![](/user_photo/2706_HbeT2.jpg)
Лекции - часть 3
.pdf![](/html/2706/378/html_wvls8fh2ec.o1wS/htmlconvd-b9zh4_51x1.jpg)
Автокаталитические реакции – продукт ускоряет реакцию.
A B k 2B
a x b x
dx |
|
k |
a x b x |
|
|
|
|||||||||||||||||
dt |
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
dx |
k x a |
x b |
|
|
|
||||||||||||||||||
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
x |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k dt |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
0 x a x b |
|
|
|
0 |
|
|
|
||||||||||||||||
1 |
|
|
x |
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
x |
dx |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
kt |
||
|
|
|
|
|
x a |
|
|
|
|
||||||||||||||
a b |
|
|
|
|
|
0 x b |
|
||||||||||||||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
x |
a |
|
|
ln |
x b |
kt |
|||||||||
|
|
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
a b |
|
|
a |
|
|
b |
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
1 |
|
|
|
|
|
b |
|
a |
x |
kt |
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
a b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
a |
|
b x |
|
|
|
|
51
![](/html/2706/378/html_wvls8fh2ec.o1wS/htmlconvd-b9zh4_52x1.jpg)
10
B(t 9.9 0.1)
B(t 9 1)
B(t 5 5)
0.1
10 |
|
|
|
|
|
|
k = 1, a = 5, b = 5 |
5 |
|
|
k = 1, a = 9, b = 1 |
|
|
|
|
|
|
|
k = 1, a = 9.9, b = 0.1 |
0 |
0 |
0.5 |
1 |
|
0 |
t |
1 |
x b ek b a t 1 1 ba ek a b t
52
![](/html/2706/378/html_wvls8fh2ec.o1wS/htmlconvd-b9zh4_53x1.jpg)
|
|
|
|
A B k 2B |
|
|
|
|
|
a x |
b x |
10 |
12 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
B(t 0.1) |
|
|
|
|
|
B(t 1) |
6 |
|
|
a b |
|
|
|
|
|||
B(t 10) |
|
|
|
||
|
|
|
|
2 |
|
|
4 |
|
|
|
|
|
k = 10 |
|
|
|
|
|
|
k = 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
k = 0.1 |
|
|
|
|
|
|
||
0.101 |
0 |
|
|
|
|
|
0.1 |
1 |
10 |
|
|
|
0.01 |
|
|||
|
0.01 |
t |
10 |
|
Для кинетических кривых автокаталитических реакций характерна точка перегиба.
d dx 0 dt dt
k xп a xп b 0
x |
|
a b |
, |
|
|
|
A |
|
B |
|
a b |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
п |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
п |
|
|
|
п |
2 |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
1 |
|
|
|
|
a xп |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
ln |
b |
|
|
k |
|
|
|||||||||
a b |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
a |
|
b xп |
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
a |
a b |
|
|
|
||||||||
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
ln |
b |
|
|
|
|
|
|
|
k |
||||||
a b |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
a |
|
b |
a b |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
п |
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
k a b |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
b |
|
|
|
|
|
|
|
53
![](/html/2706/378/html_wvls8fh2ec.o1wS/htmlconvd-b9zh4_54x1.jpg)
Колебания численности зайцев и рысей
Alfred Lotka
Vito Volterra
54
![](/html/2706/378/html_wvls8fh2ec.o1wS/htmlconvd-b9zh4_55x1.jpg)
A X k1 2X
X Y k2 2Y
Y k3
d X k1 A X k2 X Y dt
d Y k2 X Y k3 Y dt
55
![](/html/2706/378/html_wvls8fh2ec.o1wS/htmlconvd-b9zh4_56x1.jpg)
Стационарные состояния
Неустойчивое состояние
0 k1 A X k2 X Y
0 k2 X Y k3 Y
тривиальное решение
X st |
0, |
Y st |
0 |
Устойчивое состояние
нетривиальное решение
X |
|
k3 |
, |
Y |
|
k1 A |
|
|
|
||||||
st |
|
k2 |
st |
|
k2 |
||
|
|
|
|
56
![](/html/2706/378/html_wvls8fh2ec.o1wS/htmlconvd-b9zh4_57x1.jpg)
|
|
0 |
|
|
0 |
x |
0 |
|
|
|
t |
|
x |
|
t |
|
|
0 |
0 : |
t t |
x |
t |
|
t |
|
x |
|
|
|
|
|
