Добавил:
Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

Фильштинский И.М. (сост.) - Арабская средневековая культура и литература. - 1978

.pdf
Скачиваний:
36
Добавлен:
04.05.2022
Размер:
8.81 Mб
Скачать

устной поэзии, не распространяются на письменную поэзию. Та­ ким образом, приемы сочинения и исполнения в значительной степени определяют структуру и содержание; в данном слу­ чае формульный метод тесно связан с характером тематического развития. Только приняв этот основополагающий принцип ли­ тературной критики, можно избежать двух взаимоисключаю­ щих и необоснованных крайностей: сентиментального прослав­ ления доисламской поэзии как высшего достижения классиче­ ской традиции или, напротив, осуждения ее как скучного, изо­ билующего повторениями, неоригинального литературного явле­ ния (каждая из точек зрения имеет свои школы, своих сторон­ ников и специальные библиографии). Понимание творческого метода и соответственно структуры доисламской поэзии пред­ ставляет собой позитивное завоевание на пути к конечной цели, к эстетической оценке этой поэзии.

Поэтика, выведенная из непосредственной устной практики доисламских поэтов, может больше рассказать об их поэзии, чем литературная теория, исходящая из принципов греческих риториков в преломлении образованных критиков аббасидского периода, поскольку формальная риторика была наукой, совер­ шенно чуждой доисламским поэтам. Это не означает, что им не доставало высокоразвитой и тонкой риторической техники; скорее всего, дело было в том, что, во-первых, их техника бы­ ла интуитивной, во-вторых, формульной, а следовательно, более соответствовавшей той устной среде, в которой они творили, нежели Любая специально изучаемая риторика.

** *

Ниже приводятся представительные подборки примеров употребления формул. Формулы и формульные системы вы­ делены курсивом, структурные формулы и элементы обще­ принятой лексики — разрядкой.

Приложение I

 

(И м р у у л к а й с. Муаллака,

стк. 1—10).

1.

qifä

nabki

min

dhikrä

habïbln

wa-manzili

 

bi-siqti

l-liwä

baina

d-dakhull

 

fa-haumali

2.

fa-tüdiha

fa-l-miqräti

lam ya*fu

rasmu-hä

3.

li-mä nasajat-hä

m i n

j a n ü bi n w a-s h a m'a i i

tara

ba'ara

l-ar'âmi

*arasätl-hä

4.

wa-qiläni-hä

 

ka-anna-hu

habbu

fulfuli

ka-annï

ghadäta

l-baini

yaufna

taframmalu

5.

ladä

samuräti

 

l-halyi

näqifu

fyanzali

wuqüfan

bi-hä safibï

falaiya

matiyya-ham

6.

yaqülüna

ta'hlik asan

wa-tajammali

wa-inna

shlfä'T

*abratun

muharäqatun

 

fa-hal

 

'tnda

rasmin

därisin

min

mu'auwali

9 Зак. 740

129

 

 

 

 

7. ka-da'bi-ka min ummi l-huwairithi

 

qabta-kä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8.

wa-järati-hä

 

ummi

r-rabäbi

bi-ma1

 

sali

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

idhä

 

qämatä

tadauwa'a

 

l-miska

 

min-humä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9.

nasïma

s-sabä

ja'at

bi-raiyä

 

l-qaranfuli

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

fa-fädat

dumü'u

l-'aini

 

min-nï

 

sabäbatanl

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10.

 

lalä

 

n-nahri hattä damHya

 

mihmalï

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

aid

rabba yaamin la-ka

 

min

hunna

 

sälifrin

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

wa-lä-siyyamä yaamin

bi-därati

 

juljuli

 

 

 

 

 

 

 

 

 

la. / qifä nabki min dhikrä habibin

wa-'irfän

//

 

(IQ,

160, 65,

1);

/-qifï

lä yakun

(T, 66,

10,

 

2);

/ qifï

wa-ddi'ï-nï (T,

66,

10,

1);

/

ta'azzaïta

'an

dhikrä

suhaivata

(A,

 

36,

7,

 

3);

/ min

dhikri

lailâ

(IQ,

155.

55,

3); / min

dhikri

salmâ(Alq, 111,13, 3);

// dhikrä

habibin (IQ,

121.

9,

1);

1); li-dhikra

habibin

 

(M,

541.

6): habibin

bi-hi

dda'at

//

(IQ.

 

129.

20.

15);

habiba

ï-muwadda'â/ (M, 537, 27); fï kulli manzilin // (N,

 

22, 20,

22);

kullï

manzilin// (M, 745, 9); wa-manzilin //

(M,

494.

6).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

lb. bi-mun'araji

 

1-liwâ // (M, 23, 6);

fa-1-liwä

//

(M, 422, 3); fa-1-iiwä

(Z. 83, 6, 9); baina

1-liwâ fa-sarïmatin

//

(IQ,

124,

 

17,

11);

bi-sitâri

fa-

ghurrabi

/ (Alq,

103.

1,

2);

'alâ

s-sitâri

fa-yadhbuli

 

/

(IQ,

M,

68);

baina

yadhbulhi fa-riqâni / (IQ, 160. 64. 1); baina l-'aradi

 

wa-kath'amâ

/ (L, 197,

57,

20); baina

r-rijami

wa-wasitin

V

(L,

112,

33, 3);

baina

s-sitâri

fa-

azla^mâ / (M, 105, 8); // min haumalin (M. 442, 2).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2a, // sa'danu tadiha (N, 5, 7, 28);

/ fa-mujtama4u

I-ashräji

ghaiyara

rasmu-ha

//

(N,

 

18,

17. 2);

//

 

fa-'arimatin

fa-burkati

l-'iyarâti

/

(IQ,

121,

10, 1); fa-ghauiin fa-hillïtin

(IQ,

121,

10,

2);

/ fa-waqfin

fa-sulliyin

(L,

181,

52,

2); / fa-raqdun fâsarâtun

(Z, 91,

15.

6);

//

 

wa-rasrnin *afaî (IQ,

160, 65, 1); 'urriya rasmu-hâ // (L, M,

2);

'urnyat

wa-ta'abbadat // (L. 120,

38,

64);

'ahdi-hi

(L,

 

114, 38,

17); amra-hu / / ( L ,

131,

44,

4);

amri-him //

(L,

132,

45,

8).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3a. /tara ba'ara 1-ar'ami fi 'araçati-ha

//

wa-qi4ani-ha ka-anna-hu habbu

fulfuli

/

(IQ, 204, 26. 3); / tara 1-fa'ra

'an mustarghibi 1-qadri

Iâ'îhan

//

(Alq, 105, 1. 35); / tara i-fa'ra fi musra'kidi

1-ardi

 

lâhiban

//

(IQ,

118, 4,

49); / bi-hâ l-'ïnu wa-1-ar'amu (Z. M, S); min al-bïdi

ka-J-ar'âmi

(IQ. 159,

63, 14); / min al-bïdi ka-bar'âmi (IQ,

160,

64,

7);

//

raiä

'arasäti

d-dâri

(N. 23. 21, 3); *an hajaräti-hä // (Alq,

110,

10,

2);

 

hajarâti-hi

//

(IQ,

150,

50,

1); an qudhufâti-hi

//

(IQ,

131.

