62. Класіфікацыя мер садзейнічання прыроднаму ўзнаўленню лесу

АДНАЎЛЕННЕ ЛЕСУ (АЛ), лесовозобновление – працэс утварэння новага пакалення лесу пад полагам дрэвастою, на высечках, гарах, і іншых плошчах, дзе ён рос раней. АЛ бывае прыроднае, штучнае, камбінаванае, насеннае, вегетатыўнае, папярэдняе, спадарожнае, наступнае. АЛ, якое адбываецца ў актыўнай форме, з дапамогай чалавека, называюць яшчэ ЛЕСАЎЗНАЎЛЕННЕМ, лесовосстановлением. Выбар спосабу аднаўлення лесу заўсёды выклікаў вялікія дыскусіі. Імкненні лясной гаспадаркі ісці толькі па шляху штучнага АЛ ці толькі па шляху прыроднага АЛ з’яўляюцца неапраўданымі. I штучнае, і прыроднае АЛ павінны адпавядаць умовам месца і часу, як і меры садзейнічання прыроднаму лесаўзнаўленню.

Меры садзейнічання прыроднаму лесаўзнаўленню маюць на мэце паскорыць лесааднаўленчы працэс, стварыць умовы для з’яўлення ўсходаў або захавання падросту ці маладняку гаспадарча-каштоўных парод на этапах галоўнай высечкі лесу і наступнага лесааднаўлення. Садзейнічанне прыроднаму ўзнаўленню ўключае мерапрыемствы: – спрыянне з’яўленню ўсходаў самасеву; – захаванне і паляпшэнне росту ўсходаў; – фарміраванне і развіццё падросту і маладняку мэтавых парод; – захаванне падросту і танкамеру галоўных парод пры высечках лесу; – ачыстка месцаў высечак лесу; – забеспячэнне добрага абнасеньвання на высечках; – пасадка дрэвавых парод ≤25% ад гушчыні лясных культур

Іншая класіфікацыя мер садзейнічання: – уздзеянне на мацярынскі дрэвастой; – выбар рацыянальных тэхналагічных рашэнняў; – уздзеянне на глебу ; – уздзеянне на падлескавы ярус; – догляд за самасевам; – прадухіленне пашкоджанняў дзікімі жывёламі і пажарамі; – выбар спосабу ачысткі лесасек; – пакіданне абнасенных дрэў; – іншыя меры (апрацоўка глебы, разрэджванне дрэвавага яруса, агароджванне высечак, догляд за самасевам і інш.)

63. Меры па садзейніч. Прыроднаму ўзнаўленню лесу пры нвл

Уздзеянне на мацярынскі дрэвастой: – кожны прыём НВЛ павінен забяспечыць павелічэнне колькасці благанадзейнага падросту; – пры першым прыёме НВЛ высякаюць непажаданыя для абнасеньвання дрэвы; – наступныя прыёмы праводзяць пасля з’яўлення ўзнаўлення каб стварыць лепшыя ўмовы для яго развіцця

Выбар рацыянальных тэхналагічных рашэнняў: – прымяненне адпаведнага ТКМ: гусенічныя- колавыя лясныя машыны; – выбар рацыянальных схем распрацоўкі лесасек; – абавязковая тэхналагічная падрыхтоўка лесасекі (волакі, разбіўка на пасекі і ленты); – тралёвачныя механізмы рухаюцца толькі па волаках; – на ўчастках з падростам >0,5 м тралёўка толькі хлыстамі, лепш сартыментная нарыхтоўка і тралёўка; – адзначэнне ўчасткаў з падростам на схеме лесасекі; – тэрмін правядзення высечкі (пры адсутнасці падросту высечку вядуць у летні перыяд, каб параніць глебу; пры наяўнасці падросту – зімой)

Мінералізацыя глебы праводзіцца там, дзе адсутнічае каштоўны падрост, з мэтай садзейнічання паяўленню ўсходаў: – праводзяць за 4–5 гадоў да высечкі; – на сухіх і свежых лёгкіх глебах – вузкімі палосамі (шырынёй 20–25 см) ці дробнымі пляцоўкамі; – на супесях і суглінках – шырокімі палосамі ці буйнымі пляцоўкамі праз 4–5 м; – на пераўвільготненых месцах (чарнічная, доўгамошная серыі тыпаў лесу) – барознамі праз 8–10 м з утварэннем мікраўзвышшаў; – мінералізаваная глеба павінна складаць ≥30% ад плошчы ўчасткаў, не пакрытых лесам, і ≥20% пад полагам лесу

Догляд за самасевам праводзяць пасля чарговага прыёму высечкі: – высечка пашкоджанага, ці слабаразвітага, ці другасных парод падросту; – апраўка (вызваленне ад парубачных рэшткаў, часцінак глебы) падросту; – зрэджванне полагу густога падлеску

Прадухіленне ад пашкоджанняў жывёламі: – спыненне пасьбы скаціны за 5–8 гадоў да першага прыёму высечкі; – агароджванне найбольш каштоўных участкаў; – рэгуляванне колькасці дзікіх жывёл; – захаванне і фарміраванне перагушчаных курцін высокарослага падросту

Супрацьпажарныя мерапрыемствы на сухіх і свежых глебах з сасновым і яловым падростам: – мінералізаваныя палосы з расчляненнем на асобныя ўчасткі ≤10 га; – абворванне участкаў хвойнага падросту ≥0,5 га

Пасеў насення мэтавых парод у апрацаваную глебу, пасадка сеянцаў і саджанцаў да 25% ад нормы лясных культур – калі не дастае падросту.