салы

мүдделеріне сай жүргізілуін тексеру, үшіншіден осы салық салу саласындағы субъектілер тарапынан салықтық қүкық бұзушылықты болдырмау, ал тексеру барысында мұндай жайлар анықталған болса жауапкершілік қолдану үшін тексеру жүргізу болып табылады.

Салықтық қызмет аясындағы салықтық бақылау уәкілетті мемлекеттік орган тарапынан салық тӛлеушілердің салық заңдарынын ездеріне қатысты талаптарын бұлжытпай сақтаула-рың аныктауға байланысты жүргізілетін тексеру болып саналады. Салықтық бақылаудың тағы бір кырына — салық заңдарын бұзушыларды анықтау, олар жасаған нақтылы кұкьік бұзушылық. себептерін зерттеу арқылы осындай келенсіз жайларды болдырмау және заң талаптарын бұзушыларға жауапкершілік белгілеу жатады.

Салық органдары Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес ережелер мен шарттар негізінде заңды тұлғалардын бар-лық ақша кұжаттарын, бухгалтерлік кітаптарын, есептерін, сметаларын және басқа да кұндылықтарын, есеп айырысуларын, декларацияларын, салықтар мен басқа да міндетті телемдерді есептеуге және бюджетке тӛлеуге байланысты құжаттарын тексереді, сондай-ақ осы тексеру барысында туындайтьін мәселелер жӛнінде ұйымдардың лауазымды адамдарынан, басқа да қызметкерлерінен және азаматтардан аныктамалар, ауызша және жазбаша түсініктемелер алады.

Салықтық бақылау қаржылық бақылаудын бір түрі болып табылатындықтан, сол бақылауға тән әдістер арқылы жүзеге асырылады. Мәселен, қаржылық жоспарлардың есептеулерін, оған қоса мәлімдемелерін тексеру; алғашкы ақша құжаттарын тексеру, оған қоса ӛзара шаруашылық байланыста тұрған ұйымдардың қосымша құжаттарын тексеру; ақша қаражаттарын, тауарлық-материалдық кұндылықтарды түгендеу, оған коса кассаны тексеру және тексеру ӛлшемін жүргізу; қаржылық, салықтық есеп беру құжаттарын талдау, қайта есептеп тек-серу,оған коса балансіарды, жылдық,тоқсандық есептеулерді, санак мәліметтерін тексеру, ревизия және т.б.

Салықтық бақылаудың негізгі әдісі салық тӛлеушілердің құжаттарын тексеру болып табылады. Заңды тұлғаларды құжаттық тексеру салық қызметі органдарының жылдық жұмыс жоспарларына, сондай-ақ тоқсандық тексеру графиктеріне сәйкес жүзеге асырылады. Жоғарыда айтып ӛткеніміздей құжаттық тексеру кезінде бағалы қағаздар, сметалар, есептеулер, жалақы тӛлеу тізімдері, шоттар, әртүрлі ордерлер мен чектер жәнс т.б. толық қарастырылып, жан-жақты тексеріледі.

Қазіргі кезендегі салықтық бақылаудың басты мақсаттарына салық заңдарынын тиісінше орындалуына тексеру жүргізу, сондай-ақ салық тӛлеушілер (олардың ішінде ірі салық тӛлеу-шілер) мен салық салу объектілерін уақтылы есепке алу жатады.

Салықтық тексерулер де тек салық органдары тарапынан ғана жүзеге асырылатын Қазақстан Республикасының салық заңдарын тексеру болып

201

Осы салықтық тексерулерді жүргізу тәртібі, мерзімдері, кезеңділігі және турлері заң жүзінде катаң белгіленген.

Салықтық бақылау кӛлеміне, салық тӛлеушінің қызметінің сипатына байланысты кешенді және тақырыптық болып екі түрге бӛлінеді. Бұл нысандарды таңдап алу негізінен бақылаудың бағытымен тығыз байланысты. Тақырыптық тексерістер салық органдарынан жоғары тұрған органдардың тапсырмалары бойынша жедел ақпараттарды алу негізінде атқарылады. Тақырыптық тексеріс барысында қаржы шаруашылық қызметінің арнайы сұрақтары зерделенеді, бухгалтерлік есептің жекелеген операциялары айқын кӛрініс табады. Салықтық тексерулер мына келесідей кезенділіктерді сақтай отырып: жылына бір реттен жиі емес кезенде — кешенді түрде; салықтың және бюджетке тӛленетін басқа да міндетті тӛлемнің белгілі бір түрі бойынша жарты жылда бір реттен жиі емес кезеңде - такырыптық тексеру түрінде жүзеге асырылады.

