1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
+... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(4.25) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1− z)2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
1− z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
5) Чтобы получить разложение в ряд функции f (z) = |
|
|
|
|
|
, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
(1− z)3 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
дифференцируем ряд (4.25): |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
′ |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
(2 +3 2z + 4 3z |
2 |
+...). |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
(1− z) |
2 |
|
|
(1− z) |
3 |
|
|
|
|
(1− z) |
3 |
|
2 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
6). Разложить функцию |
|
|
f (z) = |
|
|
|
|
z |
|
|
|
в ряд Тейлора по степе- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
z + 2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
ням |
(z −1) и найти радиус сходимости ряда. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
Преобразуем исходную функцию, выделяя правильную |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
дробь, и воспользуемся известным разложением (4.10) |
z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
z |
|
=1 |
− |
|
|
|
|
|
2 |
|
=1− |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
=1− |
2 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
− |
2 |
|
|
− |
−1 |
+ |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
z + 2 |
|
|
z + 2 |
|
|
3 +(z −1) |
3 1+ |
z |
|
− |
1 |
3 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
z −1 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
z −1 |
|
(z −1)2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
n+1 (z −1)n |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
+ |
|
|
|
|
|
|
−... = |
|
|
+ |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
− |
|
|
3 |
|
|
+... |
= |
|
|
|
+ |
2∑(−1) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
3 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
3 |
n+1 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n=1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
Cn |
= |
(−1)n+1 |
, |
Cn+1 = |
(−1)n+2 |
, R = lim |
|
|
|
Cn |
|
|
|
= lim |
|
|
(−1)n+13n+2 |
|
|
= 3. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3n+1 |
|
|
|
|
|
|
|
3n+2 |
|
Cn+1 |
|
|
|
(−1)n+2 3n+1 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n→∞ |
|
|
|
|
|
|
n→∞ |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
7). Разложить функцию |
|
|
f (z) = |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
в ряд Тейлора или |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
z2 −3z + 2 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Лорана в: а) в круге 0 < |
|
z |
|
<1; |
б) в кольце 1 < |
|
z |
|
< 2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
а) Разложим сначала заданную функцию на простейшие дроби:
|
|
|
|
86 |
|
|
|
|
|
|
|
|
f (z) = |
|
1 |
= |
1 |
= |
1 |
− |
1 |
|
. |
(4.26) |
|
z2 |
−3z + 2 |
(z − 2)(z −1) |
z − 2 |
z −1 |
||||||||
|
|
|
|
|
|
Используя представление (4.10), запишем разложение по степеням z для каждой дроби отдельно:
1 |
|
1 |
|
|
|
1 |
|
1 |
|
|
z |
z |
n |
|
|
1 |
|
z |
|
zn |
|
|
|
= − |
|
|
|
|
|
= − |
|
1 |
+ |
|
+... + |
|
|
+... |
= − |
|
− |
|
−... − |
|
−... |
z − 2 |
2 |
1 |
− z / 2 |
2 |
2 |
|
2 |
22 |
2n+1 |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
(4.27)
Радиус сходимости ряда (4.27) определяется расстоянием до особой точки, поэтому ряд (4.27) сходится в круге z < 2.
Для второй дроби в формуле (4.26)
|
− |
|
1 |
|
|
= |
|
|
1 |
|
|
=1+ z + z2 |
+... + zn +... |
(4.28) |
||||||||||||||||||||
|
|
z − |
1 |
1− z |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
Ряд (4.28) сходится в круге |
|
|
|
<1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
Складывая разложения (4.27) и (4.28), |
получаем |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|||
f (z) = |
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
+ 1 |
− |
|
z + |
|||||
z2 |
|
−3z + |
2 |
|
z − 2 |
1 |
− z |
2 |
|
22 |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
(4.29) |
|||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|||||||||||||
|
+ |
1− |
|
|
z |
|
+... + 1− |
|
|
|
|
|
z |
|
+... |
|
|
|||||||||||||||||
|
23 |
|
2n+1 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ряд (4.29) является рядом Тейлора и сходится в круге z <1. б) Рассмотрим разложение заданной функции в кольце 1 < z < 2.
