Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ГЭБ пәнінен сұрақтар.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
133.94 Кб
Скачать
  1. Барлаудың техникалық құралдары.

Пайдалы қазба кенорындарын зерттеулер, нысана ретінде өнеркәсіптік қолдануға бағытталынған негізгі мәселелерді шешеді.

Барлаудың техникалық құралдары. Барлау мәселелері техникалық құралдар көмегімен шешіледі. Барлау техникалық құралдары үш топқа бөлінеді: барлау кен үңгімелері, барлау бұрғылау ұңғымалары және геофизикалык жұмыстар.

Қазбалардың түрлері мен сипаты бойынша жіктеледі және төмендегі мәселелерді шешеді:

Барлау жұмысы кезінде еңбек шығыны, материалдық қаржы, уақыт шығыны көбінесе тау-кен жұмысын жүргізуге немесе бұрғылау жұмыстарын жүргізуге кетеді. Бірақ олар барлау жұмыстарының міндеттерін шешуде толық немесе дәл ақпарат бере алады. Сондықтан жұмыс түрін таңдар алдында жақсылап ойлана негіздей отырып, қанша бұрғылау жүргізетіндігі, оның тереңдігі және орны анықталуы керек. Барлау жүйесі деп біз барлық жұмыстар түрінің міндеттерін шешетін барлау қазбаның саны, түрі, тереңдігі кеңістікте орналасуы; қазбалардың жүргізілу реті, оны жүргізуге кететін шығын мен уақыт шығынын үнемдеу деп түсінеміз. Осыдан барып барлау жұмысының жүйесінде жеке элементтерді бөлуге болады.

  1. Барлау қазбалары (олардың түрлері мен сипаттамасы);

  2. Қазбаларды орналастыру реті (барлау торының пішіні);

  3. Барлау торының тығыздығы.

Барлау жүйесінің элементінен кешенді қарастыру керек. Барлау жұмыстарының жүйесін тиімді таңдау көп факторларға байланысты. Кенорындардың геологиялық көрсеткіштері өзгермелі болған жағдайда барлау торы тығыз болуы; қазбаның күрделі түрін пайдалану қажет болады. Көптеген кенорындар үшін жетекші фактор олардың құрылымы. Құрылым ерекшеліктеріне байланысты барлау жүйесі таңдалады. Басқа жағдайда мұндай факторларға кенденелерінің тереңде жатуы, ал өте күрделі кенорын үшін жетекші фактор пайдалы қазбаның құндылығы болып табылады. Бұл жағдайда барлау жүйесін таңдау сынаманың қажетті тығыздығы мен типіне байланысты болады. Барлау тығыздығын таңдау кезінде жетекші факторды анықтаудан басқа, жалпы жағдайды да ескеру керек.

1) Егер корреляциялық белгілер байқалса, мысалы, кен денесі қалыңдығы мен пайдалы қазба немесе пайдалы компонент сапасының заңды байланысы байқалса, онда мұндай корреляциялық байланысты барлау торын қарапайымдауға пайдаланады;

2) Жетекші барлау факторы сипатының кенорын бойынша немесе оның бір бөлігінде, тіпті кен денесінде, сонымен қатар қанаттарында, тереңдігінде, тектоникалық зоналарда және т.б. өзгерген жағдайында барлау жүйесін өзгертуге тура келеді. Барлаудың негізгі тектоникалық құралдарына тау-кен қазбалары, бұрғы ұңғымалары жатады. Сонымен қатар іздеу барлау қазбаларын жүргізбей-ақ жердің терең бөлігінде құрылымы мен құрамы жөнінде мәлімет беретін геофизикалық бақылауларда пайдаланады. Оған пайдалы қазбаның химиялық, минералогиялық құрамын, құрылысын зерттейтін ақпараттар жатады.

  1. Болашақтағы ақшаның қазіргі құны. Анықтау әдістемесі.

Болашақтағы ақшаның қазіргі құнын анықтау үрдісі дисконттау(түсіру, төмендету, жеңілдету) деп аталады. Дисконттау үрдісі бойынша пайыз мөлшері дисконт ставкасы деп аталады.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]