- •1. Деректер қорын басқару жүйесінің архитектурасы 2
- •Тұрақты сақтау ортасы бойынша классификациясы
- •Құрамы бойынша классификациясы
- •Тарату деңгейі бойынша классификациясы Орталықтандырылған немесе бір компьютерде толық қолдау көрсетілетін нақты дқ (англ.Centralized database):
- •Дқ басқа түрлері
- •1.2 Ақпараттық қатынастар және деректердің өзара байланысы
- •1.3 Ақпаратты сақтау және сыртқы жадының құрылғысы
- •1.3.1. Деректер
- •1.3.2 Ақпарат
- •1.3.3 Сыртқы жады құрылғылары
- •1.3.4 Технология дәуірі және деректерді сақтаудың архитектурасы
- •1.4 Файл және файлдық жүйелер.
- •1.4.1. Файл құрылымы
- •1.4.2 Файлдық жүйелердің логикалық құрылымы және файлдардың атауы
- •1.4.3 Файлдарға енуді авторизациялау
- •1.4.4 Көпқолданушылық қатынасты синхрондау
- •1.4.5 Файлдарды разумно қолдану аймағы
- •1.5. Ақпараттық жүйелердің қажеттілігі
- •1.6 Үлкен эем-гі деректер қоры (Орталықтанған архитектура)
- •1.7. Дербес компьютерлер дәуірі. Желілік және файлдық сервер технолгиясы ("файл-сервер" архитектурасы)
- •Дәріс 2. Деректер қорын басқару жүйесінің негізгі түсінігі
- •2.1. Файлдық жүйелердің кемшіліктері
- •2.2 Деректер қоры және деректер қорының басқару жүйесі
- •2.3 Sql сұраныс тілі
- •2.4 Реляционды sql-бағытталған дқбж ішкі ұйымдастыру принципі
- •System r жалпы ұйымдастырылуы мен мақсаты, негізгі түсініктер
- •Дәріс 3. Дқбж архитектурасі
- •3.1 Дқбж архитектурасі.
- •3.2 Sql-бағытталған дқбж сіртқі сақтанішқа деректерлерді ұімдастру жалпі принциптер.
- •3.3 Деректер қорда сұраныстарді өңдеу.
- •4.2 Деректер қорын жобалаудың негізгі сатылары Сур. 4.3. Жобалаудың жалпы сұлбасы
- •4.3 Пәндік аймақтың сипаты. Мысал.
- •Дәріс 5. Деректердің семантикалық моделі
- •5.1 Деректерді модельдеудің негізгі жақындаулары. Чена моделі: «негіз-байланыс»
- •Питер Чен нотациялары
- •Басқа да нотациялар
- •Er-модельдерді құратын құралдар
- •5.2 Er-диаграмма түрінде пәндік аймақтың концептуалды моделін құру
- •Дәріс 6. Деректерді концептуалды жобалаудың негізгі түсініктері
- •6.1 Атрибуттар, мұрагерлік, қатынастар, қатынастар.
- •6.2 Негіздер классификациясы.
- •Дәріс 7. Концептуалды деректер жобалау мысалы
- •7.1 Құрылудың негізгі сатылары
- •7.2. Жергілікті көрсетілімдерді модельдеу
- •7.3 Жергілікті мдельдерді біріктіру
- •7.4. Концептуалды деректер моделінің құрылу мысалы
- •3. Деректер моделі Дәріс 8. Деректер қорының теориялық модельдері
- •8.1 Деректер моделінің классификациясы. Деректер қорын ұйымдастыру үшін жақындаулар.
- •8.2 Деректердің желілік моделі
- •8.3 Деректердің иерархиялық моделі
- •8.4 Деректердің көпөлшемді моделі
- •8.5 Концептуалды модельдің автоматтандырылған жобалау жүйесі
- •8.6 Деректер типі
- •8.7. Деректердегі негізгі операциялар
- •8.8 . Деректер моделін таңдау
- •Дәріс 9. Деректердің реляциялық моделі
- •9.1 Реляционды деректер қорының базалық түініктері
- •9.2 Қалыптасқан қатынас сипаты және қатынас сұлбасы
- •9.3 Дқбж негізгі терезесі және деректер қорымен жұмыс жасау үшін басқару элементтері
- •Дәріс 10 Деректер қорының біртұтастығы
- •10.1. Біртұтастық шектеулері
- •10.2. Реляционды модельдің бүртұтастық бөлігі. Қазіргі дқбж деректер біртұтастығының жүзеге асу шарттары.
- •Дәріс 11. Деректер қорына қатынау технологиялары.
- •11.1 Деректер қорына қатынау технологияларына шолу.
- •11.2 Odbc технологиясы (Open Database Connectivity).
- •11. 3 Ole db - Object Linking and Embedding Database технологиясы. Ole db негіздері.
- •ToleContainer объектісі.
- •Ole қосымша мысалы.
- •Деректер қорында ole объектіні сақтау.
- •11.4 Ado - ActiveX Data Objects технологиясы.