Алдыңғы бақылау мәліметтерінің жеткіліксіздігі немесе тәртіптің бұзылуы салдарынан болатын тексеріс түрлері алдын ала, ағымдағы, кейінгі болып үш түрге бӛлінеді.

Алдын ала бақылау ақшалай қорлардың қолданылуы мен шығарылуы, құрылуы операциялары негізінде іске асады, сондықтан да қаржылық тәртіптің бұзылуын ескерту жағдайында үлкен маңызға ие.

Ағымдағы бақылау ақша операцияларын іске асыру барысын қадағалайды.

Кейінгі бақылау – бұл бақылаудың бір түрі қаржылық операцияларды іске асырғанна соң орындалады (бюджеттің кіріс және шығыс бӛлігінің нәтижесі, кәсіпорынның ақшалай қорларының қолданылуын тексереді). Бұл жағдайда қаржылық тәртіптің жағдайы бақыланады, оның заңға қайшы әрекеті анықталып, ескерту мен жою жолдары қарастырылады.

Бастапқы құжаттарды тексеру тәсілі бойынша бақылайды. Бухгалтерлік есепке тікеу кезінде жаппай және таңдау арқылы тексеріс жүзеге асырылады. Жаппай тексеріс барлық құжаттарды тексеруді қарастырады және жазбалардың аналитикалық, синтетикалық нысандарын қолданады. Таңдау арқылы тексерісті екі нысанда қолданамыз; барлық құжаттарды тексеру жолымен жыл барысанда арнайы кещкндерде іске асырады. Егер таңдау арқылы тексеріс қорытындыларында ауқымды ӛзгерістер байқалса, онда жаппай тексеріс әдісін қолданады. Бұл ретте мемлекетке тигізген зардабы бағаланады.

Салықтық бақылау әр түрлі ақпараттарды қамтамассыз ету үшін келесі нысандарды пайдаланады: құжаттық және нақтылық.

Құжаттық нысан тексеріске жататын объектіні қарастыруға негізделген, яғни, бұл бастапқы құжаттардың мазмұнын зерттеуге байланысты. Объектіні бақылауда тексеріске шығу үлкен маңызға ие. Себебі толық әрі дұрыс салықтық есеп айырысу аналитикалық және синтетикалық есебімен, оның дұрыстығымен тығыз байланысты. Сонымен құжаттық тексеріс салық бақылауының негізгі әдісі ретінде танылады.

202

Салықтық бақылау салық қатынастарының сипатына қарай материалдық және ұйымдастырушы болып болінеді. Салықтық бақылау құжаттық салықтық бақылау және сандық-сапалық салықтық тексеру деп екі түрге бӛлінеді. Құжаттық тексерудің нәтижесі жазбаша акт түрінде кӛрініс табады.

Енді салықтық бақылау кейбір түрлеріне тоқтала кетелік:

Кешенді бақылау кәсіпорын қызметінің барлық салық түрлерін тексерумен тығыз байланысты.

Тақырыптық тексеру бір немесе бірнеше салық түрлері бойынша іске асырылады.

Жоспарлы бақылау кезінде салық жылдық жоспарлы кесте арқылы тексеруден ӛтеді, оны салық органының бастығы бекітеді.

Алдын ала бақылау реттеулі жұмыс істеу бӛлігі болып табылады және есеп кезіндегі операциялардың дұрыс бағалануын тексереді(тексеру және бақылау).

Кейінгі бақылау тексеру, есептеу кезенінің аяқталуы кезінде ӛткізіледі. Толық бақылау - алғашқы құжаттармен, синтетикалық және

аналитикалық есептеу нысандарының жазылуымен танысу.

Іріктеме бақылау арқылы барлық құжаттар жыл бойындағы белгілі мерзімділік бойынша зерделенеді немесе жарты жыл ішіндегі құжаттардың бір бӛлігі тексеріледі, бюірақ барлығы есеп мерзімділігіне қатысты болуы шарт.