20,

60);

'anqudhufâti-hi

// (N. 12,

8, 15); fï wukunâti-hâ // (IQ,

196, 2, 1).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3b.

qi'âni

 

jâsin

(T,

69,

13, 2);

//

 

'alâ

lâhibin

ka-anna-hu

zahru

burjudi

/ (T. M,

12).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4a. / ka-annï ghadata 1-baini lamma

tahammalu

//

Iada

samurâiï 1-haiyi

nâqifu hanzali // (IQ, 204, 26,

4); / ka-annï wa-rahlï

 

(IQ, 137. 34. 9); / ka-

annï wa-rahlï (IQ, 141, 40, 11); ka-anna sarâta-hu (IQ,

137,

34,

15); /

ka-

anna sarâta-hu

(IQ. M. 56);

fa-fi'nâ

ghadata 1-ghibbi

 

(T,

 

66,

9,

9); /ka-

annï shadadtu r-rahla hïna tashadhdharat (N, 23, 21, 9); lammâ tahammalu//

(L, 117, 38, 40); idh tahammalu // (L, 117,

38,

37).

 

 

 

4b. /

ladâ marbati

1-afrasi

(M,

694,

5);

/ ladâ

s-sarhati

l-'ashshâ'i

(M,

613,

12); /

yazallu nisâ'u

1-haiyi

(T,

71, 16, 3); / wa-zalla nisâ'u

1-haiyi (M, 318,

13); / wa-kânat

fatâtu 1-haiyi

(M, 349, 4); wa-nâda munâdï

1-haiyi (M, 21, 2); / wa-rähat liqahu-1-haiyi (M. 548,

12); /

'alâ

rabidhâtin

(M, 598, 4); // la-hä rabidhätun (M, 338,

12);

/ min

al-waridäti

I-mä'i (N,

15, 13, 5); salâyatu hanzali (IQ, M, 56).

 

 

 

 

 

5a. /

wuqofan

bi-ha

sahbi

'alaiya

matiyya-hum // yaquluna

la tahlik

asan

wa

tajalladi

/ (T.

M,

2);

/ waqaftû

bi-rab'i

d-dâri

(N,

23, 21, 2);

/ waqaftu bi-hâ (Z, M, 4); // hifâzan

«alâ

faurâti-hi (Т.

Л1, 99);

§abaran

•alâ l-rillati (Alq,

105, 1, 30); // sabûqin

ilâ

1-ghayâti

(Z,

80,

3, 37); li-1-

•adhärä matiyyatï

// (IQ, 146, 48. 9);

tu'ra

matiyyatun

//

(N,

20,

18, 3);

matiyyatï (M, 318.

16).

 

 

 

 

 

 

 

5b. // yufaddona-hu (IQ, 119, 4, 66); / jadiruna (M, 477, 13); / yahuz-

130

zuna (M, 177, 54); / yahuzzana (M. 109, 16); / wa-abligh wa-Iä tatruk (IQ,

131, 21, 2); / fa-qultu Ia-hu lä

tabki

'aina-k.a

(IQ,

130,

20,44);

//

tafaqadtum

lätuqdämana (M. 113. 25); / bi-waddi-ki

ma qomî

(M,

476,

 

11).

 

 

 

 

 

 

6a. // wa-käna shifä'an (Alq,

HO, 10, 5); // shifä'i

damun (L,

212.

62,

5)- / ka-anna dimä'a

(IQ,

142, 40,

37); //

yaraina

 

dimä'a

(L,

116,

38,

29);

/ ra'aitu dimä'an (M, 615. 5); 'abratun

fa-radadtu-hä / (N, 18, 17, 7).

 

 

6b. / fa-hal anä mäshin (IQ, 130, 20, 55); / wa-hal

anä

 

läqin

(IQ,

131.

20, 55); / wa-hal huwa illä (L. 119.

38,

60);

'äbisin

mutaghaddabi

/

(L,

26 4, 3); 'äidhin mutahauwidi / (Z, 81,

3,

40);

'äridi

1-mutawâqqidi

(A,

37,' 7, 4); 'äridin mutawaqqidi

/ (Z,

81,

3,

41).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7a. 'alä ummi jundubi // (IQ,

116, 4, 1); ladä ummi jundubi / (IQ, 116,

4, 2); ummi taulabi

/ (IQ,

119,

4,

69); hushäshatin

nafsihi

 

//

(IQ,

154,

52,

59); mühlu l-'uwairi wa-rahti-hi

//

(IQ. 161, 66, 2); ummu

 

s-sabïyaini

(M,

339*

17).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

*7b. / a järata-nä

inna

(IQ,

196,

3, 2); /

a järata-nä

inna

(IQ,

196, 3, 1);

// lijärati-hä (M, 201. 7); / fa-yä

järati

(M,

200.

5);

 

//

hijäratu

ghailin

frarisatun bituhlubi

/ (IQ,

118,

4,

32).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8a. /idhä qämata tadauwa'a 1-misku

min-huma // (IQ,

124,

17,

7); / idhä

Jähadaf (N, 23, 21. 9); /idhä ghäba (Alq.

106,

2,

4);

/idhä

 

käna

(L,

 

120,

38, 68); / idhä näla (IQ. 129, 20,

17); /idhä

räba (IQ,

137.

34,

11);

min

al-

miski adhfarä / (IQ, 129, 20. 13);

ka-1-miski rihu-hä //

(M,

495,

 

8);

min-

humn // (N, 17, 15, 6); yahduru d-dam'u

min-humä//(Alq,

 

108, 4, 2);

ra'su-

hü qä'd tadauwa'a

/

(M, 532,

14),

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8b. / wa-rihu sanan (IQ,

129,

20,

13); rihu

s-sabä

(IQ,

 

141, 40,

13); rïhu

s-saba (IQ, 115, 2, 3); raiyä 1-mukhalkhali

(IQ,

M,

28).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9a. / fa-jä'at qatafa 1-mashyi

(IQ, 139,

38, 9); / wa-jälat

'adhärä I-haiyi

(T, 66, 9, 7); // fa-qälat yamina 1-lähi (N, 17,

15,

17); /fa-sahhat

dümüfi

(IQ,

I60f

65, 4); //

amama

jumu'i

 

n-näsi

(M,

112,

23);

 

/wa-qäla

jàmi'u

n-näsi (M. 603, 7); / fa-'addi qarida sh-shi'ri (M, 180, 63);

//

fa-inna

gha-

zlra sh-shi'ri (M. 180, 63); / husämin ka-launi

l-milhi

(M,

205,

25); /

husä-

mun khafiyyu 1-jarsi (M,

176, 49);

/

alä

abligh

dhubyäna

'annï

risâlatan //

(N. 17, 15. 1); / fa-man mublighu

 

1-ahläfi

'annï

risâlatan

 

//

(Z,

 

M.

 

25);

risâlatan // (T, 64. 6, 6) risâlatan

//

(T,

68,

12.

6);

 

sâbâbatan

//

(IQ,

M,

38);

sâbâbatan (M,

 

135,

20);

saqä

na'âmatin

//

(IQ,

117,

4,

 

27);

saqà"

na'âmatan // (IQ. M, 54); saqä mi'ämatan // (IQ,

138,

35,

16).

