Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

svod_vizantiiskih_svidetel_stv_o_rusi

.pdf
Скачиваний:
110
Добавлен:
21.05.2015
Размер:
3.5 Mб
Скачать

Ономастикон

591

Κ< ιλλος, Кирилл, епископ Рязани (1343 г.) Среди выборщиков епископа Сарая: …(;πισ που) Ραζαν ου Κυ!! -

λου3;18 Chron. Min. I (P. 606). № 85/7.3 (Act. episc. Russ. 54.18)

Κων[σταντFνος], Константин = князь Игорь Ярославич? Князь Волынский (1054—1057) и Смоленский (1057—1060) ум. в 1060 г.

(сер. XI в.) Печать, r: св. император Константин I; v: Κ[>!ι] βο ϑ ι τM σM δο>λ[<] Κων[σταντ ν<], Sig. Russ. № 32. I. 32—33, 172, 252, 284—285

ΚωνσταντFνος, Константин I, митрополит Руси (назначен в январе 1156 г., в Киеве—с апреля 1157 г., ум. в Чернигове в 1159 г.)

(между 1156—1159 г.) Печать, v: Σϕ!α γ ς π!οHδ!ου Ρ ωσ ας Κων στ αντ νου

Corp. Sig. V/1. № 789. P. 606. Sig. Russ. № 49. I. 49, 175, 253, 286

ΚωνσταντFνος, Константин II, митрополит Руси (между 1167 и 1174) (между 1167—1174 г.) Печать, v: Κωσταντ4νος ;λH[<] [Θ]( ο)* µ(ητ)!οπολ[ ]της

π ση[ς] [ Ρ]ωσ ας Corp. Sig. V/1. № 790. P. 606. Sig. Russ. № 51. I. 49, 175—176, 253, 286

Κωνσταντ νου [π λις], г. Константинополь

(до 1043 г.) Русско-византийская торговля: ~σαν γο*ν α τ τ Ταυ!οσ >ϑαι πολλο πα! τG Κωνσταντ νου13, τ 6αυτ&ν 3ποδιδ µ νοι α τ παŒ Fµ4ν ;ξωνο>- µ νοι Zon. Hist. III. 631.12—14

Λs, «лай» (славянское слово) Io. Geom. Epigr

Λαβ 1ντιος, Лаврентий, иеромонах (1330 г.) Среди кандидатов на Тверскую кафедру …το* 9 !οµον χου Λαβ! ν-

τ ου5… (Vasilievskij: Λαυ! ντ ου), Chron. Min. I. (P. 607). № 85/11.5

λαγω ς, заячий мех

(после 1217 г.) ΕL δl α λαγωEν2 λ υ Eν, Dπο ους F Ρωσ α ατ γ ι Lς τ ν µ γα- λ πολιν, σYν τG ϑη!ια G 3ποστ λnς µοι^ τα>την γ ! λHγουσιν ο9 Lατ!ο διαϕ ! ντως ϑ !µα ν ιν^ µHνα }ν βο ϑηµα ;πο!Hξnς µοι M. Chon. II. 356.2—6

λαµπ ς, сиятельный

(ок. 988 г.) Обращение к князю Владимиру ˆ λαµπ! τατ 19 α π ! βλ πτ h!χων… Narrat. Russ. Conv. 45.19—20

(ок. 988 г.) Обращение к князю Владимиру …λαµπ! τατ 23 α ;νδοξ τατ Fµ&ν αTϑHντα α h!χων Narrat. Russ. Conv. 46.23—24

(ок. 988 г.) Послы князя Владимира в Константинополь, вернувшись

o!ον τEν λαµπ! τατον19 α µHγαν αTτ&ν B"γαν… Narrat. Russ. Conv. 49.19

λα ς, народ, войско

(13.IV.988 или 989 г.) Разгром мятежа Варды Фоки у Хрисополя: …αLϕν - διον 3π"λϑ ν D βασιλ Yς (Василий II) µ τ λαο*19 Ρωσι ο*… Zon. Hist. III. 552.19

592

Часть 3

(ок. 988 г.) Князь Владимир …τ ν πολλ ν α ποι λην σ>γχυσιν το* 3π !ου ; - νου λαο*11 D!&ν решил креститься, Narrat. Russ. Conv. 45.10—11

λατ α, служба, культ

(972 г.) Тавроскифы верят в силу умерших Ταυ!οσ >ϑαι δl, τ ν τοια>την δ δι τ ς λατ! αν5, 3ποστυγο*ντ ς δl α το4ς 3ναι!ο*σιν αTτοYς ;ξυπη! τ 4ν, τ"ς 6αυτ&ν σϕαγ"ς αTτ χ ι! ς γ νονται Leo Diac. 152.5—7

(ок. 988 г.) Князь Владимир видел, что его народ )νϑ ν 3 4ϑ ν λονο>µ νονα δια µ νον δι τ ν δ ξαν α λατ! αν5 το* αTτ&ν σ β σµατος Narrat. Russ. Conv. 45.4—5

Λαυ 1ντιος, Лаврентий, игумен Русского монастыря

(1169 г.) D τιµιNτ(α)τ(ος) (µον)αχ(Eς) *(!) Λαυ!Hντιο(ς) α αϑηγο>µ( )ν(ος) τ"ς

το* Ξυλου!γ(ο*) µο(ν"ς) yτοι τ&ν Ρουσ&ν10 ;ντEς Fµ(&ν) Lσ λασ( ν)… Act. Ross. 8.10—11: p. 83

(1169 г.) …_yϑηµ( ν) π!E(ς) τ(Eν) δηλωϑ(Hν)τα τιµιNτ(α)τ(ον) (µον)αχ(Eν) *(!)

