![](/user_photo/2706_HbeT2.jpg)
ПРЗ-1_Уравнения и неравенства
.pdf![](/html/2706/310/html_3VM7VFK2ww.6dPy/htmlconvd-6YfCff21x1.jpg)
Пример 2.2. Решите уравнение 2x3 5x2 8x 3 0 .
Решение. |
Делаем |
подстановку |
x |
y |
. |
После соответствующих |
||
|
||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
преобразований |
имеем |
y3 5y2 16y 12 0 . |
Подбираем целый корень |
|||||
для y , находим |
y 1. Делим левую часть уравнения на y 1 и получаем |
|||||||
уравнение |
y2 4y 12 0 , которое не имеет действительных корней. В |
|||||||
результате |
x |
1 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
3.2 Метод неопределенных коэффициентов
Пусть необходимо решить уравнение x4 px3 qx2 rx s 0.
Теоретически, любой многочлен четвертой степени можно представить в виде произведения двух квадратных трехчленов. Допустим,
что |
x4 px3 |
qx2 rx s (x2 |
ax c)(x2 |
bx d), где |
a, b, c, d — |
|
целые числа, |
тогда исходное |
уравнение |
равносильно |
совокупности |
||
|
2 |
ax c 0, |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
||
x 2 |
bx d 0. |
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
Рассмотрим способы представления многочлена четвертой степени в виде произведения двух квадратных трехчленов.
Пример 2.3. Решить уравнение x4 8x3 11x2 20x 4 0.
Решение. Раскроем скобки в правой части уравнения и приравняем коэффициенты при одинаковых степенях переменной в левой и правой частях уравнения. Получим систему уравнений.
x4 8x3 11x2 20x 4 0 (x2 ax c)(x2 bx d) x4 8x3 11x2 20x 4
|
|
|
|
|
|
a b 8, |
|
|
|
|
|
|
|
x |
4 |
(a b)x |
3 |
(d ab c)x |
2 |
d ab c 11, |
|
|
|
(ad bc)x cd |
|||
|
|
|
|
|
|
ad bc 20, |
cd 4.
Перебором возможных вариантов находим, что a 4; c 1; b 4; d 4.
Таким образом,
x 2 |
|
|
|
|
5, |
||||
x4 8x3 11x2 20x 4 0 (x2 4x 1)(x2 4x 4) 0 |
|
|
|
|
x 2 |
2 |
2. |
||
|
|
|
|
|
Начинать рассматривать варианты необходимо с последнего уравнения системы.
Ответ: 2 5;2 2
2 .
21
|
|
|
|
|
|
3.3 Метод замены |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
3.3.1 Уравнения, содержащие взаимно обратные выражения |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
Уравнения вида a |
|
|
f1 (x) |
|
b |
|
f2 (x) |
c решают с помощью подстановки |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
f2 (x) |
|
f1(x) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
f1 (x) |
|
|
|
|
|
|
f2 (x) |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
t . |
Тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
и |
получаем |
уравнение |
at b |
|
|
c |
или |
|||||||||||||||||||||
|
f |
|
(x) |
|
f (x) |
t |
|
t |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
at2 ct b 0 (t 0) . Если это уравнение имеет корни t |
и t |
2 |
то, используя |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|||
подстановку |
f1(x) t f2 (x) , получаем совокупность уравнений |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f (x) t f |
|
|
(x) 0, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
1 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f1(x) t2 f2 (x) 0, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
которая при |
f1(x) f2 (x) 0 равносильна данному уравнению. |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
3.3.2 Возвратные уравнения |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
Def. |
|
Уравнения |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
a x2n a x2n 1 |
a x2n 2 |
... a xn |
ka |
|
xn 1 k 2a |
n 2 |
xn 2 ... k n 1a x k na |
0 |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
1 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
0 |
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
и |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a x2n 1 |
a x2n |
a x2n 1 |
... a xn 1 ka xn k3a |
|
xn 1 ... k 2n 1a x k 2n 1a |
0, |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
1 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
n |
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
0 |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
где |
ai R |
|
(i 0; 1; 2;...; n), a0 |
0, |
называются |
|
возвратными |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
уравнениями четной и нечетной степеней соответственно. |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
Чтобы решить возвратное уравнение четной степени, нужно: |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
1. Разделить обе части уравнения на xn |
и сгруппировать так: |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a (xn |
k n |
) a (xn 1 |
|
k n 1 |
) ... a |
|
(x |
k |
) 0 . |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
xn |
|
1 |
|
|
|
|
xn 1 |
|
|
n 1 |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
2. Ввести замену |
x |
k |
t(*) |
и выразить через t |
выражения вида |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
xm |
k m |
|
(m = 2, 3, …, n) |
|
последовательным |
возведением |
|
обеих частей |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
xm |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
равенства (*) во 2, 3, …, n степени. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
Возвратное уравнение |
нечетной |
степени |
|
имеет |
корень |
x k и |
|||||||||||||||||||||||||||||||
делением многочлена |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
a x2n 1 a x2n a x2n 1 ... a xn 1 ka xn k3a |
xn 1 ... k 2n 1a x k 2n 1a |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
1 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
n |
|
|
|
|
n 1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
0 |
на двучлен x k сводится к возвратному уравнению четной степени.
