- •ПРАДМОВА
- •1. ЗМЕСТ КУРСАЎ І ПЕРАЛІК ПЫТАННЯЎ, ЯКІЯ ЎВАХОДЗЯЦЬ У ІХ ПРАГРАМЫ
- •1.1. Уводзіны ў курс
- •1.2. Гідрамеханічныя працэсы і апараты
- •1.3. Цеплавыя працэсы і апараты
- •1.4. Масаабменныя працэсы і апараты
- •2. МЕТАДЫЧНЫЯ РЭКАМЕНДАЦЫІ ПА ВЫВУЧЭННІ КУРСАЎ
- •3. МЕТАДЫЧНЫЯ ЎКАЗАННІ І РЭКАМЕНДАЦЫІ ДЛЯ ВЫКАНАННЯ КАНТРОЛЬНЫХ ЗАДАННЯЎ
- •3.1. Змест заданняў. Выбар задання і варыянта зыходных даных
- •Прыклад выбару варыянта задання і задач для выканання кантрольных работ.
- •Прыклад выбару даных да задачы.
- •3.2. Указанні па афармленні кантрольных заданняў
- •Прыклад выканання спасылак на крыніцы інфармацыі.
- •Прыклад афармлення ўмовы задачы і яе рашэння.
- •3.3. Агульныя рэкамендацыі для выканання кантрольных работ
- •3.4. Рэкамендацыі для выканання кантрольнай работы №1
- •Рэкамендацыі для выканання задач 1А–1Д
- •Рэкамендацыі для выканання задач 2А–2Д
- •Рэкамендацыі для выканання задач 3А–3Д
- •Рэкамендацыі для выканання задач 4А і 4Б
- •Рэкамендацыі для выканання задач 4В–4Д
- •3.5. Рэкамендацыі для выканання кантрольнай работы №2
- •Рэкамендацыі для выканання задач 5А–5Д
- •Рэкамендацыі для выканання задач 6А–6Д
- •Рэкамендацыі для выканання задач 7А–7Д
- •Рэкамендацыі для выканання задач 8А–8Д
- •Рэкамендацыі для выканання задач 9А–9Д
- •4. КАНТРОЛЬНАЯ РАБОТА № 1
- •4.1. Кантрольнае заданне А
- •Задача 1А
- •Задача 2А
- •Задача 3А
- •Задача 4А
- •4.2. Кантрольнае заданне Б
- •Задача 1Б
- •Задача 2Б
- •Задача 3Б
- •Задача 4Б
- •4.3. Кантрольнае заданне В
- •Задача 1В
- •Задача 2В
- •Задача 3В
- •Задача 4В
- •4.4. Кантрольнае заданне Г
- •Задача 1Г
- •Задача 2Г
- •Задача 3Г
- •Задача 4Г
- •4.5. Кантрольнае заданне Д
- •Задача 1Д
- •Задача 2Д
- •Задача 3Д
- •Задача 4Д
- •5. КАНТРОЛЬНАЯ РАБОТА № 2
- •5.1. Кантрольнае заданне А
- •Задача 5А
- •Задача 6А
- •Задача 7А
- •Задача 8А
- •Задача 9А
- •5.2. Кантрольнае заданне Б
- •Задача 5Б
- •Задача 6Б
- •Задача 7Б
- •Задача 8Б
- •Задача 9Б
- •5.3. Кантрольнае заданне В
- •Задача 5В
- •Задача 6В
- •Задача 7В
- •Задача 8В
- •Задача 9В
- •5.4. Кантрольнае заданне Г
- •Задача 5Г
- •Задача 6Г
- •Задача 7Г
- •Задача 8Г
- •Задача 9Г
- •5.5. Кантрольнае заданне Д
- •Задача 5Д
- •Задача 6Д
- •Задача 7Д
- •Задача 8Д
- •Задача 9Д
- •ДАДАТАК А
- •Асноўныя ўласцівасці насычанай вадзяной пары
- •Парцыяльны ціск аміяку над яго воднымі растворамі ў стане раўнавагі
- •Парцыяльны ціск дыаксіду серы над яго воднымі растворамі ў стане раўнавагі
- •Асноўныя характарыстыкі колцавых насадак, якія загружаны ў апарат неўпарадкавана
- •ДАДАТАК Б
- •Матэрыялы, якія запазычаны з дапаможніка [6]
- •ДАДАТАК В
- •Матэрыялы, якія запазычаны з дапаможніка [7]
- •ДАДАТАК Г
- •Інструкцыя карыстальніка
- •ЛІТАРАТУРА
- •ЗМЕСТ
Дз.Р. Калішук, М.П. Саевіч Працэсы і апараты хімічных вытворчасцей
Прыклад выбару даных да задачы.
