Шырышты бактериоз ауруы

Ауру белгілері. Көсеусабақтары мен қаудандары залалданады. Қаудандардың сулы шіріктенуі түрінде байқалады, қаудандар көсеусабақтарынан оңай сынады. Бактериялары - қозғалмалы таяқшалар, жеке-жеке немесе жұптасқан, спора қалыптастырмайды, 0,5-1 х 2-3 мкм.

Аурудың сақталу көзі және таралуы. Патоген өсімдік қалдықтарында, ауру көсеусабақтары мен қаудандарында сақталады.

Ауруға себеп болатын факторлар. Ауыспалы егістің сақталмауы, топырақтың ылғалдылығының жоғары болуы, ауа-райының жауынды болуы, қырыққабаттың биттермен, қырыққабат шыбынымен зақымдалуы аурудың дамуына себеп болады.

Қызанақ аурулары

Қоңыр дақ.

Ауру белгілері. Бұл ауру негізінен жылыжайларда дамиды. Жапырақтың бетінде сары-қоңыр дөңгелекше дақтар пайда болады, астыңғы беттерінде бархат тәрізді мицелиден, конидийден тұратын өңездер қалыптасады. Конидиилері ашық-қоңыр, тегіс, бір жасушалы, 12-47х4-10 мкм.

Аурудың сақталу көзі және таралуы. Патоген өсімдік қалдықтарында, топырақта сақталады.

Ауруға себеп болатын факторлар. Ауру қоздырғышының дамуына оңтайлы температура 20-25 ⁰С, ылғалдылық 80-95%.

Фитофтороз

Ауру белгілері. Жапырақ шетінде қоңыр дақтар пайда болады, ылғалды ауа-райында астыңғы бөлігінде ақ өңездер қалыптасады. Сабақтарында қоңыр-қара жолақтар пайда болып, жемістерінде тереңдеген қоңыр, бұлдыр дақтар пайда болады. Саңырауқұлақ мицелиилері көпядролы, жасушасыз, зооспорганиилері жұмыртқа тәрізді, 25-30х15-20 мкм. Ооспоралары шар тәрізді, түссіз, диаметрі 25-30 мкм.

Аурудың сақталу көзі және таралуы. Ауру қоздырғыштары өсімдік қалдықтарында сақталып, тұқымдарымен бірге тасымалданады.

Ауруға себеп болатын факторлар. Қалыпты ауа температурасы (15-20 ⁰С) және жауын-шашынды болған жағдайда аурудың дамып-таралуына қолайлы жағдай туғызады.

Макроспориоз

Ауру белгілері. Жапырақтары, сабақтары, жесістері зақымдалады. Жапырақтарында дөңгелекше, қоңыр немесе ашық қоңыр түсті дақтар пайда болады. Сабақтарында дақтар ұзынша келген, ашық қоңыр. Аурумен қатты залалданған жағдайда өсімдік өліп қалады. Жемістеріндегі дақтары дөңгелекше, қара-қоңыр, батыңқы, ылғалды ауа-райында қара бархатты өңезбен қапталған. Конидиилері түйіршек тәрізді, 150-300х15-20 мкм.

Аурудың сақталу көзі және таралуы. Ауру қоздырғыштары өсімдік қалдықтарында сақталып, тұқымдарымен бірге тасымалдануы мүмкін.

Ауруға себеп болатын факторлар. Қалыпты ауа температурасы (15-20 ⁰С) және жаз айларының ылғалды болуы, жауын шашынның жиі-жиі түсуі аурудың дамып-таралуына қолайлы жағдай туғызады.

Бактериалды қара дақ.

Ауру белгілері. Өсімдіктің барлық жер беткі бөліктері залалданады. Тұқымжарнағында қара, майда, талшықтардың бойымен орналасқан дақтар қалыптасады. Жапырақтарында бұл дақтар қара-қоңыр, майлы, жылтыр. Сабақтарында ұзынша келген, жемістерінде дөңес келген, қара дақтар немесе өңездер. Бактериялар - қозғалмалы таяқшалар, грамотрицальды, 0,7-1,8 мкм.

Аурудың сақталу көзі және таралуы. Ауру қоздырғыштары өсімдік қалдықтарында сақталып, тұқымдарымен бірге тасымалданады.

Ауруға себеп болатын факторлар. Қалыпты ауа температурасы (15-20 ⁰С) және ылғалдың жоғары болуы, ауыспалы егістің сақталмауы, аурудың дамып-таралуына қолайлы жағдай туғызады.

Төбе шірігі.

Ауру белгілері. Жасыл, пісуге жақын қалған жемістері залалданады. Жемістердің төбесінде тегіс немесе батыңқы, ашық немесе қара-қоңыр дақтар қалыптасады, кейін олдақтардың көлемі ұлғайып, , қарайып, батыңқырайды. Зақымдалған бөліктерде сапрофитті микроағзалар қоныстанып, шіруге әкеледі. Төбе шірігінің негізгі себебі, өсімдіктің сумен жеткілікті қамтамасыз етілмеуі, әсіресе жемістің қалыптасу кезеңінде.

Ауруға себеп болатын факторлар. Ауа-райының құрғақ және ыстық болуы, суғару режимінің бұзылуы, азотты тыңайтқыштың көп болып, кальций тыңайтқышының аз болуы.