Λαυ!Hντι(ον)16 α αϑηγο>µ( )ν(ον) τ"ς µο(ν"ς) τ&ν Ρουσ&ν… передать монастырь Солунца, Act. Ross. 8.16—17: p. 83

(1169 г.) … α 3ποδ δοµ( ν) τ ν διαλ ϕϑ"σαν µο(ν) ν το* Θ (σσαλονι Hως) π!E(ς)

τ(Eν) τιµ(N)τ(α)τ(ον) (µον)αχ(Eν) *(!) Λαυ!Hντι(ον)20 α τ(οYς) Rπ αTτ(Eν)

µοναχ(ο>ς), Act. Ross. 8.19—20: p. 83

(1169 г.) , (µον)αχ(l) *(!) Λαυ!Hντ(ι ) α πν( υµατ)ι l 3δ λϕ(H)… Act. Ross. 8.23: p. 83

(1169 г.) …(µον)αχ(l) *(!) Λαυ!Hντ(ι ), … Act. Ross.8.38: p. 84

Λαυ 1ντιος, Лаврентий, иеромонах, архимандрит (1330 г.) Среди кандидатов на епископство Твери: …το* 9 !οµον χου Λαυβ ν-

τ ου5;3 (Chron. Min.: Λαβ! ντ ου), Act. episc. Russ. 56.3 = Chron. Min. I. (P. 607) № 85/11.5

Λ ντι, Леанди (название днепровского порога)

(сер. Х в.) ΤEν b τον ϕ!αγµ ν, λ γ µ νον µlν Ρωσιστ Λ ντι62, Σ λαβηνιστ δl Β !ο>τζη, x ;στιν «Β! σµα ν !ο*» (Λω ντι seu Λω νδι coni. Zeuss), Const. Porph. DAI. 9.61—62

λ ιµ?ν, луг

(сер. IX в.) У народа Ρ ς —λ ιµ&ν ς α !"ναι α δHνδ!α σ βαζ µ να Vita Geor. Amastr. 65.2—3

(сер. IX в.) Гроб Георгия Амастридского обращает росов к христианству: …[он заставил их] ϑ ους αLδ 4σται ναοYς τοYς hλση α λ ιµ&νας σ βαζοµHνους

Vita Georg. Amastr. 68.12

Λ νζαν"νοι, Λ νζ ν νοι, Лендзяне

(сер. Х в.) Ο9 δl Σ λ βοι, ο9 πα τι&ται αTτ&ν (росов), ο9 Κ!ηβηταιηνο λ γ µ νοι,α ο9 Λ νζαν"νοι10 α α9 λοιπα Σ λαβην αι Const. Porph. DAI. 9.9—10

Ономастикон

593

…τE δl ϑHµα Ιαβδι !τ µ πλησι ζ ι το4ς Rποϕ !οις χω! οις χN!ας τ"ς Ρωσ ας, το4ς τ ΟTλτ νοις α ∆ !βλ ν νοις α Λ νζ ν νοις44 α το4ς λοιπο4ς Σ λ βοις Const. Porph. DAI. 37.42—45

Λ ντιος, Леонтий, игумен афонского монастыря св. Пантелеимона («Солунца»)

(сентябрь 998 г.) Λ ντιος Fγο>µ νος το* Zγ ου Παντ λ µονος Act. Prot. P. 89 (апрель 1009 г.) Λ ντιος D Θ σσαλονι α4ος Act. Chil. 1:6

Λ ντιος µοναχEς α Fγο>µ νος Act. Chil. 9:46

(апрель 1013 г.) Λ ντιος µον"ς το* Zγ ου Παντ λ µονος Act. Iber. 18:32

Λ ντιος, Леонтий, игумен монастыря св. Пантелеимона на Афоне

(1057 г.) На копии В —среди подписей: † Λ ντιος (µον)αχ(Eς) ›γο>µ νος τις µον ς του αγ ου Παντ λ µονος του Θ σαλονι Hου το πα!ον sσον απο του π!οτοτυπου το * πα!α τις υπ µ µονις ατ χοµ νου αντιβαλον α τ παντα Lσαζον υ!ον υ υα χι!ι υπ γ!αψα †, Act. Ross. 5: B 39—41. P. 59

Λ υ > Σα µατ α, «Белая Сарматия»

Laon. Chalc. I. 122.16—18, 21. См.: Σα!µατ α

Λ1ων, Лев

(втор. пол. XI в.) Лемма: Το* ϑ οϕιλ στ του ΛHοντος µητ!οπολ του τ"ς ;ν Ρωσ j Π! σϑλ βας π ! το* xτι οT δ 4 τ λ 4σϑαι τ hζυµα ms. ГИМ 368/240 Вл., л. 243 + еще 4 mss

Ср. сокращенную лемму: ΛHοντος µητ!οπολ του Ρωσ ας π!Eς Ρωµα ους yτοι Λα- τ νους π ! τ&ν 3ζ>µων (ГИМ 366/239 Вл., л. 95 об.), Leon. Presthl

Λ τβαδα, Λ τβα, Литва

(к. XIII (Андроник II)—XIV в.) Список епархий:

