17.Гісторыя Магілёўшчыны ў 1945-2010 гг.

Во время Великой Отечественной войны народному образованию города нанесён огромный ущерб. Но уже к концу 1945 года в Могилёве восстановлено 12 общеобразовательных школ, за парты сели 7,2 тысяч детей.

В первые послевоенные годы работали педагогический и учительский институты, 3 строительные школы, 2 ремесленных училища, 2 училища механизации сельского хозяйства. В 1945 году вновь открыт строительный техникум, в 1947 году — политехнический техникум. К 1953 году осуществлён переход ко всеобщему среднему образованию.

В 1961 году — машиностроительный институт и библиотечный техникум, в 1967 году — химико-технологический техникум, в 1973 году — технологический институт.

Во время Великой Отечественной войны городская ратуша была сильно повреждена. 28 декабря 1952 года на совещании архитекторов БССР по охране памятников архитектуры, было принято решение о её восстановлении, 11 сентября 1953 года — решение Исполкома Могилёвского городского Совета депутатов № 725, согласно которому здание ратуши объявлялось памятником архитектуры, а работы по её реставрации должны были быть завершены к 10 декабря 1953 года. Однако реставрация ратуши так и не была начата. А в июле 1957 года она была взорвана.

Неоднократно поднимались разговоры о восстановлении городской ратуши, но лишь 23 мая 1992 года произошла символическая закладка 1-го камня на старом месте будущей ратуши и его освящение на торжественном молебне. Реально к проекту и строительству приступили лишь в 2007 году. В 2008 году в день города произошло её торжественное открытие.

18.Архітэктурныя стылі і знакавыя помнікі Беларусі

Нягледзячы на складаную гісторыю, поўную войнаў і разбурэнняў, многія архітэктурныя каштоўнасці Беларусі захаваліся. Розныя напрамкі ў мастацтве і рэлігіі паўплывалі на фарміраванне архітэктуры Беларусі. У краіне можна знайсці ўзоры раманскага стылю і готыкі, барока і класіцызму, мадэрна і эклектыкі.

Архітэктура Брэсцкай вобласці: Сімяонаўская царква, помнік архітэктуры псеўдарускага стылю (1865); Крыжаўзвіжанскі касцёл, помнік архітэктуры позняга класіцызму (1856); Чыгуначны вакзал, помнік архітэктуры псеўдарускага стылю (1886); Камянецкая вежа (Белая вежа) (XIII); Касцёл Карла Барамеуша ў г. Пінску, помнік архітэктуры барока (XVIII); Палац Бутрымовіча ў г. Пінску, помнік архітэктуры позняга барока (1784–90); Палацавы комплекс у г.п. Ружаны (XVII – XVIII); Косаўскі палац, помнік архітэктуры з элементамі класіцызму (XIX)

Архітэктура Гомельскай вобласці: палац Румянцавых-Паскевічаў, помнік архітэктуры класіцызму (1799–1819); Мазырскі касцёл і манастыр бернардзінцаў, помнік архітэктуры барока (1648); Мазырскі манастыр цыстэрцыянак (1743-45); Петрыкаўская Мікалаеўская царква, помнік архітэктуры псеўдавізантыйскага стылю (2-я палавіна XIX); Чачэрская ратуша, помнік архітэктуры класіцызму (2-я палавіна XVIII)

Архітэктура Гродзенскай вобласці: Барысаглебская (Каложская) царква (2-я палавіна XII); Каралеўскі палац, помнік архітэктуры ракако (1734–51); Касцёл Св. Францыска Ксаверыя, помнік архітэктуры барока (канец XVII – XVIII); Манастыр францысканцаў, помнік архітэктуры барока (XVIII); Мірскі замак (XVI); Лідскі замак (XIV – XV); Свята-Міхайлаўская царква ў в.Сынковічы (Зэльвенскі раён), помнік абарончага дойлідства з рысамі готыкі (XV – пачатак XVI); Царква-крэпасць у в. Мураванка (Шчучынскі раён), помнік абарончага дойлідства (пачатак XVI); Свята-Успенскі Жыровіцкі манастыр (XVII – XVIII)

Архітэктура Мінска і Мінскай вобласці: Петрапаўлаўская царква, помнік архітэктуры з элементамі рэнесансу і барока (1612–1620); Архікафедральны касцёл Прасвятой Дзевы Марыі (2-я палавіна XVII – пачатак XVIII); Царква Аляксандра Неўскага, помнік архітэктуры рэтраспектыўна-рускага стылю (1898); Кальварыйскі касцёл, помнік архітэктуры неаготыкі (XIX); Касцёл святых Сымона і Алены (Чырвоны касцёл), помнік архітэктуры неаготыкі з рысамі мадэрна (1908–1910); Нясвіжскі палацава-паркавы комплекс (XVI – XIX); Нясвіжскі касцёл Божага Цела, помнік архітэктуры барока (1584-93); Слуцкая брама, помнік архітэктуры барока (XVII – XVIII); Касцёл бернардзінцаў у Будславе (Мядзельскі раён), помнік архітэктуры барока (XVIII); Уваскрасенскі сабор у Барысаве, помнік архітэктуры псеўдарускага стылю (1874); Спаса-Праабражэнская царква ў г.Заслаўе (2-я палавіна XVI – пачатак XVII)

Архітэктура Магілёўскай вобласці: Мікалаеўская царква, помнік архітэктуры барока (1669–72) ; Станіслаўскі касцёл, помнік архітэктуры барока (1738–52); Архіепіскапскі палац, помнік архітэктуры класіцызму (1780-я гады); Магілёўская ратуша (XVII – XX); Шклоўская ратуша, помнік архітэктуры класіцызму (канец XVIII); Праабражэнская царква ў Шклове, помнік архітэктуры неарускага стылю (пачатак XX); Свята-Троіцкая царква ў Быхаве (сярэдзіна XIX); Сінагога ў Быхаве, помнік архітэктуры позняга рэнесанса (сярэдзіна XVII); Бабруйская крэпасць (1-я палавіна XIX); Быхаўскі замак, (канец XVI – пачатак XVII); Палац у Жылічах (Кіраўскі раён), помнік архітэктуры класіцызму (1830-я гады)

Архітэктура Віцебскай вобласці: Благавешчанская царква (сярэдзіна XII); Казанская царква, помнік архітэктуры з элементамі барока і ранняга класіцызму (1760); Варварынскі касцёл, помнік архітэктуры неараманскага стылю (1785); Сафійскі сабор, помнік архітэктуры XI – XVIII стст.; Спаса-Ефрасіннеўская царква (1152–61); Касцёл Св. Іаана Хрысціцеля ў в.Камаі (Пастаўскі раён) (1603-06); Касцёл у в.Сар'я (Верхнядзвінскі раён), помнік архітэктуры неаготыкі (1852–57)