Решение устойчиво, если при малом отклонении от стационарного состояния система возвращается к этому стационарному состоянию
x
x |
|
|
|
t0 |
t |
57
![](/html/2706/378/html_wvls8fh2ec.o1wS/htmlconvd-b9zh4_58x1.jpg)
d X k1 A X k2 X Y dt
d Y k2 X Y k3 Y dt
X X st x
Y Y st y
dxdt k1 A X st x k2 X st x Y st y
dydt k2 X st x Y st y k3 Y st y
Линеаризация
dx |
|
k |
A X |
k |
X Y |
k |
A x k |
X |
|
|
y k |
Y |
x k |
xy |
|||||||
|
st |
||||||||||||||||||||
dt |
1 |
st |
|
2 |
|
st |
st |
1 |
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
st |
2 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dy |
k |
X Y |
|
k |
Y |
k |
X |
y k |
Y |
x k |
y k |
xy |
|
||||||||
|
|
|
|||||||||||||||||||
dt |
2 |
st st |
|
3 |
st |
2 |
|
st |
2 |
|
st |
|
|
3 |
|
2 |
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
58
![](/html/2706/378/html_wvls8fh2ec.o1wS/htmlconvd-b9zh4_59x1.jpg)
dxdt k1 A x k2 X st y k2 Y st x k1 A x k3 y k1 A x dydt k2 X st y k2 Y st x k3 y k3 y k1 A x k3 y
dxdt k3 y dydt k1 A x
x0e t k3 y0e ty0e t k1 A x0e t
|
k3 |
|
|
|
0, |
|
|
|
|||||
k |
A |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
x x0e t
y y0e t
x0 k3 y0 0k1 A x0 y0 0
2 k k |
A 0, |
|
k k |
A i |
||
1 |
3 |
|
1,2 |
1 |
3 |
|
Имеется два линейно независимых решения
59
![](/html/2706/378/html_wvls8fh2ec.o1wS/htmlconvd-b9zh4_60x1.jpg)
x t x ei t |
x e i t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
01 |
|
|
02 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
y t y ei t |
y |
02 |
e i t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
01 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
|
ik3 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k3 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
01 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
01 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
i x01 k3 y01 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x0 |
i |
|
|
|
y0 |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ik3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
i x02 k3 y02 0 |
|
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
01 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
x 0 x0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
02 |
|
|
|
|
|
|
|
|
02 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
x |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
i |
k3 |
|
y |
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
y 0 y0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
01 |
|
|
|
|
02 |
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
0 |
|
|
|
|
0 |
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ik3 |
|
|
|
|
|
|
|
ik3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
02 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x01 |
|
|
|
x02 y0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
x0 i |
|
|
y0 |
|
|
|
|
|
x i |
k3 |
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i |
k3 |
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k3 |
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
x t |
|
|
|
|
k3 |
|
|
ei t |
|
0 |
|
|
|
|
|
0 |
|
e i t |
|
ei t e i t |
|
|
0 |
ei t |
e i t |
x0 cos t |
y0 sin t |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
k3 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k3 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
i |
x |
|
y |
|
|
|
|
|
|
i |
x y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
y t |
|
|
0 |
|
|
0 |
|
|
ei t |
|
|
|
0 |
|
|
|
0 |
|
e i t |
y0 cos |
t |
x0 sin t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
60