 

 

 

 

 

 

 

9b. // 'alä n-nahri min-ha mustahillun wa-dämi'u

(N,

 

18, 17,.7);7

ka-

anna dimä'a 1-hädiyäti bi-nahri-hi

//

(IQ. 142, 40,

37);

hattä

jarra

(T,

67,

10, 13); hattä däqa (IQ. 124, 15, 2); idhä

ballat

(T,

M,

86);

 

balla

afräsa-nä

damä / (M, 113. 24); // hattä balla nahri wa-sadra-hu // (M, 711, 10).

 

 

 

10a.

/ alä rubba

yaumin

(T,

67,

7);

/alä rubba yaumin sälihin qad

shahidtu-hu // (IQ, 131, 20, 53); // alä rubba

darin

H (T.

66.

10,

6);

/ balä

rubba yaumin (IQ, 152, 52, 9); min äli yäminin //

(IQ.

128.

20,

 

5);

safini

bni yäminin // (T, Mf 4); wa-hwa

nä'imu / (M, 693, 1); wa-hwa

sa'imun //

(M, 165, 19); fa-hwa säribu / (M,

421, 27); 'amra bnu khälidin

//

(L. 196,

57,

15);

qaisi bni khälidin //(M, 613,

11);

'inda

 

därijin

//

(OQ.

206;

35,

2);

baina

därijin //

(IQ. Af.

67);

baina

därijin // (IQ, 138, 35, 4).

 

 

 

 

10b.

// wa-iä

muqsirin

yauman

(IQ,

124,

17,

1);

//

 

wa-kullu

fatan

yauman (L, 88, 30. 3); / wa-kullu

mri'in

yauman (N, 24, 21,

22);

bi-därati

maudu'in

/ (M. 100,

1); därata

mäjidin /

(M,

137,

 

27).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Приложение

II

 

 

( Л а б и д .

Муаллака, стк.1—10)

 

1.

lafat id-diyäru

mahalla-hä

fa-muqämu-hä

 

bi-m i n a n

t a ' a b b a d a ghaala-hä

fa-rtjämu-hä

2,

fa - madäfi'u

r-r a i у ä n i

furriya

rasmu-hä

 

k h a l a q a n

kamä d a m i n a 1-w u h i y y a sitämu-hä

 

9*

 

 

 

131

 

 

 

 

 

 

3.

 

dimanun

 

tajarrama

ba'da

lahdi

anïsi-hà

 

 

'

*

 

 

 

 

 

 

 

 

 

hi ja j un

k h a l a u n a

fyalälu-hä

 

wa-barämu-hä

 

 

 

 

 

 

 

4.

r u z i q a t

 

m a r â b i ' a

n-nujumi

 

wa-çâba-ha

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

w a d q u r - rawâ'idi

jaudu-hä

 

 

fa-rihämu-hä

 

 

 

 

 

 

 

 

5.

min

kulli

säriyatin

wa-ghädin

 

mudjinin-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

wa-'ashiyyatin

mutajäwibin

 

irzämu-hä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6.

f a - ' a l ä

 

f u r ü ' u 1-aihuqäni

wa-atfalat

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

bi'l-jalhataini

 

zibä'u-hä

 

wa-na*ämu-hä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7.

w a - l - ' ï n u

s â k i n a t u n

'alä

atlä'i~/iä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

' ü d h a n

 

t a'a

j j a 1 u

bi-1-fidä'/

 

bihämu-hä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8.

wa-jala

s-suyiilu

'an

it-Juluii

 

ka-anna-hä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

zuburun

tujidda

mutüna-hä

 

aqlämu-hä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9.

au

r a j*u

w a s

h i m a t i n usifja

 

 

na'üru-hä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

kifafan

ta'arrada

fauqa-hunna

 

wishämu-hä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10.

fa-waqaftu

 

 

as'alu-hä

wa-kaifa

su'älu-nä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

çumman

khawälida

mä yubinu

kalämu-hä

 

 

 

 

 

 

la. /

'afat

id-diyäru (IQ.

 

144. 45.

10); //

asalu

d-diyära

(A.

41. 19, 2);

//

nabkï

d-diyära (IQ, 157, 59. 4); / li-man id-diyäru (2,

81, 4.

1); /

li-man

id-diyäru

(M. 190. 1); li-man id-diyäru (M. 263, 1); harju-hä

wa-bi'ädu-hä /

(M,

742,

1); shüqru-hä

wa-widadu-nä /

(M, 745,

9);

 

nu'yu-hä

 

wa-ramädu-

m /

(M.

743. 4).

 

вторых

полустиший

«Муаллаки»

 

Лабида

 

основаны на

 

Вторые

части

 

 

этой формульной системе, обеспечивающей рифму.

Во

многих

случаях

она возникает и в первом полустишии.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ib. /

fa-idhä ta'adhdharat (M. 714,

 

11);

ghalalan

tadammana

(L. 155,

6); ghalalan taqatta'a (M, 55. 8).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2a. bi-mashâriqi 1-jabalaini (L, Mt

18); /

 

yataradafu

 

1-wildanu

 

(L, 62,

17. 2);

/

aqwâ

wa-'urriya

(L. 160, 49.

1);

'urriyat

wa-ta'abbadat

//

(L, 120,

38, 64). .,

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2a. b, usiffa na'uru-ha // kifafan (L,

Mt

9);

aqtulu

qauma-ha//za'araan

(A. 45; 21. 10); yughannï

wahda-hu

//

hazijan

(A. 45, 21, 23);

 

 

 

 

 

2b.

/

ka-wahyi sahä'ifin (A,

52, 27, 2); li-man

talalun

ка-1-wahyi (Z,

91,15, 5); azfära-hä//

(M,

 

855,

9);

 

liwä'i-hä

// (M,

715,

2)

na'uru-hà

(L. M,

9).

 

 

 

 

 

 

 

 

тесно

связана

 

с

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Эта

модель, безусловно,

 

«ghaulu-hâ

fa

rijamu-hà>

(L,

M,

1), она также повторяется

на

протяжении

поэмы.

 

 

 

 

 

 

За. /

dimanun talä'abat ar-riyähu bi-rasmi-hä

//

(L,

152,

48, 4);

ba'da

anisi-hä // (A, 41, 19, 3);

'adhu-hu bi-anïsi-hi // (L, 207, 61, 10);

 

 

 

3b.

//

aqwaina

min

hijjajin

(Z,

81, 4,

1).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4a.

//

khuliqat

ma'äqimu

(M, 481,

8);

//

qana'at

anâmilu

 

(M.

557, 5);

/ 4aufa 1-fawärisi

 

(L,

130.

43,

2); / sakhiba

 

sh-shawâribi

(M,

858. 15);

//

subulu

1-masâliki (M, 596,

 

11).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5a.

/

min

kulli abtaha

(L. 154, 48, 22); / min

kulli

arwa'a

 

(A.

34, 2.

8);

/

min

kulli

mahfnfin

(L,

M,

13); /min

kulli

mushtarafin

(M. 719, 10);

/ min kulli mustarkhï (M,

681, 13); /fi ithri ghâniyatin

ramat-ka bi-sahmi-

ha

//

(N,

9.