πγX D Λιτβ δων^ τ Λ τβαδα, ;νο! α {ντα τ"ς Μ γ λης Ρωσ ας, µητ! πολις γ γ - νασι πα! το* αTτο* βασιλHως ;π το* Zγιωτ του πατ!ι !χου υ!ο* Ιω ννου το* Γλυ Hως

πβX F Λιτβ&ν^ τE αTτE α Λ τβαδα λHγονται^ ;νο! α {ντα τ"ς Μ γ λης Ρωσ ας, µητ! πολις γ γ νασι α Lς πβX τ τ µηνται ϑ! νον πα! το* βασιλHως υ!ο* Ανδ!ο- ν ου ;π το* Zγιωτ του πατ!ι !χου Ιω ννου το* Γλυ Hως, ;ν )τ ι, ‚ςωX (ms: ‚ςωX : ‚ςωηX MP)

Not. ep. 17.8: p. 399

(к. XIII (Андроник II)—XIV в.) ζβX D Λιτβ&ν (Λ τβαδα) (F Λιτβ&ν S Agallianos AB, D Λιτβ δων ceteri), Not. ep. 18.83: p. 407

(к. XIII (Андроник II)—XIV в.) App. 1: Ο οqν Γαλ τζης1, D Λιτβ&ν1, D Βιτζ νης αι D Πυ!γ ου ;ντα*ϑα fϕ λουσι 4σϑαι, yτοι µ τ το* Χ !σ&νος^ το*τον γ ! τEν τ πον D!&µ ν αTτοYς )χοντας σ µ !ον δι τE^ τEν µlν Γαλ τζης, πολλ ις τιµηϑHντα, Lς ;π σ οπον αqϑις Rποβιβ ζ σϑαι τG το* βασιλHως δυναστ j^ τEν δl Λιτβ&ν6, _ς eπαξ γ γον τα τG το* βασιλHως ; νου υ!ο* Ανδ!ον ου Παλαιολ γου το* γH!οντος π ! τ τοια*τα ϕιλοτιµ j, cτα αϑ λου σχολ σαι, eµα µlν δι τE β!αχ 4ς cναι π νυ τοYς ;ν Λιτβο4ς χ!ιστιαν ζοντας, eµα δl _ς α αTτο* το* τοιο>του

594

Часть 3

)ϑνους τG Ρωσ j πα!α ιµHνου α RπE το* Ρωσ ας T λως )χοντος δι ξ γ σϑαι

(ms: 150.8: Λ τ!ις Ρ, Λυ —corr. R.), Not. ep. 18. App. 1. 150.1—10: p.409

λ χνος, сладострастный

(969 г.) ϕιλο !δlς δl eπαν ; τ πως τE Σ υϑι Eν, α λ χνον8 xτι µ λλιστα, α ;πιŒB πlς π!Eς ληµµ των Rπ σχ σιν α 3ν ληψιν… Leo Diac. 77.7—9

λογ ς, отборное войско

(988 г.) Восстание Варды Фоки …οT π!E πολλο* 3πE τ&ν ;ν τM Τα>!< Σ υϑ&ν λογ ς3 π!Eς αTτEν (император Василий II) ;ϕο τησ ν 3ξι µαχος… (6­тысячный отряд князя Владимира, женатого на Анне, сестре Василия II и Константина), Psell. Chron. I, p. 9: XIII. 2—4

λο<δια, «людие», буква «л»

(ок. 988 г.) Narrat. Russ. Conv. 50.16

Λο<µπο τος —см. ∆ηµ τ!ιος Λο>µπο!τος

Λουτζ1σ α, г. Луцк

(к. XIII (Андроник II)—XIV в.) Список епископов: τM ΚυHβ< τ"ς Ρωσ ας… ιςX F ΛουτζHσ α Not. ep. 17. App. 2. 152: p. 403

(к. XIII (Андроник II)—XIV в.) Список епископов: τ"ς Γαλ τζης τ"ς Μι !7ςΡωσ ας… F ΛουτζHσ α… Not. ep. 17. App. 3. 157: p. 403

[π λις] Λουτζ3 ου, г. Луцк

(1328 г.) Выборы епископа Галича при участие епископов: …Θ οδοσ ου Λου-

τζ ου3;12–13… Chron. Min. I (P. 504) № 85/2.3 (Act. episc. Russ. 52.12— 13)

[π λις] Λουτζη ο , г. Луцк

(1331 г.) D 9 !οµ ναχος Τ!>ϕων ;χ ι!οτον ϑη ;π σ οπος Λουτζι ο*9;19 Chron. Min. I (P. 605) № 85/4.7—8 (Act. episc. Russ. 53.18—19)

(1335 г.) Среди выборщиков епископа Брянска: …Τ!>ϕωνος Λουτζι ο*5;19

Chron. Min. I (P. 608) № 85/13.4—5 (Act. eposc. Russ. 56.18—19)

[π λις] Λουτζι .ν, г. Луцк

(1328 г.) Выборы епископа Владимира при участии епископов: …Θ οδωσ ου Λουτζι &ν4… Chron. Min. I (P. 604) № 85/1.3—4 (Act. episc. Russ. 52.4)

(1331 г.) Μην δ µβ! < ςX, Lνδι τι&νος ι X, )τους ‚ςωµX, ψ"ϕος ;γHν το τ"ς π λ ως

Λουτζι &ν2;13… Chron. Min I (P. 605) № 85/4.1—2 (Act. episc. Russ. 53. 12—13)