- •4. Нормализация әдіспен деректер қорын жобалау Дәріс 12. Деректер қорының нормализациясы
- •12.1 Минималды функционалды тәуелділіктер және екінші нормаль форма
- •12.1 Сурет. Қызметшілер_жобалар_тапсырмалар қатынасының
- •12.2 Сурет. Қызметшілер_жобалар_тапсырмалар қатынасының мүмкін болатын айнымалы мәні
- •12.2 Минимал емес функционалды тәуелділіктердің болуынан пайда болатын жаңару аномалиясы
- •12.3 Мүмкін болатын декомпозиция
- •12.3 Сурет. Қызм және қызм_жоба_тапс қатынастарының айнымалыларындағы
- •12.4 Сурет. Айнылы қатынас мәндері Дәріс 13. Қалыпты формалар
- •13.1Транзитивті емес функционалды тәуелділіктер және үшінші қалыпты форма
- •13.2 Мүмкін болатын жабу кілттері және Бойс-Коддқалыпты формасы
- •Дәріс 14. Нормализацияны қолдану арқылы реляционды деректер қорын жобалау
- •14.1 Көпмәнді тәуелділіктер және төртінші қалыпты форма
- •14.2 Жобалау/бірігу тәуелділіктері және бесінші қалыпты форма
- •5.Таратылған деректерді өңдеу Дәріс 15. Таратылған ақпараттық жүйелер және деректер қоры
- •15.1 Таратылған дерктер қоры
4.2 Деректер қорын жобалаудың негізгі сатылары Сур. 4.3. Жобалаудың жалпы сұлбасы
Деректер қорын жобалау дегеніміз (деректер қоры) ЭЕМ жадысында деректер түрінде нақты әлемнің зерттелетін болмыстарын тізбекті бейнелеу үдерісін сипаттайды.
Деректер қорын жобалау көп сатылы үдеріс болып табылады.
4.3 Пәндік аймақтың сипаты. Мысал.
ДҚ жобалауға тапсірініс
Декнаттағі жұміскерлерге арналған автоматтандірлган жұе жасаұ қажет. Ол жұе топтпар мен студенттер жәйлі деректерлемен және оқу сеесиялардің нәтижелерін сақтауін қамтамасіз ету керек.
Сонімен арбір студент жайлі сақталатін деректерл ерге кіреді: фамилиясі, студентің аті жөні, онің зачеттік кітапшанің номері, студентің адресі, ол стипендия алама жөқ па, сонімен бірге сессияда алған емтихан мен зачеттардің бағаларі.
Топ туралі малимет: топтің номірі, ол қандай факультет пен кафедраға жатаді, құрілған жілі.
Пәндік аймағінің жазбасі (описание)
Тақырып аймағын жүйелік әдіспен талдап, жобані актуалдіқ екен деп аніқтадіқ, онің себебе - деканатқа оте қажет. «Деканат» ДҚ және автоматтарлған жұенің мақсаті - студенттердің деректерлерді оқу орінінда мұқият сақтаұ, оні мен қатар, деканаттің жұмісін нігайту мен жеғілдету.
Жұенің автоматтандіратін жұмістарі:
Студентті қөсу (Добавление)
Студентті жою (Удаление)
Кафедрані қөсу
Кафедрані жою
Студенттердің оқу ұлгерстерлерлері жөні туралі мәлимет іздеұ және шіғару
Студенттердің оқу акысын толемі туралі мәлимет іздеұ және шіғару
Оқу қаріз туралі мәлимет іздеұ және
Кафедралар бойнша студенттер тізімдерін шіғаратін сұраністар даймндаұ
тізімдерін шіғаратін сұраністар даймндаұ
Ақпараттіқ ұрделердерді талдаұ.
Жобнің ДҚ кіріс деректері:
Студенттердің анкеттік деректер.
Кафедралар туралі мәлиметтер (аті, коді, кісқаша аті, кафедранің менгеруші)
Студенттердің оқу ұлгерістер туралі мәлиметтер
Студенттердің оқу қаріздар туралі мәлиметтер
Оқу ақісін төлеүі туралі мәлиметтер
Студент туралі ақпарат: фамилия имя отчество шифр область район город/село улица дом квартира
|
Кафедра туралі ақпарат : шифр предмета название предмета заведующий кафедрой |
Ақпараттіқ-логикаліқ (концептуалдіқ) схемасін құру
Ақпараттіқ-логикаліқ (концептуалдіқ) схемасін құру сатысында құралатын пән аймағының моделі семантика тұсұніктігіне(смысл взаимосвязи объектов) сайкес болу керек.
АЛМ арбір объіектіге құрұлмайді. Ол объектердің класстар мен және класстардің өзара қатінастар тұсұніктігін көрсетеді.
Пән аймағының объекттердің өзара қатінастар тұсұніктігін көрсететін диаграмма ER-диаграмма боліп аталаді (Entity – сущность , Relationship – связь).
Белглеген негізгі сущностьтар:
- «Студенты»
- «Оплата»
- «Оценки»
- «Кафедры»
- «Учебные задолженности»
Дәріс 5. Деректердің семантикалық моделі
Дәріс пәндік аймақты модельдеу үшін арналған. Мұнда пәндік аймақ сипатталғаннан кейін қарастырылатын түсініктер, ER-диаграмма түрінде пәндік аймақтың концептуалды моделінің графиктік құрылғыны көрсету, модельдеу кезіндегі негізгі қабылдаулар.
Дәрістің мақсаты: концептуалды модельдеу кезінде пәндік аймақтың қалай сипатталатынын және концептуалды модельдің біртұтастық шектеулер есебінен деректер қорында ақпараттың жеткіліктілігін қамтамасыз етуді көрсету.