Құжатты бақылау – алғашқы құжаттарды тексеру, яғни толтвру нысаны, арифметикалық және заңға сәйкес негізделінуі сараланады.

Нақты бақылауда тек құжаттар ғана тексеріліп қоймай, бағалы нақты бақылаулар да жүргізіледі.

Камералдық бақылау салық тӛлеушінің материалдық негіздемесі бойынша жүргізіледі.

Камералдық бақылау салық тӛлеушілер берген салық есептілігін және басқа да құжаттарды зерделеу мен талдау негізінде тікелей салық органы жүзеге асыратын бақылау.

Камералдық бақылау салық органдары қызметкерлері арқылы жүзеге асырылады, салық органдары басшыларының арнайы шешімдеріне қатыссыз, тікелей салық органның қызметкері іске асырады. Мұнда салық тӛлеушінің декларациясы мен құжаттарды тапсыруы, салықты есептеу мен тӛлеудің анықтылығы тексеріледі.

Камералдық бақылау тексеріске шығуға негіз болып табылады және салық тӛлеушінің уақытылы есепке тұруына жағдай жасайды.

Салықтық тексерісті жүргізу тәртібі 3 суретте келтірілген.

Салықтық тексерулер әмірлі нұсқамалар негізінде жүргізіледі және осы нұскамада мына реквизиттер міндетті түрде болуы керек:

нүсқаманың салық органында тіркелген күні мен нӛмірі;

нұсқаманы берген салық органының атауы;

салық тӛлеушінің толық атауы;

салық тӛлеушінің тіркеу нӛмірі;

203

тексерудің түрі;

тексеруші тұлғалардың лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты;

тексеру жүргізілетін мерзім;

құжаттық тексерулер кезінде тексерілетін салық кезеңі.

камералдық тексеріске дайындық

Тексеріске дайындық тексеріс жоспарын құру

тексерісті жүргізу барысында ұйғарымды шығару

Салық тӛлеушіге(салық агентіне) ұйғарымды ұсыну

Салықтандыру объектісін және салық салумен байланысты объектілерді тексеру және салық тӛлеушінің құжаттарын зерделеу

Барлық қажетті деректемелер негізінде салық тексерісінің актісін толтыру

Есептелінген салық және бюджетке тӛленетін басқа да міндетті тӛлемдерді, ӛсімпұл және айыппұл сомалары туралы салық тӛлеушіні хабардар ету

Сурет 3. Салықтық тексерісті жүргізу тәртібі

Рейдтік тексеру салық органдары тарапынан жекелеген салық тӛлушілерге қатысты жүзеге асырылады. Рейдтік тексеруді жүргізу барысында Қазақстан Республикасы заңдарының мынадай жекелеген мәселелері:

1) салық телеушілердің салық органдарында тіркеу есебіне қойылуы;

204

2)фискалдық жады бар бақылау-кассалық машинадардың дұрыс қолданылуы;

3)лицензияның және ӛзге де рұқсат ету құжаттарының болуы;

4)акцизделетін ӛнімді ӛндіру, сақтау және сату сияқты талаптардың сақталуы жӛніндегі мәселедері тексеріледі.

Кәсіпкерлік қызметпен айналысатын заңды және жеке тұлғалар бақылау объектісі болып табылады.

Рейдтік тексерістер бақылаулық тексерістің жоспар кестесіне сәйкес жүргізіледі. Рейдтік тексерісті жүргізу үшін лауазымды тұлғаға тексерісті ӛткізу туралы құжат беріледі, оны салық қызметкері табыс етуге міндетті. Бұл құжат салықтық тексерісті ӛткізуге негіз болып табылатын мынадай деректемелерден тұрады;

1.күні және салық органына есептілікке тұрған тіркеу нӛмірі;

2.ұйғарым шығарған салық органының атауы;

3.тексеріс түрі;

4.тексерілетін лауазымды тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты және де ӛзге бақылауға қатысты бар тұлғалардың аты, Кодекске сәйкес салық тексерісін жүргізуші тұлғалардың аты-жӛні жазылады;

5.құжаттық бақылауы кезінде тексерілетін салық кезеңі.

