Дипломы-2 / kazMynaiGaz-сөздік

претерпевать

шыдау, төзу, ұрыну, ұшырау

прибавление

қосу, үстеу, ұзарту, қосымша,

үстеме

приближение

жақындау, жақындату,

жуықтау (мат)

приблизительный

болжалды, шамалас, жақын

прибор

аспап, құрал

прибор для определения

мұнайдағы судың мөлшерін

содержания воды в нефти

анықтау құралы

прибор для отмучивания

лайсыздандыру құралы

контрольный прибор

бақылау (тексеру) құралы

прибрежный

жағалаудағы, жиегіндегі

прибыльный

пайдалы, түсімді

привинчивать

бұрау

привод

1. әкелу, келтіру 2. жетек,

көтерме

с гидравлическим приводом

гидравликалық жетекті

с канатным приводом

арқанды жетекті

приводить в действие

әрекетке келтіру

приводной

қозғалтқыш, жетекті

привязка

байлам, арқан

пригнанный

орнына түсірілген, орнықтырыл-

ған, қиюластырылған

пригодность

жарамдылық

пригонка

қалыптастыру, қиюластыру

пригонять

орнына түсіру, орнықтыру,

қиюластыру

приготовление массы

масса дайындау

придавать форму

қажетті түрге келтіру

приемистость

қабылдағыштық

приемник

қабылдағыш

приемник для бурового раствора

бұрғы ерітіндісін қабылдағыш

прижог

1. күйдіру (прижечь) 2. қарылу

прижигание буровой коронки

бұрғылау коронкасының

қарылуы

призма

призма

опорная призма

тірек призма

признак

белгі

признак газа

газ белгісі

признак нефти в песке

құмдағы мұнай белгісі

отличительный признак

ерекше белгі, ерекшелік,

айырмашылық

характерный признак

тән белгі

прикладывать

басу, ұстау, жұмсау

прикрепление

бекіту, жапсыру, бекітілу,

тіркелу

прилагать

күш жұмсау, қоса тіркеу,

қолдану

приладка

үйлестіру, келтіру,

қисындастыру

прилегание

жабысып (тиіп) тұру, жанасу

неплотное прилегание

әлсіз жанасу

прилипание

жабысу, жабысып қалу

приложение

салу, қолдану, қосымша

точка приложения силы

күш түскен жер

применение

қолдану, іске асыру

применение в промысловых

өндірістік жағдайларда

условиях

қолдану

практическое применение

тәжірибеде қолдану

пример

үлгі, өнеге, тәлім, мысал

числовой пример

сандық үлгі

примесь

қоспа

примешивать

араластырып былғау

прилипание боковое

бүйірлік қосылу (тақалу, таяну,

жанасу, жалғау)

примыкающий

жанасқан, тақалған, таянған

принадлежность

бұйым, керек-жарақ, сайман

принимать форму

түрге ену, түр қабылдау

принудительный

мәжбүрлі, еріксіз

припой

дәнекер

припуск

әдіп (тех)

припухлость

кішкентай ісік

прирабатывать

қосымша істеу

приработка

іске кірістіру

приращение

қосымша өсірілу, жетілдіру,

өсімше

приращение азимута

азимут өсімшесі

природный

табиғи

прирост

өсу, көбею, арту

присадка

қосымша бөлшек, қосымша

присоединение

қосу, біріктіру, түйістіру

приспособление

1. лайықтау, бейімдеу 2. тетік,

құрылғы, құрал, аспап

делительное приспособление

бөлгіш құрал

приспособление для выдергивание

шығару құралы

зажимное приспособление

қысқыш құрал

замыкающее приспособление

тұйықтағыш құрал

поворотное приспособление

бұрғыш құрал

разгрузочное приспособление

тиегіш құрал

улавливающее приспособление

ұстағыш (аулағыш) құрал

приставать

жабысу, іліну, келіп тоқтау

приставка

қасына тақап қойылған нәрсе,

тіреу, тіреуіш

пристань

кемежай, айлақ

притертый

қырып-жонып тегістеу арқылы

тығыз қиюластырылған

притирать

тегістеп, тығыз қиюластыру

приток

1. құйылу, кіру, қосылу

2. тармақ, сала

быстрый приток

тез құйылу

приток воды

судың келуі

притупление

мұқалу

притяжение

тарту, өзіне тарту, тартылыс

взаимное притяжение

өзара тарту

прихват

1. ұстағыш, қысқыш.

