Пытанні і заданні:

1. З курсу гісторыі Расіі успомніце, кто і калі сфармуляваў так званую «тэорыю афэцыйнай народнасці»? Растулмачце яе сутнасць.

2. Складзіце разгорнутую характэрыстыку ідэалогіі «заходнерусізма». На якія плыні яна падзялялася?

3. Назавіце і ахарактэрызуйце асноўныя палажэнні ідэалогіі народніцтва. Якія плыні існавалі у расійскім народніцтве?

4. Ахарактэрызуйце сацыяльны склад народніцкіх гуркоў на Беларусі, формы іх дзейнасці.

5. Якія мэты ставіла і якіх поглядаў прытрымлівалася група «Гоман»?

6. Калі ўзнік і як пачаў распаўсуджвацца марксізм у Еўропе? Дзе і калі ўзніклі першыя марксісцкія арганізацыі Расіі? Растулмачце тэрмін «сацыял–дэмакратыя».

7. Чаму менавіта Бунд стаў найбольш буйной сацыял–дэмакратычнай арганізацыяй на Беларусі? Якую ролю гэта арганізацыя адыграла ва ўзнікненні РСДРП?

8. Якія этапы у сваём развіцці прайшоў сацаял–дэмакратычны рух на тэрыторыі Беларусі?

Тема 12. Фарміраванне беларускай нацыі. Культура Беларусі ў 60–90–я гг. Хіх ст.

1. Фарміраванне беларускай нацыі:

а) гістарычныя ўмовы ўтварэння беларускай нацыі;

б) этнакультурныя і сацыяльныя працэсы на Беларусі ў другой палове ХІХ ст. і іх уплыў на працэс фарміравання беларускай нацыі.

2. Культура Беларусі ў другой палове ХІХ ст.:

а) асвета і адукацыя;

б) развіццё навукі;

в) перыядычны друк, мастацкая літаратура і вусная народная творчасць;

г) тэатр і музыка;

д) выяўленчае мастацтва і архітэктура.

3. Вынікі і дасягненні культурнага развіцця ХІХ ст.

Літаратура:

1. Бiч М. В. Беларускае адраджэнне ў ХIХ – пачатку ХХ стагоддзяў: гiстарычныя асаблiвасцi, узаемаадносiны з iншымi народамi. / XI Міжнародны з’езд славістаў. Мн.: Навука i тэхнiка, 1993.

2. Бiч М. В. Беларусы: сацыяльна–эканамiчнае становiшча, грамацка–палiтычнае жыццё (сяр. XIX ст. – 1914). // Наша слова. 1994. 13 сакавіка. № 13.

3. Баранава А. Да пытання да гісторыі адукацыі яўрэяў ў Беларусі ў XIX – XX ст // Беларусіка. Кн. 4. Яўрэйская культура Беларусі і яе ўзаемадзеянне з беларускай і іншымі культурамі…/ Рэд. В. Рагойша і інш. Мн.: Навука і Тэхніка, 1995. С. 77 – 81.

4. Бендин А. Ю. Граф М.Н.Муравьев Виленский и национальное пробуждение белорусского народа в 60–е годы ХIХ в. // Исторический поиск Беларуси: альманах / сост. А.Ю. Бендин. Мн.: Экономпресс, 2006.

5. Бендин А. Ю. Проблемы этнической идентификации белорусов 60–х гг. ХІХ – начала ХХ в. в современной историографии. // Исторический поиск Беларуси: альманах / сост. А.Ю. Бендин. Мн.: Экономпресс, 2006.

6. Березкина Н. Ю. Роль печати в распространении научных знаний в Белоруссии 1861 – 1917. Мн., 1978.

7. Грыбянчук І. Музейная справа ў Беларусі (ХІХ – пачатак ХХ ст.) // Спадчына. 2001. № № 1–2.

8. Дробаў Л. М. Беларускія мастакі ХІХ ст. Мн., 1974.

9. Дробов Л. Н. Живопись Белоруссии ХІХ – нач. ХХ в. Мн., 1974.