λ<µη, разорение

(сер. IX в.) [народ Ρ&ς] 3πE τ"ς Π!οποντ δος 3!ξ µ νον τ"ς λ>µης… Vita Georg. Amastr. 64.9

Μαι.τις, Меотийское озеро (Азовское море)

(1153 г.) Эхо победы Мануила 1151 г. над сербами —на севере: οpτως hν DδM βαδ ζων το4ς ατο!ϑNµασιν 3 τ"ς ΜαιNτιδος λ µνης1 α π!Eς τM το* βο!!7 γ ν -

Ономастикон

595

µ νον στ µατι λιγυ!Eν π!οσ πn σ D βο!!7ς, τHως δH σ , ˆ αTτο ! το!, τEν FµHτ !ον tλιον α τ ν δjδο*χον σ λ νην, g α hγαλµα βασιλHως «χ!υσ"ν» ατονοµ σοµαι

«πλ τανον» (Каждан предположил, что ок. 1152 г. византийские войска к северу от Азова (или готов)—может быть против половцев или Изяслава), M. Rhet. 152.1—5

(XII в.) ΤοYς Κιµµ ! ους835 ο9 πολλο )ϑνος ϕασ ν Rπ !χ ιν π ! τEν Τα*!ον τ&ν Σ υ- ϑ&ν α τ ν Μαι&τιν λ µνην Tzetz. Hist. C 448 Chol. XII 835—836 (P. 504)

(до XI/XII вв.) Хождение апостола Андрея: Κ3 το>των ;ξ ληλυϑkς αταλαµ- β ν ι τ ν Β σπο!ον π λιν, πH!αν το* ΕTξ νου π ντου ιµHνην, πλησ ον τ&ν ταυ!ο- σ υϑ&ν χN!ας, οT µα ! ν τ"ς ΜαιNτιδος λ µνης 3πHχουσαν Act. Andr. 334.6—8 (XII в.) ;& τE πα! σο γHνος ΚιµµH!ιον, «ο`ς οTδHποτ QHλιος ϕαHϑων ;πιδH! ται 3 τ ν σσιν»^ οT γ ! ϕηµι τοYς π ! λ µνην Μαι&τιν9 α το* Σ υϑ ου Τα>!ου τοYς

π! ποδας, ο‘ Dτl µlν Fλιοϑ ! 4ς Dτl δl 3ν λιοι Tzetz. In Luc. 82.7—10

µαν α, безумие

(970 г.) Переговоры Святослава с Иоанном Цимисхием: Святослав τG τ

βα!βα!ι G µαν j17–18 α 3πονο j πα!αϕ ! µ νος отвечал следующее…, Leo Diac. 106.17—18

µανι ο , безумцы

(25.VIII.1057) … Ιταλο τ α Ταυ!οσ >ϑαι.., ο9 µlν )µπλη τοι τα4ς D!µα4ς, T νη-

το τ α D!µητ αι, ο9 δl µανι ο 28 α ;π χολοι… Psell. Chron. II, p. 97: XXIV.23…, 27—28

Μανου3λ, Мануил, епископ Смоленский (ок. 1137—†1168/9), с 1147 г.— Боспорский

(пер. пол. XII в.) Печать, v:†Θ( οτ ) β(ο )ϑ( ι) (Μ)ανου( λ )

; πισ π<

Σ µωλιν σ ου Corp. Sig. V/1, № 795, p. 612.

Иное чтение: [Μ]ανου[ λ ;]πισ πω[ς Σ]µωλιν σ ου Sig. Russ. № 63. I. 57, 178, 254

Μ ξιµος, Максим, архимандрит Печерский (1335 г.?) Среди кандидатов на Брянское епископство: …το* Μαξ µου7;21

3!χιµανδ! του Π τζ ! ου… Chron. Min. I (P. 608) № 85/13.7—8 (Act. episc. Russ. 56.21—22)

Μα α, Мария, княгиня, первая жена Андрея Всеволода Ярославича — великая княгиня Руси 1078—1093, дочь Константина IX Мономаха (?), мать князя Владимира Всеволодовича

(между 1054 и 1067 г.) Печать, r: св. Андрей; v: Σϕ!αγ[ ς] Μα! ας Μο[νο- µ] χις τ"ς Tγ ν στ τις 3!χοντ σης Sig. Russ. № 23. I, 17—19, 170, 251, 283

596

Часть 3

Μ ος, Марк, епископ Перемышля (1328 г.) Выборы епископа г. Владимира при участии епископа: το* τ Μ !-

ου3 Πα!αµουσϑλ ου Chron. Min. I (P. 604) № 85/1.3 (Act. episc. Russ. 52.3)

(1328 г.) Выборы епископа Галича при участии епископа: το* τ Μ ! ου2–3;12

Πα!αµουσϑλ ου… Chron. Min. I (P. 604) № 85/2.2—3 (Act. episc. Russ. 52.12)

(1332 г.) Выборы епископа Чернигова при участии епископа: … α Μ ! ου4;2

Π !ιµουσϑλ ου… Chron. Min. I (P. 605) № 85/12.4 (Act. episc. Russ. 54.2) (25.VIII 1331 г.) Выборы архиепископа Великого Новгорода: … α Μ ! ου4;9

Π !ιµουσϑλ ου… Chron. Min. (P. 607) № 85/12.4 (Act. episc. Russ. 56.9)