7,

6);

 

/ wa-l-4înu

 

sâkinatun

(L, JW, 7); /

 

au

 

raj'u

wâshimatin

( L, M, 9).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5b.

/

wa-'ashiyyata (L, 158,

48. 46).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6a.

/

wa-jalâ s-suyalu

(L,

 

Af, 8); /

jâlat

shu'anu

 

(M,

827,

4);

/

la'iba

s-suyulu (M, 55,

8);

//

sa'du

 

n-nujumi

 

(M,

 

269,

13); //

summu

n-nusuri

(A. 44, 20, 27).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6b. bi-1-jalhataini (L,

196.

57,

7);

//

fa-*amayataini

 

(IQ,

157,

59. 1);

fa-sähataini

(IQ,

157. 59,

2); // wa-1-am'azäni

 

(IQ,

115.

1,

1);

/ wa-1-

härit-häni

(L. 189. 54, 7); // wa-t-tubba'äni

(L,

189. 54, 7).

 

 

 

 

 

 

8a,

b.

ka-anna-hä //

zuburun

yurajji'u

 

(L,

206.

61, 2);

 

ka-anna-hu

zag-habun

(L,

154. 48, 23);

ka-anna-hu // saqrun (M,

 

516, 5); ka-anna-hä //

fadanu (M, 256, 8); ka-anna-hä // fadanun (A,

 

45, 21, 6).

 

 

 

 

 

 

 

10a.

/

fa-waqaftu

4arasäti-hä

(Am

41.

 

19,

2);

/

fa-waqaftu

fl däri

132

1-jamï'i (M. 827, 4); fa-waqaftu fï-hâ kai usâ'ila-hâ (M, 827. 6); / fa-wa- qaftu fï-hâ nâqatï (A, 45. 21. 6); / waqaftu usâ'iluhâ nâqatï // (M. 355. 3).

Приложение III

 

 

 

( З у х а й р .

Стихотворение

18/ стк. 1—10)

 

 

 

 

 

 

 

 

1.

li-man

talalun

 

bi-rämata

yarïmu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

fafä wa-khalä

 

la-hu

fyuqbun

qadlmu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2.

tafyammala

ahlu-hu

min-hu

 

fa-bänu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

w a-f

ï 4a г а § ä t i-h i

min-hum

rusümu ,

 

 

 

 

 

 

 

 

3. yalaJjLtia ka-anna-hunna

 

y a d ä

f a t ä t i n

 

 

 

 

 

 

 

 

4.

turajja'u

 

ma'äsimi-hä

 

1-w u s h ü m u

 

 

 

 

 

 

 

 

'afä

 

min

äli

lailä

bat na

säqin

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

f.a-a k t h i b a t u l-4a j ä 1 i z i

fa-Uqaisïmu

 

 

 

 

 

 

 

5.

t u t ä 1 i4u-n ä k h a y ä 1 ä t u n

 

li-salmä

 

 

 

 

 

 

 

 

6.

k a m ä

y a t a t a 1 1 a4u

d-d a i n a

 

Ugharïmu-

 

 

 

 

 

 

la-'amru

 

abï-ka

harimu

bnu

salmä

 

 

 

 

 

 

 

 

7.

b i - m a l h ï y y i n

i d h ä

1-lu'amä'u

 

limu

 

 

 

 

 

 

 

 

wa-lä säht Ufu'ädi

wa-lä

*aïyyi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

l'Usant

idhä

tashäjarati

 

l-khusümu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8.

wa-hawa

 

ghaithun

 

la-па

kulli

 

'ämin

 

 

 

 

 

 

 

 

9.

yalüdha

bi-hi

1-m u k h a u w a l u

w a-l-*a d i[mju

 

 

 

 

 

wa-'auwada

qauma-hu

harimun

'ala:

hi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

w a-m in

' ä d ä t i-h i

1-k h u l q u

1-karimu

 

 

 

 

 

 

 

10..'kamä

qad

käna

'auwada-hum

abü-hu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

idhä

 

azamaUhumü

 

yauman

azümu

 

 

 

 

 

 

 

la. /li-man talalun (L. 123. 39. 1); / li-man talalun (Z. 91. 15. 5); / li-

man zu'unun (M, 576. 5); /

li-man dimanun (M. 559.

 

1);

yuclä'u /

(M,

373. 5);

shajäni

(N. 31. 30. 4). См. также

пункт 7а.

 

 

 

 

 

 

lb.

/ *afä

min

äli

lailä

(Z. 99; 18, 4); amrun 'azïmu / (Z.

99.

18, 11);

daina l-gharimü / (Z,

99,

18. 5); ghadä

jami'an

//

(Z,

77.

1.

47);

Iabanu

1-haqïn / (Z. 100. 19,

12).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2a. / tahammala ahlu-hä

min-hä fa-bänü //

(Z.

75,

1,

6); /

tahammala

ahlu-hä

illä'iräran

//

(L,

103,37,

3);

/

tahammala

ahlu-hä

wa-ajadda

fî-

hs"// (L. 104,

37,

5); //

tayammama

ahlu-hä

baladan

fa-säru // (M. 662,

9); /Abaçïran

bi-z-za'ä'ini haithu

säro

/

(M.

660,

3);

wa-känü

//

(Z,

99,

18, 12).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2b. / wa-fi tüli (Z,

 

88.

12,

1);

 

'ara§äti-hä

//

(IQ,

M\

3); //

#alä

yasaräti (M. 377, 18); // ilä

1-hujuräti (L. 186.

53.

15);

// min

al-kalimäti

(Z, 78. 1. 49); /•/ min al-mathuläti (Z, 78. 1. 51);

min

az-zimaräti

(T,

64,

7. 2).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3a.

/ yashimna

(Z,

75,

1.

4);

/

yuqadna

(N.

28,

 

27. 19); /

yuraina

(L, 202, 59,

18); /

wa-hunna

ka-anna-hunna ni'äju ramlin // (N, 29, 27, 29);

/ ka-anna mafida-hunna (N.

30,

29. 4);

fa-min

mahätin

//

(Z.

76.

1.

12);

oharban

sunätin

//

(L.

104,

37,

7).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3b. // ka-raj'i 1-washmi

(A,

52, 27,

1); /

yurajji'u

 

fï §-§uwä (L, 109.

37, 43);

/ au raj'u

wäshimatin

(L,

M.

9);

//

ta'aqqamu

 

jawanibi-hi

s-sibä4u / (M, 377.

16);

// taqa"arati

1-mashäjiri

bi-1-khiyämi (L, 200, 59, 3);

/yufarriju bi-s-sanäbiki (L, 108, 37, 42);

/ aqämu

Ii-1-katä'ibi

kulla yau-

min // (M,

620.

19); /

kasä-hunna

 

1-hawäjiru

kulla yaumin // (L. 184, 53,

7); / khubäsätu 1-fawärisi

kulla

yaumin

//

(L.

201.

59.

8); // tushannu 4ala

sanabiki-hä

1-quramu

/

(Z.

100.

19.

7);

//

yusannu

 

4alä

maraghimi-hi

1-qasämu (M,

650. 6).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4a. / 4afä min äli fätimata 1-jawä'u // (Z, 75, 1, 1); / tahammala alu

133

lailâ

(Z. 75, 1,

5); batni qauwin // (M, 379, 25); batni jiz'in

//

 

(A. 49, 23.

