- •1. Деректер қорын басқару жүйесінің архитектурасы 2
- •Тұрақты сақтау ортасы бойынша классификациясы
- •Құрамы бойынша классификациясы
- •Тарату деңгейі бойынша классификациясы Орталықтандырылған немесе бір компьютерде толық қолдау көрсетілетін нақты дқ (англ.Centralized database):
- •Дқ басқа түрлері
- •1.2 Ақпараттық қатынастар және деректердің өзара байланысы
- •1.3 Ақпаратты сақтау және сыртқы жадының құрылғысы
- •1.3.1. Деректер
- •1.3.2 Ақпарат
- •1.3.3 Сыртқы жады құрылғылары
- •1.3.4 Технология дәуірі және деректерді сақтаудың архитектурасы
- •1.4 Файл және файлдық жүйелер.
- •1.4.1. Файл құрылымы
- •1.4.2 Файлдық жүйелердің логикалық құрылымы және файлдардың атауы
- •1.4.3 Файлдарға енуді авторизациялау
- •1.4.4 Көпқолданушылық қатынасты синхрондау
- •1.4.5 Файлдарды разумно қолдану аймағы
- •1.5. Ақпараттық жүйелердің қажеттілігі
- •1.6 Үлкен эем-гі деректер қоры (Орталықтанған архитектура)
- •1.7. Дербес компьютерлер дәуірі. Желілік және файлдық сервер технолгиясы ("файл-сервер" архитектурасы)
- •Дәріс 2. Деректер қорын басқару жүйесінің негізгі түсінігі
- •2.1. Файлдық жүйелердің кемшіліктері
- •2.2 Деректер қоры және деректер қорының басқару жүйесі
- •2.3 Sql сұраныс тілі
- •2.4 Реляционды sql-бағытталған дқбж ішкі ұйымдастыру принципі
- •System r жалпы ұйымдастырылуы мен мақсаты, негізгі түсініктер
- •Дәріс 3. Дқбж архитектурасі
- •3.1 Дқбж архитектурасі.
- •3.2 Sql-бағытталған дқбж сіртқі сақтанішқа деректерлерді ұімдастру жалпі принциптер.
- •3.3 Деректер қорда сұраныстарді өңдеу.
- •4.2 Деректер қорын жобалаудың негізгі сатылары Сур. 4.3. Жобалаудың жалпы сұлбасы
- •4.3 Пәндік аймақтың сипаты. Мысал.
- •Дәріс 5. Деректердің семантикалық моделі
- •5.1 Деректерді модельдеудің негізгі жақындаулары. Чена моделі: «негіз-байланыс»
- •Питер Чен нотациялары
- •Басқа да нотациялар
- •Er-модельдерді құратын құралдар
- •5.2 Er-диаграмма түрінде пәндік аймақтың концептуалды моделін құру
- •Дәріс 6. Деректерді концептуалды жобалаудың негізгі түсініктері
- •6.1 Атрибуттар, мұрагерлік, қатынастар, қатынастар.
- •6.2 Негіздер классификациясы.
- •Дәріс 7. Концептуалды деректер жобалау мысалы
- •7.1 Құрылудың негізгі сатылары
- •7.2. Жергілікті көрсетілімдерді модельдеу
- •7.3 Жергілікті мдельдерді біріктіру
- •7.4. Концептуалды деректер моделінің құрылу мысалы
- •3. Деректер моделі Дәріс 8. Деректер қорының теориялық модельдері
- •8.1 Деректер моделінің классификациясы. Деректер қорын ұйымдастыру үшін жақындаулар.
- •8.2 Деректердің желілік моделі
- •8.3 Деректердің иерархиялық моделі
- •8.4 Деректердің көпөлшемді моделі
- •8.5 Концептуалды модельдің автоматтандырылған жобалау жүйесі
- •8.6 Деректер типі
- •8.7. Деректердегі негізгі операциялар
- •8.8 . Деректер моделін таңдау
- •Дәріс 9. Деректердің реляциялық моделі
- •9.1 Реляционды деректер қорының базалық түініктері
- •9.2 Қалыптасқан қатынас сипаты және қатынас сұлбасы
- •9.3 Дқбж негізгі терезесі және деректер қорымен жұмыс жасау үшін басқару элементтері
- •Дәріс 10 Деректер қорының біртұтастығы
- •10.1. Біртұтастық шектеулері
- •10.2. Реляционды модельдің бүртұтастық бөлігі. Қазіргі дқбж деректер біртұтастығының жүзеге асу шарттары.