2. қысылып қалу,

ала жүру, ілестіру,

ала кету

прихват бурового снаряда

бұрғы снарядының қысылып

қалуы

прихватывать

ала жүру

причал

айлақша

пришлифовка

өңдеу, тегістеу, жылтыратып

тегістеу

проба

сынама, үлгі, шөкім

донная проба

түп үлгісі

контрольная проба

тексеру үлгісі

лабораторная проба

зертханалық үлгі

осколочная проба

сынық үлгісі

пробел

кемшілік, кемістік

пробирка

шыны түтік

пробка

тығын, кептелу, тығындалу

пробка в скважине, водяная

ұңғымадағы су тығыны

комбинированная пробка

қиюластырылған тығын

предохранительная пробка

сақтандырғыш тығын

цементировочная пробка

цементтеуші тығын

пробка-пакер

тығыздағыш тықпа

пробоотборник

сынама алғыш

пробуксовка

батып қалу, тығылып қалу,

тоқтап қалу

пробуренный

бұрғыланған

провал

құлау, ойылған жер, шұңқыр

проверка

тексеру, бақылау, сынау

проверка герметичности

бітеулікті тексеру

провес

1. кемдік, салмақ кемдігі

2. иілу, иілген жер

проветривать

желдету, ауасын тазарту

провисание

салбырау

провод

сым

многожильный провод

көп желілі (тарамды) сым

питающий провод

қоректендіргіш сым

сварочный провод

дәнекерлегіш сым

проводимость

өткізгіштік қабілеті

проводник

1.өткізгіш 2. жетекші, таратушы

проводник тепла

жылу өткізгіш, жылу құбыры

прогиб

1. майысу, бүгілу 2. майысқан

жер, ойыс

продавка

басып майыстыру

продвижение

жылжу, жылжыту, алға басу

продвижение контура

ауданның (шектеменің)

жылжуы

продвижение контурных вод

аудан (шектеме) суларының

жылжуы

продолговатый

сопақ, ұзынша

продолжительность

ұзақтық, ұзақтылық

продувка

үрлеу, үрлеп тазарту

продувка воздухом

ауамен үрлеу

продувка обработанных газов

пайдаланылған газдарды

үрлеп тазарту

продукт

өнім

валовой внутренний продукт

жалпы ішкі өнім

вторичный продукт

қайта өңделген өнім

обогощенный продукт

байытылған өнім

продукт перегонка

айырудан шыққан өнім

побочный

қосымша, жанама өнім

продуктивность

өнімділік

проект

жоба, нұсқа

переработанный проект

қайта жасалған (өңделген)

жоба

прозрачный

мөлдір, тұнық, ашық, айқын

производительность

өнімділік

запасная производительность

қосымша өнімділік

производить

жасап шығару, жасау, жүргізу

производить пескоструйную очистку

құмарынды тазалау жүргізу

производить поиски

іздеу жүргізу

производство

өндіріс, өндіру, жасау

произвольный

өз бетімен, еркін, өздігінен

происхождение

тегі, шығуы, пайда болуы

пройденный бурением

бұрғылап өтілген, бұрғыланған

прокачка

айдау

прокладка

1. салу, төсеу 2. төсем (аралық

қабат)

