- •5В050300 – «Психология» мамандығы студенттеріне арналған
- •Пәннің бағдарламасы Семей 2015
- •Мазмұны.
- •2. Жалпы мәліметтер.
- •3. Пәннің мақсаты мен міндеті
- •4. Глоссарий
- •5. Курс форматы
- •6. Курс саясаты
- •7. Дәріс сабақтары
- •2.Арнайы педагогиканың негізгі түсініктері мен үғымдары
- •2.Арнайы білім берудің мақсат міндеттері
- •2.Қазіргі арнайы педагогиканың құрылысы мен пәндік салалары
- •1.4 Психикалық дамуы тежелген, тірек- қимыл аппараты және есту қабілеті бұзылған балаларды түзете отырып дамыту жұмыстарының ерекшеліктері
- •1.5 Психикалық дамуы тежелген балаларға арналған тренинг жаттығулар Тірек- қимыл аппарты бұзылған балаларға арналған психологиялық тренингтер
- •Есту қабілеті ауытқыған балаларға арналған тренинг жаттығулар
- •1.6 Дамуында түрлі ауытқушылықтары бар балалардың танымдық процестерін дамытуға арналған ойындар
- •1.7 Бекітуге арналған сұрақтары:
- •1.8 Коррекциялық педагогика пәні мен міндеттері тақырыбы бойынша Тест
- •Пайдаланылған әдебитеттер:
- •Мектепке дейінгі педагогикалық коррекция
- •2.1 Баланың мінез-құлқындағы агрессивтіліктің себебі және одан арылу жолдары
- •Жанұя тәрбиесінің кейбір кемшіліктерінің коррекциясы
- •2.3 Мектепке дейінгі жастағы балалармен әңгімелесу сұрақтары
- •2.4 Мектепке дейінгі балаларға арналған ойындар
- •Бекітуге арналған сұрақтар:
- •Мектепке дейінгі педагогикалық коррекция тақырыбы бойынша Тест
- •Пайдаланылған әдебиеттер:
- •Мария Монтессори жасаған мектепке дейінгі балалардың қалыптасуы мен тәрбие жүйесі
- •М. Монтессоридің концепциясының мазмұны
- •3.2 Балалар іс-әрекетіндегі қабылдау мүшелерін дамыту
- •3.3 М.Монтессори жасаған жүйе бойынша балаларды оқуға және жазуға үйрету
- •3.4 Мектепке дейінгі жастағы балаларға арналған тренингтер
- •Бекітуге арналған сұрақтар:
- •Мария Монтессори жасаған мектепке дейінгі балалардың қалыптасуы мен тәрбие жүйесі тақырыбы бойынша Тест
- •Пайдаланылған әдебиеттер:
- •Бастауыш мектептегі педагогикалық коррекция
- •4.1 Балалардың мектепке даярлығы
- •4.2 Педагогикалық тәрбиеден босаңсыған балалар
- •«Танысу»
- •Бастауыш сынып оқушыларындағы педагогикалық тәрбиеден босаңсуды психологиялық-педагогикалық коррекциялау жүйесі
- •4.3 Бастауыш сынып оқушыларында қорқыныш пен үрейдің көрініс беруі.
- •4.4 Оқушылардың педагогикалық тәрбиеден босаңсуының алдын алу
- •4.5 Коррекциялық бағдарлама үлгісі
- •Міндеттері:
- •Коррекциялық топқа іріктеу критерилері.
- •Қоршағандарға тәуелділікті коррекциялау.
- •Есті дамыту.
- •Зейінін дамыту.
- •Өшпенділікті басу.
- •Бағдарламаның тиімділік критерилері.
- •4.6 Бастауыш сынып оқушыларына арналған ойындар
- •2. «Керісіншелер елі».
- •3. «Ормандағы ағаштар» ойыны.
- •4. "Ондай болуы мүмкін емес"
- •5. "Егер осылай болса..."
- •6. "Сиқырлы қалам"
- •Бекітуге арналған сұрақтар
- •4.8 Бастауыш мектептегі педагогикалық коррекция тақырыбы бойынша тест
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
- •Сабақ барысы
- •«Біз және біздің сынып»
- •5.6 Бекітуге арналған сұрақтар:
- •Пайдаланылған әдебиеттер:
- •6.1 Педагогикалық қолдау – объективті шындық ретінде
- •6.2 Жеткіншектердің мінез-құлқының кері жақтары
- •6.3 Жеткіншектердің адекватты емес мінез-құлқының алдын алу мен түзету
- •6.4 Жеткіншекті қайта тәрбиелеу ерекшелігі
- •Жеткіншектердің қауіпті әрекеттері
- •Үйреншікті әдет иірімі
- •Темекі түтінінің құрамы қандай
- •6.6 Жасөспірімдердің топтағы қарым-қатынасын қалыптастыруға арналған тренингтер
- •6.7 Жеткіншектерге арналған сабақ жоспарының үлгісі
- •3. Міндеттері:
- •7. Ми шабуыл Ассоциоция ойыны
- •6.8 Бекітуге арналған сұрақтар:
- •6.9 Жасөспірім және жеткіншек жастағы тәрбиелеу мен оқыту мәселелері тақырыбы бойынша Тест
- •Пайдаланылған әдебиеттер:
- •Ақыл-ой кемістігі бар балаларды үйрету
- •7.1 Шет елдердегі хх ғасырдың ортасына дейінгі ақыл-ой кемістігінің көрінуіне байланысты әдістерлің өңделуі.