22
![](/html/2706/310/html_3VM7VFK2ww.6dPy/htmlconvd-6YfCff23x1.jpg)
Пример 2.4. Решите уравнение 18x4 3x3 25x2 2x 8 0.
Решение. 18x4 3x3 |
|
25x2 |
2x 8 0 18x2 |
3x 25 |
2 |
|
|
8 |
0 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x |
2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
x |
|
|
t, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
18 x |
|
|
|
|
|
|
|
3 x |
|
|
|
25 0 |
|
|
3x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
9x |
|
|
|
|
|
|
|
|
3x |
|
|
|
18t 2 |
3t 1 0; |
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
t, |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 1, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
3x |
|
|
|
2 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3x |
x 2 |
0, |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3x |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
t |
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
, |
|
|
|
|
||||||||||||||||||
3 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
1 |
|
6x2 |
x 4 |
0; |
3 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
3x |
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 97 |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
t |
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
||||
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
12 |
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
97 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
Ответ: |
|
1; |
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
3 |
|
|
|
12 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3.3.3 Симметрические уравнения
Частным случаем возвратного уравнения является симметрическое.
Def. Уравнение вида axn bxn 1 cxn 2 ... cx2 bx a 0 называется
симметрическим.
Замечание. Коэффициенты перед переменными при четных степенях должны иметь одинаковые знаки, а при нечетных могут иметь разные знаки.
Симметрическое уравнение имеет такое свойство: если число x1
является корнем уравнения, то обратное число 1 также будет его корнем x1
(ни один из корней симметрического уравнения не может равняться нулю).
Def. Уравнение ax2n bx2n 1 cx2n 2 ... cx2 bx a 0 , где |
a R \ 0 ,b |
,b R называется симметрическим уравнением четной степени.
Чтобы решить симметрическое уравнение четной степени, нужно:
1. Разделить обе части уравнения на xn выражения так:
|
1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
||
a xn |
|
|
|
b xn 1 |
|
|
|
|
c xn 2 |
|
|
|
x |
n |
x |
n 1 |
x |
n 2 |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
и сгруппировать полученные
|
|
1 |
|
|
|
|
... d x |
|
|
f |
0. |
|
|||||
|
|
x |
|
|
2. Введением замены |
x |
1 |
t ; |
x2 |
1 |
t2 2; |
x3 |
1 |
t3 3t , |
|
x |
x2 |
x3 |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
уравнение сводится к уравнению в два раза меньшей степени.
23
![](/html/2706/310/html_3VM7VFK2ww.6dPy/htmlconvd-6YfCff24x1.jpg)
Пример 2.5. Решите уравнение x4 5x3 4x2 5x 1 0 .
