- •Бичкдүдин дидактическ наадд
- •II-гч балчр баг
- •«Ээҗин хаша дотр»
- •«Кен дуудв, медҗ үз?»
- •«Цаһан күүклдә серв, хувцан өмсхәр бәәнә»
- •Наадна нерн: Юн сольгдв?
- •«Илвтә белг».
- •«Бичә эндүр!»
- •«Панр шата» эс гиҗ « Сәәхн тасм олҗ үз»
- •«Эн күүкиг хувцлтн»
- •«Юмна кев-янз таньҗ үз»
- •VI. Наадн күүндвр игры-беседы. «Би сурнав – чи кел»
- •«Күүкнлә таньлдый»
- •«Юн яһҗ йовна?
- •«Юн яһҗ хәәкрнә?»
- •VIII. Режиссерк наадд. «Мини зург»
- •Дунд багин бичкдүдин дидактичекс наадд (4-5 наста бичкдүд) «Тоть әдл дуулҗ үзхм»
- •«Цааран келтн»
- •«Би келнәв – чи үзүл»
- •«Юн герт бәәнә?»
- •«Юн һарудт тәрнә?»
- •«Ямаран җилин цаг?»
- •«Ю бийнь тускар наадһа келҗәнә?»
- •«Кен ю соңсна?»
- •«Кен түргн цуглулҗ авх?»
- •«Юн хүврв медҗ үз»
- •«Халун - киитн»
- •IV. Ширәлң наадд. Настольно-печатные игры. «Бичә эндүр»
- •«Әдл зургуд»
- •«Олҗ үзтн»
- •«Хөөч болн малч»
- •«Иим төгрг олҗ үзтн»
- •«Чини гер ямаран?»
- •«Кенлә долда харһв?»
- •Ах болн школд белдлһнә бичкдүдин дидактическ наадд. Дидактические игры. Старшая и подготовительная группа.
- •«Бодма бәрҗ үз»
- •«Тоть әдл келҗ үзхм»
- •«Цааранднь келтн»
- •«Кергтә ә олҗ үз!»
- •«Кен меднә, цааран тоолх»
- •«Хама йовсан келхн угавидн, ю кесән үзүлнәвидн »
- •«Олн юм бәәдг орн-нутгур зуульчлһн»
- •«Зурачла күүндхм»
- •IV. Ширәлң надд «Элст балһсна гиичнр»
- •«Кен ю кеҗәнә»
- •«Кен шулун-шудрмг?»
- •«Оллҗ үзтн»
- •«Хөөч болн малч»
- •«Иим төгрг олҗ үзтн»
- •«Чи кенд дуртавч?»
- •«Чини үр ямаран?»
- •«Нүрлздг»
- •«Чи кенлә үүрлнәч?»
- •«Тәәлҗ үзтн!»
- •«Кен зург үзүлҗ чадх?»
- •«Харһлт»
- •IX. Режиссерк наад.
- •«Кен чини зүркнд бәәнә?»
«Иим төгрг олҗ үзтн»
Наадна күсл: Хойр әдл юм олҗ авдг дасхх.
Наадна зокал: Наачах күн багшин һарт бәәх әдл төгрг олҗ авх зөвтә. Олҗ авсн күн ю олҗ авсан нерәднә.
Наадна үүлдвр: «Төгрг» олҗ авх. Багш «цамхач» (башенка, пирамида) төгрг суһлҗ авад багин хорад тал-талдан тәвнә, дарунь келнә:
- Чик. Деля иим төгрг олҗ үз!
Наадна зер-зев: Цамхач (пирамида, башенка)
Багшин, сурһмҗлачин үүлдвр: Наад давулхн өмн бичкдүд юмна кев-янз, өңг-зүс давтҗ келүлх.
«Чи юунд дуртавч, үзүл!» (Что любишь покажи).
Наадна күсл: Наадһа олзлад эврә дурта наадһан тускар келҗ өгдг дасхх.
Наадна зокал: Эврә дурта наадһа авч терүнә тускар келҗ чадх.
Наадна үүлдвр: Багш ширә деер наадһас тәвнә. Бичкдүдиг дуудҗ авад
сурна: -Чи юунд дуртавч?-Би туулад дуртав.
Наадна зер-зев: Наадһас.
P/S-?? Эн төриг зер-земш, тәрә-темсн, хот-хол, хувц-хунр төрмүдәр күүндҗ болх.
