80. Меры бяспекі пры правядзенні высечак прамежкавага карыстання (впк)

Пры правядзенні высечак догляду ў маладняках пры дапамозе мотакустарэза неабходна дадаткова забяспечыць наступныя патрабаванні: – не дазваляецца знаходжанне людзей у радыўсе работы кустарэза роўнай двайной вышыні спільваемых дрэў; – піленне дрэў дыяметрам да 4 см трэба выконваць усім свабодным сектарам пілы; – валку дрэў дыяметрам >8 см неабходна выконваць у бок натуральнага нахілу ствала, накірунку ветра ці ў бок найбольшай масы кроны, з папярэднім падпілам.

У першую чаргу высякаюцца сухастойныя дрэвы. Валку дрэў вядуць у прасветы паміж дрэвамі шырынёй ≥ 1/3 дыяметра кроны спільваемага дрэва. Пры апрацоўцы культур катком-асвятляльнікам нельга звдходзіцца ад работаючага катка бліжэй за двайную вышыню дрэвастоя, а пры рабоце кустарэза-асвятліцеля ў радыўсе 50 м

Работа кустарэза-асвятліцеля спыняецца: – пры наяўнасці пнёў, камянёў і іншых перашкод вышынёй >30 см, дрэў дыяметрам >5 см; – на схілах >8°; – пры бачнасці <50м, у час ліўня і навальніцы; – пры знаходжанні людзей у небяспечнай зоне. Не дазваляецца тралёўка драўніны трактарамі, якія не абсталяваны спецыяльнымі тралёвачнымі прыстасаваннямі, гідразахопамі і г. д.

81. Сучасныя падыходы да захавання біяразнастайнасці лясоў рб. Нац. Экалагіч. Сетка

Пачатая ў 1996 г. міжнародная праграма IUCN/WWF Forest Life вызначыла асноўныя ўмовы, неабходныя для захавання біяразнастайнасці лясоў: – стварэнне функцыянальнай і рэпрэзентацыйнай сеткі ахоўных прыродных тэрыторый; – устойлівае лесакарыстанне на астатняй тэрыторыі, якое спалучае ў сабе экалагічныя, сацыяльныя і эканамічныя аспекты.

Агульная плошча прыродаахоўных тэрыторый у Рэспубліцы Беларусь складае 4724,4 тыс. га, ці 22,7% ад тэрыторыі краіны, у тым ліку асоба ахоўных прыродных тэрыторый (запаведнікі, нацыянальныя паркі, заказнікі, Рамсарскія ўгоддзі і помнікі прыроды) – 1723,8 тыс. га, ці 8,3%, а тэрыторый, якія падлягаюць спецыяльнай ахове, – 3000,6 тыс. га, ці 14,4% ад тэрыторыі краіны. Да прыродных тэрыторый, якія падлягаюць спецыяльнай ахове аднесены водаахоўныя зоны, прыбярэжныя палосы водных аб’ектаў, водаахоўныя лясы, ахоўныя лясы, асоба ахоўныя ўчасткі лесу, месцы жыхарства (узрастання) рэдкіх дзікіх жывёл (дзікарослых раслін) і тых, што знаходзяцца пад пагрозай знікнення, і іншыя тэрыторыі, для якіх устаноўлен спецыяльны рэжым аховы і прыродакарыстання. Указаныя прыродныя тэрыторыі ўваходзяць у састаў буферных зон ці экалагічных калідораў нацыянальнай экалагічнай сеткі, дзякуючы якой падтрымліваюцца экалагічныя сувязі паміж ядрамі карэннага прыроднага ландшафту. Агульная плошча зямель, пакрытых лесам, на асоба ахоўных прыродных тэрыторыях – 1085 тыс. га, на тэрыторыях, якія падлягаюць спецыяльнай ахове, – 1107,2 тыс. га. Па сутнасці, 27,8% плошчы зямель Беларусі, пакрытых лесам, уключана ў нацыянальную экалагічную сетку Рэспублікі Беларусь. Нацыянальная экалагічная сетка ўяўляе сабой сістэму прыродна-тэрытарыяльных комплексаў са спецыяльнымі рэжымамі прыродакарыстання, якая забяспечвае натуральныя працэсы перамяшчэння жывых арганізмаў, энергіі, рэчыва і выконвае важную ролю ў падтрыманні экалагічнай раўнавагі і ўстойлівага развіцця тэрыторый (рэгіёна, краіны, кантынента), захаванні натуральных экалагічных сістэм, біялагічнай і ландшафтнай разнастайнасці. Рэжымы аховы і карыстання лясамі асоба ахоўных прыродных тэрыторый вызначаюцца заканадаўствам. Лесагаспадарчая дзейнасць на прыродных тэрыторыях са спецыяльнай аховай рэгулюецца галіновымі нарматыўнымі дакументамі. Але ж тут яшчэ мэтазгодна звярнуць увагу на больш шырокае прымяненне комплекснага падыходу і экалагізаваных метадаў планавання і фарміравання лясных экасістэм. Традыцыйнае лесагаспадарчае праектаванне адпаведных мерапрыемстваў паасобку (высечак лесу, лесааднаўленчых, мераў догляду лесу ці інш.) не забяспечвае ў большасці выпадкаў вырашэнне задач комплекснай аховы прыроды, захавання біяразнастайнасці, фармавання здаровага жыццёвага асяроддзя і стварэння перадумоў для вядзення ўстойлівай лясной гаспадаркі. Такія задачы могуць быць забяспечаны толькі на ўмовах экалагічнага планавання ландшафту (прыроднага комплексу) на значнай па памерах тэрыторыі (мінімальна – для раёна лясніцтва). Да таго ж, складанне дакументаў па экалагічным ландшафтным планаванні – адно з патрабаванняў для паспяховай лясной сертыфікацыі. Мэта экалагічнага планавання ляснога ландшафту – накіраваць лесагаспадарчую дзейнасць на захаванне каштоўных прыродных аб’ектаў і прыроднага аблічча лясных экасістэм, на забеспячэнне прыродных умоў існавання ўсіх папуляцый. Парадак дзеянняў пры вядзенні праектавання на ўмовах экалагічнага планавання ландшафту разгледжаны на папярэдняй лекцыі.