- •Бичкдүдин дидактическ наадд
- •II-гч балчр баг
- •«Ээҗин хаша дотр»
- •«Кен дуудв, медҗ үз?»
- •«Цаһан күүклдә серв, хувцан өмсхәр бәәнә»
- •Наадна нерн: Юн сольгдв?
- •«Илвтә белг».
- •«Бичә эндүр!»
- •«Панр шата» эс гиҗ « Сәәхн тасм олҗ үз»
- •«Эн күүкиг хувцлтн»
- •«Юмна кев-янз таньҗ үз»
- •VI. Наадн күүндвр игры-беседы. «Би сурнав – чи кел»
- •«Күүкнлә таньлдый»
- •«Юн яһҗ йовна?
- •«Юн яһҗ хәәкрнә?»
- •VIII. Режиссерк наадд. «Мини зург»
- •Дунд багин бичкдүдин дидактичекс наадд (4-5 наста бичкдүд) «Тоть әдл дуулҗ үзхм»
- •«Цааран келтн»
- •«Би келнәв – чи үзүл»
- •«Юн герт бәәнә?»
- •«Юн һарудт тәрнә?»
- •«Ямаран җилин цаг?»
- •«Ю бийнь тускар наадһа келҗәнә?»
- •«Кен ю соңсна?»
- •«Кен түргн цуглулҗ авх?»
- •«Юн хүврв медҗ үз»
- •«Халун - киитн»
- •IV. Ширәлң наадд. Настольно-печатные игры. «Бичә эндүр»
- •«Әдл зургуд»
- •«Олҗ үзтн»
- •«Хөөч болн малч»
- •«Иим төгрг олҗ үзтн»
- •«Чини гер ямаран?»
- •«Кенлә долда харһв?»
- •Ах болн школд белдлһнә бичкдүдин дидактическ наадд. Дидактические игры. Старшая и подготовительная группа.
- •«Бодма бәрҗ үз»
- •«Тоть әдл келҗ үзхм»
- •«Цааранднь келтн»
- •«Кергтә ә олҗ үз!»
- •«Кен меднә, цааран тоолх»
- •«Хама йовсан келхн угавидн, ю кесән үзүлнәвидн »
- •«Олн юм бәәдг орн-нутгур зуульчлһн»
- •«Зурачла күүндхм»
- •IV. Ширәлң надд «Элст балһсна гиичнр»
- •«Кен ю кеҗәнә»
- •«Кен шулун-шудрмг?»
- •«Оллҗ үзтн»
- •«Хөөч болн малч»
- •«Иим төгрг олҗ үзтн»
- •«Чи кенд дуртавч?»
- •«Чини үр ямаран?»
- •«Нүрлздг»
- •«Чи кенлә үүрлнәч?»
- •«Тәәлҗ үзтн!»
- •«Кен зург үзүлҗ чадх?»
- •«Харһлт»
- •IX. Режиссерк наад.
- •«Кен чини зүркнд бәәнә?»
«Юмна кев-янз таньҗ үз»
Наадна күсл: Геометрическ кев-янзс нерәдҗ чаддг батлһн. Оньгта болн нег юм тодлҗ чаддг дасхх.
Наадна зокал: Эврә зург хәләһәд, юн зурата келх.
Наадна үүлдвр: Ик карточкт геометрическ кев-янзс олҗ чадлһн (төгрг, дөрвлҗн, һурвлҗн).
Наадна зер-зев: Ик болн бичкн геометрическ кев-янзс.
Багшин, сурһачин үүлдвр: Багш бичкдүдт геометрическ кев-янзс олҗ белдх, болн нежәд сәәнәр эс таньдг геометрическ кев-янз белдх.
VI. Наадн күүндвр игры-беседы. «Би сурнав – чи кел»
Наадна күсл: Келсиг бичкдүд тодлҗ авх, дарунь келҗ үзх. Сурвр оньган өгч соңсх, сурврт хәрү өгх.
Наадна зокал: Багшин келсиг дураҗ келдг дасхх.
Наадна үүлдвр: Сурврт хәрү өгч чадх. Үлгүрнь: Багш наадһа үзүләд сурна:
- Эн туула?
- Эн туула.
- Эн туула ямаран?
Эн туула бичкн.
- Эн туула ямаран чиктә?
- Туула ут чиктә.
-Эн зара?
- Эн зара.
-Зара ямаран көлтә?
-Зара бичкн көлтә.
Наадна зер-зев: Наадһас,зургуд.
