- •Прадмет вывучэння гісторыі Беларусі ў кантэксце цывілізацыйнага развіцця агульнарускай і еўрапейскай гісторыі.
- •Фармацыйны і цывілізацыйны падыходы да вывучэння гісторыі.
- •Перыядызацыя сусветнай гісторыі і гісторыі Беларусі.
- •4. Гістарыяграфія гісторыі Беларусі.
- •5. Крыніцы вывучэння гісторыі Беларусі
- •6. Пачатак рассялення славян на тэрыторыі Беларусі і славянізацыя балтаў. Старажытнаруская народнасць.
- •7. Фарміраванне беларускага этнасу ў XIV – XVIII стст.: эканамічныя, палітычныя і рэлігійныя фактары.
- •8. Беларускі этнас ва ўмовах складвання і развіцця рынкавых адносін у XIX – пачатку хх ст. Фарміраванне беларускай нацыі.
- •9. Паходжанне назвы "Белая Русь" (Беларусь). Саманазвы беларускага этнасу: рускія, русіны, "тутэйшыя", беларусы.
- •10. Зараджэнне і развіццё беларусазнаўства.
- •11. Беларускае нацыянальнае адраджэнне ў пачатку XX ст.
- •12. Асноўныя тэндэнцыі развіцця Еўропы ў Сярэднявеччы.
- •21. Эпоха Адраджэння, Рэфармацыя, Асветніцтва на беларускіх землях.
- •22. Крызіс Рэчы Паспалітай і яе падзелы. Уключэнне беларускіх зямель у склад Расійскай імперыі.
- •23. Асноўныя напрамкі палітыкі самадзяржаўя ў Беларусі (апошняя чвэрць XVIII – пачатак XIX ст.).
- •24. Беларускія землі ў перыяд Айчыннай вайны 1812 г.
- •25. Польскае паўстанне 1830-1831 гг. І яго наступствы.
- •26. Паўстанне 1863-1864 гг., яго ўплыў на палітыку ўладаў у Беларусі.
- •27. Адмена прыгоннага права. Рэформы 60-70-х гг. XIX ст. І асаблівасці іх здзяйснення на Беларусі.
- •28. Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ва ўмовах прамысловага перавароту (1861 г. – пачатак хх ст.).
- •29. Сталыпінская аграрная рэформа.
- •30. Узнікненне агульнарасійскіх і беларускіх партый (канец XIX – пачатак XX ст.).
- •31. Рэвалюцыя 1905-1907 гг. І пачатак расійскага парламентарызму.
- •32. Першая сусветная вайна і яе наступствы для Беларусі.
- •33. Беларусь у перыяд Лютаўскай рэвалюцыі 1917 г.
- •34. Устанаўленне Савецкай улады ў Беларусі. Першыя рэвалюцыйныя пераўтварэнні.
- •35. Праблемы фарміравання беларускай дзяржаўнасці ў 1917 – 1918 гг. Абвяшчэнне бнр.
- •36. Утварэнне бсср.
- •37. Беларусь у перыяд савецка-польскай вайны. Рыжская мірная дамова 1921 г.
- •38. Утварэнне ссср. Узбуйненне тэрыторыі бсср у 20-я гг. Хх ст.
- •39. Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў бсср. Дэфармацыі ў грамадска-палітычным жыцці бсср.
- •40. Асаблівасці нэпа ў бсср.
- •41. Індустрыялізацыя і калектывізацыя ў бсср.
- •42. Станаўленне беларускай савецкай культуры. Палітыка беларусізацыі.
- •43. Дасягненні і супярэчнасці развіцця культуры і навукі ў 30-я гг. XX ст.
- •44. Грамадска-палітычнае становішча Заходняй Беларусі ў складзе Польскай дзяржавы (1921 – 1939 гг.).
- •58. Адукацыя, навука и культура бсср у1946-1991г.: дасягненни и праблемы.
22. Крызіс Рэчы Паспалітай і яе падзелы. Уключэнне беларускіх зямель у склад Расійскай імперыі.