Багшин, сурһмҗлачин урдк көлдмш: Урдаснь багш күүндх төрмүдәр зургуд белднә.
«Чи кенд дуртавч?»
Наадна күсл: Өрк-бүлин зургуд олзлад эврә өөрк улсин тускар келдг дасхх.
Наадна зокал: Зург үзүләд, эврә өөрк улсин тускар келх.
Наадна үүлдвр: Багш бичкдүд болһниг дуудҗ авад, эврә өөрк улсин тускар келүлнә. Бичкдүд эврә өрк-бүлин зургуд үзүләд, кенд дуртаһан медүлҗ келнә.
Үлгүрнь: - Би аавд дуртав.
Наадна зер-зев: Өрк-бүлин зургуд.
Багшин, сурһмҗлачин урдк көлдмш:
Урдаснь герин даалһвр өгх. Күн болһн эврә зург авч ирх .
«Чини үр ямаран?»
Наадна күсл: Күүнә бәадл медүлҗәх үгмүдин чинр-утхла таньдулх. Эврә үр күүкнә, көвүнә, өөрхн элгн-садн тускар таалта үгмүд келдг сурһмҗ өгх. Үгмүдин чинр-утх тодлҗ авх (Һольшг - добрый), сәәхн – красивый, ухата – умный, чидлтә - сильный, шулун -шудрмг - шустрый-быстрый).
Наадна зокал: Багш сурсн дару, һаран өргәд келх.
Наадна үүлдвр Багш сурна:
- Чини эк ямаран?
- Мини эк сәәхн
- Чини эк һольшг?
- Мини эк һольшг…
Багшин, сурһмҗлачин урдк көлдмш: Урдас күүкд-көвүдт үгмүдин чинр-утх цәәлһҗ медүлх.
VIII. Наадн дуралһн (Имитационные игры)
«Нүрлздг»
Наадна күсл: Үзсән чикәр тодлҗ авдг дасхх. Үзсән үзүлҗ чаддг дасхх.
Наадна зокал: Кен чикәр үзүлнә, тер шүүнә. Багшин үзүлсиг толдҗ, дарунь бийснь үзүлҗ чаддг дасхх.
Наадна үүлдвр:Багш үг келлго тәәлвртә тууль эс гиҗ сурвр тәвнә.
Үлгүрнь: икәр нүдән секәд, икәр ишкәд йовна.
Эн юмб? -гиҗ сурна.
Бичкдүд: - Эн чон. (өлгәтә зург авад үзүлх).
Наадна зер-зев: Зургуд. Тәәлвртә туульс.
Багшин, сурһмҗлачин урдк көлдмш: Тәәлвртә туульс, бичәтә карточкс.
VII. Наадн күүндвр (Игры- диалоги)
«Чи кенлә үүрлнәч?»
Наадна күсл: Үзсән чикәр тодлҗ чадг дасвр батлх. Келсиг чикәр соңсч, келдг дасхх.
Наадна зокал: Багшин, сурһмҗлачин болн үүрмүдин келсн үгиг оньган өгч соңсх.
Наадна үүлдвр: Багш бичкдүдт зург үзүләд сурна:
- Чи эн көвүнлә үүрлнәч?
Бичкдүд хәрү өгх зөвтә:
- Ээ би эн көвүнлә үүрлнәв.
Багш:
- Чини үүрин нерн кемб?
- Мини үүрин нерн...
Наадна зер-зев: Бичкдүд эврә зургуд авч ирнә. Кенлә үүрлдгән келнә.
Багшин, сурһмҗлачин урдк көлдмш:
Урдаснь багш күүндх төрмүдәр зургуд белднә. Күн болһн эврә зург авч ирх.
«Тәәлҗ үзтн!»
Наадна күсл: Соңгссан тодлҗ чадг чадвр батлх. Келсиг чикәр соңсч келдг дасхх. Чикәр даалһвр күцәх.
Наадна зокал: Багшин келсиг күцәх. Һурв дәкч эндү һарһна наадас һарх.
Наадна үүлдвр: Багш келнә:
- Эн юмн дулан, үвлд толһа деер өмснә, эн юмб?
- Эн махла.
Багш: - Эн юмн ут чирәтә, бор девлтә, ут сүүлтә, эн юмб?
- Эн чон.
Наадна зер-зев: Наадһас, хувц-хунр, хот-хол үзүлҗәх зургуд.
Багшин, сурһмҗлачин урдк көлдмш:
Урдаснь багш күүндх төрмүдәр зургуд белднә.