Нумар заліковай кніжкі 03-458. Як адзначана вышэй, студэнту належыць выканаць у кантрольнай рабоце № 1 задачы 2В і 4В, у рабоце № 2 – задачы 6В, 8В і 9В. З табліц з няцотнымі нумарамі (19, 23, 63, 65 і 69) да адпаведных задач неабходна браць зыходныя даныя па варыянце 8 (8 – апошняя лічба шыфру). З табліц з цотнымі нумарамі (20, 24, 64, 66 і 70) да адпаведных задач неабходна браць зыходныя даныя па варыянце 3 (3 – апошняя лічба сумы дзвюх апошніх лічбаў шыфру: 5 + 8 = 13).
3.2. Указанні па афармленні кантрольных заданняў
Выкананае кантрольнае заданне афармляецца ў вучнёўскім сшытку (размер 205×170 мм) або на лістах белай паперы фармату А4 (297×210 мм), якія брашуруюцца. Тэкст выконваецца ад рукі сінім ці чорным чарнілам (пастай) або друкаваным спосабам на беларускай ці рускай мове. Колер друку – чорны. Тэкст, напісаны ад рукі, павінен быць разборлівы. Малюнкі, схемы можна выконваць простым алоўкам.
Тытульны аркуш павінен быць падпісаны выразна і разборліва. На ім абавязкова патрэбна ўказаць назву спецыяльнасці, вучэбны шыфр, поўны паштовы адрас студэнта, дату накіравання задання ва універсітэт. На тытульным аркушы таксама пішуць нумар кантрольнай работы і назву дысцыпліны, па якой гэтая работа выконваецца.
Сваё прозвішча, імя і імя па бацьку студэнт павінен запісаць поўнасцю і друкаванымі літарамі. У пачатку ліста, наступнага за тытульным, запісваецца варыянт задання. Далей паслядоўна прыводзяцца поўныя тэксты ўмоў задач з зыходнымі данымі адпаведна належным варыянтам і іх рашэнні. У неабходных выпадках рашэнні задач ілюструюцца малюнкамі, схемамі, графікамі. Тэкст рашэння кожнай задачы павінен мець для заўваг рэцэнзента з правага або з левага боку ліста палі не меншыя за 30 мм. З гэтай жа мэтай пасля рашэння кожнай задачы перад умовай наступнай павінен быць прабел не меншы за 50 мм.
У тэксце рашэння задачы даюцца алгарытмы дзеянняў, якія выконваюцца у выглядзе выкарыстоўваемых формул, залежнасцей і разлікі па гэтых формулах, залежнасцях. Пры гэтым запісваюцца неабходныя тлумачэнні, абгрунтаванні, спасылкі.
Разлікі прыводзяцца пасля запісу разліковай формулы ў агульным
3. МЕТАДЫЧНЫЯ ЎКАЗАННІ І РЭКАМЕНДАЦЫІ ДЛЯ ВЫКАНАННЯ КАНТРОЛЬНЫХ |
14 |
ЗАДАННЯЎ |
|
Дз.Р. Калішук, М.П. Саевіч Працэсы і апараты хімічных вытворчасцей
выглядзе, тлумачэння ўмоўных абазначэнняў, якія ў першы раз выкарыстоўваюцца пры рашэнні задачы (не работы ў цэлым), а таксама пасля вызначэння велічынь параметраў, каэфіцыентаў, якія ўваходзяць у формулу, але раней пры рашэнні або ва ўмове задачы не ўжываліся.
Велічыні параметраў, якія ўзяты з даведачнай літаратуры, выкарыстоўваемыя формулы, якія не з’яўляюцца агульнавядомымі, асобныя тэарэтычныя тлумачэнні і абгрунтаванні, вынікі, атрыманыя з намаграм і графікаў, павінны мець у тэксце спасылкі на крыніцы інфармацыі. Спасылку на крыніцу інфармацыі даюць у належным месцы тэксту ў выглядзе лічбы, якая змешчана ў квадратныя дужкі. Гэтая лічба павінна адпавядаць нумару крыніцы ў спісе літаратуры. Спіс літаратуры змяшчаецца ў рабоце пасля тэксту рашэння апошняй задачы. У спісе крыніцы нумаруюцца згодна з парадкам спасылак на іх у рабоце.
Пасля заканчэння тэксту спіса крыніц інфармацыі студэнт ставіць асабісты подпіс.
Прыклад выканання спасылак на крыніцы інфармацыі.
У сувязі з тым, што рэжым руху вадкасці ў трубе пераходны, разлік каэфіцыента трэння λ выконваем па формуле [1]
λ= 0,316
Re0,25 .
Пры тэмпературы t=40°C шчыльнасць бензолу ρб =858кг/м3 , яго дынамічная вязкасць μб =5,5· 10−4 Па·с [3].
Прыклад афармлення ўмовы задачы і яе рашэння.
Задача 6
Вызначыць страты ціску на пераадольванне сіл трэння пры руху вадкасці ў змеевіку. Скорасць вадкасці W , яе тэмпература t . Змеявік выкананы з трубы, якая мае ўнутраны дыяметр d . Колькасць віткоў змеевіка N , дыяметр вітка D .