3); / wa-lau anni halaktu bi-ardi qaumî // (IQ,

123,

 

13,

3);

/

bî-annï

 

qad

halaktu

bi-ardi

qaumin // (IQ, J23, 13, 2); / idhâ

nazala

s-sahâba

bi-ardi

qaumin

//

 

(M,

703, 23); âla qaumin // (M, 608,

3);

amra

qaumin

(M. 373,

5); min

âli

hâmi / (A,

50, 23. 12);

min

âli

nasrin

 

(M,

346,

 

15);

wa-âli

na'shin

// (L, 203, 59, 27). bi-dhâti dâlin // (M, 578, 10); bi-dhâti

kahfin //

(M. 669, 28); bi-dhâti lauthin // (M, 581, 19);

 

fa-dhâti-rijlin

(M,

 

576, 6);

dhâtu gharbin // (A, 38, 11, 5).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4b.

/

fa-audiyatun

asâfilu-hunna

(Z,

100,

19,

4);

//

 

fa-yumnun

fa-1-

qawädimu

 

fa-1-hisâ'u /

(Z, 75, 1, 1); fa-1-hajüni

/

(Z, 100, 19,3);

//

li-salmâ

bi-1-madhänibi fa-1-qufäii / (Z, 103, 37. 1).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5a. / li-man zu'unun tutâli'u (M, 576, 5); tawâratha-hâ (A, 50. 23, 10);

tuhâdimu-hunna

(À, 38, 11, 8); // tutâridu-hunna (T,

65,

7.

7);

//

tuwâfiqu-

ka (N,

30, 29,

4); // yu'âdilu-hu (M, 43, 7); /

ta'auwaba-hu

 

khayâlun

 

min

sulaimâ

//

(M,

40, 1);

/sarâ lailan

khayâlun

min

 

sulaimâ

// (M,

 

460,

1);

/ / li-salmâ

(L,

103, 37, 1); harimu bnu salmâ

(Z, 99, 18, 6).

 

 

 

 

 

 

 

5b. // kama yata'auwaju (M, 343, 8). Cp. 1. 10a ниже.

 

 

 

 

 

 

 

 

6a.

//

 

la-'amru abï-ka (M, 754. 1); / la-'amru-ka

(T,

 

64,

7.

4);

/

la-

'amru-ka

(N, 31, 30, 1); / la-'amru-ka (M,

620,

12);

/

fa-la

wa-abï-ka

ma

haiyun

ka-haiyin //' (L,

185, 53,

13); / fa-kun

ka-abi-ka (N,

5,

 

4,

2);

 

luq-

mâna

bni

*âdin

// (IQ, 136. 33, 3); 'amru bnu

'amrin

//

(M,

669,

27);

banï

hujri

bni

«amrin // (IQ, 158, 62, 2); banî hujri

 

bni

'amrin

// (IQ,

 

122,

13,

i); banï

hujri bni 'amrin // (M,

34,

5,

13).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6b.

//

wa-'adiyya (L, 187, 53, 23); idhâ khifnâ husiinu / (Z, 100,

19. 4);

li-1-a'dä'i

hâmi

/ (M, 756, 2); min al-baghdâ'i

'Clru /

(M,

834,

15);

darrâ'u

khïmu / (Z, 99. 18, 13); bi-1-aslä'i

чти

/

(Z,

 

100.

 

19,

5);

min

ai-ta'dâ'I

janu / (Z, 100, 19, 6)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7a.

//

fa-lâ

yusda ladaiya wa-la yudâ'u A (M, 373,

5);

//

fämä

nazura

1-kalâmu

wa-la

shajânï

/ (N, 31, 30, 4);

wa-lam

ara

 

mithla

 

(M.

182.

2); f

wa-lam ara mithla-hâ (M, 182, 3); wa-lam ara mithla-hâ (M, 183, 4); wa-la

ahabu / (M, 182, 2); wa-la asidu / (M,

461. 8);

wa-lâ

matïru

/(T . 64. 7.

6);

wa-lâ sanîdu / (L, 45, 10, 2).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7b.

//

sinânun mithla (N,28, 27, 21); // yamïiu idhâ

(A.

38. 11.

11).

 

8a.

//

fa-inna 1-ghaitha

 

(Z, 100.

19.

14); fi

kulli

fajrin

//

(Z. 76.

1. 27);

fï kulli rïhin (M, 125. 7); fî kulli yaumin

(N,

12,

9,

5); kulla

'âmi

 

/ (M.

758, 7).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8b.

//

yalûdhu bi-gharqadin (L, 105. 37,

17); /

dhakartu bi-hi

I-fawârisa

wa-n-nadâma / (L, 123, 39, 3); // tabîdu

bi-hi masâyïfi

1-hamâmi

/

(A. 49,

23, 3); //

wa-li-1-lähi 1-mu'aththalu

wa-l-'adîdu

/

(L,

*44,

10,

1);

/

alä

dhahaba I-muhâfizu wa-1-muhâmï // (L, 200, 59, 1).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9a.

/

wa-khadhdhala qauma-hu 'amru bnu 'amrin // (M, 669, 27);

/ wa-

khauwada

fahlu-hâ

(L,

186,

53,

16);

/

wa-qatfa'a wasla-hâ

(M, 6,

8, 3);

qauma-nâ

(M, 673, 36D); wariqin 'alai-hä

//

(M, 43.

10);

barakat

'alai-hi

//

(N, 29. 27. 28); bâtât 'alai-hi (M,

65, 3, 12); karrat 'alai-him

//

(M.

24.

2);

karrat 'alai-him // (M, 121. 3). ma'qudan 'alai-him /

(M,

621, 23);

ma'suban

'alai-hi

//

(N, 31, 30, 2).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9b. // 'alâ athâri (Z, 75, 1, 6).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10a.

/

kamâ aksa (M, 618, 5); / ката

hâda

(N,

 

31,

30,

6);

/

kamâ

kharaja (L, 106, 37, 23); / kamâ la'iba(L, 106,37.26);

 

/ kamâ

marra (L. 106,

37, 24);

/

kama suhirat (L, 204, 59, 31);

/ fa-mâ

in kâna

(N, 5,

4,

6); abî-hi

// (N, 29, 27. 37). '

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10b.

/

idhâ abzat bi-hi yuaman (Z,

84, 8, 5); / idhâ hâwalat (N, 30, 29,

14); // idhâ hazabat (M, 831, 5); / idhâ

hubisat (M, 343, 5); / idhâ jamahat

(Z, 83.

8.

3); /

idhâ musihat

(M.

185,

9);

//

idhâ

nafadhat-huma

 

karrat

•alai-him

// (M,

121, 3); /

idhâ tamdî-hima

'adat

'alai-him

Jf

(M.

24,

2);

/ idhâ ya'suna-hâ nashazat

'alai-him

//

(M, 758, 12); yauma hisyin // (N, 5,

4, 5); yauma 1-khisâmi

/ (L,

200.

59.

1); yauma

qâlû

 

//

(L.

200,

59.

2);

yauma tasmû

//

(A,

52,

27,

3);

laila

t-tamâmi

/

(L,

202,

59,

14);

fi

mulajjijatin

azami

/(L.

