Жүрек жеткіліксіздігі

Веналық гиперемия жүректен шығатын қан

көлемінің азаюы

қылтамырда Р лимфа тамыр-ң бауырдың гипоксия бүйрек ишемиясы

спазмы мускатты циррозы

ацидоз ренин син-ң

лимфа ағу-ң альбумин син-ң

Қ.т. қабыр-ң Ангиотен-н ІІ

өткізгішітігі син-ң

капиллярішілік онк-қ Р

альдостерон

син-ң

Ісіну

гипернатриемия

вазопрессин син-ң

артуы, судың кері сің-ң

4. Науқас организміне ісінудің маңызын бағалаңыз, патогенездік емін ұсыныңыз.

Ісіну біртектес дерттік үрдіс. Ісіну ошағынан қанда еріген улы токсиндерді, өспе жас-н, бактерияларды шығуынан аластатып, орг-ді сепсистен сақтайды. Науқас орг-ң жүрегіндегі ақаулармен күрес, көп жүрмеу, көп уақыт жату.

Есеп № 17

Науқас И., 5 жаста, бет аймағында ісіну байқалады, аралық және соңғы тәуліктік диурез 0,6 л, көрсетілген жағдайлар біртіндеп дамыды.

1. Ісінудің клиникалық түрін анықтаңыз.

Бүйректік ісіну: нефритке бай/ты.

2. Науқаста ісінудің дамуына қатысатын патогенездік жайттарды атаңыз.

РАЖ жүйесі арқылы альдостерон син-і артады,гипернатриемия болады, гипоталамуста вазопрессин син-і артады, судың кері сіңірілуі артып, ісіну болады.

3. Берілген ісіну түрінің патогенездік сызбанұсқасын құрастырыңыз.

Нефрит бүйрек қан айналымы бұзылысы,ишемия ренин син-ң артуы альдостерон син-ң артуы гипернатриемия вазопрессин син-ң артуы судың кері сіңірілуі артуы ісіну.

4. Науқас организміне ісінудің маңызын бағалаңыз, патогенездік емін ұсыныңыз. Гипернатриемиямен күрес, қабынуға қарсы препараттарды пай-у, зәр айдағыш-ы пай-у.

Есеп № 18

Науқас 52 жаста, бауыр жеткіліксіздігімен ауруханаға түсті. Қарап тексергенде: бауыр көлемі кішірейген, сипап сезгенде тығыз, көкбауыры және іші ұлғайған, перкуссияда іш қуысында бос сұйықтықтың жиналғаны анықталды.

1. Науқаста су тепе-теңдігінің қай түрі дамыды?

Бауырлық ісіну.

2. Іш қуысында сұйықтық жиналуы қалай аталады?

Асцит – іш шемені.

3. науқастағы ісінудің дамуына қатысатын патогенездік жайттарды атаңыз, негіздеңіз.

Жүрек ақауы, тромбоздардан бауырдың зақымдануы қан ақуыз-ң син-ң төмендеуі гипопротеинемия қылтамырішілік онк-қ қысым-ң төмендеуі ісіну. Бауыр циррозы кезінде альдостеронның бауырда ыдыратылуы болмастан, қанда жиналуынан альдостеронизм дамып, ісінуге үлес қосады.

4. Науқас тіні ісінуінің патогенездік сызбанұсқасын құрастырыңыз.

Бауыр зақымдануы

Альбумин син-ң азаюы Альдостерон ыдыратылуы-ң төмендеуі

Қылтамырішілік онк-қ қысым-ң төмендеуі Альдостеронизм

Судың кері сіңірілуінің артуы

Ісіну

Есеп № 19

Науқас Д., 42 жаста, Африканың бір елінен ұзақ командировкадан келді. Бірнеше апта бойы қызымының ұстамалы қалтырауымен қысқа уақытқа көтеріліп қайта түсетінін айтады. Бірнеше уақыттан кейін дененің төменгі бөлімінде лимфа түйіндері, аяқтарында ісіну анықталды. Қарап тексергенде: аяқтарында айтарлықтай ісінулер, сыртқы жыныс ағзалары, терісі қызарған, сан аймағында, шап және ұмасын сипап сезгенде тері астында тығыз эластикалық тартылымдар анықталады.

1. Науқаста су тепе-теңдігінің қай түрі дамыды?

Қанның онкотикалық қысымы төмендеуіне бай-ты ісіну;

2. Науқастың ауру тарихын ескере отырып, науқастағы ісінудің дамуына қатысатын патогенездік жайттарды атаңыз.