Решение. Очевидно, что x 0 не является корнем исходного уравнения. Разделим обе части уравнения на x2 0 :
x
t 2
Def.
|
|
|
|
4 |
|
3 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
1 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
x |
|
5x |
|
|
4x |
|
|
5x |
1 0 x |
|
|
|
|
5 x |
|
4 0 |
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
x |
1 |
|
|
|
|
|
x 0, |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
1 |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
t, |
|
|
|
2, |
|
|
|
|
x 1 2; |
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
t, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
x |
|
|
|
|
t 2, |
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
2x 1 0, |
3 13 |
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
5t 6 0; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
3; |
|
|
x2 |
3x 1 0; |
x |
2 |
|
|
|
. |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 3; |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
13 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
2; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
Ответ: 1 |
|
|
|
2 |
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Уравнение |
|
|
|
ax2n 1 bx2n 2 |
... bx a 0 , |
где |
a R \ 0 ,b R |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
называется симметрическим уравнением нечетной степени. |
|
Симметрическое уравнение нечетной степени всегда имеет корень x 1.
Если обе части этого уравнения разделить на x 1, то получим уравнение четной степени на единицу меньше исходного.
Пример 2.6. Решите уравнение x5 x4 3x3 3x2 x 1 0.
Решение. Данное уравнение является симметрическим 5 степени,
следовательно, имеет корень x 1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
Разделим многочлен x5 x4 |
3x3 |
3x2 |
x 1 на двучлен x 1. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
–1 |
|
|
|
|
–3 |
|
|
|
|
|
–3 |
|
|
|
|
|
–1 |
|
|
|
1 |
|||||||
–1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
–2 |
|
|
|
|
–1 |
|
|
|
|
|
–2 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
0 |
||||||
Следовательно, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
x5 x4 3x3 |
3x2 |
|
x 1 0 (x 1)(x4 |
2x3 x2 2x 1) 0 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x 1, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 1, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
4 |
2x |
3 |
x |
2 |
|
2x 1 |
0; |
|
x2 |
|
|
|
|
|
2 x |
|
|
|
|
|
1 0, |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
x |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 1, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 1, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 1, |
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 1, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2), |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
x |
|
|
|
t( |
t |
|
1 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
5 |
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3; |
|
x 3x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
2 |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x x |
|
0; |
|
x |
|
|
2 |
|
|
. |
||||||||||||||||||
|
|
2t 3 0; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
Ответ: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; 1 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
24
![](/html/2706/310/html_3VM7VFK2ww.6dPy/htmlconvd-6YfCff25x1.jpg)
3.3.4 Уравнение вида (x a)(x b)(x c)(x d ) t , где a b c d ,
или a c b d , или a d b c
Чтобы решить уравнение такого вида, нужно: 1. Попарно раскрыть скобки:
(x a)(x b)(x c)(x d) t (x2 (a b)x ab)(x2 (c d )x cd) t . 2. Ввести замену, например, для первого условия:
|
|
|
|
|
|
|
|
(a b)2 |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
x2 |
(a b)x y |
|
|
; , |
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ab)( y cd ) t. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
( y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Пример 2.7. Решите уравнение x(2x 1)(4x 5)(4x 3) 20. |
|
|
|
|
|||||||||||||
Решение. x(2x 1)(4x 5)(4x 3) 20 4x(4x 2)(4x 3)(4x 5) 160 |
|
|
|||||||||||||||
(16x2 20x)(16x2 20x 6) 160 (16x2 |
20x)(16x2 20x 6) 160 |
|
|
||||||||||||||
16x2 20x t 6,25; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
5 65 |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
16x |
|
20x 10 |
8x |
|
10x 5 0 x |
|
|
|
. |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
