4.Станауленне феадальнай эк-ки на тэр-рыи б. У 9-12ст.

У 9-13ст. ва Усх.Славян зараджауся феадальны гаспадарчы уклад – эканамичны спосаб вядзення гас-ки. Ён быу звязаны з узникненнем маёмаснай няроунасци. Зямля, якая была раней ва уладанни сельскай абшчыны паступова пераходзила у прыватную уласнасць абшчынникау. Адбывауся насильны захоп зямли знаццю и ператварэнне свабодных абшчынникау у залежных славян. Кали сяляне-абшчынники были свабодными их наз. людзи. Ужо у 11-12ст. их становишча паступова змяни-лася, и яны становяцца залежными ад свайго гаспадара. Залежных людзей наз. чэлядзь. Сярод залежных сялян, яких наз. смердами, вылучаюцца тыя, якия поунасцю згубили сваю асабис-тую вольнасць и были рабами. Их наз халопами. У залежнасць свабодныя абшчынники магли трапиць у сувязи з невыплатай ими пазыки. Таких людзей наз. закупами. Буйныя земле-уладальники усё больш актыуна захо-пливали абшчынныя земли и перат-варали их у сваю уласнасць. Пераход ад радавой да суседскай абшчыны быу звязаны з пераходам ад пацечна-агневога да ворыунага земляробства, што абумовила распад вяли-кай патрыярхальнай сам'и. Людзи атрымали магчымасць пражыць асоб-ными сем'ями, апрац-чы землю. У пошуках зручнай для земляробства и урадливай глебы, радзичы адной зямли пачали пакидаць умацаваныя гарадзишча и пачали будаваць на новых землях паселишча. Насель-ництва у паселишчах было у сельския абшчыны. Выхадцы з пэунай сям'и, разсяляючыся на новых землях, усту-пали ва узаемаадносины з инш. сем'я-ми и паступова перамешвалися. Па-миж ими усталёувалися адносины, падобна тым, якия иснуюць памиж суседзями. Сям'я карысталася асоб-ным участкам зямли – удзелам. У славян сельская абшчына звалася верв.

5.Асноуныя рысы и перыядызацыя феад-га спосабу вытворчасци.

Рысы: *абсолютное преобладание аграрного произв-ва, *соединение права землевладения с политич властью и вассальными обязательствами *сословная корпоративность, господство иерархии военно-феодального сословия, личная зависимость крестьян от феодалов, *натуральный хар-р хоз-ва. Эпоха феад-зму ахопливае вялики перыяд. У Зах.Еуропе феад. лад праиснавау з часоу падзення Зах.Рымскай имперыи у 5ст. да Бурж-й рэвалюцыи у Англии – 17ст. Феадальныя адно-сины на Б. фармир-ца и развив-ца на працягу доугага часу. Стаиць пытанне: “На якой аснове узникли феад-ыя адносины ва усходних славян?”. Адны даследчыки личаць, што яны узникли яшчэ у нетрах первабыт наабшчын. ладу, другия – выдзяляюць памиж першабытнаабшч. грамадствам и феад-й эпохай працяглы пераходны перыяд. Гисторыки гавораць аб тым, што узникненне сельскай абшчыны азначала канец першаабшчынных вытворчых адносин. 3 асноун. этапа па гисторыи развицця феад-зму:(1) 9-перш. палова 17ст – станауленне и ра-звиццё феад-х адносин. (2)др.палова 17-др. палова 18ст. – пачатак разла-жэння феад-зму и зараджэнне капита-лист-х адносин. (3) перш. палова 19ст. (1800-1863) – крызис феадальна-пры-гонницких адносин.

6.Гас-ка княствау и зямель, размешч на тэр Б. у 9-13ст. Прычы-ны феад раздробленасци.

Уже сущ пашенное земледелие. Семья становилась осн хоз-ой единицей, владела ср-ми пр-ва и полу-ченным продуктом. Люди имели огороды и сады. Хоз-во крестьян было комплексным. Разв-сь жи-вотновод-во. Важным промыслом было борт-ничество. Была т.ж. охота и рыболов-во. Домаш-ние промыслы были т.ж. неотъемлемой частью на-тур-го хоз-ва – прядение и ткачество. Обраба-тывали шкуры и шили одежду и обувь. Изготав-ливали посуду из дерева и глины. Происходило отделение ремесла от с/х. Кричники добывали железо из болотных и дерновых руд, изгот оруд труда, предметы быта, украшения. В 9-10 в как самост отрасль выделяют ювелирное дело. Развив обработка шкур, выделка кож, мехов, обраб-ка камня, дерева, ткач-во и др виды ремесла.Свою прод-цию производили в осн на заказ.Развив-ся торговля. Важн знач имел водный путь. Развивались транспортн ср-ва. Появл денежное отношение. Причины феод разд: *распростр-е пашенного земледелия как осн способа обработки земли, * развит ремесла и торговли, рост городов, * рост эк-х ресурсов удельных князей, *упадок торгового пути “из варяг в греки”.