Африка климаты ыстық болғандықтан, ол жерде командировкада жүргенде науқас қатты терлеген, терлеу нәтижесінде ағзадан тұздар(натрий, калий, хлор) көптеп шығарылған, тек су ішумен олардың мөлшері қалпына келмеген. Қанның гипоосмолялдығына бай-ты ісіну болған.

3. Науқас тіні ісінуінің патогенездік сызбанұсқасын құрастырыңыз.

Жасуша сыртында натрий, калий, хлор ж/е т.б. тұздырдың азаюы, тіннің(қан) осмостық қысымы түсуі, тіннен жасуша ішіне судың көп енуі, ісіну. Қынның көлемі азайып, қоюланып, тромб түзілу қаупі жоғарылайды.

4. Науқас организміне ісінудің маңызын бағалаңыз, патогенездік емін ұсыныңыз.

Удың қанмен таралуына кедергі болады, ол тінге шығып, сонда ұсталып тұрады,орг-ң сұйық орт-да осм.қысым-ң тұрақтылығын ұстап тұрады, бүліну ошағынан қан мен лимфа ағымын шектеп, орг-ң уыттануын алдын алады, ісінулік сұйықпен бірге тінге бактериялар мен вирустарды ыдырататын заттардың(антидене, ферменттер) шығуы.

Глюкоза, натрий тұздарын көп енгізу, бүйрекпен натрийдің шыңуын шектеу(альдостерон).

Есеп № 20

Науқас клиникаға «миокардтың жіті инфаркты» алдын ала аңғарымымен түсті.

рН 7,32 - төмендеген

рСО₂ 38 мм с.б. - қалыпты

SB 18,0 ммоль/л - төмендеген

ВВ 36,0 ммоль/л - төмендеген

ВЕ -6,5 ммоль/л - төмендеген

Қандағы сүт қышқылы - 2,8ммоль/л (қалыптыда 0,5-2,0 ммоль/л)

Титрациялық қышқылдық - 200 мл/тәулігіне (қалыптыда 70-100 мл/тәу)

1. Артериалық қанның рН мәнін айқындалу дәрежесіне қарай сипаттаңыз (теңгерілген, теңгерілмеген). рН – 7,32 – теңгерілмеген ацидоз.

2. ҚСҮ бұзылысының патогенезіне қарай түрі туралы қорытынды жасаңыз. Жауапты негіздеңіз.

Теңгерілмеген мет.ацидоз : қанайналымы мен микроциркуляцияның бұзылысы гипоксия кардиомиоциттердің зақымдануы некроз қанға көптеп қышқыл өніс-ң шығуы(лактатацидоз) мет.ацидоз.

3. ҚСҮ көрсеткіштерінің мәнін бағалаңыз. Науқастағы ҚСҮ бұзылыстарының себебі не?

• Қышқылдар-ң сырттан көп түсуі;

• Қышқыл-ң бүйрек ар-ы шығарылуы бұз-дан;

• Бауыр инток-қ қызметі бұз-дан;

• Көп құсу;

• Дистрофия:

1. Гипоксия;

2. Қанайн-м мен микроцирк-ң бұз-ы;

3. Қантты диабет, гипертиреоз;

4. Ашығу, ауыр жұмыс;

4. Науқастағы ҚСҮ бұзылыстарының теңгерілу тетіктерін түсіндіріңіз:

• Сутегінің артығы қан ақуыз-мен бейтараптанады. 4

• Көмірқышқылы карбангидраза ферм-ң әсерінен су мен СО₂-ге. 2

• Сутегі иондары эритроцит пен тін жас-на еніп, олардан калий, натрий, кальций босап шығады; 3

• Қышқыл өнімдер гидрокарбонаттармен әр-п, көмір қышқылы мен бейтараптанған қышқылдың натрий тұзы босап шығады. 1

Есеп № 21. Науқас кома жағдайында.

рН 7,17 - төмен

рСО₂ 50 мм с.б..- жоғары

SB 15,0 ммоль/л - төмен

ВВ 38,0 ммоль/л - төмен

ВЕ -13 ммоль/л - төмен

Кетон денелері - 250 мкмоль (қалыптыда 140-200мкмоль/л)

Титрациялық қышқылдық - 270 мл/тәулігіне (қалыптыда 70-100 мл/тәу)

1. Артериалық қанның рН мәнін айқындалу дәрежесіне қарай сипаттаңыз (теңгерілген, теңгерілмеген).

Теңгерілмеген ацидоз;

2. ҚСҮ бұзылысының патогенезіне қарай түрі туралы қорытынды жасаңыз. Жауапты негіздеңіз.