10. Жук В. И. Декоративно–прикладное искусство Беларуси XVIII – XX вв.: становление и тенденции развития. Мн.: Белорусская наука, 2006.

11. Іканапіс Зяходняга Палесся XVI–XIX ст.ст. / [В. Ф. Шматаў i інш.; навук. рэд. В. Ф. Шматаў]. 2–е выд. Мн.: Бел навука, 2005.

12. Коган И. Л. Этнонациональное и религиозное самоопределение белорусов / Науч. ред. Бабосов Е. М. Мн., 2002.

13. Кошман П. Р. Гісторыя беларускай літаратуры XIX стагоддзя: практычны дапаможнік для студэнтаў. Мазыр: МзДПУ, 2006.

14. Крамко І. І., Юрэвіч А. К., Яновіч А. І. Гісторыя беларускай літаратурнай мовы. Т. 2. Мн., 1968.

15. Культурна–нацыянальныя працэсы на Беларусi ў другой палове XIX – пачатку XX ст.: Зб. навук. прац. Мн.: БДПУ, 1998.

16. Локотко А. И. Архитектурное наследие Беларуси (развитие традиций, охрана и реставрация). Мн.: Право и экономика, 2004.

17. Локотко А. И. Историко–культурные ландшафты Беларуси. Мн.: Белорусская наука, 2006.

18. Луцкевіч А. Да гісторыі беларускага руху: Выбр. тв. Мн,: Беларус. кнігазбор, 2003.

19. Ляхоўскі У. Пачатак стварэння беларускае нацыянальнае школы // Спадчына. 2001. № № 1–2.

20. Мазуркевич В. П. Народное образование на территории Белоруссии в XVI – XX вв. (до октября 1917 г.): исторический очерк. Мн.: БИТУ, 2006.

21. Мельников А. П. Национальный менталитет белорусов. 2–е изд. Мн.: Право иэкономика, 2005.

22. Михневич О. А. Национальное самосознание как интегративный признак нации: Моногррафия. Мн.: 2002.

23. Несцярчук Л. М. Замкі, палацы, паркі Берасцейшчыны Х – ХХ стагоддзяў: (Гісторыя, стан, перспектывы). Выд. 2–е, дап. Мн.: БЕЛТА, 2005.

24. Сабалеўская В. Да пытання аб хрысціянска–іудзейскіх стасунках на Беларусі ў XIX ст // Вес. АНМ. Нацыянальныя меншасці ў Беларусі і ў свеце. 1997. № 1. с. 36–37.

25. Сіцька З. Чалавек, які збipaў камяні: Ігнат Дамейка. Мн.: Тэхналогія. 2005.

26. Сувалаў A. M. Аб уплыве ідэалогіі на вызначэнне этнічнай прыналежнасці беларусаў у даследаваннях XIX – пачатку XX ст. // Весці АН Беларусі. 1996. № 4.

27. Тарасевич М. И. Национально–культурный состав коренного народа Белоруссии М., 1994.

28. Токць С. М. Беларуская веска на мяжы эпох: Змены этн. самасвядомасці сялянства ва умовах распаду традыц. аграр. грамадства (па матэрыялах Гарадзеншчыны 19 – першай трэці 20 ст.): Манаграфія. Гродна, 2003.

29. Функ Ю. В. Евреи Беларуси в конце XIX – начале XX в. / Науч. ред. Барановский Е. И. Мн., 1998.

30. Цвікевіч А. «Западно–русізм». Нарысы з гісторыі грамадскай мыслі на Беларусі ў ХІХ і пачатку ХХ ст. Мн., 1993.

31. Шаура Р. Ф. Развіццё народнага выяўленчага і дэкаратыўнага мастацтва Беларусі ў другой палове XIX – пачатку XXI ст. Мн.: БДУ культуры і мастацтваў, 2006.

32. Шыбека З. В. Сацыяльнае размежаванне беларусаў у канцы XIX ст. // Becцi АН БССР. Серыя грамадскіх навук. 1991. № 6. С. 65–72.