- •7.2 Шетелдегі ақыл-ойы кем балаларды зерттеудің заманауи жағдайы
- •7.3 Ақыл-ой дамуында артта қалған балаларға психологиялық-педагогикалық сипаттама.
- •7.4 Ақыл-ой кемістігі бар балаларға жүргізілетін коррекциялық жұмыс.
- •7.5 Мүмкіндігі шектеулі, ақыл-ойы кем оқушылардың танымдық қызығулығын ойын арқылы арттыру.
- •7.6 Үйден оқытылатын психикалық дамуы тежелген балалардың сауаттылығын арттыру
- •7.7 Ойлау қабілеті мен танымдық белсенділігі төмен оқушылармен тренинг сабақ
- •7.8 Бекітуге арналған сұрақтар
- •7.9 Ақыл-ой кемістігі бар балаларды үйрету тақырыбы бойынша Тест
- •Пайдаланылған әдебиеттер:
- •8.7 Бекітуге арналған сұрақтар
- •8.8 Қиын балаларды тәрбиелеудегі дәстүрлі емес әдістер тақырыбы бойынша тест
- •8.1 Қиын балаларға жалпы сипаттама
- •8.2 Қиын балалармен жұмыс жасау ерекшеліктері.
- •8.3 «Гайденс» эксперименті.
- •8.4 Қиын балалардың мінез-құлқын түзертудің мәселелері
- •8.5 Жасөспірімдердің сыныптастарымен қарым-қатынасын жақсартуға арналған тренингтер
- •8.7 Бекітуге арналған сұрақтар:
- •8.8 Қиын балаларды тәрбиелеудегі дәстүрлі емес әдістер тақырыбы бойынша Тест.
- •Пайдаланылған әдебиеттер:
- •1 Бөлім. Арнайы педагогиканың тарихы
- •2 Бөлім. Арнайы педагогиканың ғылыми-теориялық негіздері
- •3 Бөлім . Арнайы білім берудің педагогикалық жүйелері
- •25. Специальная педагогика / Под ред. Н.М.Назаровой. - в 3 т. - м.: Академия, 2008.
- •11.Қорытынды бақылау сұрақтары
- •1.7 Бекітуге арналған сұрақтары:
- •Арнайы педагогика және түзету психологисы бойынша Тест
- •12. Студенттердің академиялық білімін рейтингтік бағалау жүйесі
5. Курс форматы
Жұмыс бағдарламасында (силлабус) сағаттар оқу жұмыстары түрлеріне қарай бөлінген: лекция, семинар, ОБСӨЖ (оқытушының бақылауындағы студенттің өзіндік жұмысы), СӨЖ (студенттің өзіндік жұмысы), ЛБС-лабораториялық сабақтар.
Лекция – студентке тақырыпты игеруде неге назар аударуына бағыт береді.
Пәнді толық меңгеру үшін студент ұсынылған әдебиеттердің барлығымен жұмыс істеуі қажет
Семинар сабақтарында – студент талдау, салыстыру, тұжырымдау, проблемаларды анықтай білу және шешу жолдарын белсенді ой әрекет талап ететін әдіс-тәсілдерді меңгеруі керек
ОБСӨЖ – оқытушының бақылауындағы студенттің өзіндік жұмысы.
Материалды сабақ үстінде оқытушының көмегімен оқып меңгеру.
Оқытушы тақырыпқа сәйкес студенттің білім деңгейін тексереді, бақылайды.
СӨЖ-студенттің өзіндік жұмысы. Студент СӨЖ тапсырмаларын кестеге сәйкес белгіленген мерзімде оқытушыға тапсыруға міндетті.
Лабораториялық сабақтарда студент теориялық қорытындыларын, яғни, теория мен тәжірибе бірлігін анықтап, құрал-жабдықтарды құрастыруға, пайдалануға дағдыланады, тәжірибе кезінде алынған нәтижелерді талдауды, теориямен сәйкестеліп дәлелдеуді үйренеді.
6. Курс саясаты
Сабаққа кешікпеу керек.
Сабақ кезінде әңгімелеспеу, газет оқымау, сағыз шайнамау, ұялы телефонды өшіріп қою керек.
Сабаққа іскер киіммен келу керек.
Сабақтан қалмау, науқастыққа байланысты сабақтан қалған жағдайда деканатқа анықтама әкелу керек.
Жіберілген сабақтар күнделікті оқытушының кестесіне сәйкес өтелінеді.
Тапсырмаларды орындамаған жағдайда қорытынды баға төмендетіледі.