Теңгерілмеген аралас ацидоз: қантты диабет май алмасуының дистрофиясы кетон ден-ң артық түзілуі кетоацидоз гипервентиляция газдық алкалоз тыныс тежелуі қ.т. тонусы төмендеген АҚ төмендеген ОЖЖ зақымдану бас айналу кома

3. ҚСҮ көрсеткіштерінің мәнін бағалаңыз. Науқастағы ҚСҮ бұзылыстарының себебі не?

• Дистрофия:

1. Гипоксия;

2. Қанайн-м мен микроцирк-ң бұз-ы;

3. Қантты диабет, гипертиреоз;

4. Ашығу, ауыр жұмыс;

4. Науқастағы ҚСҮ бұзылыстарының теңгерілу тетіктерін түсіндіріңіз. Алдыңғы есеп.

Есеп № 22. Науқаста бас миының шайқалуы толастамайтын құсумен және ентікпен қабаттасқан. Науқастағы ҚСҮ бұзылыстарын сипаттаңыз. Өзгерістердің патогенезін түсіндіріңіз.

рН 7,56 – жоғары

рСО₂ 26 мм с.б.- төмен

SB 24,0 ммоль/л - қалыпты

АВ 17,0 ммоль/л - төмен

ВЕ +4,0 ммоль/л - жоғары

1. Артериалық қанның рН мәнін айқындалу дәрежесіне қарай сипаттаңыз (теңгерілген, теңгерілмеген).

Теңгерілмеген алкалоз.

2. ҚСҮ бұзылысының патогенезіне қарай түрі туралы қорытынды жасаңыз. Жауапты негіздеңіз.

Құсу қышқылдардың ағзадан шығуы мет.алкалоз Н⁺ ионының қанда азаюы тыныс орт-ң тежелуі гиперкапния тыныс ор-ң қозуы гипервентиляция газдық алкалоз тыныс тежелуі АҚ, қ.т.-ң тонусы төмендеген ОЖЖ зақымы бас айналу кома

3. ҚСҮ көрсеткіштерінің мәнін бағалаңыз. Науқастағы ҚСҮ бұзылыстарының себебі не?

Көп сілтілік заттар енгізу, көп құсу, асқазан тесігі, бүйректің қызметі бұзылуы, бүйрек үсті без-ң гормон-ң артық түзілуі, гипервентиляция, гипоксия.

4. Науқастағы ҚСҮ бұзылыстарының теңгерілу тетіктерін түсіндіріңіз.

Газдық алкалозды емдеу – тыныс алу орт-ң жоғары қоз-н азайту, СО₂-сі бар газдық құрамдар беру.

Сутек ионының азаюына тыныс орт-ы қозады, гипервентиляция, көмірқышқыл газды жинайды, қан ақуыздары сутек ионын босатып, натрий ионын өзіне қосып алады, несеппен көп мөлшерде гидрокарбонаттар, екі негізді фосфаттар шығарылады.

Есеп № 23.

Науқаста диффузды гломерулонефрит. Науқастағы ҚСҮ бұзылыстарын сипаттаңыз.

рН 7,23 - төмен

рСО₂ 34 мм с.б.- төмен

SB 16,0 ммоль/л - төмен

АВ 13,0 ммоль/л - төмен

ВЕ - 11,0 ммоль/л - төмен

Зәрдің титрлік қышқылдығы: 8 мл сілтілер, (қалыптыда 70-100 мл/тәу)

Зәрдегі аммиак: 8 ммоль/л (қалыптыда 20-50 ммоль/л)

1. Артериалық қанның рН мәнін айқындалу дәрежесіне қарай сипаттаңыз (теңгерілген, теңгерілмеген).

Теңгерілмеген ацидоз.

2. ҚСҮ бұзылысының патогенезіне қарай түрі туралы қорытынды жасаңыз. Жауапты негіздеңіз.

Теңгерілмеген мет.ацидоз.

Бүйрек зақымдануында аммониогенез тежеледі, ацидозды теңгеру мақсатында зәрмен көп сілтілер шығып, зәр қышқылдығы азаяды. Қышқылдың шығарылуының бұзылысы мет.ацидоз тыныс орт-ң қозуы гипервентиляция газдық алкалоз гипокапния тыныстың тежелуі АҚ төмендеуі ОЖЖ зақымы бас айналу кома

3. ҚСҮ көрсеткіштерінің мәнін бағалаңыз. Науқастағы ҚСҮ бұзылыстарының себебі не?

Бүйрек зақымданудан қышқылдардың бөлініп шығуы бұзылады(аммониогенез), сон-тан мет.ацидоз – теңгерілмеген.

4. Науқастағы ҚСҮ бұзылыстарының теңгерілу тетіктерін түсіндіріңіз. 20-есепте.