прокладка трубопровода

құбыр жүргізу, төсеу

проламывать

бұзып, ойып тесу, сындырып

жіберу

пролет

1. аралық, өткін 2. ұшып өту

пролив

бұғаз

пролом

1. тесіліп кету, ойылып кету

2. ойық

промежуток

ара, аралық

промыв

жуу, шаю, шайқау, тазарту

промыватель

жуғыш

промывка в обратном направлении

кері бағытта тазалау

промывка водой

сумен тазалау

промывка глинистым раствором

сазды ерітіндімен тазалау

промысел

кәсіп, кәсіпшілік

промышленность нефтяная

мұнай өнеркәсібі

проницаемость призабойной зоны

забой маңындағы ауданның

өткізгіштігі

пропил

пропил

пропитанный нефтью

мұнай сіңген

пропитка

сіңдіру

проплавление

еріту, балқыту

пропласток

аралық қабатша

пропорция

пропорция, шамаластық,

мөлшерлестік

пропуск

кіргізу, өткізу, рұқсат қағаз

прораб

прораб, құрылыс жұмысын

басқарушы

прорабатывание

көп істеу, жете тексеру (зерттеу,

анықтау, сынау)

прорезание

кесу, тесу, кесіп өту

прорезание желобов

ойықтарды (науа) кесу

прорезание канавок

арналарды кесу

прорезание пазов

саңылау тесу

прорезанный

кесілген, тесілген, ойылған

прорыв

бұзу, жару, бұзылған

(жарылған) жер

просадка

отыру

просачывание

ағып жиналу, іркілу, өту, сіңу

просверлить

бұрғылау, бұрғылап тесу

просвет

сәуле, саңылау, тесік, ойық,

просвет при бурении

бұрғылаудағы саңылау

просев

елеу, еленді

просливание

елеу, електен өткізу

просеянный

еленген, шашылған, құйылған

проскальзывание

босап кету, шығып кету

проскальзывание газа

газдың шығып кетуі, өтуі

проскок

тез өту

прослеживать

бақылап шығу, қарап жүру,

бақылап отыру

прослоек

жұқа қабат, қабатша

глинистый прослоек

сазды қабатша

прослой

жұқа қабат, қабатша

простаивающий

тұрып (тоқтап) қалған

простирание

жайылу, жайылып (созылып)

жату

простой

1. жай, қарапайым 2. іркілу,

бос тұру, тұрып қалу

простой станка

станоктың босқа тұруы

пространственный

кеңістіктік, кең

пространство

кеңістік, бостық, бос жер

простреливание

атқылау

проступание

1. кіре бастау 2. шып-шып шығу

протекать

ағу, ағып өту, су өткізу

протектор

қорғаушы, қамқоршы

противовес

қарсы жер, қарсы салмақ,

қарама-қарсы

противовес заслонки

қалқаның қарсы салмағы

противовес тормоза

тежегіштің қарсы салмағы

противовспениватель

көбікке қарсы құрал

противогаз

газқорған, газдан сақтағыш, газ

бетпердесі

противодавление

қысымға қарсылық

противоположный

қарама-қарсы

противостоять

қарсы түру

проток

тармақ, өзеннің жанама саласы

протравливать

дәрілеу, улау, өңдеу,

жылтырату

протягивание

керу, тарту, созу, соза түсу

протяженность

бойлық, ұзындық

проушина

шығыршық, аралық сырға,

құлақ, тесік

профилированный

пішінделген, кескінделген

профиль

1. пішін, көрініс 2. кәсіп,

мамандық

профильный

кәсіптік

проход

өту, асу, өткел

узкий

тар

проходка

қазып өту

проходка бурением в футах

футпен өлшегендегі бұрғылау

процеживание

сүзу, сүзгіден өткізу

процесс

процесс, жүрісі, барысы, үдеріс

процесс бурения

бұрғылау үдерісі

прочищать

тазарту, аршу

прочный

берік, орнықты, төзімді

проявление

көрсету, көріну

прыжок

секіру, секіріс

прядь

өрім

прямоугольный

тік бұрышты

пуансон

ұш

пудра

опа (ұнтақ)

пузырек

1. көпіршік, көбікше 2. кішкене

шөлмек

пузырек воздуха в жидкости

сұйықтықтағы ауа көпіршігі

пузырь

көпіршік, жел қабық

пульверизатор

бүріккіш, сепкіш

пульпа

қойыртпақ

пульсация

білкілдеу, солқылдау

пульт

пульт

пульт управления

басқару пульті (үстелі)