Абсалютная шурпатасць сценак трубы . Дадзена: варыянт 3, табл. 57: вадкасць А – бензол;
3. МЕТАДЫЧНЫЯ ЎКАЗАННІ І РЭКАМЕНДАЦЫІ ДЛЯ ВЫКАНАННЯ КАНТРОЛЬНЫХ |
15 |
ЗАДАННЯЎ |
|
Дз.Р. Калішук, М.П. Саевіч Працэсы і апараты хімічных вытворчасцей
W = 0,8 м/с; |
|
|
|
|
|
||
d = 32 мм = 0,032 м; |
|
|
|
|
|
||
N = 10; |
|
|
|
|
|
||
варыянт 6, табл. 58: |
|
|
|
|
|
||
t = 40°С; |
|
|
|
|
|
||
D = 0,8 м; |
|
|
|
|
|
||
= 0,2 мм = 2·10-4 м. |
|
|
|
|
|
||
Рашэнне. Страты ціску на пераадольванне сіл трэння ў змеевіку |
Pзм , Па, |
||||||
разлічваюць па формуле [3] |
|
|
|
|
|
||
Pзм= 1 3,5 d / D |
Pтр , |
(1) |
|||||
дзе Pтр – страты ціску на пераадольванне сіл трэння ў прамой трубе, даўжыня |
|||||||
якой L , м, пры ўмове, што L адпавядае даўжыні трубы змеевіка. |
|
||||||
Даўжыня трубы змеевіка |
|
|
|
|
|
||
L=π D N , |
|
(2) |
|||||
L = 3,14·0,8·10 = 25,12 м. |
|
|
|
|
|
||
Страты ціску на пераадольванне сіл трэння ў прамой трубе |
|
||||||
Pтр=λ |
|
L ρ w2 |
, |
(3) |
|||
|
|
|
|
||||
d |
2 |
||||||
|
|
|
|
дзе λ – каэфіцыент трэння; ρ – шчыльнасць вадкасці, кг/м3.
Велічыня λ разлічваецца ў залежнасці ад значэння ліку Рэйнальдса Re:
Re= w d ρ |
, |
(4) |
μ |
|
|
дзе μ – дынамічная вязкасць вадкасці, Па·с.
Пры тэмпературы t = 40°С для вадкасці (бензолу) шчыльнасць ρ = 858 кг/м3, вязкасць μ = 5,5·10-4 Па·с [3].
Re= 0,8 0,032 858 =3,994 104
5,5 10−4
Re > 1·104, рэжым руху бензолу турбулентны. Таму разлік λ патрэбна весці з
3. МЕТАДЫЧНЫЯ ЎКАЗАННІ І РЭКАМЕНДАЦЫІ ДЛЯ ВЫКАНАННЯ КАНТРОЛЬНЫХ |
16 |
ЗАДАННЯЎ |
|
Дз.Р. Калішук, М.П. Саевіч Працэсы і апараты хімічных вытворчасцей
улікам адноснай шурпатасці сценак трубы ε : |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
ε= |
/d |
, |
|
|
|
|
|
|
(5) |
||||
|
|
|
|
|
|
|
ε= 2 10−4 =6,25 10−3 |
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
0,032 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Формула для разліку λ [3] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
1 |
|
=−2 lg[ |
ε |
|
|
6,81 |
0,9 |
] . |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Re |
|
|
|
|
(6) |
||||||
|
|
|
|
|
|
3,7 |
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
λ |
|
|
|
|||||||||||||||
Пасля пераўтварэнняў формула (6) прымае наступны выгляд: |
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
{ |
[ |
|
|
|
|
|
|
|
|
] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
λ=0,25 lg |
|
ε3,7 |
6,81Re 0,9 |
|
−2 |
; |
(7) |
|||||||||||||
{ |
|
[ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
] |
−2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
6,25 10−3 |
|
|
|
6,81 |
|
0,9 |
|
|
|
|
|||||||
λ=0,25 lg |
|
|
|
|
|
3,7 |
3,394 104 |
|
|
|
|
=0,0348 |
|
||||||||
Па формуле (3) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
25 ,12 858 0,82 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Pтр=0,0348 0,032 |
|
2 |
=7500Па . |
|
Па формуле (1)
Рзм=7500 1 3,54 0,032/0,8 =8560Па .
Адказ: Рзм = 8560 Па.
Вынікі разлікаў, а таксама даведачныя даныя, якія атрыманы з табліц, у тым ліку інтэрпаляцыяй, павінны мець дакладнасць не меншую за 3 значныя лічбы. Даведачныя даныя і вынікі, якія атрыманы з намаграм, графікаў, павінны мець дакладнасць не меншую за 2 значныя лічбы.
У тэксце рашэнняў задач з мэтай аблягчэння спасылак, тлумачэнняў рэкамендуецца нумараваць разліковыя формулы. Нумар формулы запісваецца арабскімі лічбамі ў круглых дужках справа насупраць яе, як гэта паказана ў прыкладзе афармлення задачы.
3. МЕТАДЫЧНЫЯ ЎКАЗАННІ І РЭКАМЕНДАЦЫІ ДЛЯ ВЫКАНАННЯ КАНТРОЛЬНЫХ |
17 |
ЗАДАННЯЎ |
|