- •Бичкдүдин дидактическ наадд
- •II-гч балчр баг
- •«Ээҗин хаша дотр»
- •«Кен дуудв, медҗ үз?»
- •«Цаһан күүклдә серв, хувцан өмсхәр бәәнә»
- •Наадна нерн: Юн сольгдв?
- •«Илвтә белг».
- •«Бичә эндүр!»
- •«Панр шата» эс гиҗ « Сәәхн тасм олҗ үз»
- •«Эн күүкиг хувцлтн»
- •«Юмна кев-янз таньҗ үз»
- •VI. Наадн күүндвр игры-беседы. «Би сурнав – чи кел»
- •«Күүкнлә таньлдый»
- •«Юн яһҗ йовна?
- •«Юн яһҗ хәәкрнә?»
- •VIII. Режиссерк наадд. «Мини зург»
- •Дунд багин бичкдүдин дидактичекс наадд (4-5 наста бичкдүд) «Тоть әдл дуулҗ үзхм»
- •«Цааран келтн»
- •«Би келнәв – чи үзүл»
- •«Юн герт бәәнә?»
- •«Юн һарудт тәрнә?»
- •«Ямаран җилин цаг?»
- •«Ю бийнь тускар наадһа келҗәнә?»
- •«Кен ю соңсна?»
- •«Кен түргн цуглулҗ авх?»
- •«Юн хүврв медҗ үз»
- •«Халун - киитн»
- •IV. Ширәлң наадд. Настольно-печатные игры. «Бичә эндүр»
- •«Әдл зургуд»
- •«Олҗ үзтн»
- •«Хөөч болн малч»
- •«Иим төгрг олҗ үзтн»
- •«Чини гер ямаран?»
- •«Кенлә долда харһв?»
- •Ах болн школд белдлһнә бичкдүдин дидактическ наадд. Дидактические игры. Старшая и подготовительная группа.
- •«Бодма бәрҗ үз»
- •«Тоть әдл келҗ үзхм»
- •«Цааранднь келтн»
- •«Кергтә ә олҗ үз!»
- •«Кен меднә, цааран тоолх»
- •«Хама йовсан келхн угавидн, ю кесән үзүлнәвидн »
- •«Олн юм бәәдг орн-нутгур зуульчлһн»
- •«Зурачла күүндхм»
- •IV. Ширәлң надд «Элст балһсна гиичнр»
- •«Кен ю кеҗәнә»
- •«Кен шулун-шудрмг?»
- •«Оллҗ үзтн»
- •«Хөөч болн малч»
- •«Иим төгрг олҗ үзтн»
- •«Чи кенд дуртавч?»
- •«Чини үр ямаран?»
- •«Нүрлздг»
- •«Чи кенлә үүрлнәч?»
- •«Тәәлҗ үзтн!»
- •«Кен зург үзүлҗ чадх?»
- •«Харһлт»
- •IX. Режиссерк наад.
- •«Кен чини зүркнд бәәнә?»
«Кенлә долда харһв?»
Наадна күсл: Бичкдүд аң -адусна дүр чикәр үзүлдг дасхх. Туульд бәәсн үгмүд чикәр келдг дасхх.
Наадна зокал: Нег юмна дүр чикәр үзүлх. Хальмг келәр чикәр келдг дасхх.
Наадна үүлдвр: Багш бичкдүд болһнд аңгудын дүр үзүлх маск өгәд келнә:
- Долда, долда би чамаг иднәв! – гисн үгмүдиг ууртаһар, байртаһар келҗ үзтн.
Наадна зер-зев: Аңгудын дүр үзүлҗәх маск.
Багшин, сурһачин үүлдвр: Урадснь эн маск хулдҗ авна эс гиҗ кенә. Эн наадыг көгҗмин айс орулад давулҗ болх. Көгҗмин багш аңгудын дүр үзүлҗәх айс цокна, бичкдүд аңгудын дүр карточкс олзлҗ үзүлнә.
Үлгүрнь: Туула - төгрг, чон - һурвлжн, аю - утулң, арат - дөрвлҗн.