185,

53, 10).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

134

Приложение I

 

 

( Н а б и г а .

Стихотворение

№ 5,

 

стк.

1—10)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.

уà dära

maiyata

 

bi-l-'alyä'i

 

 

bi-s-sanadi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

aqwat

wa-täla

'alai-hä

s ä l i f u

 

 

1 - a b a d i

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2.

waqattu

 

fl-hä

u s a i l ä n a n

 

u s ä ' i l u - h ä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

* a i y a t

j a w ä b a n

wa-mä bi-r-rab'i min

 

ahadi

 

 

 

 

 

 

3. illä

l-awäriyyu

la'yan

 

ubaiyinu-hä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

w a - n - n u ' y u

ka-l-haudi bi-1-mazlumati

1-jaladi

 

 

 

 

 

 

4.

ruddat

 

'alai-hä

 

aqäsi-hi

w a - l a b b a d a - h u

 

 

 

 

 

 

 

5.

d a r b u 1 - w a l î d a t i

bi-1-mishäti

t h -1 h a'[d i

 

 

 

 

khallat

 

sabï la

atïyyin

käna

 

yafybisu-hu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6.

wa-raffa*at-hu

i l ä

 

s - s i j f a i n i

 

 

f a - n - n a d a d i

 

 

 

 

 

amsat

khalä'an

wa-amsä

ahlu-hä

 

(itamalü

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

akhnä

'alai-hä

l-lädhl

 

akhnä

'alä

 

 

lubadi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7.

fa-'addi

 

'ammä

tara

idh

rtijä'a

 

la-hu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

wa-nmi l-qutüda

 

'alä

'airänatin

 

 

ajudi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8.

maqdhüfatin

 

bi-dakhïsi

n-naiidi

 

 

b ä z i 1 u - h ä

 

 

 

 

 

 

 

9.

l a - h u s a r l f u n

s a r

if

a

 

1 - q a ' w i

 

bi-l-masadi

 

 

 

 

 

ka-anna rahlï wa-qad

zäla

 

n-nahäru

bi-nä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

yauma

l-jalïli

'alä

musta'nisin

 

wa-liadi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10.

m i n

w a h s h i

w a j r a t a m a u s h i y y i n

 

a k â r i ' u - h u

 

 

 

t â w ï 1 - m a s ï r i

k a - s a i f i

 

s - s a i q a l i

 

1-faridi

 

 

 

la. / yâ hari (Z. 87. 10, 27); / ya

4da (M, 2, 1); / bi-d-däri (Z,

17, 17.

2); / la d-dâru (Z, 97. 17. 2); /

a

min

suhaiyata (A, 40, 16, 1); / hallat

khuwailatu (M,

268, 2);

/ qâlat

sulaimâ (IQ, 121, 9, 2); 'alä

'alyä'a mahzo-

mu / (Alq, 113, 13, 50); al-a4dâ'u

bi-r-rifadi

/

(N,

 

8,

5, 43);

'alä

1-a'dä'i

(M, 240, 23); ilä 1-a'dä'i (M, 226, 4);

min asmâ'i

masruma

//

(M,

847,

1);

min asmâ'i ma 'aliqa / (Z, 84,

9,

1);

bi-1-jaradi (N, 7, 5,

30); bi-1-masadi

/

(N,

6,

5, 8); bi-safadi /

(N,

8, 5,

48);

bi-z-zabadi

/

(N,

8,

5.

44).

 

 

 

 

 

lb. // tulqâ 1-buradu 'alai-hâ (M,

293,

81);

//

yarsha

t-tijâra

'alai-hâ

(M,

849, 9); ghâdira

1-ma'iku /

(Z, 87. 16. 28); hâ'iti

1-bukari

/

(L, 59.

15,

33); sârimu dh-dhakaru

 

/ (L,

57, 15,

12);

wâhinan

khalaqâ

 

/

(Z, 82,

9,

3);

wâhinin khalaqin // (Z, 87,

10, 26).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2a.

/waqaftu

usa'ilu-hâ

naqati

//

(M,

355, 3);

 

/

waqaftu

bi-hâ

usulan

mä tabinu // li-sä'ili-hä (M. 837. 3);

/

waqaftu

bi-hâ

(N.

 

30. 29,

3);

/

waqaftu bi-ha (M, 698.

9);

/

fa-waqaftu

fï-hâ

kai

usä'ilu-hä

// (M, 827, 6).

 

2b. / urdud yasäran (Z, 87,

10. 28); // anna yasäran

(Z.

88,

 

13,

1);

/

abligh ziyâdan (N, 15. 12, 1); /

bânat

su'âdu

 

(M,

442,

1);

/

bânat

su'adu

(M, 442, 1); aidï n-na'âmi (A, 41, 17, 2); / mithlu

 

n-na'ämi

 

(Z,

86,

10, 9);

min ahadi / (N, 7. 5. 21); min baladin

// (M.

323. 8); min

jasadi

 

(N, 7,

5,

37).

3a.

// il la d-dawâbiha

(M, 849,

11);

//

shummu

l-'arânïni

(N,

4,

2,

8);

 

// shummu I-'arânïni (N, 27, 27,

7);

/

wa-bi-1-fawärisi (Z, 89,

13,

4);

 

//

wa-lä s-sanäbiki

 

(Alq,

113, 13, 48);

/

tahwï

 

sanâbiku

(M,

 

725,

6); /

fa-

la'yan ma tabînu rusamu darin (M, 342,

3);

/

fa-la'yan

 

mä qasartu

t-tarfa

•an-hum (M, 661, 5); tu'arriqu-hu

//

(N,

4,

2,

9).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3b..nu'yu-hä (M, 743, 4); / wa-1-khailu

 

(N,

 

27,

26,

12);

/ la-nâ

asisun

ka-jidhmi 1-haudi haddama-hu //

(291, 73).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4a.

//akhnä

 

*alai-hä (N, 6,

5, 6);

// maddan 'alai-hi

(N,

15, 11,

11);

/

shirthun *alai-hä

(N, 4, 2,

8); /

subbat

'alai-fri

(IQ,

 

121, 8, 2);

wa-haiyaja-hu

// (Alq;.112, 13, 20); haddama-hu

//

(M,

291,

73);

 

ghaiyara-hu

(L, 57,

15.

12).

 

-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4b..// fatqa l-'ashïrati (M,

689,

5);

/

khâzi

 

t-tarïqati

(M,

288,

62);

/

shakka 1-farïsati (N, 6, 5, 15);

//

4an

ir-riyäsati

 

(Z,

99,

17,

36);

/

amsat

umâmatu (M, 25,

1); /

wâddi4 umâmata (N,

16,

14,

 

1).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

135

 

5a. // wa-Iä sabila

(N, 6, 5, 18);

/ bâna l-khallfu (Z, 86, 10, 1); / inna

1-khalîtu (Z, 84, 9, 1); / râha I-qatînu

(L, 55, 15, 1); // marra

1-atïyyi

(M,

559, 5); kâna maktama / (M, 847. 1);

kâna min khuluqin // (M, 321, 1);

laisa ya'çimu-hâ //

(N, 27, 26, 9); laisa yudriku-hu // (M. 286, 56).