Для ряда 1/(z − 2) справедливо разложение (4.27). Ряд (4.28)
использовать нельзя, так как он сходится внутри круга |
|
z |
|
<1. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
|
|
1 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
1 |
|
|
1 2 |
|
|
1 n |
|
= |
|||||||||||
− |
|
|
= − |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= − |
|
|
|
|
1+ |
|
|
+ |
|
+... + |
|
|
+... |
|||||||||||
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
z −1 |
|
z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
z |
z |
|
z |
|
z |
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
1− |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(4.30) |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
z |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1 |
|
1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
∞ |
1 |
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
= − |
|
|
+ |
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
+... + |
|
|
|
+... |
= −∑ |
|
|
. |
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
z |
2 |
z |
3 |
|
|
|
|
z |
n+1 |
|
n |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n=1 z |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
Ряд (4.30) сходится при |
|
|
z |
|
>1. |
Следовательно, оба ряда (4.27) и |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
(4.30) сходятся в кольце 1 < z < 2. Складывая эти ряды, получим
|
|
|
|
|
|
|
|
|
87 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
f (z) = |
|
1 |
= |
1 |
+ |
|
|
1 |
|
= − |
1 |
− |
z |
− |
z |
2 |
−... − |
zn |
−... − |
|
z2 |
−3z + 2 |
z − 2 |
1 |
− z |
2 |
22 |
23 |
2n+1 |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
−1z − z12 − z13 ... − z1n −...
4.3.Нули и особые точки аналитической функции, их классификация
Нулем аналитической в области D функции f (z) называется точка z0 в этой области, в которой f (z0 ) = 0. Если
f (z0 ) = f ′(z0 ) =... = f (n−1) (z0 ) = 0, а f (n) (z0 ) ≠ 0 ,
то точка z0 называется нулем функции порядка n или кратно-
сти n. В частности, если n =1, то нуль называется простым. Если точка z = z0 является нулем n – го порядка для аналитической
функции f (z) , то коэффициенты разложения этой функции в ряд Тейлора в окрестности точки z0 C0 = C1 =... = Cn−1 = 0, а Cn ≠ 0 и,
следовательно, разложение функции в ряд Тейлора будет иметь вид
f (z) = Cn (z − z0 )n +Cn+1 (z − z0 )n+1 +... = (z − z0 )n[Cn + +Cn+1 (z − z0 ) +...] = (z − z0 )nϕ(z),
где функция ϕ(z) z=z0 ≠ 0 и аналитична в точке z0 .
Пример. Найти нули функции f (z) = cos z и определить их
порядок.
Представим функцию cos z в виде
cos z = cos(x +iy) = cos x cos iy −sin x sin iy = cos x ch y −i sin x sh y.
Равенство cos xchy −i sin xshy = 0 равносильно системе
cos x ch y = 0, |
(4.31) |
|
|
sin x sh y = 0. |
|
Так как ch y ≠ 0 ни при каком значении y, то |
из первого |
уравнения системы следует, что cos x = 0. Поэтому система (4.31) приводится к совокупности двух:
cos x = 0, |
cos x = 0, |
sin x = 0; |
sh y = 0. |
|
|
Первая из этих систем несовместна, а решение второй имеет вид:
88
|
|
π |
+πn, |
||
|
x = |
2 |
|||
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
y = 0. |
|
π |
||
Следовательно, |
z = x +iy = |
||||
причем производная |
′ |
|
|
2 |
|
= −sin |
|||||
(cos z) |
n Z;
+πn - нули функции cos z ,
z в этих точках не равна нулю.
Поэтому функция cos z имеет простые нули в точках z = π2 +πn.
Точки, в которых однозначная функция перестает быть аналитической (или не определена), называются особыми. Если в некоторой окрестности особой точки z0 нет других особых точек,
то особая точка z0 называется изолированной особой точкой.
Различают три вида изолированных особых точек в зависимости от поведения функции в их окрестности: устранимые, полюса и существенно особые.
Точка z0 называется устранимой, если существует конеч-
ный предел функции lim f (z) в этой точке. |
|
|
||
Особая точка z0 |
z→z0 |
|
|
|
называется полюсом, если lim f (z) = ∞. |
|
|||
|
z→z0 |
ϕ(z) |
|
|
Если функцию f (z) |
можно представить в виде f (z) = |
, |
||
(z − z0 )n |
||||
|
|
|
причем ϕ(z0 ) ≠ 0, то особую точку z = z0 называют полюсом n – го порядка (кратности n). В частности, полюс z0 называется про-
стым, если f (z) = ϕ(z) . z − z0
Точка z = z0 называется существенно особой, если не суще-
ствует предела функции в этой точке, ни конечного, ни бесконечного.
В основу этой классификации особых точек положено разложение функции в ряд Лорана. Оно имеет различный вид в зависимости от характера особой точки.
Если в разложении функции в ряд Лорана главная часть отсутствует, то особая точка z = z0 будет устранимой. Действи-
тельно, если разложение функции в ряд Лорана в окрестности
89
изолированной особой точки z = z0 не содержит главной части,
то есть имеет вид
∞
f (z) = C0 +C1 (z − z0 ) +... +Cn (z − z0 )n +... = ∑Cn (z − z0 )n ,
n=0
то lim f (z) = C0 , то есть функция будет ограниченной в окрестно-
z→z0
сти точки z0 .