Ах болн школд белдлһнә бичкдүдин дидактическ наадд. Дидактические игры. Старшая и подготовительная группа.
I .Ах баг «Әс олзлҗ наадлһн» (фонетические игры)
«Бодма бәрҗ үз»
Наадна күсл: Чикәр хальмг келнә «җ», «һ», «ң» гидг әс чикәр келдг дасхх.
Наадна зокал: Бичкдүд бодма бәрҗ авад, багшин келсиг дахад келх.
Наадна үүлдвр: Багш бодма хайхн өмн бичкдүдиг сурна намаг дахад келтн: җа-җа-җа җа-җл, җа-җл Эн ниилвриг бодма хайҗ өгсн цагла, күүкд болһн келнә. җа-җана, җа-җанадәкәд эн ниилвр бичкдүд неҗәдәр келнә. Дәкәд бүклднь дарҗнгуд келҗ үзнә «Җимбә җирмәхә җаҗлҗана, Җамбл җаал җаҗлҗана. (Хрестомать «Нарн» 54 х).
Наадна зер-зев: «җ», «ң», «һ» -гидг үзгтә карточк белдх.
Багшин, сурһачин үүлдвр: Эн наадыг үлзлҗ бичкдүдиг хальмг келнә әс чикәр келдг дасхх.
«Тоть әдл келҗ үзхм»
Наадна күсл: Бичкдүд хальмг келнә әс: [һ], [җ], [ң] чикәр келдг дасхх.
Наадна зокал: Багшиг дахад дуулна дарунь бичкдүд неҗәдәр дуулна. Чикәр эс дуулҗ чадсн күн хәрү ирҗ дуулна.
Наадна үүлдвр: Багш келнә: Эн попугай хальмг ду дуулхар бәәнә, нөкд болый! Попугай экләд дуулна.
Үлгүрнь : һа-һа-һа-һа; җа-җа-жа-җа; әң-әң-әң-әң; аң-аң-аң-аң.
Наадна зер-зев: «җ», «ң», «һ» - гидг үзгтә карточк белдх
Багшин, сурһачин үүлдвр: Эн наад наадхн өмн бичкдүдлә нотн грамот дуулдг дасхх. До, ре, ми, фа, соль, ля, си, до әс келдг дасхх. Әс соңсч, йилһдг дасхх.
«Цааранднь келтн»
Наадна күсл: Келсн дарҗңгуд соңгсч чикәр келдг дасхк. Хальмг чикәр келнә әс келдг дасхх.
Наадна зокал: Багшин келсн дару цааранднь келҗ үзх. Кен һурв дәкч эндү һарһна нааднас һарна.
Наадна үүлдвр: Багшин үг:
- «Кен келх?»
Үлгүонь: Әңгр, әңгр, бодма хайҗ өгәд келнә: цааран кел, бәрҗ авсн
күн цааранднь келнә. «Әәргән бүл».
Наадна зер-зев: Хрестомать «Нарн» 54-55 халх.
Багшин, сурһачин үүлдвр: Урдаснь эн өгсн дарҗнгуд бичкдүдлә дасч авх.
«Кергтә ә олҗ үз!»
Наадна күсл: Үгин көрңгинь байҗулх, толь батлҗ авх. Хальмг келнә әс чикәр келдг дасвр батлх.
Наадна зокал:
- Багшин келсиг чикәр күцәх.
- Оньган өгч зургуд хәләх.
- Таньдг зургуд нерәдҗ келх.
Наадна үүлдвр: Багш юм медүлҗәх зургуд тәвнә үлгүрнь 5 зургуд «һ» гидг әәтә. (һосн, һалун, моһа, ноһан, һаха н.ч.) зургуд болв тедн дунд «зара» үзүлҗәх зург. Бичкдүд нерәдәд, ямаран зург үлүһинь үзүлнә. Кедүдгч ниилврт «һ» гидг ә соңссан келҗ үзх.
Наадна зер-зев: олн –зүсн төрәр зургуд белдх.
Багшин, сурһачин үүлдвр: Багш урдаснь күүндх төрәр зургуд белдҗ тәвх.
II. Үгмүд орулҗ наадлһн (Словесные игры).