µ τυς, свидетель

(1016 г.: февраль, индикт 14) Подпись на оригинале акта: Γ !ασιµος µ(ονα)-

χ(Eς) λ (&) Θ( ο)* π! σβυτ !ος (α ) ηγουµ νος µονις του Ρ•ς µα!τυ!ον υπ γ!α- ψα: †, Act. Laur. I. 19: p. 155.37—38

Μ τ αχα или Μ τα χα, Матраха (Тмутаракань)

(1192 г.) mνα δl )χωσιν ;π 3δ ας τ γ νουϊτι πλο4α π!αγµατ > σϑαι ;ν π σαις τα4ς Dπουδ ποτ χN!αις τ"ς βασιλ ας µου, hν υ τ"ς Ρωσ ας α τ&ν Ματ! χων32

Act. Dip. III. 35.30—32

(1083—1115 г.) Печать, r: архангел Михаил; v: Κ[>!ι] , β[ο ]ϑ[ ι] Μιχα λ h!χοντ[ι] Ματ! χ[ων], Ζιχ ας α π σης [Χ]αζα! [ας]—Михаил-Олег Святославич, князь Тмутараканский, племянник Андрея-Всеволода, Sig. Rus. I.26—30

(между 920—980 г.) Eпархия: νγX τ Ταµ τα!χα ;πα!χ ας D Ματ! χων (not.: τ Μ τ!αχα PV; D Ματ !χων C; D Ματ! χων Qτοι Ζι χ ας S; τ Μ τ!α- χα yτοι Ζιχ α desint. D), Not. ep. 8. 120: p. 244

(XI в.) Список епископий (Α9 3!χ πισ οπα ) νγX τ Τα µ τα!χα τ Μ τ!αχα yτοι Ζιχ α (mss—τα ΜHτ!αχα), Not. ep. 11.139: p. 346

(X—XIV в.) Список епископий: λδX τ Μ τ!αχα (ms: Μ τ! χα B ΜHτ!α —), Not. ep. 16.122: p. 389

Μαυ αστ ον, = г. Чернигов (?)

(XI в.) Список епархий (Α9 µητ!οπ λ ις) D Μαυ!ο στ!ου yτοι νHας Ρωσ ας Not. ep. 11.74(72): p. 311

µ χιµος, воинственный

(972 г.) Традиционные черты скифов: τE )ϑνος 3πον νοηµHνον, α µ χιµον15, α!αταιEν… Leo Diac. 150.15—16

(1043 г.) Князь Владимир (Ярославич) τ&ν Rπ αTτEν 3γ !ας xσον µ χιµον44,

с северными союзниками двинулся на Константинополь, Scyl. 430.43— 44

Μ1γα >ξ π σης /Ρωσ ας, Великий князь всея Руси

(сентябрь 1347) см.: ! ξ

Ономастикон

597

Μ γ λη /Ρωσ α, Великая Россия, Великороссия

(пер. пол. XII в.) Αλλ α Lς τ ν µ γ λην Ρωσ αν 3πE το* πατ!ι !χου Κωνσταντινουπ λ ως στHλλ ται µητ!οπολ της Neil. Dox. 1105—1106C

(к. XIII (Андроник II)—XIV в.) Список епископий: ΤM ΚυHβ< τ"ς Ρωσ ας…

App. 3: Οµο* ~σαν τG µ γ λn Ρωσ j ;πισ οπα δH α α ;ννHα^ ν*ν δl ;ναπ λ ϕϑησαν αTτG ιβX Not. ep. 17. App. 3. 157: p. 403

(ок. 1302 г.) Литва—;νο! α τ"ς Μ γ λης Ρωσ ας Ecth. Nov. 502.3—5 (сентябрь 1347) Act. Patr. Reg. II. 480:168.35 (Act. Patr. I. 264:118) См.: Ρωσ α, Act. Patr. Reg. II. 482:169.5 (Act. Patr. I. 265:119)

µ1γας U χων —см. U χων

Μ1γας Νοβογ οδος, Великий Новгород—см. Νοβογ οδος

µ1γας @"γας —см. @"γας

ο2 µ γιστPν ς, вельможи

(между 874 и 879 гг.) )τι γ ! τG δ ισιδαιµον j ατ χ µ νος αTτ ς τ D h!χων α ο9 µ γιστ7ν ς18 αTτο* α τE eπαν )ϑνος… Scyl. 165.17—18

(ок. 988 г.) Narr. Russ. Conv. 50.21—23

µ1ϑη, попойка

(970 г.) Росы, осаждая Варду Склира в Аркадиополе, π τοις α µHϑαις34 α αTλο4ς α υµβ λοις α f!χ σ σι βα!βα!ι α4ς διανυ τ ! >οντ ς… Scyl. 289.34— 35

Μ ϑ διος, Мефодий, игумен русского монастыря на Афоне

(1262 г., январь, индикт 5) Подпись на акте прота Арсения: † Mefodie igoumenos ton Rouso(n) (not.: B —копия XIV в.: D τ&ν Ρουσ&ν Μ ϑ διος (Θ οδ σιος C—к. XIII в.) 9 !οµ ναχος Rπ(Hγ!αψα) [Rπ. от C])—p. 101, Act. Docheiar. 7: p. 100.44

Μ1λαινα Σα µατ α, «Черная Сарматия»—см.: Σα µατ α. Laon. Chalc. I. 122.15—16.21

Μ ο< ιος, Меркурий, Смоленский князь (с 1057) Вячеслав Ярославич (1034—1057). Его христианское имя—Мефодий. См. Β ντ σϑλ βος (1054—1057 г.) † Κ[>!ι] β[ο ]ϑ[ ι] τM σM δο>[λ<] Μ ! ου! < (Янин: ο>) το

(Янин: τM) Β ντ σϑλ β< Sig. Russ. № 14. Ι. 16,168, 250, 282

Μ σισϑλ βος, Мстислав, князь Смоленский Мстислав—Андрей Всеволодович (ок. 1103—ум. в 1114 или 1116 г.)