пуля

оқ

пункт

пункт, мекен, жер, орын

железнодорожный перевалочный

қайта тиегіш темір жол пункті

пункт

исходный пункт

шығу пункті

наливной пункт

құю пункті

пуск

жіберу, жүргізу, іске қосу

пускатель

жіберуші, іске қосушы

пустой

бос

пустота

бос кеңістік, қуыс

путь

жол, бағыт, бет алыс

пучение

ісіну

пучок

буда, байлам, шоқ, шоғыр

пучок лучей

сәуле шоғыры

пылеотделитель

шаң айырғыш

пылуловитель

шаң ұстағыш

пята

өкше, табан, ұш тіреуіш

Р

работа

жұмыс, әрекет

автоматическая работа

автоматтық жұмыс

работа бактерий

бактериялардың әрекеті

безаварийная работа

апатсыз (қауіпсіз, ағымдағы,

үздіксіз) жұмыс

безопасная работа

қауіпсіз жұмыс

бесперебойная работа

үздіксіз жұмыс

буровая работа

бұрғылау жұмысы

водолазные работы

суға сүңгу жұмыстары

работа волн

толқын әрекеті

работа в полевых условиях

дала жағдайларындағы жұмыс

работа в скважине, ловильные

ұңғымадағы қармау

жұмыстары

дноуглубительные работы

түпті тереңдету жұмысы

дорожно-строительные работы

жол салу жұмыстары

земляные работы

жер қазу жұмыстары

круглосуточная работа

тәуліктік, 24 сағаттық жұмыс

монтажные работы

құрастыру (орнату, құру)

жұмыстары

наладочные работы

реттегіш жұмыстар

опытно-конструкторская работа

зерттеу және дамыту

(жетілдіру, тәжірибе-

лік-құрастыру)

жұмысы

плавная работа

бірқалыпты жұмыс

работа по вызову притока

ұңғымадан ағыстың (тасқынның)

из скважины

шығуын күшейту

жұмысы

работа по глушению скважины

ұңғыманы бастыру жұмысы

подрывные работы

қопару (бұзу, жару) жұмыстары

полезная работа

пайдалы жұмыс

ручная работа

қол жұмысы

сверхурочная работа

мерзімнен тыс жасалған

жұмыс, артық

жасалған жұмыс,

қосымша жұмыс

синхронная работа

үйлесімді жұмыс

сложные ловильные работы

күрделі қармау жұмыстары

работающий

жұмыс жасайтын

работающий на газовом топливе

газ отында жұмыс жасайтын

работоспособность

жұмысқа қабілеттілік

(жарамдылық)

рабочий

жұмысшы

рабочий буровой бригады

бұрғышылар бригадасының

жұмысшысы

равновесие

тепе-теңдік

равновесие давлений

қысым тепе-теңдегі

динамическое равновесие

динамикалық тепе-теңдік

кажущееся равновесие

тепе-тең болып көрінген,

анықталмаған

тепе-теңдік

равнодействующее равновесие

тең әсерлі тепе-теңдік

равнодействующая систем сил

күштердің тең әсерлі жүйесі

равнозначность

маңызы бірдей,

бірмағыналылық

равномерно

біркелкі, бір қалыпты

равносильный

тең күшті, тең

равноценный

тең бағалы, тең, бірдей

радар

радар

радиатор

1. радиатор (жылыту құралы)

2. салқындатқыш

радиатор водяного отопления

сумен жылыту радиаторы

радиация

сәуле шығару, сәуле таралу,

радиация

радикальный

тиімді, батыл

радиоканал

радиоарна

радировать

радио арқылы хабарлау

радиус

радиус, аймақ

радиус влияния скважины

ұңғыманың әсер ету аймағы

радиус внешнего контура

сыртқы аудан радиусы

радиус закругления

дөңгелектену (жұмырлану)