Тексерісті жүргізу тәртібі:

1.Сатып алушыға бақылау жүргізу;

2.Қызметтік куәлік және алдын ала жазбаны кӛрсету;

3.Бақылау органдарыдың тіркеу журналына тіркеу жүргізу;

4.Ӛндірістік қызметке рұқсат беретін құжаттарды тексеру;

5.Сауда орнын ашуға рұқсат ететін құжаттарды тексеру;

6.Жалдық келісімшартпен, жалдық тӛлем сомасымен, жалға беруші мен жалға алушы арасындағы есептесу тәртібімен танысу;

7.Бақылау кассалық апараттар кӛлемін бекіту, тіркеу карточкасында кӛрсетілген, зауыттық нӛмірімен сәйкестігін тексеру;

8.Кассалық кітаптағы берілгендер бойынша табысты, кассир жүргізуші кітабын, бақылаулық лентаны, кіріс және шығыс есеьі кітабын тексеру;

9.Тапсырылған табысы туралы кассада оның жеке ақшаларының жоқтығы жайындағы тексерістен колхат алу;

10.Кассадағы ақшаны санау. Ақша жетіспеушілігі болған жағдайда бекіту, түсініктеме алу;

11.Тауарлардың нақтылы қалдықтарының есептегі берілгендермен сәйкестігін тексеру;

12.Лицензия, сертификат кӛлемін анықтау;

13.Акциздік маркалар санын анықтау;

14.Тексеріс актісін құру.

Ұйғарым салық органының бірінші басшысының немесе оны алмастырушы тұлғаның қолымен ресімделіп, гербтік мӛрмен расталуы және белгіленген нысанда уәкілетті мемлекеттік орган белгіленген нысанда арнайы журналда тіркелуі тиіс.

205

Салық органы уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген тәртіппен акцизделетін тауарлардың жекелеген түрлерін таңбалау ережесінің сақталуына бақылау жасайды. Сондай-ақ, акцизделетін тауарларды ӛндіруді жүзеге асыратын салық тӛлеушінің аумағында акциздік постылар белгілейді. Спирт ӛнімдерінің барлық түрлері, темекі ӛнімдері және құрамында темекі бар басқа да ӛнімдер Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген шарттар мен тәртіпке сәйкес акциздік алым таңбаларымен және есептікбақылау таңбаларымен таңбалануы тиіс. Таңбалау сол тауарларды дайындаушылар мен импорттаушылардың мойынына жүктелген.

Хронометраждық зерттеу жүргізу. Уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен тәртіп негізінде жүргізілетін хронометраждық қарап-тексеру барысында кӛзделінетін мақсат салық телеушінін нақты табысын және осы табысты алуға байланысты шығындарын анықтау болып табылады.

Тексерілетін субъектінің қызметін хронометраждық зерттеу арқылы салық инспекторы бақылайды. Белгілі бір мерзім аралығында салық тӛлеушінің нақты кіріс колемін анықтау мақсатында хронометраждық бақылауды жүзеге асырады.

Салық тӛлеушілерге берілетін әмірлі нұсқамаларда кӛрсетілетін салықтық тексерулерді жүргізу мерзімі осы нұсқама тапсырылған кезден бастап отыз жұмыс күнінен аспауға тиіс.

Салық органы салық тексерісінің жүргізілуі мен заңды тұлғанаң қызмет сипатына қарамастан заңды тұлғаның құрылымды бӛлімшелерін тексеруге құқылы.

Кұрылымдық бӛлімшелері бар заңды тұлғаға қатысты салықтық тексеру жүргізу кезінде осы салықтық тексерудің мерзімі салық органы тарапынан алпыс жұмыс күніне дейін ұзартылуы мүмкін.

Ерекше күрделі мәселелерді тексеру кезінде салықтық тексеру жүргізудің мерзімі жоғары тұрған салық органы тарапынан кұрылымдық, бӛлімшесі жоқ заңды тұлғаға қатысты салу жұмыс күніне дейін және құрылымдық бӛлімшесі бар заңды тұлға үшін сексен жұмыс күніне дейін арттырылуы ықтимал.

Рейдтік тексеру жүргізу негізіндегі нұсқамада тексерілетін аумақтын учаскесі, тексеру барысында анықталуға тиіс мәселелер мен заңда кӛзделген басқа да мәліметтер кӛрсетіледі.

Ал тақырыптық немесе қарсы тексерулер белгіленген кезде онын негізі болып табылатын нұсқамада салықтар мен бюджетке тӛленетін басқа да міндетті тӛлемнін тексерілетін түрі кӛрсетіледі.

