1. Аўтэнтычны фальклор.

Тэорыя і практыка вывучэння фальклору паказвае, што далёка не ўсе рэжысёры і іншыя “знаўцы” традыцыі разумеюць паняцце “аўтэнтычны фальклор”, лічаць, што ён існуе паўсюдна ў залежнасці ад яго ўзнаўлення.

Аўтэнтычны – неапрацаваны, натуральны, які існуе толькі ў жывым бытаванні.

Фальклор

Гэта самарэгулюючая сістэма, якая не церпіць ўмяшання. Нават, калі мы запісваем фальклор, то мы ўмешваемся ў гэты працэс: песня вясельная выконваецца, а вяселля няма.

Прыкметы АФ:

1. Яго выканаўцы з’яўляюцца носьбітамі традыцыі.Гэта людзі сярэдняга і сталага ўзросту, якія жывуць ў сельскай мясцовасці, ведаюць прыказкі, прымаўкі, нар.песні, казкі, танцы, эл-ты абрадаў. Такіх сапраўдных носьбітаў традыцый застаецца вельмі мала ў наш час.

2. У АФ няма падзелу на гледачоў і выканаўцаў – і тыя, і другія ўвесь час мяняюцца ролямі.

3. АФ мае на мэце імправізацыю. Кожны ўдзельнік фальклорнага працэса сам выбірае месца ў выкананні нар.песні. Ён імправізіруе, зразумела, у межах традыцыі.

4. АФ заўсёды рэгламентаваны, што значыць вызначаны канкрэтнай падзеяй, рытуалам, з’явай. Нават, калі песня проста спяваецца, яна заўседы тлумачыцца станам душы чалавека.

5. У кожным раёне РБ існуюць выканаўчыя гурты, ансамблі, непасрэдныя носьбіты традыцыі, якія выконваюць старадаўнія песні, уласцівыя канкрэтнай мясцовасці. У той жа час можна і сёння знайсці яшчэ і невядомых выканаўцаў з народа, знаўцаў абрадаў і свят, казачнікаў, майстроў ігры на нар.муз.інструментах. Праўда, іх становіцца ўсё меней з кожным годам і трэба спяшыць, каб зафіксаваць іх майстэрства.

3. Вызначэнне паняцця “Фальклор”

У навуцы кожнае паняцце мае розныя значэнні, напрыклад паняцце “культура” мае больш за 200 асэнсаванняў. Так і фальклоры існуе шмат вызначэнняў паняцця “фальклор”.

Першае вызначэнне тычыцца навукоуцай НАН РБ ,якое заключаецца у тым,што фальклор- вусна паэтычная творчасць народа .Такое вызначэнне правільнае,але носіць абменчаваны характар ,таму што фальклор ,а праца вусных паэтычных твораў уклчючаюшчых яшчэ народную песню,народна-інструментальную музыку,народны танец ,народны тэатр,міміку і інш.

Фальклор- сінкрэтычнае мастацтва ,якое аб’ядноувае народную песню,народную інструментальную музыку, народны танец,народны тэатр,міміку,пластыку і інш.

Сам тэрмін “фальклор” ангельскага паходжання: folk – народ, lore- мудрасць.

4.Прывесці прыклады выкарыстання фальклору ў свяце, абрадзе, тэатральным прадстаўленні, жывым быту.

На сеняшні дзень хапае фальклорных калектывау,у свяце мы можам сустрэч такія каллектывы ,як Ансамбаль Народнай музыкі “Бяседа”,Ансамбаль”Неруш”, вакальный ансамбаль “Таямніца”,ансамбаль “Каданс”,Фальклорный ансамбааль “Світанак” В абрадзе :Фольклорный ансамбль “Карагод”,Ансамбаль народнай песні “Дабрадзейка”,ансамбаль народнай музыкі “Беларускія крынічкі”, У тэатральным прадстауленні : музычны тэарт “Надзея”. Усе гэтыя калектывы мы можам сустрэць на розных мерапрыяцях нашай краіны.

5. Сінкрытызм фальклору.

Адразу трэба адзначыць, что нельга блытаць паняцці «синтэтызм» и «синкрытызм».

“ Сінкрэтызм” - штучнае спалучэнне розных жанраў, напрыклад опера, у якой спалучаецца хор, сімфанічны аркестр, салісты, работнікі сцэны, мастакі, рэжысёры и инш. Гэта азначае, што опернае мастацтва як і тэатр – сінтэтычныя.