- •Дәріс 11. Деректер қорына қатынау технологиялары.
- •11.1 Деректер қорына қатынау технологияларына шолу.
- •11.2 Odbc технологиясы (Open Database Connectivity).
- •11. 3 Ole db - Object Linking and Embedding Database технологиясы. Ole db негіздері.
- •ToleContainer объектісі.
- •Ole қосымша мысалы.
- •Деректер қорында ole объектіні сақтау.
- •11.4 Ado - ActiveX Data Objects технологиясы.
- •4. Нормализация әдіспен деректер қорын жобалау Дәріс 12. Деректер қорының нормализациясы
- •12.1 Минималды функционалды тәуелділіктер және екінші нормаль форма
- •12.1 Сурет. Қызметшілер_жобалар_тапсырмалар қатынасының
- •12.2 Сурет. Қызметшілер_жобалар_тапсырмалар қатынасының мүмкін болатын айнымалы мәні
- •12.2 Минимал емес функционалды тәуелділіктердің болуынан пайда болатын жаңару аномалиясы
- •12.3 Мүмкін болатын декомпозиция
- •12.3 Сурет. Қызм және қызм_жоба_тапс қатынастарының айнымалыларындағы
- •12.4 Сурет. Айнылы қатынас мәндері Дәріс 13. Қалыпты формалар
- •13.1Транзитивті емес функционалды тәуелділіктер және үшінші қалыпты форма
- •13.2 Мүмкін болатын жабу кілттері және Бойс-Коддқалыпты формасы
- •Дәріс 14. Нормализацияны қолдану арқылы реляционды деректер қорын жобалау
- •14.1 Көпмәнді тәуелділіктер және төртінші қалыпты форма
- •14.2 Жобалау/бірігу тәуелділіктері және бесінші қалыпты форма
- •5.Таратылған деректерді өңдеу Дәріс 15. Таратылған ақпараттық жүйелер және деректер қоры
- •15.1 Таратылған дерктер қоры
11. 3 Ole db - Object Linking and Embedding Database технологиясы. Ole db негіздері.
OLE негіздерін қарастырмастан бұрын, оның терминологиясын оқу керек.
OLE аббревиатурасы Objects Linked and Embedded (Біріктірілген Және Тұрғызылған Объектілер - БЖТО J) білдіреді. Қосымша арасында бөлінетін деректер OLE объектісі деп атлады. OLE объектісі бар қосымшаны OLE контейнері (OLE Container) деп атайды. Приложение, данные из которого можно включить в в виде OLE объектісі түріндегі OLE контейнерге қосылатын деректер қосымшасын OLE сервер деп атайды
Мысалы, MicroSoft Word-та графикалық объектілер, аудио- мен видеоклиптер және тағы басқа объектілер болады (кейде мұндай құжатты құрама құжат - compound document деп атайды).
Аталуына қарай, OLE объектіні OLE контейнерге біріктіруге, болмаса қосуға болады. Бірінші жағдайда деректер дискіде файлда сақталынады, кез келген қосымша осы деректерге қатынай алады және өзгеріс енгізе алады. Екінші жағдайда деректер ОLE контейнерге қосылады және ол осы деректерді қарап оны модификациялай алады.
OLE деректер қосымшасы арасында бөлінетін идеяның әрі қарай өркендеуі.. Егер DDE көмегімен мәтінмен жұмыс істеуге болатын болса, онда OLE қосымшаны деректердің кез келген типін жеңіл тұрғызуға мүмкіндік береді. DDE жағдайындай, клиент-қосымшсының (OLE контейнер) дұрыс жұмысы үшін, приложения OLE серверінің қосымшасы болу керек. Әрбір кезде, клиент-программасында пайдаланушы деректерді қарау және жөндеу мақсатында OLE объектіге үндеу жасайды (көбінесе объектіні тышқанмен екі рет шерту), деректермен жұмыс жүргізілетін сервер-қосымшасы жүктелінеді.