 

 

 

 

5b. 'alâ 1-ashqaini masbalu / (IQ,

121,

8,

2);

'an

id-dafaini

taftîlu

//

(M,

274, 20); lia 1-ka'baini tahjïlu //

(M,

276,

26);

bi-shaffânin

wa-surradi

(M. 688, 3).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6a. / amsat umâmatu (M, 25, 1); / aba sirâ'an

wa-amsa (Alq, 109, 9, 1);

bânat su'âdu fa-amsa 1-qalbu ma'muda

//

(M, 442,

1);

/

bänat

su'âdu

wa-

amsa hablu-hâ njadamâ

// (N, 25. 23,

1); // wa-amsa hablu-hâ (A, 49, 23, 1);

/ yauma 1-wadâ'i fa-amsa r-rahnu (Z,

84. 9, 2); min ahli-hä aramü / (Z, 97,

17. 3); fa-htamalu // (Alq, 111, 13, 4)!

fa-htazama

/ (Z,

98,

17,

21);

wa-

khtalafQ // (M, 724,2);

/bâna 1-khalïtu

wa-Iam ya'wu li-man

taraka//(Z, 86,

' 6b. auda sh-shabâba 1-lâdhî (M, 226, 3); // hatta tulâqi 1-lâdhî

(M,

 

19,

25); / huwa 1-jawâdu 1-ladhï (L, 97, 17, 13);

//

inna

shabâba

1-Iâdhï

(M,

848,

5).

 

 

 

 

-ап-hä

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7a. / fa-'addi (M,

180, 63); / fa-'addi

 

(M,

270,

8);

//

habwa

I-Jawârî tara fï (Z. 84,

9, 15); la anîsa bi-hâ //

(M. 849.

11);

 

lä-fakäka

 

la-

hu // (Z, 84, 9, 2);

la-kifâ'a la-hu (N. 15,

11,

12);

la

kifâ'a

la-hu

(N, 27,

26.

6).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7b. // fa-nji fazâra ilâ (N, 11, 2,

4); //

shadda

s-suraja 'alä (Z.

98. 17,

26);

// illâ 1-quta-u

'alâ (Z. 86. 10, 8); inna 1-balâ'a 'alâ

(IQ.

 

121. 8. 2); /

tabnï buyatan •âlâ

(L. 59, 15. 3); *alâ musta'nisin

wa-hadi (N, 6, 5, 9).

 

 

 

8a. / qarwâ'a maqdhafatin bi-n-nahdi

yash*afu-hä

//

(M,

 

271,

11);

//

mashdadatan bi-rihâli 1-harati (N. M. 29);

 

//

majnanatan

(M.

25.

1);

//

simâkhu-hâ bi-dakhïsi r-rauqi (N, 16, 14, 11); -aHmu-hum // (N. 25, 23.11);

safâ'u

kliâdi'atum

//

(Alq. 112, 13, 28); admâ'a khâdilatin //

(Z.

84.

9. 5);

wajnâ'a

nâjiyatin

//

(M, 44, 30); zabbä'a qäribatin

//

(A. 41, 17. 3);

räkibu-

hâ (N. 16, 14, 7); râkibu-hu // (Alq, 113. 13, 43).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8b.

qalîli

1-wadqi (M, 242, 28);

qarïra

I-'aini

(M.

445,

14);

//

 

sahla

I-fina'i

rahïba

1-ba'i

(M, 449,

9); / la-па aslsun

(M, 291, 73).

 

 

 

 

 

Я

9a.

/ ka-anna *ainï wa-qad sala s-salîlu bl-him

// (Z, 97,

17,

8);

/ ka-

anna 'àinaiya

(Z,

84,

9, 10); 7 ka-anna

fä-hä (L,

56,

15, 9); / ka-anna

khur-

tama-hâ

(IQ, 156, 55,

12); // ka-anna quryäna-hu

(IQ,

155. 55,

10); ka-anna

râ'î-na (M. 29, 10); kaffu I-walïdi la-hâ //

(Z, 87,

10,

19);

yuqâ

1-banânu

bi-hâ // (M, 17, 19).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9b.

yauma 1-wadâ'i (IQ, 160, 65,

7); //

yauma n-nimârati

(N, 16,

14, 2).

 

10a.

// wa-zibâ'a

wajrata

(L, M,

14); // min

taiyibi

r-rähi

(Z. 84, 9, 6);

madrasin madâfi'u-hu

// (M, 242, 28); mahmadun masäri4u-hu

//

(L.

58, 15,

21); mankaban dawâbiru-hâ//

(Z, 85, 9,

18); mankaban

dawâbiru-hâ

// (Z,

98,

17, 15).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10b.

/ hâbï

I-marâghi (M,

242, 28);

ka-jidhmi

I-haudi

(M,

291,

73).

Приложение V

 

Процент

формул Имруулкайса,

обнаруженных в:

1.

Доисламская

поэзия:V

 

 

 

 

а) Набига

80 строк

1219 слов

346

формуль­

28,38%'

б) ?Антара

64

931

ных слов

35.87 о/о1

334

 

в) Тарафа

103

1579

462

 

29.20%

г) Зухайр

59

893

325

 

36,39%

д)

Имруулкайс

144

2078

790

 

38,01%•

е)

Лабид

124

1854

587

 

31,66 о/о1

 

В с е г о

574

8554

2844

 

33., 24%'

136

2. Мусульманская

поэзия:

 

 

 

а) Абу Нувас

66

1090

99

9,08%

б)

Мутанабби

155

2539

242

9.53%

в) Ибн Зайдун

83

1376

118

8.560/0

г)

ал-Баруди

44

695

67

9.64%

 

 

В с е г о

348

5700

526

9.22%

 

 

 

 

 

Приложение VI

 

 

 

 

 

Процент формул Лабида, обнаруженных в:

 

1) Доисламская поэзия:

 

 

31.92%

а) Набига

60 строк

830 слов

265 формуль­

б)

'Антара

70

981

ных слов

26.80 о/0

263

в) Тарафа

36

495

157

31.07%

г) Зухаур

21

273

56

20.5%

д)

Имруулкайс

60

823

288

34.99%

78

1098

342

31.14о/0'

е) Лабид

 

 

1371

30.46%'

 

 

 

В с е г о

325

4500

2) Мусульманские поэмы:

 

 

 

 

i) Абу

Нувас

52

721

83

П.5о/0)

 

\)

Мутанабби

143

2147

207

9.64 о/0'

 

\)

Ибн

Зайдун

48

748

67

8.95 о/о'

 

•) Шауки

52

712

71

9.97%

 

 

 

 

 

 

 

 

 

В с е г о

299

4328

428

9.88%

 

 

 

 

 

ПРИМЕЧАНИЯ

 

 

1

A. T r a b u 1 s i.

La Critique

poétique des arabes jusqu'au Ve siècle de

l'Hégire

(Xle siècle de J.-C). Damascus, 1956, с. 65.

 

2

T a x a

Хусайн .

Фи-ш-ши'p ал-джахили. Каир, 1925.

 

3

Он

же. Фи-л-адаб ал-джахили. Каир, 1927, с. 63.

 

. 4

D. S.

M a r g o l i o u t h . The

Origins of

Arabic Poetry.—JRAS. 1925,

с 417—449.