Сінкрэтызм уласцівы першабытнаму мастацтву у якім усе жанры фальклору існавалі ва ўзаемасувязі.У наш час сінкрэтычнае адзінства мастацтва разбурылася, кожны адказвае за сваю дзейнасць, але сінкрэтычнае адзінства усіх жанраў заавалася у такім жанры народнага мастацтва як карагод, дзе спалучаюцца спевы, драматычнае дзеянне, пантаміма і інш.

Музыка павінна быць высокага эстэтынага ўзроўню, выхоўваць розныя якасці (сумленнасць, працавітасць, любоў да Радзімы).

Синкрытызм фальклору праяуляецца у двух ипастасях.

1. Заключаецца у тым, што ён быу уласцивы старажытнаму мастацтву, у яким усе жанры фальклору узникли адначасова и ва узаемасувязи.

2. Старажытны чалавек не умеу мыслиць абстрактна, надзяляу свядомасцю праз прадметы и рэчы акаляючыя рэчаиснасцю. Залежау ад прыродных стыхий. Напрыклад: вера чалавека у цвиценне папараць-кветки.

5. Прыклады синкрытызма фальклору.

Практыка паказвае, што синкрытызм у фальклоры захоўваецца ў дзейнасці фальклорных калектываў, удзельнікамі якіх з’яўляецца непасрэдна носьбіты традыцыі. У прынцыпе на Беларусі яшчэ існуюць носьбы традыцый – народныя калектывы горада, пасёлка і інш. Гэта людзі старэйшага ўзросту, пераважна сельскай мясцовасці, якія ведаюць традыцыі, песні, танцы і г.д. Для іх дзейнасці характэна аднаўленне фальклорнай спадчыны – выкарыстанне абрадавых дзей, песен, мімікі і г.д. У гарадах працаюць маладыя фальклорныя калектывы (работнікі культуры, настаўнікі, рабочыя) – аднадумцы, у адносінах да народнай спадчыны, выконваюць у такой форме, у якой ён бытуе ў пэўнай мясцовасці. У іх дзейнасці вывучэнне фальклору з’яўляецца другасным, бо яны не з’яўляюцца носьбітамі. Іх праца грунтуецца на выкарыстанні сінтэтызма.

5. Вызначэнне паняцця “фалькларызм”

Фалькларызм - складаны працімоўны супярэчлівы працэс выкарыстання фальклору ў розных галінах мастацтва : у дзіцячым садку, у школе, у ліцэі, гімназіі, каледжу, вучылішчы, ВНУ, у аматарскіх і прафісійных, на радыо, тэлебачынне.

Фалькларызм – другасная форма выкарыстання фальклорнай традыцыі, цалкам залежыць ад кампетэнцыі рэжысёра, яго любові да Радзімы, гонару за дзяржаву, ведання вытокаў традыцыйнай народнай культуры.

Другасны фальклор як тып фалькларызму –важная форма асваення песенных традыцый. Значэнне яго цяжка пераацаніць у адносінах да перспектывы захаванасці і развіцця песенных традыцый у сучасных умовах.

Трэці тып фалькларызму – апрацоўкі народных песень. Народныя хоры, якія выконваюць песні, як правіла, у апрацаваным выглядзе не з’яўляюцца непасрэднымі носьбітамі песенных традыцый. Іх удзельнікі розныя па ўзросту, сацыяльнаму становішчу, адукацыі. Яны ўключаюць у свой рэпертуар народныя песні, вядомыя ўсім : беларускія, рускія, украінскія, а таксама мясцовыя фальклорныя, і імкнуцца выконваць іх у народнай манеры, але спевы ўжо менш імправізаваныя. Гэтыя калектывы не абмяжоўваюцца якой-небудзь адной манерай спеваў, а спрабуюць авалодаць рознымі музычнымі стылямі.

Рэжысёр павінен імкнуцца штодня да такога ўзнавання традыцыі, якое адпавядае фальклорнай першай крыніцы, гэта значыць імкненне рэжысёра да 100% узнаўлення гэтай першай крыніцы.

Нажаль, многія святы не адпавядаюць гэтым патрабаванням: яны вылучаюцца вульгарызмамі і прымітывізмам узнаўлення традыцый, якая не адпавядае канкрэтнай мясцовасці, а часам выступае як псеўдатрадыцыя. Толькі ўдумлівае вывучэнне рэжысёрам абрадавай культуры і фальклору дае яму маральнае права займацца яе ўвасабленнем.

НА ВСЯКИЙ СЛУЧАЙ: фалькл.калектывы: Неруш(БДУ), Ліцьвіны, Церніца.

8. Фалькларызм маёй вёскі, мястэчка, раёна, горада, рэгіёна.

8. Ажыццявіць аналіз стану публікацыі па абранаму фальклору канкрэтнага раёна, рэгіёна.