Багшин, сурһачин үүлдвр: Багш бичкдүдиг чикәр сурврт хәрү өгдг дасхх. Сурвр тодрахаһар, чикәр тәвдг дасхх.
«Күүкнлә таньлдый»
Наадна күсл: Диалогическ келлһ дасч авх, сурврт хәрү өгч чаддг дасхх. Сурвр оньган өгч соңсх, сурврт хәрү өгх. Бичкдүд хоорндан күүндг дасвр өгх.
Наадна зокал: Чик сурвр тәвх, сурврт хәрү өгх.
Наадна үүлдвр: Багшин, сурһмҗлачин үүлдвр:
Багш келнә: - Эндр мана кичәлд Цаһан күүкн ирв, ода таднла күүндхәр бәәнә. Цаһан сурвр тәвх, тадн хәрү өгтн.
Сурврмуд:
- Чини нерн Катя? - Уга мини нерн Киштә.
-Чи һәрдҗ чаднач?
- Би һәрдҗ чаднав.
-Чи гүүж чаднач? - Би гүүҗ чаднав.
- Чамд ноха бәәнә? - Нанд ноха уга.
- Чамд мис бәәнә? - Нанд мис бәәнә.
- Чини мис цаһан? – Уга мини мис хар.
Наадна зер-зев: Наадһа – күүклдә
VII. Наадн дуралһн (имитационные игры)
«Юн яһҗ йовна?
Наадна күсл : Келсиг үзүлҗ чаддг дасхх эс гиҗ үзсән үзүлҗ чаддг дасхх.
Наадна зокал: Сурвр оньган өгч соңсх. Хәрү өгч чадх.
Наадна үүлдвр:- Багш зург үзүләд, сурна: - Эн яһҗ йовна? Бичкдүд зург хәләһәд үзүлнә. Үлгүрнь: арат үзүләд сурна.- Эн яһҗ йовна?
- Эн иигәд йовна (үзүлнә). Зург үзүлхлә юн яһҗ йовдг, медүлҗ үзүлх.
Наадна зер-зев: Зургуд (аю, туула, мисс, ноха, арат, чон, яман н.ч.)
Багшин, сурһачин үүлдвр: Багш урдаснь зургуд белднә.
Сурврт хәрү өгдг дасхх.
«Юн яһҗ хәәкрнә?»
Наадна күсл: Келсиг үзүлҗ чаддг дасхх, эс гиҗ үзсән ә, айс һарһад үзүлдг дасхх. Эн яһҗ хәәкрнә? - зәңгин чинр медүлх.
Наадна зокал: Зург үзүлхлә юн яһҗ хәәкрдг үзүлх. Сәәнәр үзүлсн күн фишк авна.
Наадна үүлдвр: Багш зург үзүләд сурна: -Эн яһҗ хәәкрнә?
Үлгүрнь: эр така зург үзүләд сурна: - Эн юмб?
- Эр така
- Эн яһҗ хәәкрнә?
- Эн ку-ка-ре-ку гиҗ хәәкрнә
- Эн юмб?
- Эн мис.
- Мис яһна?
- Мис мәәлнә.
- Эн юмб?
- Эн ноха.
- Ноха яһна?
- Ноха хуцна.
Наадна зер-зев: Зургуд (аю, туула, мис, ноха, арат, чон, яман н.ч.)
Багшин, сурһачин үүлдвр: Багш урдаснь зургуд белднә.
VIII. Режиссерк наадд. «Мини зург»
Наадна күсл:
- Зургт зурата күүнә бәәдл йилһҗ келдг дасхх,
- Бичкдүд бийнь тускар келҗ чаддг дасхх.
Наадна зокал: Өгсн зург үзүләд, күн ямаран бәәдлтәһинь хәләҗ келх.
Наадна үүлдвр: Багш олн чирәтә күүнә дүр үзүләд, ямаран бәәдлтәһинь келүлнә. Үлгүрнь: инәсн көвүнә зург үзүләд сурна: -Эн көвүнә чирә ямаран?
- Эн көвүн инәсн.
- Эн күүкнә чирә ямаран?
- Эн күүкн уульсн.
Наадна зер-зев: Уульсн, инәсн, байрлсн, күүнә чирә үзүлсн зургуд, эс гиҗ гертәсн эврә зурсн зург эс гиҗ цоксн зург авч ирх.
Багшин, сурһачин үүлдвр: Зург зурх эс гиҗ гертәсн бичкдүд зург авч иртхә гисг үрвр кех.