- •15.Ферменттер жалпы қасиеттері, әсер ету механизмдері.
- •16.Ферменттер активтігіне әсер етуші факторлар.
- •17. Ферменттер жіктелуі. Негізгі топтвары және топшалары
- •19. Пептидогидролазалар тобы:
- •21. Трансферазалар.
- •22. Оксиредуктазалар
- •25.Флавинферменттер.
- •28.Энергия алмасуы,сатылары
- •29. Үшкарбонқышқылының циклы......
- •30. Маңызды витаминдердің жіктелуі және оларға жалпы сипаттама
- •31.Тиамин-(в1)
- •32. Рибофлавин в2
- •33.Никоинамид рр
- •34.Пиридоксин в6
- •36.Р,с витамині
- •37.Қан түзуге қатысатын витаминдер
- •38.Ретинол а витамині
- •39.Д витамині Кальцеферол
- •40.К және е витаминдері
- •41. Тағамдағы көмірсулар және олардың маңызы. Көмірсулардың асқорыту жолдарндағы қорытушы мен сіңіруші. Көмірсу алмасуындағы бауырдың рөлі.
- •42.Гликогеногенез
- •43.Гликогеннің биосинтезі
- •44. Клеткада глюкоза мен гликогеннің тағдыры.
- •45. Тканьдердегі глюкозаның ыдырау жолдары, процесстердің айырмашылығы мен ұқсастығы.
- •46. Гликозаның аэробты жағдайда ыдырауы, реакциялар жүйелігі, физиологиялық маңызы, энергиялық құндылығы.
- •47. Анаэробты гликолиз, реакция жүйелігі, физиологиялық маңызы, соңғы өнімнің тағдыры.
- •48. Заттар алмасуындағы цтк, бт, тф ролі.
- •49. Шөрнек механизмдері, цитоплазмалық надн2 тотығуындағы олардың рөлі. Энергетикалық балансы.
- •50. Глюконеогенез, түзілуге қатысатын заттар, реакцияларының жүру бағыты. Кори циклы және глюкоза-аланин цикл; Физиологиялық маңызы.
- •52. Глюкозаның пентозофосфатты жолмен тотығуы, мәні, маңызы, кездесетін жері.
- •53. Көмірсу алмасуының соңғы өнімдері. Олар қандай реакциялар нәтижесінде түзілетінін жазыңыз. Бөлінуі.
- •54. Тағам липидтері, биологиялық маңызы, ас-қорыту жолдарындағы олардың қорытылуы мен сіңірілуі. Мицелланың құрамы мен рөлі.
- •56. Холестриннің биосинтезі және мевалон қышқылы түзілуіне дейінгі реакцияларды көрсетіңіз осы этап жайлы тусіндіріңіз.
- •57. Липидтер алмасуындағы өт қышқылдарының ролі (қорытылуы, сіңірілуі)
- •58. Липидтер алмасуындағы ішек қабырғасы мен май тканінің ролі.
- •59. Липидтер алмасуындағы бауырдың рөлі.
- •60. Липогенез, липолиз,липонеогенезге сипаттама беріңіз және осы прцесстердің рөлі.
- •61. Липопротеидтер, түрлері, түзілетін орны, липопротеидтер құрамының ерекшклігі мен функциялары. Олардың холестерин және таг алмасуындағы ролі.
- •63. Бмқ тағдыры, тотығуы, энергиялық құндылығы.
- •65. Ацетил- КоА түзілуі жолдары мен оның пайдалануы
- •66. Кетон денесінің биосинтезі, өкілдерінің химиялық табиғаты, тағдыры, организмдегі маңызы
- •71.Қалыпты асқазан сөлінің химиялық құрамы, қасиеттері, касиетері, асқазанда ас қорытылудағы тұз қышқылынынң манызы.
- •72. Ішек қабырғасында белоктардың шіруі, шіру өнімдерінің химиялық табиғаты, шіру өнімдерінің усыздану жолдары және орны.
- •73. Белоктар алмасуындағы бауырдың ролі
- •74. Тканьдердегі аминқышқылдарының тағдыры
- •77. Жануарлар организміндегі аминқышқылдарының дезаминденуі, түрлері, процесстің маңызы.
- •83. Организмдегі су алмасуы және судың биологиялық ролі, су алмасуының регуляциясы.
- •88.Бауырдағы заттардың залалсыздандырылуының негізгі механизмдері (бауырдың белок,көмірсу, липид алмасуындағы рөлі)
- •93.Қанның азотты қалдығы.Осы топқа кіретін заттардың химиялық табиғаты.
- •94.Қан плазмасының азотсыз құрамы,өкілдері,химиялық табиғаты,олардың қалыпты мөлшері.
- •95. Қан плазмасының бейорганикалық құрамы, маңызы, қалыпты мөлшері.
- •97.Эритроциттер химиясы. Газдар тасымалдауға және рН-ын сақтауға гемоглобиннің қатысуы.
- •98.Қанның қышқыл-сілтілі жағдайы. Қанның құрам бөліктерінің қан рН сақтауға қатысуы,сілтілік резерв.
