43.Сям’я Каціныя (Felidae).

Рысь (Felis lynx) Не шматлікі від.75-110см,хв20-30см.7-16кг.Стацыі:глухія старыя машаныя і шыракал лясы з густым падлескам.У перыяд размнажэння сярод буралому і каранёу дрэу будуе логава.Гон люты-сакавік.Цяж 9-10 тыд.Дзіц 2-4 нараж у маі-чэрвені.Палаваспел на 2 год.Харч:зайцы,казулі,аляняты.Для лх знач не мае.У ЧК.

44. Сям’я Янотавыя (Procyonidae).

12 відау. Янот-паласкун (Procyon lotor) Аккліматызаваны.Сярэднія размеры,масіунае укарочанае тулава,вострая морда.8кг.Стацыі:ліст леса з арэхамі і фруктамі і дуплістымі дрэвамі,сады.Жыве у дуплах дрэу,норы барсукоу.начны.Зімой спіць.Харч:лягушкі,насекомыя, чарапахі, яшчаркі, ягады, яблакі, жолудзі. Янот-манагам.Цечка февраль,іногда летам.Цяжар 63дня.3-8дз у крас-маі.Палава зр 1г.

45.Сям’я Дзікоў (Suidae).

Дзік (Sus scrofa) 140-210см,хв20-25см,самак-120кг,самц-160кг.Пярэдняя частка тулава больш массіуная,чым задняя.Стацыі:мяш і шыракал лясы(дуб-граб,сасн-дуб),летам забал месцы з зараснікам трыснягу,вольхі, лазы(будуе купальні і лёжкі).Гон лістапад-студзень.Цяжар 120 дз.4-6 парасят у сакавіку.Палаваспел 2-3г.Харч:усеядны:парасткі,карані,насенне,плады,бульба,авёс,гарох,чарвякі,насякомыя,малюскі. СП:загонны,з лайкай.

46.Сям’я аленяу (Cervidae).

Казуля (Capreolus capreolus) Самы малы прадст сямейства у РБ.110-130см,хв2.5-3.5см,25-35 кг.У аснаванні хв буйн светла-рыж пляма, люстэрка.Самец мае рогі.Стацыі:разрэджаныя участкі лесу,сасн-ялова-дуб лясы з трав раслін,забалоч кустарн.Цечка жнівень-кастр.Цяжар 9 мес. 1-2 цяляты май-чэрвень.Палаваспел 2-3 г.Харч:летам трав расл:пажарніца,зверабой,метлюжок,асака;зіма:парасткі кустоуя і драун раслін,чарніцы,брусніцы,вераск.Для лх знач не мае. СП:загонны,з лайкай. Высакародны алень (Cervus elaphus) Рэаклімат.Даволі буйная жывёліна.170-240см,Н=140см,хв15-20см,140-220кг.Самцы буйней за самак,маюць рогі і люстэрка. Стацыі:шыракал і мяшаныя лясы з добра разв падлескам,палямі,травянымі балотамі,вадапоямі,але не вельмі густы.Роу(гон) верасень-кастр.Цяжар 8 мес.У сяр лета 1-2 цялят.Палаваспел 16-17 мес.Харч:кустовая расліннасць (лісце,парасткі чарніц, каліны, брызгліны, малін, чаромхі, крушыны),травы(пажарніца,капытнік,канюшына,аусяніца,асака).Калі іх шмат-адмоуны уплыу на лх.СП:загоны з лайкай і з падыходу на роу. Лось (Alces alces) Самы буйны прадстаунік аленевых. 240-280см, Н=170-190см, хв3-4см, 250-400кг. На шыі грыва.Рогі у самцоу.Стацыі:зіма:сухадольны тып лесу з добрым падлескам,падростам асіны,сасны,чарніцамі;летам:забалочаныя участкі,лазняк,буйн трава.Гон жнівень-кастрычнік.Роу на 2км. Цяжар 8.5 мес, 1-3 цяляты у маі-чэрвені.Харч:малад параст,лісце лазняку,рабіны,асіны,сасны,крушыны,кара;высокая трава і паукусцікі,чарніцы,брусніцы;зімой парасткі.СП:загонам і з лайкай.

33.Лесагаспадарчае, эпідэмічнае і эстэтычнае значэнне птушак

Вызначыць карысць ці шкоду прыносіць птушка, значыць вызначыць іх трафічныя сувязі. Першы этап– назапашванне канкрэтных матэрыялаў па складзе спажывальных птушкамі кармоў. Другі этап – устанаўленне трафічных сувязяў – характарыстыка складу спажывальных птушкамі кармоў па сезонах.Роля птушак у лесе вынікае з узаемадзеяння іх з расліннасцю, вусякамі, млекакормячымі і паміж сабой і зыходзячы з характару харчавання і колькасці птушак. Лесавод ацэньвае птушак як біятычны фактар, які стрымлівае размнажэнне вусякоў, – шкоднікаў лесу(у перыяд кармлення птушанят).Птушкі ўплываюць у некаторых выпадках станоўча на ўзнаўленне лесу(запасы ў подсціле з жалудоў дуба,разносяць насення).Птушкі аказваюць адмоўны ўплыў на плоданашэнне і натуральнае ўзнаўленне дрэў і хмызнякоў. Яны з’ядаюць шмат насення і пладоў, Эпідэмічнае значэнне птушак вынікае з таго, што існуюць захворванні, якія перадаюцца ад птушак чалавеку ў час кантактаў паміж імі. Такімі захворваннямі з’яўляюцца арнітоз (псітакоз), лептаспіроз, пастэрэлёз. Арнітозы – гэта група захворванняў чалавека, якія выклікаюцца вірусападобнымі ўзбуджальнікамі – хламідыяміПастэрэлёз – інфекцыйнае захворванне звяроў, а таксама бажанаў, цецярукоў, курапатак, качак, гусей, галубоў, гракоў, варон. Характарызуецца гемарагічным запаленнем слізістых і сярозных абалонак, падскурнай абалонкі і ўнутраных органаў. Пастэрэлёз выклікае бачная пад мікраскопам палачка – пастэрэла. Працяг захворвання востры або хранічны. Лептаспіроз, або інфекцыйная жаўтуха– інфекцыйнае захворванне жывёл, у тым ліку качак, вадзяных курачак, чапляў). Узбуджальнік захворвання-лептаспіра. Эстэтычнае значэнне птушак дастаткова разнастайнае. (лебядзі,салавей).