t2 6t 160 |
0; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
65 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Ответ: |
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3.3.5 Уравнение вида (x a)(x b)(x c)(x d ) tx2 , где |
ab cd , |
или ac bd , или ad bc (abcdt 0)
Чтобы решить уравнение такого вида, нужно:
1. Попарно раскрыть скобки и обе части уравнения разделить на x2 :
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
ab |
|
|
|
cd |
|
||||
(x a)(x b)(x c)(x d ) tx |
|
|
x |
(a b) |
|
x (c d ) |
|
|
|
t . |
||||||||||||
|
|
x |
x |
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
2. Ввести замену, например, для первого условия: |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
ab |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
y, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( y a b)( y c d ) t. |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
Пример 2.8. Решите уравнение (x 2)(2x 5)(x 4)(x 5) 2x2 . |
|
|
|
||||||||||||||||||
|
Решение |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(x 2)(2x 5)(x 4)(x 5) 2x2 |
(2x 4)(2x 5)(2x 8)(2x 10) 16x2 |
|
||||||||||||||||||||
|
2 |
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
40 |
|
|
|
40 |
|
|
|
|
|
|
||
(4x |
|
12x 40)(4x |
|
6x 40) 16x |
|
4x |
|
|
12 |
4x |
|
|
6 |
16 |
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
40 |
|
|
|
4x |
40 |
6 8, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
4x |
|
6 t, |
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
2x |
|
7x 20 |
0, |
|
1 |
41 |
; |
7 |
209 |
|
|||||||
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
40 |
|
|
|
|
2 |
x 10 0 |
x |
|
2 |
|
|
4 |
|
. |
||||||
t |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
6t 16 0; |
|
4x |
|
|
6 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
Ответ: |
1 41 |
; 7 209 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
25
![](/html/2706/310/html_3VM7VFK2ww.6dPy/htmlconvd-6YfCff26x1.jpg)
3.3.6 Однородные уравнения
Def. |
Уравнение вида |
a0 f n (x) a1 f n 1(x)g(x) ... an gn (x) 0, где ai — |
||||||||||
|
постоянные числа ( i 0,..., n ), называют однородным уравнением |
|||||||||||
|
относительно многочленов |
f (x) |
и g(x) . |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
Некоторые коэффициенты ai |
могут быть равными нулю. |
||||||||||
|
Чтобы решить однородное уравнение, нужно: |
|||||||||||
1) |
проверить, будет ли корнем уравнения f (x) 0 (g(x) 0) ; |
|||||||||||
2) |
разделить обе части уравнения на f n (x) 0 (gn (x) 0) . |
|||||||||||
|
Получим a |
f n (x) |
a |
|
f n 1(x)g(x) |
... a |
g n (x) |
0. |
||||
|
|
|
f n (x) |
|
||||||||
|
|
0 f n (x) |
1 |
|
n f n (x) |
|||||||
3) |
выполнить замену |
|
g(x) |
t . |
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
f (x) |
|
|
|
|
Рассмотрим однородное уравнение второй степени:
Если a 0, то af 2 (x) bf (x)g(x) cg2 (x) 0
D f (x) D g(x) ,
g(x) bf (x) cg(x) 0 g(x) 0,
bf (x) cg(x) 0.
Если a 0 , то af 2 (x) bf (x)g(x) cg2 (x)
|
g(x) 0, |
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f (x) 0; |
|
|
|
||||
|
|
|
|
f (x) |
2 |
f (x) |
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
||||
|
a |
|
|
b |
|
|
||
|
|
g(x) |
||||||
|
|
g(x) |
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
g(x) 0.
Пример 2.9. Решите уравнение
0
c 0,
|
|
|
|
|
(x2 2x)2 |
3(x2 |
2x)(x2 3x 10) 4(x2 |
3x 10)2 0. |
|
|
||||||||||||
Решение. (x2 2x)2 3(x2 2x)(x2 |
3x 10) 4(x2 |
3x 10)2 0 |
|
|||||||||||||||||||
|
x2 |
2x 0, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3x 10 0; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
x 2, |
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
x |
|
||||||
|
|
|
|
|
x 2x |
|
|
|
x 2x |
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
4 0; |
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
4 0, |
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
5 |
x 5 |
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
x |
|
3x 10 |
|
|
x 3x 10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
2 |
3x 10 0; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
26
![](/html/2706/310/html_3VM7VFK2ww.6dPy/htmlconvd-6YfCff27x1.jpg)
x 2, |
|
|
|
|
|
|||
|
x 2, |
|
||||||
|
|
x |
|
|
x |
|
||
|
|
|
|
|||||
|
|
|
t, |
|
|
4, |
||
|
5 |
|
|
|||||
x |
|
x 5 |
|
|||||
2 |
3t 4 0; |
|
x |
|
||||
t |
|
|
|
1; |
||||
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
x 5 |
|
Ответ: 2; 20 ; 2,5 .