Бір нұсқаманың негізінде тек бір ғана салықтық тексеру жүргізіледі. Салық органының бірінші басшысының (кейде онын орынбасаларының) қолы қойылып, сол органның елтанбалық мӛрі басылған нұсқама тексеру жүргізу алдында уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген тәртіпке сәйкес арнаулы журналда тіркелуге тиіс.

Сонымен, осындай тәртіппен рәсімделген нұсқаманы салық тӛлеушіге немесе салық агенттеріне табыс ету сәті салықтық тексеру жүргізудің басталғанын білдіреді. Рейдтік тексеру жүргізу кезінде салық тӛлеушіге

206

нұсқаманын кӛшірмесі, ал басқа тексеру түрлері жүргізілетін кезде ңұсқаманың түпнұсқасы табыс етіледі.

Нақты салықтық тексерулер бойынша салық тӛлеушілерге тиісті нұсқамалардың табыс етілуі сол тексерулердің басталғанын білдіретін болса, ал салықтық тексеру актісі салық тӛлеушіге тапсыру сәті белгілі бір салықтық тексеру мерзімінін аяқталғанын кӛрсетеді.

Салық органының лауазымды адамы:

1) салықтық тексеру жүргізілген орын мен акті жасалған күнді;

2)тексерудің түрін;

3)салықтық тексеруді жүргізген салық органының лауазымды адамдарынын тегін, атын және әкесінін атын;

4)салық тӛлеушінін және салық агенттерінің тегін, атын, әкесінің атын не болмаса толық аталуын;

5)салық тӛлеушінін және салық агентінің орналаскан жерін, банктік реквизиттерін, сондай-ақ тіркеу нӛмірлерін;

6)салық тӛлеушінін салықтық және бухгалтерлік есептілікті жүргізуге және салықтар мен бюджетке тӛленетін басқа да міндетті тәлемдерді тӛлеуге жауапты басшысының және лауазымды адамдарының тегін, атын және әкесінін атын;

7)алдында жүргізілген тексерулер мен Қазакстан Республикасының

салықтық заңдарының бұзылуы жӛнінде бұрын анықталған жайларды жою жӛнінде қолданылған шаралар туралы мәліметтерді;

8)тексерілетін салық кезеңі мен тексеру жүргізу үшін салық тӛлеуші және салық агенті табыс еткен құжаттар туралы жалпы мәліметтерді;

9)Қазақстан Республикасының салықтық заңдарының тиісті нормасына сілтеме жасай отырып салықтық кұкық бұзушылықтың тәптіштеп баяндалған сипаттамасын;

10)Салықтық тексерулердің нәтижелерін кӛрсете отырып

салықтық тексерудің аяқталғанын білдіретін салықтық тексеру актісін жасайды.

Салықтық тексеру актісі екі данадан кем болмайтындай етіп жасалынып, оған салықтық тексеру жүргізген салық органы лауазымды адамдарының колы койылады, сондай-ақ оның бір данасы салық тӛлеушіге не болмаса салық агентіне табыс етеді.

Бақылау сҧрақтары:

1.Салықтық бақылау ұғымы нені білдіреді?

2.Салықтық бақылаудың қандай қағидалары бар?

3.Салықтық бақылаудың негізгі міндеттері қандай?

4.Салықтық бақылаудың объектілеріне не жатады?

5.Салықтық бақылаудың субъектілеріне не жатады?

6.Салықтық бақылаудың нысандары қандай?

7.Салықтық бақылаудың әдістері қандай?

207

8.Салықтық тексерістерді жүргізу тәртібі қандай?

9.Хронометражды зерттеуді жүргізу мақсаты қандай?

10.Рейдтік тексеруді жүргізу процедурасы қалай іске асырылады?

11.Толық салықтық бақылау дегеніміз не?

12.Құжаттық тексеру анықтамасы

13.Камералдық бақылау қалай іске асырылады?

Студенттердің ӛздік жҧмыстарының тақырыптары

1Қазақстан Республикасы салық жүйесіндегі салықтық бақылаудың пайда болу алғышарттары

2Салықтық бақылаудың шетел тәжірибесінде қолданылу ерекшеліктері

3Салықтық бақылау процедураларын жетілдіру жолдары

4Қазақстан Республикасындағы салықтық бақылау: проблемалары және жетілдіру перспективалары

5Салықтық тексерістердің бюджет кірістерін қалыптастырудағы рӛлі

208

Ҧсынылатын әдебиеттер тізімі Негізгі және қосымша әдебиеттер тізімі.