(посл. треть XI в.—нач. XII в.) Печать, r: Изображение св. Андрея Первозванного; v: Μ σι(σ)ϑλ βος µHγας h!χων Ρωσ ας Sig. Russ. № 31. I. 2—23, 172, 252, 284. Другие возможные атрибуции: Мстислав Изяславич (1069 г.) и Мстислав Святополкович (1097 г.).

Μ στ αι, Мещера

G. Pleth. Geogr

598

Часть 3

µ", мыслите, буква «м»

(ок. 988 г.) Narr. Russ. Conv. 50.17

µητ πολις, митрополия, столица

(1165 г.) Κ αµα4… α xσα α µητ! πολις5 τM )ϑν ι το>τ< τυγχ ν ι οqσα Cinn. 236.4—6

(пер. пол. ΧΙΙΙ в.—1224—1233 г.) Печать, v: Κ>!ιλλος µοναχEς ;λH< Θ( ο)* 3!χι π σ οπος τ"ς µ(ητ)!οπ λ ως Ρωσ ας Corp. Sig. V/1, № 792, p. 608

(сентябрь 1347 г.) …τ ν Zγιωτ την µητ! πολιν30 ΚυγHβου… Act. Patr. Reg. II. 478:168.30 (Act. Patr. I. 264:118)

(сентябрь 1347 г.) Император и Константинопольский патриарх постановили, чтобы епископы «Малой России» подчинялись Lς τ ν Bηϑ 4σαν Zγιω- τ την µητ! πολιν34 ΚυγHβου… Act. Patr. Reg. II. 480:168.33—34 (Act. Patr. I. 264:118)

(сентябрь 1347 г.) α F Γ λλιτζα ;πισ οπ τ"ς τοια>της Zγιωτ της µητ!ο- π λ ως39 ΚυγHβου _ς α τE π! τ !ον… Act. Patr. Reg. II. 480:168.38—39 (Act. Patr. I. 264:118)

(сентябрь 1347 г.) епископы Галичский и другие поставлены RπE τ ν Zγιω- τ την µητ! πολιν34 ΚυγHβου… Act. Patr. Reg. II. 486:169.34 (Act. Patr. I. 266:119)

(перв. треть XV в.) Το*το τE βιβλ ον (;στ ) το* πανι !ωτ του µητ!οπολ του ΚυHβουα π σης Ρωσ ας Y! Φωτ ου, a α ;ϕιH!ωσ ν Lς τ ν µητ! πολιν το* Μοσχοβ ου,α D βουληϑ ς 3ϕ λHσϑαι αTτ , mνα )χη τ ς 3! ς τ&ν τ!ια οσ ων δH α α f τk ϑ οϕ !ων πατH!ων α τ&ν 3ϕο!ισµEν το* 3ϕι !Nσαντος Not. ms, Cod. Vat. gr. 717, л. 276 v

(перв. треть XV в.) Το*το τE βιβλ ον π!οσ τHϑη Lς τ ν µητ! πολιν πα! το* Zγιωτ του µητ!οπολ του π σης Ρωσ ας υ!ο* Φωτ ου, α D βουληϑ ς 3ϕ λHσϑαι αTτ , mνα )χη τ ς 3!7ς τ&ν τ!ια οσ ων δH α α f τk ϑ οϕ !ων πατH!ων α τEν αTτο* 3ϕο!ισµ ν Not. ms, Cod. Vat. gr. 717, л. 276 v

µητ οπολ της, митрополит

(XII или XI в.) Печать, v: Θ( οτ ) β(ο )ϑ( ι) Ιω( ννn) µ(ητ)!(ο)πο(λ τn) Ροσ- σ( ας), Sig. Russ. № 50. I. 51—53, 175, 253, 286. Corp. Sig. V/1, № 781, p. 600

(пер. пол. XI в.) Печать, r: Иоанн Предтеча; v: Κ(>!ι) β(ο )ϑ( ι) Θ οπHµπτο µ(ητ)!οπ(ο)λ( τn) Ροσσ α ς, Corp. Sig. V/1, № 782, p. 601

(втор. пол. XI в.) Печать, r: св. воин; v: Κ(>!ι) β(ο )ϑ( ι) [ Εϕ]!α µ π!ω- το[π]!οHδ!< [ α] µητ!ο[πο]λ τn Ρωσ ας Corp. Sig. V/1, № 783, p. 602

(ок. 1055 г.) ΤE δοϑlν )γγ!αϕον Εϕ!α µ το* ϑ οϕιλ στ του µητ!οπολ του4 Ρωσ αςLς ϑ! αµβον το4ς Λατ νοις τ λουµHνων… Ephr. Ross. 343.4—5 (tit.)