3
x 2,
20
x 3 ,x 2,5.
3.3.7 Использование основного свойства дроби
Этот метод используется при решении уравнений, которые содержат дроби
вида |
kx |
и |
ax2 |
bx c |
. Такие уравнения решают по такому плану: |
ax2 dx c |
ax2 |
dx c |
1.Проверить, является ли x 0 корнем уравнения.
2.Разделить числитель и знаменатель дроби на x 0.
|
|
|
|
ax2 bx c |
ax |
c |
b |
||||||
kx |
k |
|
|
x |
|||||||||
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
. |
||
ax2 dx c |
ax |
c |
d |
ax2 dx c |
|
|
c |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
ax |
|
|
d |
||||
|
|
x |
|
|
|
x |
|
|
|
3. Сделать замену ax |
c |
t . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3x |
|
|
|
|
|
2x |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
Пример 2.10. |
Решите уравнение |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
x2 4x 1 |
x2 |
x 1 |
8 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
Решение |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
1 |
t ; 2 2; , |
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
3x |
|
|
|
|
|
|
2x |
|
8 |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
x |
|
4x |
1 x |
|
x 1 |
|
|
3 |
|
|
x |
4 |
|
|
x |
|
|
1 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8 |
; |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 1 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
1 |
t |
; 2 2;4 4; , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
21 |
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
5 |
x |
|
5x 1 0 |
|
x |
|
|
|
|
. |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
2 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
8t 2 |
27t 65 0; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
21 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
Ответ: |
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
27
![](/html/2706/310/html_3VM7VFK2ww.6dPy/htmlconvd-6YfCff28x1.jpg)
3.3.8 Уравнение вида (x a)n (x b)n c
Чтобы решить уравнение такого вида, нужно ввести замену:
|
|
|
|
|
a b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
t, |
|
|
|
|
||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|||||
(x a) |
n |
(x b) |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
c |
|
a b |
n |
|
a b |
n |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
|
|
|
|
t |
|
|
c. |
|
|
|
|
|
2 |
|
2 |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Для возведения двучлена в n степень использовать бином Ньютона и треугольник Паскаля.
Пример 2.11. Решите уравнение (x 3)4 (x 5)4 16.
Решение
x 4 t, (x 3)4 (x 5)4 16
(t 1)4 (t 1)4 Ответ: 3; 5 .
3.3.9 Уравнение вида f 2 (x)
|
x 4 t, |
x 4 |
1, |
x 3, |
||
16; |
t 4 |
6t 2 |
7 0; |
x 4 |
1; |
x 5. |
|
|
|
|
|
|
|
g2 (x) A( f (x)g(x)) .
|
|
|
Чтобы решить уравнение такого вида, нужно упростить такие |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
выражения: |
|
|
f (x) g(x) ; |
f (x) g(x) ; |
f (x)g(x) . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
1. Если f (x) g(x) kf (x)g(x) , то |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
f 2 (x) g2 (x) A( f (x)g(x)) ( f (x) g(x))2 |
2 f (x)g(x) Af (x)g(x) ; |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2. Сделать замену f (x)g(x) t . Получим k 2t2 |
2t At . |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
Пример 2.12. Решите уравнение |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
81x2 |
|
40 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(9 x)2 |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
Решение |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
2 |
|
81x2 |
|
|
40 x2 |
|
81x2 |
|
|
|
|
18x2 |
18x2 |
|
|
x2 |
|
|
2 |
18x2 |
||||||||||||||||
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
40 |
|
|
|
|
|
40 |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
(9 x) |
|
|
|
(9 x) |
|
|
|
x 9 |
|
x 9 |
|
|
|
|
|
|
x 9 |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
9 |
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
|
x 2 |
20, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
t, |
|
|
x 9 |
|
|
x 2 |
20x 18 0, |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 1 19 . |
||||||||||||||||||||
|
|
x 9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x |
18 |
0; |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
18t 40 0; |
|
|
|
2; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
Ответ: 1 |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
19 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28
![](/html/2706/310/html_3VM7VFK2ww.6dPy/htmlconvd-6YfCff29x1.jpg)
Практикуемся в решении задач
2.1. Решите уравнения: |
|
1) x3 2x 1 0 ; |
2) 27x3 9x2 48x 20 0 . |
2.2. Решите уравнения методом неопределенных коэффициентов:
1) |
x4 x3 x2 6 0; |
2) |
x4 4x3 3x2 2x 2 0. |
2.3. Решите возвратные уравнения: |
|
||
1) |
x4 3x3 8x2 12x 16 0; |
2) |
x4 2x3 18x2 6x 9 0 . |
2.4.Решите симметрические уравнения: 1) 2x5 5x4 13x3 13x2 5x 2 0 ; 2) x4 2x3 13x2 2x 1 0.
