26. Ахова месцаў пражывання птушак

Лясныя плошчы, пакрытыя і не пакрытыя лесам, з’яўляюцца прытулкам для птушак. Тут яны знаходзяць корм і ўкрыццё як ад небяспекі, так і ад неспрыяльных умоў надвор’я. Кожнаму віду птушак адпавядаюць спецыфічныя ўмовы існавання. Усіх птушак можна падзяліць на тых, што гняздуюцца на зямлі, хмызняках і дрэвах. Адсутнасць аднаго з гэтых элементаў выклікае адсутнасць шэрагу відаў птушак, часовае або пастаяннае збядненне іх біяразнастайнасці. Так, высечка спелых саснякоў на вялікіх прасторах выклікае адмоўны ўплыў на папуляцыю глушца. Знішчэнне бярэзнікаў на забалочаных землях пры іх асушэнні прыводзіць да зменаў у папуляцыі цецярука. Калі ператварыць паляну або луг, сенажаць у ворыва, таксама адбудуцца значныя змены як у відавой структуры, так і колькасці той або іншай папуляцыі птушак. Птушкі адрозніваюцца сваімі адносінамі да месцаў пражывання. Іх можна падзяліць на больш і менш кансерватыўных да месцаў пражывання. Напрыклад, усе прадстаўнікі курападобных значна кансерватыўныя і з цяжкасцю прыстасоўваюцца да новых умоў існавання. Дзейнасць чалавека можа ў большай або ў меншай ступені ўплываць на месцы пражывання птушак. Значныя змены месцаў пражывання выклікае трансфармацыя земляў, г. зн. іх пераўтварэнне (замест лесу ўтварэнне ворыва, або наадварот, асушэнне балот, запусценне палёў і г. д.). Пры трансфармацыі земляў на вялікіх прасторах адбываюцца карэнныя змены стацыі. Асушэнне балот прыводзіць да знікнення з дадзенай прасторы птушак водна-балотнага комплексу. У гэтай сувязі дзейнасць працаўнікоў лясной, сельскай, воднай і будаўнічай гаспадаркі павінна ўлічваць інтарэсы птушак.

59.Аценка дзейнасци грызуноу у лесе

звяры ядуць насенне і плады розных дрэў і хмызнякоў каштоўных у лесагаспадарчых адносінах: с, е,д. інтэнсіўна знішчаюць насенне дрэў і хмызнякоў-вавёрка, мышы, буразубкі. Вавёрка зімой «стрыжэ» канцавыя парасткаи е і выгрызае з іх кветкавыя почкі(да 500 парасткаў, на кожным з якіх было па 6–7 почак). Гэта сказваецца на будучым ураджаі шышак і насення. Вавёрка у суткі разгрызае каля 30 яловых або да 200 сасновых шышак і дастае насенне. Частка насення губляецца на лясны подсціл, глебу. Тут іх знаходзяць і ядуць дробныя грызуны. насення елкі, якое з’ядае лясная мыш за суткі, складае 400 -1500 шт.Улічваючы высокую колькасць грызуноў у лесе і іх пражорлівасць, можна ўявіць тую велізарную колькасць насення, якое ўжо не прарасце. Жалуды паядаюцца мышамі. У суткі 1 мыш спажывае каля 4 жалудоў. Былі знойдзены іх запасы, якія дасягалі 30 кг. У пераліку на жалуды гэта 860 ш. У гады невысокіх ураджаяў у дубровах такое дзеянне мышэй істотна падрывае магчымасць узнаўляльнага працэсу. У найбольшай ступені ад мышэй пакутуюць ураджаі жалудоў, арэхаў арэшніку і арэшкаў ліпы. Лясны подсціл пранізаны лабірынтамі хадоў кратоў, палёвак, мышэй і землярыек – гэта садзейнічае яе аэрацыі і мінералізацыі, лепшаму паглынанню атмасферных ападкаў.

37. Атрад Рукакрылыя (Chiroptera) прыстасаваліся да доўгага актыўнага палёту. Пярэднія канечнасці пераўтварыліся ў крылы. П-ж пярэднімі, заднімі канечнасцямі і хвастом лятальная перапонка. Заднія канечнасці кароткія. н 2 падатрады: крыланаў і лятучых мышэй. Днём спяць, падвесіўшыся ўніз галавой у цёмных сховішчах. Актыўныя ў змроку і начныя гадзіны. Цяжарнасць 70 дзён Зімой спячка 5–7 месяцаў. Жыве лятучая мыш 20–25 гадоў.У Б. 6 аседлых відаў, астатнія 9 – пералётныя 1сям’ёй Кажанавыя (Vespertiolionidae) рыжая вячэрніца (Nictalus noctula). старыя высакаствольныя лясы. Зімой знаходзяцца ў спячцы.1–2 детёныша вусякамі, ловіць наляту. 6 відаў аднесены да 3 катэгорыі Чырвонай кнігі РБ, сажалкавая начніца, начніца Натэрэра, начніца Брандта, еўрапейская шыракавушка, малая вячэрніца, паўночны кажанок.