IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. 1.Қытай деректерінде ғұндар қандай атпен белгілі болды?

2. 2. Ғұндардың аты тарихта қандай әлемдік тарихпен тығыз байланысты?

3. 3. Қытай деректері бойынша ғұндардың алғашқы көсемі кім болған?

4. Аманат дегеніміз не?

5. Ғұндардың жоғарғы билеушісін қалай атады?

6. Ғұн коғамында жоғарғы билікке ие болған Мөде қандай атаққа ие болды?

7. Б.з.б. 188 жылы болған қытайлыктар мен ғұндар арасындағы шайқас кімдердің жеңісімен аяқталды?

8. Зерттеушілердің көпшілігінің пікірі бойынша ғұндар кімдердің арғы тегі болып есептелінеді?

9. Ғұн империясы қашан екіге бөлініп, ыдырады?

10. Ғүндардың баспанасы не болды?

11. Ғұндарда өркениеттің қозғаушы күші болған көсіп түрін ата.

12. Үлкен соғыстардың кезінде ғұндардың қолданған жебе түрі.

V. Бағалау:

1. Даукенов М. - ­­­­­­­_________;

2. Нұржанова А. - ­­­­­­­_________;

3. Смағұлова Г. - ­­­­­­­_________.

VI. Үйге тапсырма: 19 параграф, оқу, кесте толтыру.

Сынып: 5 «а». Сабақ №:____________ Күні:_______________

Сабақтың тақырыбы: Түрік қағанатының құрылуы.

Сабақтың мақсаты:

• «Түрік», «қағанат» атауларына түсінік беру, Түрік қағандығының коғамдық құрылысының ерекшелігін ашып көрсету және саяси тарихы мен шаруашылық жағдайы туралы түсінік беру;

• Түркі дәуірінің тарихы мен мәдениетін қазіргі Қазақстан тарихы мен мәдениетімен байланыстырып, оқушылардың тарихи ойлап, қорытынды шығара білу қабілеттерін, ой-өрісін дамыту;

• Қазақтардың арғы ата-бабалары түріктердің жан-жақты даму тарихын оқыта отырып, оқушыларды отаншылдыққа, адамгершілікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас

Әдісі: баяндау, сұрақ-жауап

Сабақтың жоспары : I. Ұйымдастыру кезеңі.

II. Үй тапсырмасын тексеру.

III. Жаңа сабақ.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

V. Бағалау.

VI. Үйге тапсырма.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

• Оқушылармен амандасу.

• Оқушыларды түгендеу.

• Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

II. Үй тапсырмасын тексеру.

1. «Халықтардың Ұлы қоныс аударуы» деген ұғым қандай мағына беребі ?

2. Мөде қаған қай жылдары өмір сүрді ?

3. Халықтардыің Ұлы қонныс ауларуын қай билеугі бастады ?

4. Қытай деректерінде ғұндар қандай атпен белгілі болды?

5. Ғұндардың аты тарихта қандай әлемдік тарихпен тығыз байланысты?

6. Ғұн империясы қашан екіге бөлініп, ыдырады?

Жаңа сабақтың жоспары.

1. «Түрік» атауы.

2. Түріктердің көршілерімен саяси карым-қатынасы.

3. Қағандықтың құрылуы.

4. Түрік қағандары.

5. Қағандық халқының кәсібі.

6. Түріктердің рухани мәдениеті.

III. Жаңа сабақ.

Алғаг «түрік» атауы қытай деректерінде 542 жылы кездеседі. Қытайлықтар түріктерді ғұндардың (хунну) ұрпақтары деп есептейді. Түрік-ашина елінде ІV ғасырдың ортасында билік етекен Бумын қаған түркі мемлекетінің негізін салды. Ол көшпелі түркілерді Түрік қағанатына біріктірді. VI ғасырға дейін түріктер жужандарға тәуелді еді. Түрік үстемдігінің орнауы ашиналардың Жоңғарияны мекенденен теле тайпаларын бағындырылуына байланысты болды. Қағанат халқын негізінен түркітілдес тайпалар құрады. Батыс Түрік қағанатының қалалық мәдениетін соғдылардың қатысуымен қалыптасты. Түрік мемлекетінің алғашқы ел билеушісі Бумын қағаг болды. Ол 552 жылы қаған лауазымын алды. Түрік қағанатының қрамында қырғыз, қыпшақ, оғыз, авар, қай, қидан тайпалары болды.