Если в разложении функции в ряд Лорана главная часть содержит конечное число членов (причем высшая из отрицательных степеней (z − z0 ) равна n), то особая точка z = z0 будет по-
люсом n – го порядка, если – бесконечное число членов, то точка z = z0 будет существенно особой.
Отметим, что между нулями и полюсами аналитических функций существует тесная связь. Если точка z = z0 является ну-
лем порядка n функции f (z), то для функции ϕ(z) = f 1(z) точка
z0 будет полюсом n – го порядка.
Примеры. Определить характер особых точек для функций
1) |
f1 |
(z) = sin z |
; |
2) |
f2 (z) = |
1−cos z |
; |
3) |
f3 (z) = |
1−cos z |
; |
|
|
z |
|
|
|
z2 |
|
|
|
z7 |
|
4)f4 (z) = cos z −1 2 .
1)Воспользуемся известным разложением синуса в ряд Тей-
лора (2.4). Тогда
f (z) |
= sin z = 1 |
|
z |
3 |
|
z |
5 |
|
|
|
z |
2 |
|
z |
4 |
|
|||||
z − |
|
+ |
|
−... |
= 1− |
|
+ |
|
−... |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
1 |
|
|
z |
|
z |
|
3! |
5! |
|
|
3! |
5! |
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
Ряд 1− |
|
z2 |
+ |
z4 |
−... сходится и при z → 0 |
имеет сумму, рав- |
|||||||||||||||
3! |
5! |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
ную единице. Поэтому lim sin z =1, |
и особая точка z = 0 является |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
z→0 |
|
z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
устранимой.
2) Аналогично, используя тейлоровское разложение для cos z (2.3), находим
90
|
|
|
|
|
|
|
z |
2 |
|
z |
4 |
|
z |
6 |
|
z |
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1− 1 |
− |
|
+ |
|
− |
|
+ |
|
−... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
4 |
|
|||||||
|
|
1−cos z |
|
|
|
2! |
4! |
6! |
8! |
|
|
1 |
|
|
z |
|
z |
|
||||||||||
f2 |
(z) = |
= |
|
|
|
= |
|
− |
|
+ |
|
−... |
||||||||||||||||
z2 |
|
|
|
|
|
|
|
z2 |
|
|
|
|
|
2! |
4! |
6! |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Как видно, в начале координат функция |
f2 (z) |
имеет устра- |
||||||||||||||||||||||||
нимую особую точку. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
3) |
|
|
|
z |
2 |
|
z |
4 |
|
z |
6 |
|
z |
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
1 |
− 1− |
+ |
− |
+ |
−... |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
1 |
−cos z |
|
|
|
2! |
4! |
6! |
8! |
|
|
1 |
|
1 |
|
1 |
|
z |
|
|||||||||||
= |
|
|
|
= |
− |
+ |
− |
+... |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
z7 |
|
|
|
|
|
|
|
z7 |
|
|
|
|
|
2!z5 |
4!z3 |
|
6!z |
8! |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
В разложении функции имеется главная часть, содержащая отрицательные степени z, причем наивысшая отрицательная степень z равна пяти, поэтому особая точка z = 0 будет полюсом 5- го порядка.
4) Используя разложение (2.3), получим
f4 (z) = cos |
1 |
=1− |
1 |
+ |
1 |
−... |
|
z −2 |
2!(z − 2)2 |
4!(z − 2)4 |
|||||
|
|
|
|
В главной части лорановского разложения заданной функции содержится бесчисленное число членов. Следовательно, точка z = 2 будет существенно особой.
Пример. Найти полюса функций:
1) |
f1 |
(z) = |
|
z |
|
; |
2) f2 |
(z) = |
z2 |
− 4 |
|
и определить их |
|||
(z2 |
+ 4) |
2 |
z(z +3)(z + 2) |
4 |
|||||||||||
порядок. |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
z |
|
|
|
|
|||||
|
|
1) Функция |
f1 |
(z) = |
|
представляет собой правильную |
|||||||||
|
|
(z2 |
+ 4)2 |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
несократимую дробь. Найдем нули знаменателя этой функции, раскладывая его на множители и приравнивая нулю:
(z2 + 4)2 = (z + 2i)2 (z −2i)2 = 0 .
Точки z = −2i и z = 2i будут нулями второго порядка для знаменателя. Так как в этих точках числитель дроби не равен нулю, то для заданной функции эти точки будут полюсами второго порядка.
2) Сначала представим заданную функцию в виде правильной несократимой дроби: