
- •Дәнді дақылдардың зиянкестері
- •Зиянды бақашық қандаласы және басқа астық қандалаларының түрлері
- •Техникалық дақылдардың зиянкестері.
- •Қызылшаның сұр бізтұмсығы.
- •Қызылшаның сабақ жегіші.
- •Мақта зиянкестері
- •Мақта көбелегі- Хлопковая совка
- •Мақта (бақша) биті- Хлопковая (бахчевая) тля
- •Жоңышқа биті- Люцерновая (акациевая) тля
- •Үлкен мақта биті.
- •Темекі бітесі.
- •Ауылшаруашылық дақылдарының ауруларына есеп жүргізу және болжамдау
- •Қара күйе аурулары және қастауыш (спорынья) Бидайдың қатты немесе сасық қаракүйесі
- •Бидайдың тозаңды қаракүйесі
- •Күздік бидайдың ергежейлы (қортық) қаракүйесі
- •Арпаның қатты немесе тас қаракүйесі
- •Арпаның тозаңды қаракүйесі
- •Арпаның жалған тозаңды қара күйесі
- •Сұлының қатты немесе жабық қаракүйесі
- •Сұлының тозаңды қаракүйесі
- •Қара бидай сабағының қаракүйесі
- •Тарының жабық қара күйесі
- •Жүгерінің толарсақ қаракүйесі
- •Жүгерінің тозаңды қаракүйесі
- •Қонақ жүгерінің (құмай) тозаңды қара күйесі
- •Астық тұқымдас дақылдарының қыстауышы
- •Дәнді дақылдардың тат аурулары Қоңырқай немесе жапырақ таты.
- •Сабақ немесе сызықша таты.
- •Мақта дақылының аурулары Мақтаның қара шірігі
- •Мақтаның вертициллезды солу
- •Күнбағыс аурулары Күнбағыстың ақ шірігі
- •Күнбағыстың сұр шірігі
- •Күнбағыстың таты
- •Күнбағыстың жалған ақ ұнтағы
- •Күнбағыстың вертициллезды солуы
- •Күнбағыстың қара дағы (аскохитоз)
- •Темекі аурулары Темекінің жалған ақ ұнтағы
- •Темекі тамырының қара шірігі.
- •Темекі мозаикасы
- •Қант қызылшасының аурулары Қызылшаның тамыр жегіші мен тамыр жемісінің шіріктері
- •Қызылшаның тамыр церкоспорозы
- •Қызылшаның жалған ақ ұнтақ ауруы.
- •Қызылшаның ақ ұнтақ ауруы.
- •Қызылшаның ризоманиясы немесе шектен тыс тамырлануы.
- •Қызылшаның нематодозы немесе гетеродерезі.
- •Қырыққабат аурулары Қара мойнақ ауруы
- •Жалған ақ ұнтақ ауруы
- •Түтікті бактериоз ауруы
- •Шырышты бактериоз ауруы
- •Қызанақ аурулары
- •Фитофтороз
- •Макроспориоз
- •Бактериалды қара дақ.
- •Альтернариоз.
- •Столбур
- •Пияз аурулары
- •Мойын шірігі
- •Картоп аурулары Картоптың таз қотыры
- •Картоптың ұнтақ тәріздес таз қотыры
- •Картоптың ризоктониозы немесе қара қотыры
- •Картоптың фитофторозы
- •Картоптың күміс түстес таз қотыры
- •Картоптың альтернариозы
- •Картоптың қоңырқай теңбілі немесе макроспориоз
- •Картоптың фузароизды және вертициллезды солуы
- •Картоптың құрғақ шірігі
- •Картоптың қара мойнағы (шіруі)
- •Картоптың сулы шірігі
- •Картоптың түйнегінің сақиналы шірігі
- •Картоптың қатпарыл мозаикасы
- •Картоптың жолақ мозаикасы
- •Картоптың теңбіл мозайкасы
- •Картоп жапырақтарының бұралуы
- •Түйнектің ұршықтануы
- •Картоптың сабақ жұмырқұрты
- •Жеміс-жидек дақылдарының аурулары Алманың ақ ұнтағы
- •Алма мен алмұрттың таз қотыры.
- •Жеміс дақылдарының сұр шірігі немесе монилиозы.
- •Алма цитоспорозы.
- •Алманың қара ісігі.
- •Алманың таты.
- •Сүйекті жеміс дақылдарының тесік дағы немесе клястероспориозы.
- •Шабдалы жапырақтарының бұйралануы.
- •Шабдалы ақ ұнтағы.
- •Жеміс және жидек ағаштары тамырының ісігі.
- •Алмұрт пен сүйекті жеміс дақылдарының бактериозы.
- •Алма мозаикасы.