2.5.Решите уравнения:
1)x(x 1)(x 5)(x 6) 96 0;
2)(x 3)(x 1)(x 5)(x 7) 16.
2.6. Решите однородные уравнения:
1)(x2 2x 2)2 3x(x2 2x 2) 10x2;
2) |
(2x 1)2 (2x 1)(x 2) 2(x 2)2 0 . |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
2.7. Решите уравнения, используя основное свойство дроби: |
|
|||||||||||||||||||
1) |
x2 5x 4 |
|
x2 x 4 |
|
13 |
0 ; |
2) |
x2 10x 15 |
|
|
4x |
. |
||||||||
x2 7x 4 |
|
|
|
|
x2 6x 15 |
|
|
x2 12x 5 |
||||||||||||
|
|
|
|
x2 x 4 3 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||
2.8. Решите уравнения: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
1) |
x4 (x 1)4 |
97 ; |
|
|
|
|
|
2) |
x5 (6 x)5 1056. |
|
||||||||||
2.9. Решите уравнения: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
x |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
81x2 |
|
|
|
|
|
|||
1) |
x2 |
|
|
|
|
8 ; |
|
|
|
|
|
2) |
x2 |
|
|
|
40 . |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
(9 |
x) |
2 |
|
|||||||||
|
x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
29
![](/html/2706/310/html_3VM7VFK2ww.6dPy/htmlconvd-6YfCff30x1.jpg)
Закрепляем материал самостоятельно
2.10. Решите уравнение: 2x5 3x4 12x3 18x2 16x 24 0.
2.11. Решите уравнение методом неопределенных коэффициентов: x4 6x3 8x2 3x 2 0.
2.12.Решите возвратное уравнение: x4 2x3 11x2 12x 36 0 .
2.13.Решите симметрическое уравнение:
x5 2x4 3x3 3x2 2x 1 0 .
2.14. Решите уравнение: (x2 3x 1)(x2 4x 1) 2(x 2)2 .
2.15. Решите однородное уравнение:
2.16. Решите уравнение, используя основное свойство дроби:
4 0 .
1
|
|
|
3x |
|
|
|
2x |
|
|
7 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
x2 2x 5 |
x2 2x 5 |
8 |
|
|||||||
2.17. Решите уравнение: (x 1)5 |
(x 3)5 |
242(x 1) . |
|
||||||||||
2.18. Решите уравнение: x2 |
|
|
4x2 |
|
5. |
|
|
|
|
||||
(2 |
x)2 |
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Изучаем интересный материал
Уравнение линейное. Впервые такое название для алгебраических уравнений — egalite lineaire — встречается у Престе (1675). Способ Гаусса решения систем линейных алгебраических уравнений дан им в Theoria Combinationis, Supplementum (1823—1827); подробно способ описан Энке
(1835, 1836). Стандартный ныне метод сформировался в статьях Якоби и лекциях Кронекера, опубликован Бальцером (1864) и стал общепринятым.
Уравнение квадратное. Впервые это название было употреблено Хр. Вольфом (1710) и быстро распространилось по Европе в течение XVIII в. Первые решения квадратных уравнений — в арабской математике
— носят геометрический характер и не оторваны от античной почвы. Затем в работах европейских математиков создаются отдельные методы для решения различных форм квадратных уравнений. Знаменитый алХорезми дает описание шести различных алгоритмов, которые в совокупности исчерпывают задачу решения квадратного уравнения. Слияние этих методов в общее правило произвел Штифель (1544). Он дал
30