- •1. Засяленне беларускiх зямель. Фармiраванне этнiчных супольнасцей.
- •2.Этничные працессы жалезнага веку и славянская каланизацыя тэрыторыи Беларуси
- •3.Фармирование старажытнай дзяржайнасти.Полацкае княства- першая дзяржава на тэрыторыи
- •4.Тураускае княства у системе старажытнарускай дзяржавы
- •7.Унутрапатычнае становишча и Знешняя палiтыка вкл у XIV—сяр. XVI ст.
- •8.Прычыны и наступства заключэння Крэускай унии
- •9.Аснойныя накирунки развицця вкл у канцы 14-15ст
- •10.Палитычнае становишча Беларуси у першай палове 16ст.
- •11.Дзяржайуны лад,органы улады и киравання у вкл.Судовая система вкл
- •12.Станауленне феадальнага землеуладання и прыгоннага ладу(14-перш.Пал.16ст.)
- •13.Аграрная реформа 1557г и её сутнасть.Выники рэформы у Беларуси.
- •14.Гарадское жыццё у 14-перш.Пал.16ст.Магдэбурское права и яго роля у гражданска-палитычным жыцци народа
- •15.Рэлигийная барацьба и станауленне канфесийнай структуры вкл
- •16.Люблинская уния и утварэнне рп
- •17.Войны сярэдзины 17ст. На тэррыторыи Беларуси и их наступствы.
- •18.Причины и сутнасть палитычнага крызису рп
- •20.Расийская палитыка на новадалучанных землях Беларуси(канец 18ст-нач 19ст)
- •21.Беларусь у вайне 1812 года
- •22.Грамадска-палитычны рух на Беларуси у першай палове 19ст. Змены у палитыцы царызму.
- •23.Крызис феадализму и адмена прыгоннага права у 1861г
- •24.Буржуазные реформы и контрреформы на Беларуси
- •25.Паустанне 1863г.Прычыны паражэння и яго значэнне
- •26.Мадэль аграрна-прамысловага капитализму другой паловы 19ст-пач.20ст
- •27.Вызваленчая барацьба у другой палове 19ст. Беларуская нацыянальная идея в идеологии народникав .Группа”гоман”
- •28.Умовы и асабливасти фармиравання Беларускай нацыи
- •29.Беларуски нацыянальны рух канца 19-пач.20 ст.
- •30.Сталыпинская аграрная реформа на Беларуси
- •31.Беларусь у гады першай сусветнай вайны
- •32.Расийския рэвалюцыи 1917г. И Беларусь
- •34.Итварэнне бсср
- •35.Сацыяльно-экономическое развитие Беларуси в период нэПа
- •36.Беларусь ва умовах савецкай индустрыялизацыи и калектывизацыя
- •37.Палитычнае развиццё Беларуси у 20-я гады . Палитыка «беларусизацыи»,узбуйненне тэррыторыи бсср
- •39.Заходняя Беларусь пад уладай Польшчы (1921-1934)
- •40.Нацыянальна-вызваленчы рух у Заходняй Беларуси
- •41.Дагаворы ссср з Германияй и уз’яднанне Зах. Беларуси з бсср
- •43.Партызански рух и падпольная борьба на акупированной территории
- •44.Вызваленне Беларуси.Уклад беларускага народа у разгром фашысцкай Германии и Японии
- •45.Беларусь на международнай арене у пасляваенны перыяд
- •49.Палитические изменения в ссср ,яго распад .Абвяшчэнне незалежнасти рб
- •50.Конституция рб.Становление президентской палитической системы.
7.Унутрапатычнае становишча и Знешняя палiтыка вкл у XIV—сяр. XVI ст.
Знешняя палiтыка ВКЛ не была свабоднай ад уплыву на яе ўнутрыпалiтычных працэсаў у дзяржаве. Унiя з Польшчай (1385), нягледзячы на складаныя ўнутраныя вынiкi, умацавала мiжнародныя пазiцыi княства. Галоўным ворагам, з якiм ВКЛ даводзiлася весцi напружаную барацьбу, былi Тэўтонскi i Лiвонскi ордэны. У 1409 г. пачалася «вялiкая вайна» памiж Польшчай, ВКЛ, з аднаго боку, i Тэўтонскiм ордэнам – з другога. Вырашальны ўдар быў нанесены крыжакам у бiтве пад Грунвальдам (1410), i нямецкая агрэсiя была спынена.
У XIV—XV стст. працягвалiся набегi татар на тэрыторыю ВКЛ. Значнай падзеяй у барацьбе з iмi быў разгром Альгердам мангола-татар на р. Сiнiя Воды (1362), далучэнне да ВКЛ Кiеўшчыны, Падолii. У 1455 г. атрады мангола-татар былi разбiты войскамi кiеўскага князя Сямена Алелькавiча. На гэтым набегi Арды на тэрыторыю ВКЛ практычна спынiлiся.