аймағы

радиус кривизны

қисық сызық радиусы

радиус проводимости скважины

ұңғыма өткізгіштігінің радиусы

разбавитель

сұйылтқыш

разбавка

бөлу, бөліп қою, айыру бөлу,

топтастыру

разбавка линии

сызықтарды бөлу

разбавка трассы

жолды бөлу

разбирать

ыдырату, бөлшектеу, сөгу

разборка

бөлшектеу, ажырату

разборка буровой вышки

бұрғы мұнарасын бөлшектеу

разброс

бытыраңқылылық

разброс точек

нүктелердің бытыраңқылылығы

разбуривание

қайта бұрғылау

разбуривание месторождения

кен орнын қайта бұрғылау

разбухание

ісіну

развал

қирау, бұзылу, бүліну

разведение

1.жағу, тұтату, бұзу 2. ажырату,

айыру

разведка

барлау

детальная разведка

тыңғылықты барлау

морская разведка

теңіз барлауы

разведка на газ

газ шығатын жерді барлау

предварительная разведка

алдын ала барлау

развертка

1. жазба, әртүрлі фигуралар-

дың жазбасы 2. ұңғы,

қашау

развертывание

құру, орнату, жазу, өрістету

развертывание оборудования

станса жабдықтарын құру

станции

(орнату)

разветвление

тармақталу, тарамдалу, торап

развивать

дамыту, өркендету, арттыру,

жетілдіру

развинчивание

бұрап шығару, бұрап

бөлшектеу

развинчивание инструмента

құралды бұрап шығару

развинчивание труб

тұрбаларды бұрап ажырату

развитие

арту, даму, өркендеу

развитие каверны

қуыстың үлкеюі

постепенное развитие

біртіндеп даму

развитие трещины

жарықтың үлкеюі

разводить

1. тарату, жан-жаққа ажырату

(айырып жіберу) 2. езу,

еріту 3. тұтату, жағу

разводка

1. ажырату, тарту, керу,

2. ажыратқыш

разводка проводов

сымдарды ажырату

разводка якорных канатов

зәкір арқандарын ажырату

разгермитизация

ашылу, саңылаудың пайда

болуы

аварийная разгермитизация

апаттық ашылу

внезапная разгермитизация

кенеттен ашылу

разгибать

бүктеу

разгон

екпіндету, үдеу, қарқындау

разгон с места

екпін орнынан қарқынды

бастау, орнынан

екпіндеу

разгонка

екпіндеу

разграничение

шек қою, айыру

разгружатель

жүк түсіргіш

разгрузка

1. жүк түсіру, жүктен босату,

жүктен жеңілдету,

2. босату

разгрузка долота

қашау жұмысын жеңілдету

разгрузка самотеком

өз бетімен жүктен босау

разгрузка скважины

ұңғыманы жүктен (жұмыстан)

жеңілдету

разгрузка танкера

танкерден жүк түсіру

разгрузка труб

тұрбаларды босату

разгрузчик

жүк түсіруші

раздавливание

жаншып (езіп) тастау,

талқандау

раздавливание горной породы

тау жынысын талқандау

раздвигать

ысыру, ажырату, жылжыту

раздвижной

бүктемелі, ысырмалы,

қозғалмалы

раздел

бөлу, айырық (геогр)

разделение

бөлу, бөліну

разделение воздуха

ауаның бөлінуі

разделение в тяжелых средах

ауыр ортада бөліну

разделение газовых смесей

газ қоспаларының бөлінуі

разделение труда

еңбек бөлінісі

разделитель

бөлгіш

дисковый разделитель

дискілі (табақшалы, дөңгелек)

бөлгіш

раздельный

жеке, дара, бөлек

раздробления

уату, ұсақтау, бөлу, бөлшектеу

раздувание

үрлеу, ісіндіру, ісіну

раздувание пакера

тығыздауышты үлкейту

раздувание трубы

тұрбаны үлкейту

разжигание

тұтату, жағу, жандыру

разжигаться

сұйылу

разжижение

сұйылту

разжижитель

сұйылтқыш

разлагаться

іріп-шіру

разлив

тасу, құю

разлив бурового раствора

бұрғы ерітіндісінің тасуы

различие

ерекшелік, өзгешелік

различия пород, литологические

жыныстардың литологиялық

фациальные различия

ерекшеліктері

белгілі бір физика-географиялық

жағдайда пайда

болған тау

жыныстарының

ерекшеліктері