5Коран XXVI, 224—225.

6Коран XXXVII, 35.

7

Коран XIX, 39—43.

в книге: R. В 1 а с h è r е.

Histoire de la littérature

8

Пример из Зухайра

P., 1952, с. 176 (далее —

arabe des origines à la fin

du XVe siècle de J.-C. T. 1.

 

HLA). < .

 

 

9

Там же, с. 443.

 

 

10A. J. Ar berry. The Seven Odes: The First Chapter in Arabic Litera­ ture. L., 1957, с 228—254.

11Там же; D. S. M a r g o l i o u t h . The Origins of Arabie Poetry.

12HLA, с. 184—186.

13См. следующие работы M. Парри (M. Parry): L'Epithète traditionelle

dans Homère. P., 1928; Les Formules et la métrique d'Homère. P., 1928; Studies in the Epic Technique of Oral Verse-Making. I: Homer and the Homeric

Style.—«Harvard Studies in Classical Philology». Vol. XLI, 1930, с 74—147; Studies in the Epic Technique of Oral Verse-Making. II: The Homeric Language as the Language of an Oral Poetry,—Там же. Vol. XLIII, 1932, с 1—50; The Making of Homeric Verse: The Collected Papers of Milman Parry. Ed. by Adam Parry. Ox., 1971.

137

14 См. особо: А. В. Lord . The Singer of Tales. Cambridge (Mass.), 1964.

15

M.

P a r r y. Studies.

I, c. 80;

A. B.

L o r d .

The Singer of Tales, с 30.

16

J.

V a n s i n a. De la

tradition

orale:

Essai

de méthode historique. Ter-

vuren, 1961, c. 43—44 (Musée Royal de l'Afrique Centrale: Annales. Série in 8°.

Sciences Humaines. T. XXXVI).

(ed.). The

Beowulf

Poet: A

Collection

17 Англо-саксонская: D. K. F r y

of Critical Essays. Englewood Cliffs. N. J.,

1968;

F r. P.

M a g о u n

Jr.

The

Oral-Formulaic Character of Anglo-Saxon

Narrative

Poetry. — «Speculum».

Vol. XXVIII,

1953, с

446—467; английская:

J. H. J o n e s .

Commonplace

and

Memorization

in the

Oral Tradition of

the

English and

Scottish Popular

Bal­

lads.—«Journal of American Folklore». Vol. LXXIV, 1961, с 91—113; фран­

цузская: J. D u g g a n.

Formulas in

the Couronnement

de Louis.— «Romania».

T. LXXXVII, 1966, с 315—344; A Concordance of the Chanson

de

Roland. Co­

lumbus, 1969; T. F о t i t с h. The Chanson

de Geste in the Light of

Recent

In­

vestigations of Balcan Epic Poetry.— S.

G r i s a f u 11 i

(ed.).

Linguistic

and

Literary Studies in

Honor of Helmut

A.

Hatzfeld.

Wash.,

1964,

с

149—162;

E. V a n c e .

Notes

on the Development

of

Formulaic Language

in

Romanesque

Poetry.— P.

G a 11 a i s,

Y.-J. R i d e

(eds.). Mélanges

offerts

à

René

Crozet.

T.

1. Poitiers, 1966, с 427—434; гэльская: J. R o s s .

Formulaic

Composition

in

Gaelic Oral

Literature.— «Modern Philology». Vol. LVII, 1959, с

1—12;

грече­

ская: W. E. M c L e o d .

Oral Bards

at Delphi.— «Transactions

of

the

Ameri­

can Philological Association». Vol. XCII,

1961, с 317—325;

M.

N a g 1 e r.

To­

wards a Generative

View of the Oral

Formula.—«ТАРА».

Vol.

XCVIII, 1967,

с

269—311;

J. A. No t o p ou los .

The

Homeric

Hymns

as

Oral

Poetry.—

«American Journal

of Philology». Vol. LXXXIII, 1962, с 334—368; J. A. R u s s о.

A Closer Look at Homeric Formulas.—«ТАРА». Vol. XCIV,

1963, с 235—247;

The Structural Formula

in

Homeric Verse.— «Yale Classical

Studies». Ed. by

G. S. Kirk and A. Parry.

New Haven — London,

1966,

с

219—240;

древне­

еврейская: Н. W. Wh a l i o n .

Formulaic Poetry

in the Old Testament.— «Com­

parative Literature». Vol. XV,

1963; с

1—14; Old

Testament

Poetry

and

Heroic

Epic —Там

же. Vol. XVIII,

1966, с.

113—131; хеттская: I. Mc"Weill.

The

Metre of the

Hittite Epic.— «Journal

of Anatolian

Studies».

Vol. XIII,

1963,

с 237—242;

норвежская: L. L ö n n r o t h .

Hjâlmar's Death-Song

and

the De-

livery of Eddie Poetry.— «Speculum». Vol. XLVI,

1971,

c. 1—20;

испанская:

J. M. A g u i r r e .

Épica

oral

y épica

castellana: tradieiön

creadora

y tradieiön

repetiva.— «Romanische

Forschungen».

Bd

LXXX,

1968, с

13—41;

В. А. Веа-

t i e. Oral-Traditional Composition

in

the

Spanish

Romancero of the Sixteenth

Century.— «Journal

of

the

Folklore

Institute».

Vol.

1,

1964,

c. 92—113;

A. D. D e y e r m о n d.

The Singer of Tales and

Medieval

Spanish

Epic—

«Bulletin of Hispanic Studies». Vol. XLH, 1965, с

1—8;

L. P. H a r v e y .

The

Metrical Irregularity of the Cantar

de Mio Cid.—Там же. Vol. XL, 1963, с. 137—

143; J. M i c h a e l .

A Comparison

of

the

Use of

Epic Epithets in the

Poema

de Mio Cid and the Libro de Alexandre.—Там же. Vol. XXXVII, 1960, с. 32—41;

R. H. W e b b e r .

Formulaic Diction

in

the Spanish

Ballad. Berkeley — Los An­

geles, 1951, c. 175—278 (University

of

California Publications in

Modem Phi­

lology. Vol. XXXIV, pt 2); тода: M. В. E m e n e a u .

Oral Poets of

South India:

The Toda.—«Journal of American Folklore». Vol. LXXI, 1958, с

312—324; он

же. Style and

Meaning in an Oral

Literature.— «Language». Vol. LXII. 1966,

с 323—345; он

же. Toda Songs. Ox., 1971.

 

 

18 Об арабской традиции, согласно которой поэт Тарафа и его дядя Муталаммис, тоже поэт, характеризуются как неграмотные, см. в работе Р. А. Николсона: A Literary History of the Arabs. L., 1907, с 108. Это, конеч­ но, не может служить гарантией подлинности такого сообщения, однако сле­ дует отметить, что утверждение о неграмотности какого-либо крупного доис­ ламского поэта не считалось чем-то необычным у средневековых комментато­ ров, фиксировавших это сообщение.

19HLA. Т. '1, с. 118—120.

20«Посох используют для отбивания ритма, копья — для сражения, пи­

ки—для налетов, луки — для стрельбы... Однако

нет никакой связи между

речью и посохом, как нет связи между ораторским

выступлением и луком»—

138