- •99.Гемоглобиннің физиологиялық туындылары, олардың түзілуі, сіңіру спектрлері.
- •111. Гормондар, химиялық табиғаты жалпы қасиеттері. Клетка мембранасы мен гормондар рецепторлары туралы түсінік.
- •112. Зат алмасудың нейрогуморальды реттелуі. Гормондардың мүшелердің қызметі мен метабализм жүйесіндегі орны.
- •116.Қалқанша безі гормондары, құрылысы, түзілуі, әсер ету механизмдері, жануарлар организміне әсері.
- •117. Бүйрек үсті безінің милы қабатының гормондары, түзілуі, химиялық табиғаты, әсер ету механизмдері, заттар алмасуына әсері.
- •123. Гипофиздің артқы бөлігінің гормондары, құрылысы туралы түсінік, әсер ету механизмі, физиологиялық әсері.
- •125. Қандағы глюкозаның дейгейін реттейтін гормондар
- •126. Кальций мен фосфор алмасуының реттелуіндегі гормондар мен витаминдердің рөлі
- •127. Простогландиндер құрылысы, түзілу жолдары, маңызы.
25.Флавинферменттер.
Флавинферменттер-тотыққанда сары түс береді.ФП-күрделі,екі компанентті,кофермнті флавин-мононуклеотид және флавин адениндинуклеотид апоферменті мен коферменті мықты байланысқан ФЛ-ның молекуласы үлкен болады,сол үшін апоферментке бірнеше кофермент жабысады.ФП құрамындағы темір гемісіз темір қ.а. ФЛ коферменті Фмн немесе рационалды аты фосфор қышқылды рибофлабин.
Рибофлабин В2 витамині,димитиллизоаллоксазин сақинасы және бес атомды спирт рибитондан тұрады.
ФЛ құрамындағы коферментіне байланысты 1 және реттік демидрогензалар деп бөлінеді.
ФАД-ФЛ-бірінші реттік дегид-р себебі бұлар тікелей тотығатын субстратпен әрекеттеседі.
ФМН-ФЛ-екінші реттік дегид-р екінші рекцияға қатысады.НАДН-ты қайта тотықтырады.
26.Цитохромдар. Тотығатын суб-н немесе тотықсызданған дегидридтардан сутегі атомын бөліп алып,тікелей ауадағы оттегіне беруге қабілетті.Бір жағынан тотықсызданған пиридин және фиавин дегид-ң,екінші жағынан ауадағы оттегінің арасында аралық тізбек ретінде «цитохром жүйесі орналасқан»
Цитохром жүйесінде цитохромдар және оттегі молекуласын активті күйге айналдыратын цитохромаксидаза ферменттері кіреді.
Цитохром жүйесінің ферменттері-гемопротеиндер,олардың геміндегі темірдің валенттілігі ауыспалы болады,Био-лық тотығу тізбегінде электрондарды тасымалдайды,Тыныс алу ферменттері деп аталады.
Цитохромдар табиғатына қарай A,B,C,D деп бөлінеді
А-темірпформилфорфорин адам өкілдері үшін өте маңызды
В-темірпротопорфин адам өкілдері үшін өте маңызды
С-темірмезопорфирин адам өкілдері үшін өте маңызды
Д-теміргидропорфирин
ЦхО-ның қызметі:
Цха ферро формадасы Цхс-дан электрондарды алып Цха3 тасымалдайды.Ал Цха3 қосып алған электронды О2-ге береді.Электронды қосып алып,оттегі активті формасына 1/20- 2 айналады.Бір оттегі атомынының мондануа үшін, екі электрон қажет.
27. Пероксидазалар мен каталазалар.Гидроксилазалар. Бұл ферменттер екі компанентті Апофермент және коферменттен тұрады.
Коферменттері –гем,гемдегі темір ауыспалы валентті.Химиялық табиғаты жағынан цитохромдарға ұқсас.Биологиялық әсері ерекше.Олар организмде тотығу-тотықсыздану реакцияларына қатысады,биологиялық қатысуға қатыспайды.Сутегінің асқын тотығына әсер етіп,оны суға және оттегіге ажыратады.
Каталаза-активтілігі барлық жануарлар клеткасынан байқалады.Бауыр,бүйрек,эритроциттер каталазаға бай.
Каталаза ферментінің құрамында 4 гем болады.Активтену энергиясы өте төмен, әсер ету қуаты өте жоғары.Бір молекула каталаза секундына 44000 молекула Н2О2 ыдыратады.Молекулалық массасы 248000 Дальтон.
Пероксидаза-бауыр,бүйректе активтілігі әлсіз болады.Сүттен бөлініп алған,екі компанентті фермент.Кофференті-гем. Гемдегі темір ауыспалы валенттілік көрсетеді.Субстраты сутегініңасқын тотығ,оны суға және атомарлы оттегіне ыдыратады.Бөлінген атомарлы оттегі өте активті,күшті тотықтырғыш.
Гидроксил тобын түзе жүретін реакцияларды катализдейтін ферменттер- гидроксилазалар деп аталад,ал реакцияларды гидроксилдену реакциялары деп аталады.
