24. Na czym polega łatwowierność tłumu? (Le Bon)

Ulegając ciągle nieswiadomości, poddając się wszelkiego rodzaju sugestiom, cechując się gwałtownością uczuć, na które rozum nie ma najmniejszego wpływu, nie posiadając aniodrobiny krytycyzmu tłum jest dla tego nadzwyczaj łatwowierny.Musi się na to uwzględnić wielką zdolność do przekręcania faktów przez rozgorączkowaną wyobraźnię tłumu.Każdy powszedni wypadek przechodzi kilka lub kilkanaście przeobrażeń w oczach tłumu.Tłum myśli obrazami, o jeden obraz wywołuje u niego szereg nowych obrazów, nie łączących się logicznie z pierwszym.Rozum potrafi nam wykazać brak logicznego związku w tych skojażeniach ale tłum nie idzie za głosem rozumu, chce naginać rzeczywistość do własnej wyobrażni. Fakty obiektywne i fakty subiektywne uważa on za to jedno i to samo.Dzięki zarażliwości przekształcenie faktów odbywa się u wszystkich osobników danej zbiorowości w jednakowy sposób.Jak przekształci dany fakt pierwsza jednostka , tak szerzy sie on w tłumie.

25. Przesada I prostota w uczuciach tłumu (Le Bon)

Charakterystycznymi cechami uczuć tłumu, bez względu na to, czy uczucia te są dobre czy złe, są nastepujące: wielka prostota i wielka przesada.Jednostka, jako cząstka  tłumu, upodabnia się pod tym względem-jak zresztą i pod wielu inymi-do ludzi pierwotnych.Jej umysł jest w stanie pojmować tylko całościowo, nigdy nie potrafi zagłebić się w odcienie i etapy przejściowe.Dzięki prostocie i przesadzie jego uczuć niedostępne są dla tłumu wątpliwości i niepewności.

           Gwałtowność uczuć jest jeszcze spotęgowana, zwłaszcza w tłumie heterogenicznym, przez brak odpowiedzialności.Pewność bezkarności, wzrastająca wraz ze wzrostem liczebności tłumu, oraz świadomości chwilowej potęgi, którą czerpie on właśnie ze swej liczebności, tworzą warunki do powstawania w tłumie takich uczuć i czynów na które nigdy by się nie zdobyła jednostka.

Tłum, sam bedąc przesadny w swych uczuciaćh, jest nadzwyczaj czuły na przesadę i mówca gdy chce go porwać , musi używać bardzo czesto silnych określeń.Przesada, bezwarunkowe twierzenie, powtarzanie tego samego po kilka razy, nie zagłębianie się w logiczne dowody-oto sposoby zdobycia i opanowania duszy tłumu.Tej samej przesady w uczuciach domaga się tłum od swych wybrańców.Ich zalety i cnoty zawsze muszą być nadzwyczajne.

Przesad w tłumie dotycz tylko uczuć w rzadnym zaś razie intligencji. Dla tego ednostka należąca do tłumu cofa się w swym rozwoju intelektualnym. Tylko zatem w sferze uczuć może się wznieść bardzo wysko albo bardzo nisko upaść.

26. Autorytaryzm I konserwatyzm tłumu (Le Bon)

Autorytaryzm i nietolerancja to cechy wspólne wszystkim kategoriom tłumu, chociaż natężenie tych cech bywa różne.Autorytaryzm i nietolerancyjność rozwinięte są w bardzo wysokim stopniu u tłumu pochodzenia romańskiego;rozwój ten doszedł już do takiego stopnia, że zabił w nich wszelkie poczucie osobistej niezależności.

Autorytaryzm i nietolerancja są uczuciami dla tłumu jasnymi, tak że skwapliwie on je przyjmuje i dąży do jak najszybszego ich urzeczywistnienia wobec siły tłum staje się potulny a na uczucie dobroci jest zupełnie niewrażliwy, gdyż dobroć uważa za objaw słabości. Tłum nigdy nie wielbił dobrych władców;kochał na ogól okrótników, którzy uciskali go z całą bezwzględnością.Na przykład Cesarz jest typem bohatera uwielbionym przez tłum po dzień dzisiejszy.Tłum jest zawsze gotów powstać przeciw słabej władzy a niewolniczo gnie swoje kolana przed wladzą silną.

Zupełnie mylnie pojmowalibyśmy psychologie tłumu gdybysmy wyrobili sobie przekonanie że w tłumie przeważają instynkty rewolucyjne.Gwałtowność tłumu jest bardzo zwodnicza.Jego buntownicze wybuchy i dążność do niszczenia są bardzo krótkotrwałe.Tłumem zbyt despotycznie władają bodźce nieświadome, zbyt silnie ulega on wpływom odwiecznej dziedziczności co wywołuje w jego duszy tendencje do konserwatyzmu.Na prsykład najzacieklejsi jakobini z całą mocą napierali Napoleona gdy ten swą żęlazną ręką tłumił swobodę z okresu rewolucji.