Пытанні і заданні:

1. Падрыхтуйце даклад аб гісторыі масонства: а) у Заходняй Еўропе; б) у Расіі.

2. Успомніце гісторыю ўзнікнення арганізацый дзекабрістаў. Якой была іх праграма па нацыянальнаму пытанню?

3. Успомніце рашэнні Венскага Кангрэса аб Польшы. Якая частка польскіх зямель была передадзена Расіі? Як яна стала называцца, якія правы атрымала?

4. З дапамогай падручнікаў і даведачнай літаратуры ўспомніце, якія палітычныя падзеі адбываліся ў Заходняй Еўропе ў 30 – 40–я гг. 19 ст.? Якое ўздзеянне яны аказалі на грамадска–палітычны рух у Беларусі?

Тэма 4. Палітыка царызму на Беларусі ў першай палове хіх ст.

1. Палітыка царскага ўрада на Беларусі ў 1813 – 1830 гг.:

а) сялянскае пытанне;

б) ваенныя пасяленні;

в) канфесіная палітыка.

2. Палітыка царскага ўрада ў заходніх губернях у 30–50–я гг. XIX ст.:

а) палітыка ў адносінах да шляхты;

б) мерапрыемства у адносінах да каталіцкага духавенства і уніяцкай царквы;

в) увядзенне агульнарасійскага заканадаўства;

г) спробы рэфармавання аграрных адносін.

3. Вынікі і наступствы ўрадавай палітыкі на Беларусі ў першай палове XIX ст.

Літаратура:

1. Брэсцкая царкоўная унія (1596– 2006): гісторыя i сучаснасць. зборнік навуковых артыкулаў. Брэст: БрДУ, 2006.

2. Дякин В. С. Национальный вопрос во внутренней политике царизма (XIX в.) // Вопросы истории № 9. 1995. С. 130–142.

3. Загорульская С. Проведение реформы Киселёва в Белоруссии (40–50–е гт. XIX в.) // Веснік БДУ. Сер. 3. 1987. № 1.

4. Западные окраины Российской империи. М.: Новое литературное обозрение, 2006.

5. Касмылёў В. Шляхецкая годнасць – за тры рублі серабром: Адносіны да шляхецкага саслоўя ў п.п. 19 ст. // Беларуская мінуўшчына. 1998. № 1.

6. Катков М. Н. 1863 год. Собрание статей по польскому вопросу, помещавшихся в «Московских ведомостях», «Русском вестнике» и «Современной летописи». Вып. 1; Вып. 2. М.: Универс. тип., 1887.

7. Маразевіч В. Л. Палітыка царызму на далучаных землях Беларусі ў канцы ХVIII – пачатку XIX ст.ст. (на прыкладзе Магілеўшчыны) // Магілеуская даўніна. 1995.

8. Миндлин А. Б. Правительственные комитеты, комиссии и совещания по еврейскому вопросу в России в XIX – начале XX века // Вопросы истории. 2000. № 8. с. 43–61.

9. Морозова С. В. Уніяцкая царква ў этнакультурным развіцці Беларусі (1596 – 1839 гады). Гродна: ГрДУ, 2001.

10. Нацыянальная палiтыка расiйскага самадзяржаўя на Беларусi ў канцы ХVIII – пачатку ХIХ стагоддзяў: Зб. навук. прац. Мн.: БДПУ, 1995.

11. Панюціч В. Рэформы дзяржаўных сялян Беларусі (канец 50–х–70–я гг. XIX ст.) // Беларускі гістарычны часопіс. 1996. № 3.

12. Радзюк Ф. Канфіскацыя прыватнай уласнасці ў Беларусі ў канцы 18 – першай трэці 19 ст. // Беларускі гістарычны часопіс. 2002. № 6.

13. Рессин Г. Закон и вечность. Царская политика в еврейском вопросе. // Родина. Российский исторический иллюстрированный журнал. Специальный выпуск. Евреи в России. 2002. № 4–5. С. 77 – 83.

14. Смяховіч М. Узаемаадносіны самадзяржаўя з каталіцкай царквой на Беларусі (1772 – 1867 гг.) // Беларускі гістарычны часопіс. 1995. № 1.

15. Таляронак С. В. Нацыянальна–рэлiгiйны i сацыяльны склад насельнiцтва Беларусi. Палiтыка царызму ў Беларусi (канец ХVIII – пачатак ХIХ ст.): У дапамогу выкладчыку гісторыі. Мн.: ІСПД, 1999.

16. Таляронак С. В. Палітыка царызму ў адносінах да каталіцкай і уніяцкай царквы на Беларусі (1772 – 1839 гг.) // Весці АН Беларусі. 1992. № 2.

17. Токць С. М. Дзяржаўны апарат царызму у Беларусі у 30–50–я гг. 19 ст. // Весці АН Беларусі. 1996. № 2.

18. Филатова Е. Н. Конфессиональная политика царского правительства в Беларуси, 1772–1860 гг. / [научный редактор В. В. Яновская]. Мн.: Белорусская наука, 2006.

19. Філатава А. Нацыянальнае пытанне і палітыка царскага ўрада ў Беларусі (канец 18 – п.п. 19 ст.). // Беларускі гістарычны агляд. 2000. № 7.

20. Шаўкапляс В. Асаблівасці арганізацыі мясцовых органаў кіравання і суда ў канцы 18 – пач. 19 ст. // Весці АН Беларусі. 1972. № 2.

21. Шаўкапляс В. Павятовыя земскія суды ў Беларусі (1796 – 1831 гг.) // Веснік БДУ. 1975. № 1.