Негізінен OLE объектісінің OLE серверінің активация тәсілімен ерекшелінетін бірнеше түрлері бар. OLE 1 нұсқасы серверді жеке терезеде жүктейді. OLE 2 in-place activation and editing үлестірдеі. Бұл жағдайда сервер клиент-қосымшасының "ішінде" жүктеледі, жүйелік меню түрін және құрал-жабдық сызғышын модификациялайды. OLE идеясының дамуы OLE automation пайда болуына әкеліп соқты. Клиент-қосымшасы сервер кодының бөлігін орындайды. Клиент-программасына орналасқан OLE объектісінің типі, сервер OLE-нің қандай нұсқасын ұстайтыны анықталынады.
ToleContainer объектісі.
Сурет 11.1 - OLE объектіні нықтау үшін Windows стандартты диалогы.
TOLEContainer объектісі System Палитра Компонент бетінде орналасады және OLE-контейнер қосымшсын құру үшін қажет. TOLEContainer OLE ішкі ұйымдастырумен байланысты барлық күрделікті жояды және программалаушыға қарапайым интерфейсті ұсынады.
OLE объектіні қолданып қарапайым қосымша тұрғызайық. Жаңа жоба құрып және оны TOLEContainer формасына орналастырыңыз, ал Объектілер Инспекторында ObjClass немесе ObjDoc қасиеттеріне тышқанмен екі рет шертіңіз - Windows "Insert Object" стандартты диалогы пайда болады (сур 11.1 қараңыз).
Бұл диалогта OLE-сервер жүйесіндегі барлық тіркелушілердің тізімі бар (тіркелу программаның инсталляциясы кезінде болады). OLE-объект типі Сіз көрсеткен сервермен анықталынады. Егер Сіз жаңа объект (Create New) құрсаңыз, онда OK батырмасын басқан кезде жаңа объект қалыптастырылатын OLE-сервер программасы қосылады. Сервер-программасынан шыққаннан кейін программаға жаңа OLE объект қосылады (embedded object). OLE-сервер форматындағы бір файлды қолданып, OLE объект құруға болады. Ол үшін Create from File пунктін таңдау керек. (Сурет 11.2 қараңыз)
Сурет 11.2 - Файлда сақталынатын OLE-объектіні таңдау.
Таңдалған объектіні Link пунктін белгілеп қосымшаға қосуға да, брікітіруге де болды. Енді біздің жобаны құру кезінде Microsoft Word Document таңдап жаңа объект құрамыз (Сурет 11.3). ОК батырмасын басыңыз, содан кейін MS Word іске қосылады, кез келген мәтінді теріңіз ("Это OLE-объект Microsoft Word document"). Меню жұмысының аяқтау үшін, арнайы пункт бар "File|Close and Return to Form1" (Win'95+MS Word 7.0). Жобаны іске қосыңыз, ол мына түрде болуы мүмкін:
Сурет 11.3 - OLE-контейнермен қарапайым қосымша.
OLE-контейнерді тышқанмен екі рет шертіңіз - OLE-объектіден құжаты бар MS Word жүктелінеді. Оған өзгеріс енгізуге болады, бұл жағдайда барлық өзгертулер OLE-объектіде сақталынады.
Егер дизайн кезінде Сіз объектіні OLE-контейнерге қосу үшін таңдасаңыз, онда ол толығымен, (FORM1.DFM) формасындғы файлға жазылады және болашақта EXE файлға өзгереді. Дизайн кезінде объектілер үлкен болса, онда ол ұзақ уақыттық паузаға және "Out of resource" қатесінің пайда болуына әкеп соғады. Сондықтан үлкен объектілерді біріктіру ұсынылады (linked).
TOLEContainer программада объектіні тікелей емес (көбею немесе азаюдың әртүрлі деңгейлері - Zoom қасиеті) немесе пиктограмма түрінде кескіндеуге мүмкіндік береді.
OLE-объектісін таңдау тек дизайн кезінде ғана емес, программаның орындалу кезінде де болады (бұл жөнінде кейінірек айтамыз). Осы объектпен жұмыс істеу нәтижесін файл түрінде сақтауға болады және келесі кезекте оны ол жақтан қайта келтіруге болады, ол үшін TOLEContainer-дің екі әдісі бар SaveToFile және LoadFromFile.