З другой паловы XV ст. у знешняй палiтыцы ВКЛ паўстае пытанне ўзаемаадносiн з мацнеючым суседам на поўднi – Крымскiм ханствам. Першапачаткова адносiны былi добрыя, але калi ханам стаў Менглi-Гiрэй (1468), ён па дамоўленасцi з Масквой пайшоў вайной на Кiеўскiя землi, узяў Кiеў. Пад нацiскам крымскiх татар паўднёвыя межы ВКЛ адступiлi на поўнач. Толькi за перыяд з 1500 па 1569 г. татары зрабiлi на Беларускiя землi 45 набегаў, у 1505 г. дайшлi да Мiнска i Новагародка, у 1521 г. спустошылi землi памiж Слуцкам i Мiнскам. У 1527 г. лiтоўскiмi, беларускiмi i ўкраiнскiмi атрадамi было нанесена паражэнне крымскiм татарам пад Каневам на Ўкраiне. З гэтага моманту яны ўжо не пагражалi ВКЛ. Пазней татарскiя ханствы выкарыстоўвалiся ВКЛ як iнтрумент усходняй палiтыкi.
З канца XV ст. абвастрылiся адносiны памiж ВКЛ i Рускай дзяржавай. Прычыны – завяршэнне палiтычнага аб`яднання Паўночна-Усходняй Русi пад уладай Масквы (вылучылiся два цэнтры аб`яднання зямель былой Старажытнаруская дзяржавы – ВКЛ i Маскоўская дзяржава), -- асаблiвасцi вырашэння канфесiйнага пытання ў ВКЛ, наступ каталiцызму падштурхнулi беларускiх феадалаў да пераходу пад уладу Масквы. Канфрантацыя памiж маскоўскай дзяржавай i ВКЛ неаднаразова прыводзiла да войн .Такiм чынам, знешняя палiтыка ВКЛ была складанай i супярэчлiвай, прыярытэты ў ей мянялiся. У XIV—XV стст. – гэта барацьба супраць крыжакоў (Тэўтонскi ордэн) i татарскiмi ханствамi (Залатой Ардой, Вялiкай Ардой, Крымскiм ханствам) i пашырэнне сваей тэрыторыi, у канцы XV—XVI стст. – галоўным напрамкам знешнепалiтычнай дзейнасцi ВКЛ сталi адносiны, а па сутнасцi канкурэнтная барацьба з мацнеючай маскоўскай дзяржавай. Страта 1/4 тэрыторыi ВКЛ у гэтай барацьбе сведчыла пра значнае аслабленне ВКЛ i вымушала яго да больш цеснага саюза з Польшчай.
8.Прычыны и наступства заключэння Крэускай унии
Пры падтрымцы Кейстута на велiкакняжацкi прастол быў ўзведзены Ягайла, сын Альгерда. Аднак яго пазiцыi былi вельмi няўстойлiвыя, i ў 1381 г. Кейстут захапiў вярхоўную ўладу. Наступiў новы, трэцi палiтычны крызiс. Праз год Кейстут быў забiты Ягайлам. Ягайла не змог перамагчы цэнтрабежныя тэндэнцыi i адолець палiтычны крызiс сваiмi сiламi i зрабiў стаўку на знешнюю сiлу – Польшчу. К канцу XIV ст. складваюцца ўмовы зблiжэння ВКЛ i Польшчы (гэтага патрабавала i знешняя небяспека – Тэўтонскi ордэн). У 1385 г. было падпiсана пагадненне мiж ВКЛ i Польшчай – Крэўская ўнiя. Ягайла стаў польскiм каралём. Па сваiх умовах унiя была iнкарпарацыяй ВКЛ у Польшчу i вяла да каталiцкай экспансii на беларуска-лiтоўскiх землях. Незадаволеныя беларуска-лiтоўскiя феадалы пачынаюць барацьбу супраць унii. Яе ўзначалiлi Андрэй Альгердавiч – на першым этапе, Вiтаўт, сын Кейстута – на другiм. Барацьба завяршылася падпiсаннем Востраўскага пагаднення (1392) аб падзеле ўлады памiж Ягайлам i Вiтаўтам. Яна значна карэкцiравала Крэўскую ўнiю: ВКЛ было гарантавана адасобленае дзяржаўнае iснаванне, але ў саюзе з Польшчай i пад верхаўладзем польскага караля. Юрыдычна палiтычная самастойнасць ВКЛ была аформлена падпiсаннем Гарадзельскай унii 1413 г., але ўсе роўна пад уладай польскага караля. Супрацьстаянне бакоў прывяло да грамадзянскай вайны (1431—1436), пад уплывам якой былi прыняты прывiлеi польскага караля (1432) i вялiкага князя (1434), якiя пашыралi правы праваслаўных феадалаў (забарона займаць вышэйшыя дзяржаўныя пасады захоўвалася).