3 Бидайды ұн тартуға дайындау

Тазаланбаған бидай үшін бункерлердің сыйымдылығы көлемді болуы тиіс, жене де өндірісте 30...50 сағат жұмыс жасаған кезде бункерлердің іші босап қалмауы тиіс. 

Бидайды ұн тартуға дайындау үшін мына операцияларды орындайды: ауалы сепараторларда негізгі қалдықтардан тазалау, тасбөлгіш машиналардан тазалау болып табылады. 

Келесі бөлімі- бидай сыртын тазалау. Бидайды обойлы машиналар сыртқы қабығымен шаңдардан тазалау және бидайды ылғалдандыру немесе буландырып, сулап тазалау. 

Үшіншіден бидайды гидротермиялық тазалаудан өткізеді, яғни бидайды обойлы машинадан немесе щиталық машинадан өткізеді. Соңғы кездері бидай құрамындағы зиянкестерден құтылу үшін- энтолейторды қолданып жүр. 

Бидайды ұн тартуға дайындауды келесі операциялармен аяқтайды: ұнтақтау алдындағы соңғы рет буландырып және ылғалдандырады. 

Өндіріс орындарында 150т/сут аралығында бидайды ұнға тартуды жүргізеді, сонымен қатар, екі патокты гидротермиялық өңдеуде осы аралыққа кіреді. 

Ұн тартудың мең маңызды бөлігі ол ұнның шығуымен және қалатын қалдықтармен ерекшеленеді. Бидайды ұнға тартудың жалпы шығыны, сонымен қатар, жоғарғы және бірінші сорт ұндары 75...78% құрайды. Ұннан басқа 0,7% III категориялы қалдық алынады.

4 Өнімді ұсақтау классификациясы

Ұнды тартудан алынған өнімнің ұсақтығы әр түрлі ірілікте сипатталады. Ұн елейтін мәшинеде оны әр түрлі класқа бөлуге болады, әр түрлі іріліктегі кластар тек өлшемімен ғана емес құрамындағы эндосперма мен қабыршаққа байланысты ажыратылады. Дәл осы технология сортты ұн алуға негіздлген оны қазір толығырақ мәлеметтер береміз.Ұнның не ден жасалатынына байланысты өнімдер классқа бөлініп сиппатталады, біріңғай астықтан демек эндосперма қабыршақтарымен яғни қара бидай ұны немесе эндоспермаға негізделген қабыршақтары бөлінуге үлкен мүмкіндігі бар – сотртты ұн.Бірінші жағдайда бастапқыда қоспа канша классқа бөлінетініне қарамайды керсінше соңында екі өнім ретінде қарастырады: ірі дайндалған ұн және ірірек ұнның ірілігіне байланысты қайта ұсақтауға жеберілетін өнім.

Екінші жағдайда бастапқы қоспа өзіне тән белгісі болатын өнімдер қатарына салаланады.

1-кесте

Әр түрлі өніидердің ірілігінің шегін нақты табу мүмкін емес, бірақ практикада өнім сапасына мынадай класификациялық есептеу кабылданған

Өнімнің ірілігі

Өнім	Елеуіштен өтуі № / елеуіштен шығуы №
	Металды мата	карпонды	полиаминді
Шыққан өнімдер: 1-ші (жоғары шығуы ) 2-ші шығуы Жарма: ірі орташа ұсақ Қатты дунст Жұмсақ дунст Ұн	Шығу 2,257 2.257 / 1,114 1,114 / 0,592 0,592 / 0,421 0,421 / 0,306 0,306 / 0,248 — Өту	— / 7 7 / 13 13 / 17 17 / 23 23 / 29 29 / 35 35 — 43	— /6,5ПА 6,5 ПА/ 12ПА 12ПА / 15,5ПА 15,5ПА / 21ПА 21ПА / 27ПА 27ПА / 30ПА 30ПА —43ПА

Әрине, мұндай шартты классқа бөлу жеткілікті кейде алынған ұн егу машинасының фракция саны шектеулі болғанда көбінесе көрші класстарды қосады.Өнімнің сапасы ірілігіне байланысты, мысалы, сол немесе басқа өнімнің сапасын жоғарылату үшін оның ірілігін төмендетеді.Ірі жарма елеуіштен № 1 (09 – 08) өткеннен кейін шығуы № 056 және т.с.с алынуы мүмкін.Ұн сапасына қарамай дайын өнім болып саналады, ал аралық өнімдер өз кезегінде жартылай фабрикаттар жанама өңдеуден кейін ғана ұнға айналатындықтан шыққан өнімдерді қайта ұсақтауға жаңа аралық өнім мен ұн алу үшін жіберіледі.

Негізгі талаптар астық өнімдерін ұсақтау процессін сорттау және ірілігіне қарай фракцияға нақты бөлу болып табылады.Осыған байланысты келесі түсініктер қалыптасады:

шығатын қоспа – фракцияға бөлуге тускен себілген, ұсақталған астық өнімдерінің қоспасы;

өтетін өнім(өтуші) – бөлшектің массасы, шығатын қоспадан тұратын немесе содан өлшемі өзінікі ал жарықтың өлшемі аз елеуіштен алынады;

түсетін өнім(түсуші) – бөлшектің массасы, шығатын қоспадан тұратын немесе содан өлшемі өзінікі ал жарықтың өлшемі көп елеуіштен алынады

Шығатын өнімге қарағанда сепаратталған фракция өзінің көлемінің құрамы алынған нәтижелерінде біркелкі.