7. Дәріс сабақтары
1- дәріс. Тақырыбы: Арнайы педагогика теориясының жалпы мәселелері. Арнайы педагогиканың ғылыми негіздері. Арнайы педагогика және арнайы білім беру.
Жоспары: 1.Арнайы педагогика жалпы педагогиканың ғылыми саласы ретінде
2.Арнайы педагогиканың негізгі түсініктері мен ұғымдары.
3.Арнайы педагогиканың ұғымдық аппаратының дамуы, гуманистикалық бағдары.
Лекция мәтіні
Арнайы педагогика жалпы педагогиканың ғылыми саласы ретінде
Арнайы педагогика ғылымының негізгі мақсаты: әр түрлі кемістігі бар балалардың психалогиялық және физиологиялық даму ерекшеліктерін зерттеу және сонымен қатар оларды оқыту және тәрбиелеу, түзету, қалыптастыру жолдарын айқындайды.
Қазіргі таңда арнайы педагогика ғылымында бірнеше өзекті мәселелер кездеседі. Ол мәселелер арнайы педагогиканың категорияларымен тығыз байланысты. Яғни оларга: есту қабілеті бүзылган балалар (керең немесе саңырау, нашар еститін, кеш естімей қалгандар); көру қабілеті бүзылган балалар (соқыр, мүлде көрмейтін, немесе нашар көретін ); сөйлеу қабілеті бүзылган, тіл мүкістігі бар балалар- лагоппаттар; интеллектуалды дамуы немесе ақыл-ой, ойлау қабілеті зақымданган, кемақыл (ақыл-ойы, есі кеміс-кемақыл жэне психикалық дамуы тежелген балалар); психикасы мен дене бітімінің дамуы комплексті, күрделі түрде бүзылған (соқыр-мылқаулар);естімейтін-көрмейтін және ақыл-ойы жетілмеген, естімейтін т.б); тірек-қимыл аппараты зақымданган балалар; педагогикалық өзгерісі бар (жүріс-түрысы,мінез-қүлқы, тэртібі бүзылган) балалар жатады. Өкінішке орай, қазіргі таңда дамуында ауытқуы бар балалар саны артуда. Ол балалар арнайы бала-бақшаларда, арнайы мектеп интернаттарында, арнайы сыныптарда және де логопедиялық пункттарда тэрбиеленеді. Демек, мүнда олар арнайы коррекциялық, психологиялық жэне педагогикалық көмектермен қамтамассыз етіледі.
Демек, ол дефектологтарга сонымен қатар, бүл мэселелерді шешу көзін табу үшін педагог-психологтарга өте маңызды. Бүл мэселелер мектепке дейінгі, мектеп жасындагы жэне басқа да жас ерекшеліктер педагогикасында кездесетін мэселелердің бірі болып келеді. Ягни, арнайы педагогикадагы бүндай жагдайлар элемдік деңгейде барлық мемлекеттерде кездесетін өзекті мэселелердің бірі болып табылады. Осы мақсатқа сай арнайы педагогика гылымы төмендегідей:
1. Әр кемістіктің немесе кемтар балалардың ауытқулардың түрлерін, дәрежесін анықтап олардың қалыптасу ерекшеліктерін анықтау.
2. Физикалық немесе психологиялық дамудағы ауытқулардың негізгі биологиялық әлеуметтік жэне педагогикалық себептерін анықтап оларды түзету, толықтыру әдістерін қарастыру.
3. Арнайы мекемелерді қалыптастыру орталықтарын үымдастыру және оларды дамыту бағыттарындағы жүмыстарын негізгі принциптерін таныстыру.
4. Арнайы түзету, толықтыру жэне дамыту мекеменің негізгі мақсат-міндеттерін айқындау жэне жүмыстарының мазмүнын талдау.
5. Болашақ дефектолог мамандарын даярлау үшін қажетті ғылыми оқу эдістемелік эдебиеттермен танысып көрнекі қүралдар және тэжрибелік мекемелер жүмыстарына қатысу.
Ғылыми таным саласы ретінде арнайы педагогикалық зерттеу негізіне мүмкіншілігі шектеулі баланы оқыту, тэрбиелеу жэне қалыптастыру мэселелері ашылады.
Әр түрлі кемістігі бар балаларды оқыту мен тэрбиелеу элеуметтік-мэдени, педагогикалық мэселе. Бүл мэселе мүмкіншілігі шектелген балаларды қолдан келгенше қоғам өміріне белсенді, өз беттерінше өмір сүре алатындай етіп дайындау мақсатындағы негізгі сүрақтарды шешуге көмектеседі. Іс-эрекет эр адамның негізгі элеуметтік қызметі, сондықтан арнайы педагогика ғылымы жан-жақты зерттейді.кеміс балалардың элеуметтік өмірге бейімделуіне, қоғамның мэнділігін жэне ережелерін саналы түрде меңгерулеріне, өмір жағдайымен қарапайым еңбек түрлеріне баулуларына, қоршаған ортаға бейімделулеріне септігін тигізеді.
