3. Мына сөздерге лексикалық талдау жасаңыз.

Билет №23

1. Табиғат тамашасы – пікір айту.

Қазақстан – бай өлке. Оның 10%-ын таулар алып жатыр. Алатау, Тарбағатай, Тянь-шань таулар. 85 мыңға жуық өзен бар. Қазақстан жері көлге өте бай. Ең ірі көлдері: Балқаш, Зайсан, Алакөл, Маракөл, Сасықкөл. Каспий және Арал теңіздері бар. Шалғын, дала, орман, бау-бақша - бұлардың бәрі өсімдіктер мен жануарлардың, құстардың мекені. Қазақстанда әсем жерлер көп. Соның бірі Көкшетау табиғаты, оны қазақтың швейцариясы деп атайды. Көркем табиғаты сақтау үшін қорықтар құрылған )Ақсу-Жабағылы, Алматы, Қорғалжын).

2. Мағжан Жұмабаевтың бір өлеңін жатқа айтыңыз.

Қарағым, оқу оқы, босқв жүрме!

Ойынға, күн қаларсын, көңіл берме,

Жасынан оқу оқып, өнер қуған

Жан жктпес көңілі жүйрік кемңгерге

Білімсіз құр қалтақтап жүргенменнен,

Ерте өлген, көмілузі қара жерге.

3. Сөйлем мүшелері

Сөйлем мүшелері 2 түрге бөлінеді. Олар: түрлаулы мен түрлаусыз сөйлем мүшелері.

Тұрлаулы сөйлем мүшелері: бастауыш пен баяндауыш. Бастауыш кім? не? деген сұрақтарға жауап береді. Ал баяндауыш не істейді? қайтты? деген сұрақтарға жауап береді. Мысалы: Көктем келді.

Тұрлаусыз мүшелер: анықтауыш, толықтауыш, пысықтауыш. Анықтауыш қандай? сұрауларына жауап береді. Мысалы: Қызыл, сары гүлдер.

Толықтауыш септік сұрауларына жауап береді (А.с., І.с. септігінен басқа). Мысалы: Ұста жәшікті.

Пысықтауыш істің мезгілін, мақсатын, себебін білдіредін тұрлаусыз мүшесі қашан? қайда? қалай? Сұрақтарына жауап береді. Мысалы: Кешке қар жауды.

Билет №24

1. Павлодар облысы туралы әнгімелеп айтыңыз.

Павлодар облысы 1938 жылда құрылған. Ертіс өзенінің бойындаорналасқан. Облыста 12 аудан, 4 қала: Павлодар, Екібастұз, Ертіс бар. Халқы көп ұлтты. Павлодар облысының құрылығанына биыл 74 жыл толды. Біздің облыс – Қазақстан Республикасыны ауыр индустрия және энергетика орталығының бірі. Ертіс, Ақтоғай, Қашыр, Успенка аудандары – мол егін егеді. Баянауыл, Шарбақты, Май аудандары мал өсіреді. Ал Ақсу, Павлодар аудандары көкөніс, жеміс-жидек өсіреді.

Бізді облыстың табиғаты әсем: Баянауыл таулары, Шалдай орманы, Жасыбай, сабындыкөл көлдері бар. Бұл жерде көптеген атақты адамдар туған: Жаяу Мұса, Естай, С. Торайғыров, Ш. Айманов т. б.

2. Бейтаныс мәтінмен жұмыс.

3. Сын есім. Туынды сын есім.

Сын есім – зат есім түрін, түсін, сапасын, сипатын, көлемін білдіретін сөздер. Сын есім қаңдай? қай? Деген сұрақтарға жауап береді.

Сын есім тұлғасына қарай: негізгі және туынды болып бөлінеді. Туынды сын есімдер: қарлы, сусыз, жазғы т.

Билет №25

1. Сұлтанмахмұт Торайғыровтың бір өлеңің жатқа.

Асыл сөз.

Асыл сөзді іздесең,

Абайды оқы , ерінбе.

Адамдықты көздесең,

Жаттап , тоқы көңілге.

Сөз мәнісін білмесең,

Өлең оқып не керек?

Не айтқанын сезбесең,

Жарапазан не беред?

2. Наурыз туралы ақын- жазушыларынан бір үзінді жатқа айтаңыз.

«Наурыз-шаттық әніміз»

Наурыз тойы-береке,

Наурыз тойы-жар, ақаз.

Қызып дулы мереке,

Қызық думан құрамыз.

Наурыз-шаттық әніміз,

Салтанатты сәніміз.

Ән салып жас-кәріміз,

Би билеміз бәріміз.

3. Берілген сөйлемге морфологиялық талдау жаса.

Скачано с testent.ru специально для всех сдающих ))))))