- •Жидекті дақылдарының аурулары. Бүлдіргеннің сұр шірігі.
- •Қарақат пен қарлығаның ақ ұнтағы.
- •Қарақат пен қарлығаның ақ ұнтағы.
- •Біржылдық арамшөптер
Картоптың күміс түстес таз қотыры
Ауру белгілері. Вегетация кезінде залалданған түйіндер қара-сұр дақтармен қапталады. Сақтау кезінде қабығының астында ақ, кейін қараятын мицелий қалыптасады. Ауру тегіс немесе, батыңқы, қара-сұр, қара-сары дөңгелек дақ немесе өңез, пустула немесе жара ретінде байқалады. Ауруға шалдыққан ұлпалар қабаттанып, біркелкі емес пішін құрайды. Саңырауқұлақ конидийлері тік немесе бұралған, қоңыр немесе түссіз, 21-85х9-11 мкм. Залалданған түйіндері майда қара склероцид денелермен жабылған.
Аурудың сақталу көзі және таралуы. Саңырауқұлақтары түйіндерінде, топырақта, сақталады.
Ауруға себеп болатын факторлар. Түйіндердің механикалық зақымдалуы, топырақ пен ауаның жоғары ылғалдылығы аурудың дамуына әсер етеді.
Картоптың альтернариозы
Ауру белгілері. Альтернариоз жапырақтың жапырақтың қоңыр дағы атауымен белгілі. Бұл ауру белігілері гүлдеу кезеңінде немесе ондан кешірек байқалады. Алғашқыда залалданған жапырақтардың шеті ақшыл-жасылданып, қурайды, жапырақтың жоғары жағына қарай бұралады. кейін ауру талшықтары арасындағы ұлпаларға қарай ауысады. Кейін олар өзара бірігіп, жапырақтары алдын ала қурап қалады. Ылғалды ауа-райында дақтар әлсіз көрінетін қара өңезбен қапталады.Сабақтарында және бұтақтарында ауру белгілері ұзынша келген қоңыр, ұлпаға қарай енген дақ ретінде байқалады. Нәтижесінде залалданған ұлпалар құрғап, картоптың жер беткі бөліктері өліп қалады.
Түйіндері көп зақымдалмайды. Егер залалданса, түйінде майда, батыңқы, қара өңездер пайда болады.
Аурудың сақталу көзі және таралуы. Ауру қоздырғыштар өсімдік қалдықтарында, топырақта сақталады.
Ауруға себеп болатын факторлар. Ауа температурасының 18-22 0Сболуы, ауа ылғалдылығының - 65-70% болуы, аурудың дамуына әсер етеді.
Картоптың қоңырқай теңбілі немесе макроспориоз
Ауру белгілері. Жапырақтарында әр жерте шашылыпы, таралған құрғақ, қара-қоңыр дөңгелекше дақтар ретінде байқалады. Кейде дақтар бірігіп, ұлпалары қурап, жапырақтарда тесіктер пайда болады. Аурудың алғашқы белгілері шанақтану кезінде байқалады да, вегетация кезеңінің соңына дейін жүреді. Түйіндерінің залалдануы көп байқалмайды, егер залалданса дөңгелекше келген, батыңқы қара, кеуіп кеткен дақтар ретінде байқалады. Қабық астындағы түйін кеуіп, құрғақ қара массаға айналады.
Аурудың сақталу көзі және таралуы. Ауру қоздырғыштар өсімдік қалдықтарында, топырақта сақталады. Инфекция ауа арқылы және жауын-шашан тамшыларымен бірге таралды.
Ауруға себеп болатын факторлар. Ылғалды және құрғақ ауа-райының ауысып келу аурудың дамуына әсер етеді. Ауруға төзімсіз сорттарды егу, ауыспалы егістіктің сақталмауы да әсер етеді.
Картоптың фузароизды және вертициллезды солуы
Ауру белгілері. Көбінесе тамыр жүйесі залалданады. Ауру белгілері гүлдеу кезеңінде айқын байқалады. Фузариозды солу кезінде жапырақтары сарғайып, солып, кейін қурап қалады. Кейде бұта толығымен сарғайып, тез солып қалады.
Вертициллезды солуға аурудың баяу өтуі тән, жапырақтарда қоңыр, шеті ашық-сары болып келетін дақтар ретінде байқалады. Түйіндері солып, пайдалануға жарамсыз болып қалады.
Аурудың сақталу көзі және таралуы. Инфекция танапта ошақ ретінде таралды. Ауру қоздырғышы топырақта, өсімдік қалдықтарында сақталады.
Ауруға себеп болатын факторлар. Саңырауқұлақтардың дамуына қолайлы температура 22-23 0С.