(втор. пол. XI в.) Печать, r: св. Георгий; v: Κ(>!ι) β(ο )ϑ( ι) Γ ω!γ( <) µη(τ)!οπο(λ τn) Ρωσ ας ( α ) συγ Hλλ< Corp. Sig. V/1, № 785, p. 603. Sig. Russ. № 43. I. 47—48, 174, 253

(втор. пол. XI в.) Лемма: το* ϑ οϕιλ στ του ΛHοντος µητ!οπολ του τ"ς ;ν Ρωσ j Π! σϑλ βας π ! το* xτι οT δ 4 τ λ 4σϑαι τ hζυµα (Cod. ГИМ 368/240 Вл.,

Ономастикон

599

л. 243 + еще 4 mss). Ср. сокращенную лемму: λHοντος µητ!οπολ του Ρωσ ας π!Eς Ρωµα ους yτοι Λατ νους π ! τ&ν 3ζ>µων —Cod. ГИМ 366/239, л. 95 об.), Leon. Presthl. Tit

(втор. пол. XII в.—между 1168 и 1171 г.) Печать, v: Κωνσταντ4νος ;λH[<] [Θ]( ο)* µ(ητ)!οπο[λ ]της π ση[ς] [ Ρ]ωσ ας Corp. Sig. V/1, № 790, p. 606 (втор. пол. XII в.) Печать, v: Μωσ"ς (µον)αχ(Eς) µη(τ) !οπολ[ ]της π λ[ ]ως

Βλαδη[µ( )!(ου)], Corp. Sig. V/1, № 793, p. 609

(втор. пол. XII в.) Печать, v: Σ Hπ(οις) τM σM δο>[λ(<)] Ιω( ννn) µητ!οπολ τnΡωσ α(ς) (Иоанн II (1077—1089) или Иоанн III (1190—1091)), Corp. Sig. V/2, Suppl., № 1605, p. 436

(26.Ш.1156) Act. Synod. III. P. 105—106. № 1038 (= PG 140, 148—154) (24.III.1171) Участвовал в соборе Михаил µητ!οπολ της Ρωσ ας. Cod. Synod.

ГИМ № 396, л. 89 об, Corp. Sig. V (1). P. 599—613

(июль 1339 г.) Обращение патриарха: Ι !Nτατ µητ!οπολ4τα1 Ρωσ ας…

(Феогност), Act. Patr. Reg. II. 164:122.1 (Act. Patr. I. 191:88) (сентябрь 1347 г.) Обращение императора: Ι !Nτατ µητ!οπολ4τα ΚυγHβου,

RπH!τιµ α )ξα!χ π σης Ρωσ ας (Феогност), Act. Patr. Reg. II. 470:167.1 (Act. Patr. I. 261:117)

(сентябрь 1347 г.) ;γHν το α αpτη F αινοτοµ α Lς Rµ7ς, α π!ο βιβ σϑn D Γαλλ τζης Lς µητ!οπολ την15… Act. Patr. Reg. II. 478:168.14—15 (Act. Patr. I. 264:118)

(сентябрь 1347 г.) … iς µητ!οπολ της6, D ΚυγHβου, α χ ι!οτονG ;πισ πους…

Act. Patr. Reg. II. 482:169.5—6 (Act. Patr. I. 265:119)

(сентябрь 1347 г.) … Lς τEν 9 !Nτατον µητ!οπολ την13 ΚυγHβου… Θ γνωστον…

Act. Patr. Reg. II. 484:169.13—14 (Act. Patr. I. 265:119)

(сентябрь 1347 г.) τEν δl 9 !Nτατον µητ!οπολ την40–41 ΚυγHβου, RπH!τιµον α )ξα!χον π σης Ρωσ ας, δHξησϑ 3ποτουν*ν _ς γν σιον α )ννοµον µητ!οπολ -

την42… Act. Patr. Reg. II. 486:269.40—42 (Act. Patr. I. 266:119) (сентябрь 1347 г.) отменить ; λησιαστι γ! µµατα τ δηλοποιο*ντα R! σ -

σϑαι τEν 3!χι !Hα Γαλλ τζης µητ!οπολ την19… Act. Patr. Reg. II. 486:169. 48—49 (Act. Patr. I. 266:119)

(сер. XIV в.) D 5Αγιος ΠHτ!ος µητ!οπολ της D Ρωσ ας Inscr. Phot. 9.17

(1386 г.) D δl Ρωσ ας µητ!οπολ της4 γ! ϕ ται ΚιHβου α π σης Ρωσ ας Ecth. Nov. 502.3—5

(1414—1417 гг.) D πανι !Nτατος µητ!οπολ της Κι β(ου) α π σης Ρωσ ας ΦNτιος

Inscr. Phot. 10.38

(перв. треть XV в.) ΦNτιος µητ!οπολ της Inscr. Phot. 7

(перв. треть XV в.) Το*το τE βιβλ ον (;στ ) το* πανι !ωτ του µητ!οπολ του ΚυHβουα π σης Ρωσ ας Y! Φωτ ου, a α ;ϕιH!ωσ ν Lς τ ν µητ! πολιν το* Μοσχοβ ου,α D βουληϑ ς 3ϕ λHσϑαι αTτ , mνα )χη τ ς 3! ς τ&ν τ!ια οσ ων δH α α f τk ϑ οϕ !ων πατH!ων α τ&ν 3ϕο!ισµEν το* 3ϕι !Nσαντος Not. ms, Cod. Vat. gr. 717, л. 276 v