Негізгі әдебиеттер:

1.Үмбетәлиев А.Д.Салық және салық салу. Оқулық. 2006

2.Крамаренко Т Салық және салық салу. Оқулық. 2007

3.Салық және бюджетке тӛленетін басқа да міндетті тӛлемдер туралы (Салық кодексі) А, 2009

4.Нурхалиева Д.М., Омирбаев С.М., Омарова Ш.А. Налоги и налогообложение в Республике Казахстан: Учебник для Вузов/- Астана: «Сарыарка», 2007.- 400 с.

5.Нурумов А.А. Налоги Республики Казахстан и развитых стран: уч. пособие -А,2005

6.Ильясов К.К Налоги и налогообложение:учеб.пособие. -Алматы,1995г.

7.Сейдахметова,Ф.С. Налоги в Казахстане:учебное пособие.-

Алматы,2002г.

8.Худяков А.И., Теория налогообложения:учебн. пособие.-Алматы,2002г.

9.Налоги:учебник для вузов / Ред. Д.Г.Черник - 2-ое изд -М,2003

Қосымша әдебиеттер:

10.Алипов, А Проблемы налогообложения малого и среднего бизнеса в Республике Казахстан.-М.,2000г.

11.Основы налоговой системы:учебник./Д.Г.Черник и др.-М.:2002г.

12.Ходов Л.Г.Налоги и налоговое регулирование экономики:учеб. пособие -М.:ТЕИС,2003г.

13.Ценообразование и налогообложение / Ред. И.К. Салимжанов

М,2003

14.Введение в экономико-математические модели налогообложения: уч. пособие/ Ред. Д.Г.Черник -М, 2000

15.Миляков, Н. В. Налоги и налогообложение:курс лекции.-

М.:ИНФРА,2000г.

16.Кровкин В.В.Основы теории налогообложен.Уч.пос.2006

17.Евстигнеев Е.Н.Основы налогообложения и налогового права: вопросы и ответы. Практические задания и решения -М2002

18.Нурумов А.А. Налоги и финансы рыночной экономики -Астана,

2004

19.Мещерякова О.В. Налоговые системы развитых стран мира: справочник -М:1995

20.Худяков А.И., Налоговая система Казахстана. -А:1997

21.Сутырин С.Ф. Налоги и налоговое планирование в мировой экономике. -СПб:1998

22.Налоги и налогообложение: уч.пособие для вузов / Ред.

И.Г.Русакова -М,1999 23. Налоги и налоговое право: практикум / Ред. А.В.Брызгалина -

М,1998

209

24.Нурсеитов Э.О. Правовое регулирование, учет и налоги некоммерческих организаций: практическое пособие -А, 2003

25.Беликова Т.Н. Все об НДС: производственно-практическое издание -СПб:2006

26.Құлпыбаев С. Қаржы.2007

27.Мельников, В. Д. Финансы:учебник ./В.Д.Мельников,

К.К.Ильясов.-Алматы:2001г.

28.Худяков А.И. Финансовое право Республики Казахстан -А:2002

29.Сахариев, С. С. Финансы:учебник .-Алматы,2004г.

Нормативтік қҧқықтық база:

1.Қазақстан Республикасы Бюджет кодексі.

2.Қазақстан Республикасы «2009-2011 жылдарға Республикалық бюджет

туралы» ҚР Заңы.

3.Қазақстан Республикасы ―Салықтар және басқа да міндетті тӛлемдер туралы‖ Кодексі. 2001 жылдың 12 маусымы.

4.Салық кодексі 10.12.2008ж.

5.―Кеден ісі туралы‖ ҚР заңы.

6.Қазақстан Республикасы Қаржы Министрлігі туралы

7.Қазақстан Республикасы Мемлекеттік Кіріс Министрлігі туралы.

8.Қазақстан Республикасы Қаржы Министрлігі қаржылық бақылау Комитеті туралы.

9.Қазақстан Республикасы Қаржы полициясы Агенттігі туралы.

10.www.salyk.kz

11.www. minfin.kz.

210