6. Әдебиет:
Шортанбаев А.А., Кожанова С.В. Жалпы иммунология, Алматы, 2009, с.102-165
Бижигитова Б.Б. Комплемент жүйесі мен антигентаныстырушы жасушалардың иммундық жауаптағы маңызы, Алматы, 2006, 27-47 беттер.
Ройт А. және т.б. Иммунология, М., Мир, 2007, 22, 28-29, 34-36, 40-46, 181-200, 203-232, 343-363беттер.
Хаитов Р.М. Иммунология, Москва, 2000, стр. 108-109, 116-125, 216-219.
7. Бақылау сұрақтары:
Мононуклеарлы фагоциттер жүйесіне кіретін жасушаларды атап шығыңыз.
Макрофагтармен және дендритті жасушалармен антигенді өңдеу және таныстырудағы ерекшеліктер.
Жасушалық иммунитеттің қызметтері.
Т-лимфоциттердің рецепторлары және маркерлері.
Т-лимфоциттердің антигентәуелсіз дифференциялануы.
Т-хелперлердің антигентәуелді дифференциялануы.
Тх1 мен Тх2 қызмет ерекшеліктері және олардың пайда болуы үшін негізгі цитокиндері.
Т-киллердің цитотоксикалық әсерінің механизмі.
Табиғи және жасанды төзімділік, түзілу үшін жағдайлар.
Клиникада иммунитеттің Т-жүйесін зерттеудің негізгі әдістері.
СӨЖ (о) №2
Мақсаты: Т-киллерлердің субпопуляциялары, олардың негізгі рецепторлары және маркерлері туралы білімді қалыптастыру. Иммунологиялық төзімділікті қалыптастыруда және демеуде иммунитеттің Т-жүйесінің рөлі.
Оқу міндеттері:
Жасушалық иммунитте Т-киллерлер қызметінің ерекшіліктері туралы білімді қалыптастыру.
Иммунологиялық төзімділік түсініктерімен таныстыру;
Иммунологиялық төзімділіктің орталық және шеткі механизмдері;
Алынңан ақпаратпен өзіндік жұмыс жасау дағдысын қалыптастыру.
Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Т- киллерлердің антигентәуелді дифференциялануы, цитотоксикалық әсерінің механизмі.
2. Иммунологиялық төзімділік түсінігі және түрлері.
3. Табиғи иммунологиялық төзімділік.
4. Жасанды иммунологиялық төзімділік.
Түйінді анықтамалар: табиғи және жасанды иммунологиялық төзімділік.
Жаңа анықтамалар: төзімділік, табиғи иммунологиялық төзімділік, жасанды иммунологиялық төзімділік, клональды делеция.
Оқыту әдістері:
Шығармашылық тапсырма (графикалық кесте құру)
Шығармашылық тапсырма (Т-кесте құрастыру және толтыру).
Кластерлік кесте құру
Жигсо әдісі бойынша кіші топтарды жұмыс жасау
Оқыту құралдары: оқу әдебиеттері, оқыту кестесі, тесттер
Сөж (о) жоспары
Блок 1. Т-киллердің қызмет атқару механизмі.
1. Екінші блокта оқытушы сабақтың сұрақтары мен анықтамаларын анықтап, актуалды проблеманы табуға көмектеседі.
2. Студенттер 4 адамнан кіші топтарға бөліседі.
№1 студенттерге тапсырма: Иммунитеттің Т-жүйесінің қызметі.
№2 студенттерге тапсырма: Т-хелперлердің антигентәуелді дифференциялануы.
№3 студенттерге тапсырма: Т-киллердің қызмет атқару механизмі.
Индивидуалды жұмыс. Әр студент 5-7 минут ішінде өз сұрағы бойынша ойланып, өз пікірін дәптеріне жазу керек.
Топшалар:
№2
№1
Уақыт өткеннен кейін топшалар жіберіліп, эксперттік топтар құрылады.
Эксперттік топтар: №1 студенттер бір топқа жиналады және келесі сұрақтарды қарастырады:
Біз не жаңалық білдік?
Оны басқа студенттерге қалай түсіндіре аламыз?
№2, 3 және 4 студенттер де сол принцип бойынша жұмыс істейді.
№1 №2
№1 №2
Талдап болған сон эксперттер өз топшаларына оралып, бірге материалды қарайды(7-10 минут).
Публикация. Топтар ішінде жұмыс аяқталған соң әр топ өз пікілерін айту керек. Ол үшін әр топтан спикер 3-5 минут арасында топтың пікілерімен бөліседі.
Оқытушы қорытынды айтады.
Студенттер жазбаша есеп береді, оның ішінде үш сұраққа жауап береді:
Мен не жаңа білдім?
Сұрағым;
Ұсыныс.
Блок 2. Иммунологиялық төзімділік.
Оқытушы сұрақтар және түсініктердә анықтайды да мәселені шешуге көмектеседі. Студенттерге білімді меңгеруді белсенді шарттарын ұсынады. Жаға материалды меңгеруде өзіндік қарастыру, оқу, меңгеруге қажетті шарттар ұйымдастырады.
Студенттерге тапсырма.
Студенттер жұптасып жаңа материалмен танысып, оны зерттейді. Жаңа материал туралы жеке және өзіндік пікір қалыптастырады. Сосын жай және күрделі сұрақтар кестесін құрастырады. Әр студент тақырып бойынша 3 жай және бір күрделі сұрақ құрастыруы керек.
Индивидуалды жұмыс. Әр студент берілген уақытта (7-10 минут) өз сұрақтары бойынша ойланып, ойларын дәптеріне жазу керек.
Жұпта жұмыс істеу. Жұптарда студенттер өзара «Оқытушы» және «Студент» ролін анықтайды. Сосын «оқытушы» өзінің сұрағын қояды, ал студент қойылған сұрақтарға жауап беру керек. Рольдермен ауысу.
Публикация. Оқытушы әр жұптан бір студент жауап бергенін сұрайды.
Қорытынды шығару. Кластер құру.
Студенты индивидуально, в парах знакомятся с новым материалом, изучают его. Формируют индивидуальное и самостоятельное мнение о новом материале. Затем составляют таблицу простых и сложных вопросов, т.е. каждый студент по теме занятия должен составить три простых вопроса и один сложный вопрос.
Студенттерге тапсырма:
Т-кесте құру және толтыру.
№1 кесте. «Т-лимфоциттердің және олардың субпопуляцияларының дифференциялаушы антигендері».
№2 кесте. «Иммунитеттің Т-жүйесін анықтауға арналған әдістері»
№3 кесте. «Табиғи және жасанды иммунологиялық төзімділік, олардың сипаттамасы»
Қорытынды шығару (бағалау)
Оқытушы:
Студенттердің алған білімдері бойынша ой-пікілерімен бөлісу жағдайлар жасайды.
Студенттер:
Білімдеріне қорытынды шығарады. Ойланып, тәжірибеде қолдану жолдарын қарастырады.
Қорытындылау (бағалау)
Оқытушы:
Ойлау үрдісіні қалыптастыру, пікір алмасу және меңгерген білімді талқылауды ұйымдастыру.
Студенттер:
Оқылған және меңгерілген білімді қорытындылау. Тәжірибелік іске асыруды талқылайды.
Тест-бақылау – тақырып бойынша 10 вариант (әр біреуінде 4 тапсырма).