(перв. треть XV в.) Το*το τE βιβλ ον π!οσ τHϑη Lς τ ν µητ! πολιν πα! το* Zγιω- τ του µητ!οπολ του π σης Ρωσ ας υ!ο* Φωτ ου, α D βουληϑ ς 3ϕ λHσϑαι αTτ ,

600

Часть 3

mνα )χη τ ς 3! ς τ&ν τ!ια οσ ων δH α α f τk ϑ οϕ !ων πατH!ων α τEν αTτο* 3ϕο!ισµ ν Not. ms, Cod. Vat. gr. 717, л. 276 v

(ок. 1/4 XV в.) ;π οqν ~λϑ ς ατ τ ς Fµ τH!ας Tχ ς, µηδlν f ν σnς mνα µ7ς γ! ψnς τ ποτ fλ γα π ! τ το* Zγ ου το* µητ!οπολ του5 Ρωσ ας α L )χ ις λ γον τιν ; νου π!Eς Fµ7ς^ sπ ! οTδl )χ ις, το*το v ολον Anon. ad Ios. Bry. 297.4—7

Μητ οϕ νης, Митрофан, игумен монастыря св. Пантелеимона на Афоне (1056 г.) Lς σH Μ(ητ)!οϕ νην6 τEν TλαβHστατ( ον) (µον)αχ(Eν) α αϑηγο>µ (νον)

µον("ς) το* Zγ ου (µ )γ(αλο)µ( )!(τυ!ος) Παντ λ µον(ος) •ς τE ;π νυµον το* Σϕ!Hνζη τ&ν Θ σσαλονι (Hων)… Act. Dionys. 1. 6—7: p. 40

(1057 г.) «…D (µον)αχ(Eς) Μητ!οϕ νης {! (<) β βαιNν ι…» Act. Ross. 5.13: p. 58 (1057 г.) «…mνα δ σπ ζ ι το*του 3ν νοχλ τ(ως) D (µον)αχ(Eς) Μητ!οϕ ν(ης)…» Act.

Ross. 5.14: p. 58

(1057 г.) τ(Eν) τ("ς) [τοι]α>τ(ης) µον("ς) αϑηγο>µ ν(ον) τ(Eν) υλα(βHσ)τ(α)τ(ον) (µον)αχ(Eν) Y(!) Μητ!οϕ ν(ην)… Act. Ross. 5.24: p. 58

Μηχ[α3λ], Михаил—Святополк Изяславич, род. в 1050 г., князь Полоцкий (1068—1070), Новгородский (1078—1088), Туровский (1088— 1093), Киевский (1093—1113). Ум. в 1113 г.

(1078—1088 г.) Печать, r: архангел Михаил; v: Κ[>!ι] βω ϑ[ ι] τωωη δω>- λων σο[υ] Μηχ[α λ], Sig. Russ. № 37. I. 30, 252

µια ϕ(ο)νος, -ια, оскверненный убийством

(IX/X в.) ατ ; 4νον γ ! τEν αι!Eν τE µιαιϕνNτατον τ&ν Σ υϑ&ν )ϑνος, ο9 λ γ µ νοιΡNς совершили набег на окрестности Византия, Nic. Dav. Vita Ignat. 516CD

(сер. IX в.) Народ Ρ&ς αTτG τG {ψ ι τ ν µιαιϕον αν6 ;πιδ ι ν>µ νοι… Vita Georg. Amastr. 64.6—7

(сер. IX в.) Народ Ρ&ς ατ π ντων Dµο* τ ν µιαιϕ νον12 Dπλ ζον χ 4!α τEν {λ ϑ!ον )σπ υδ ν διαβ"ναι xση δ>ναµις Vita Georg. Amastr. 64.12—13

(сер. IX в.) Гроб Георгия Амастридского смиряет росов: …y! σ ν iς τ ϕος… πα*σαι τ ν πολλ ν µιαιϕον αν10… Vita. Georg. Amastr. 9—10

Μι $ /Ρωσ α, Малая Россия

(к. XIII (Андроник II)—XIV в.) Список епископий: ΤM ΚυHβ< τ"ς Ρωσ ας…α Lς τ ν Μι ! ν Ρωσ αν^ ιγX Γ λιτζα, ιδX F Βλαντιµο !η, ι X F Π! µ σλη, ιςX F ΛουτζHσ α, ιζX F Του! βη, ιηX F Χ λµη… Not. ep. 17. App. 2. 148: p. 403

(к. XIII (Андроник II)—XIV в.) App. 3: Οµο* ~σαν τG Μ γ λn Ρωσ j ;πι- σ οπα δH α α ;ννHα^ ν*ν δl ;ναπ λ ϕϑησαν αTτG ιβX. 5Υστ !ον γ ! τιµηϑ σης τ"ς Γαλ τζης τ"ς Μι !7ς Ρωσ ας Lς µητ! πολιν… Not. ep. 17. App. 3. 157: p. 403

(сентябрь 1347 г.) …διο!ιζ µ νον cναι α R! σ σϑαι αι Lστο ξ"ς τ ς Zγιωτ τας

;πισ οπ ς τ"ς Μι !7ς Ρωσ ας25, τ ν τ Γ λλιτζαν α τ ς λοιπ ς… Act. Patr. Reg. II. 472:167.24—26 (Act. Patr. I. 262:117)

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]