На фоне эканамiчнага развiцця еурапейскiх краiн у XYII-XYIII ст.Рэч Паспалiтая выглядала застылай у летаргiчным сне.Узровень канца XYI ст.застауся вышэйшай адзнакай гаспадарчай i ваеннай магутнасцi краiны.Каб рушыць паперад - патрэбны рэформы у грамадстве: палiтычныя,ваенныя,эканамiчныя.Неабходнасць была i у канцынтрацыi улады у руках манарха-дыктатара.Шляхта ж не жадала паступiцца сваiм усеуладзем,якое перарастала у разгул анархii.Вольны Сойм "дзякуючы" "лiберум вета" стау недзеяздольным.
Такое становiшча у Рэчы Паспалiтай старанна апекавалi суседзi:Прусiя, Аустрыя i Расiя.Iм было выгадна мець суседам слабую краiну. Але з 60-х гадоу XYIII ст. у Польшчы "РП" пачала праводзiцца iнтэнсiуная рэфармацыйная дзейнасць.Дзякуючы рэформан Тызенгауза на пауночным захадзе Беларусi з'явiлася значная колькасць мануфактур, скасоуваецца шэраг прывiлей шляхты,арганiзуецца i працуе "адукацыйная камiсiя". У 1764 г. было уведзена абмежаванне на
ужытак права "лiберум вета",але ужо гэтыя рэформы прывялi да незадаволенас цi з боку магнатау якiя iмкнулiся як i раней панаваць у краiне. Грамадства аказалася расколатым на варожыя групоукi,якiя шукалi падтрымкi у больш моцных суседзяу:Расii,Аустрыi,Прусii.З дапамогай апошнiх пачалi стварацца канфедэрацыi "узброенныея арганiзацыi": у 1767 г.у Слуцку i Тарунi ( Расiя i Прусiя).У адказ на гэта была створана канфедэрацыя у Бары ( Украiна 1768г)
Пачалiся межусобныя войны.Расiя для абароны праваслауных увяла 40 тыс.войска,якое i разбiла барскiх канфедэратау у 1771 годзе.Пасля гэтых падзей адбываецца у 1772 годзе першы падзел Рэчы Паспалiтай.Да Расii адыйшла Усходняя частка Беларусi з гарадамi Полацк, Вiцебск, Ворша, Магiлеу, Рагачоу, Гомель
Але нават гэта трагiчная падзея не астанавiла варагуючыя магнацкiя групоукi.Выратаваць Рэч Паспалiтую магла толькi цэнтралiзацыя.Такая спроба была зроблена 3 мая 1791 года, падчас прыняцця канстытуцыi Рэчы Паспалiтай - першай у Еуропе. Канстатуцыя 3 мая заклала асновы вываду Рэчы Паспалiтай з палiтычнагу крызiсу i ставiла яе на шлях буржуазнага развiцця. Але час рэфармавання быу упушчаны.Ды гэтыя мерапрыемствы выклiкалi незадаволенасць у Расii Аустрыi i Прусii.У сярэдзiне мая 1792 года Расiя накiравала у Польшчу 100 тыч. войска.Пад час баявых дзеянняу войскi Рэчы Паспалiтай панеслi паражэнне Опсай,Мiрам,Зельвай,Бярэсцем.Рэч Паспалiтая капiтулiравала, кан-
стытуцыя 1791 года была адменена.А у студзенi 1793 года Прусiя, Аустрыя i Расiя ажыццявiлi другi падзел Рэчы Паспалiтай.Да Расii адыйшлi землi Беларусi па лiнii Друя-Пiнск.Стала зразумела,што ад канчатковага падзелу Рэчы Паспалiтай можа выратаваць рашучае супрацiуленне аб'яднанага грамадства.
Паустанне 1794г. на чале з Тадэвушам Касцюшкам давала для гэтага апошнi шанс.Але атрады Касцюшкi не вытрымалi удары рускiх войск на чале з Суворавым.6 лiстапада 1794 года рускiя войскi занялi Варшаву.Паустанне было разгромлена,чакаць выратавання Рэчы Паспалiтай цяпер не было адкуль.
У кастрычнiку 1795 года Расiя,Прусiя, Аустрыя ажыццяуляюць трэцi падзел Рэчы Паспалiтай.Па iм уся тэрыторыя Беларусi была далучана да Расiйскай iмперыi.Сяляне,гараджане спакойна успрынялi далучэнне да Расii.Новыя парадкi заусёды неслi у сябе надзею на лепшую будучыню, на мiрнае жыццё.