Добавил:
Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

Наглядная химия. Карбоновые кислоты и производные 3 (pdf)

.pdf
Скачиваний:
134
Добавлен:
14.06.2014
Размер:
137.72 Кб
Скачать

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

34

 

CH3

 

 

C

 

 

CH2

 

 

 

 

 

 

 

C

 

 

 

OC2H5

 

 

 

 

CH

 

 

 

C

 

 

CH

 

 

 

C

 

 

 

 

OC H

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

5

 

 

 

 

 

O

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

O

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

OH

 

 

 

 

 

 

 

 

O

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Br2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

OC2H5

-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

очень быстро

CH3

 

 

 

C

 

 

CH

 

C

 

+ Br

 

 

 

CH3

 

 

 

C

 

 

CH

 

 

C

 

OC2H5 + HBr

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

OH Br

 

 

O

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

O

Br

O

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Реакция Кляйзена (сложноэфирной конденсация)

2CH3

 

COOC2H5

C2H5ONa

CH

 

C

 

CH

 

 

COOC H

 

+ C H OH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

2

2

5

2

5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

этилацетат

 

 

 

O

 

 

 

 

 

 

 

 

ацетоуксусный эфир (75%)

 

 

 

Синтез кетонов при помощи ацетоуксусного эфира

 

 

O-

 

 

 

O

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH3

 

C

 

CH

 

COOC2H5

 

CH3

 

C

 

CH

 

COOC2H5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

δ -O Oδ -

δ -

CH3 C CH C OC2H5

δ -

CH

CH3 C C OC2H5

δ - O Na+ Oδ -

35

О-алкилирование

CH3 C

δ - O

XC +

CH3

δ -

CH

C OC2H5ClCH2COOC2H5

Na+ Oδ -

CH3

OC2H5

 

C

Oδ -

 

δ -HC

Na+

X C HC

C

Oδ -

 

CH3

 

 

OCH2COOC2H5

CCH COOC2H5

С-алкилирование

O CH2COOC2H5

C CH COOC2H5

OC2H5 -

C O

Na+

C O

CH3

O

C CH C CH3 + Na+ + X-

COOC2H5

CH3X > C2H5X > (CH3)2CHX > (CH3)3CX

36

Синтез кетонов при помощи ацетоуксусного эфира приводит к производным ацетона, к которых один или два атома водорода замещены на алкильные группы.

O

CH3 C CH2 COOC2H5

ацетоуксусный эфир

C2H5O-

O

CH3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

C

 

 

 

 

 

 

CH

 

 

COOC2H5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

O

 

 

 

 

 

 

RX

 

 

 

 

 

 

 

 

 

O

 

 

 

 

 

 

 

 

O

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

OH-

 

 

 

 

 

 

CH COO- H2O или H+

CH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH

 

 

 

 

C

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

C

 

 

 

 

 

CH

 

 

COOC H

 

 

 

 

 

 

C

 

 

 

 

 

CH

 

 

COOH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

5

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

R

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

R

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

R

 

 

моноалкилацетоуксусный эфир

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-CO2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

O

 

 

 

 

 

C2H5O-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH3

 

 

 

O

 

CH2

 

 

R

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COOC2H5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

C

 

 

 

 

 

C

 

 

 

 

 

C

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

R

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

R'X

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

O

 

R'

 

 

 

 

 

O

 

R'

 

 

 

 

O

 

 

 

R'

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

OH-

 

 

 

 

- H2O или H+

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH3

 

 

 

 

 

C

 

 

 

 

C

 

 

 

 

COOC2H5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COO

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH3

 

C

 

 

C

 

 

CH3

C

 

 

 

C

COOH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

R

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

R

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

R

 

 

 

 

 

 

 

диалкилацетоуксусный эфир

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-CO2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

O

 

 

 

 

R'

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH3

C

 

 

 

 

CH R

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

дизамещенный ацетон

 

 

37

CH3

CH3

 

CH3

CH3

 

COOH

 

 

CHCH2CH2CCH3

 

CHCH2CHCCH3

 

 

 

 

 

-CO2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

O

 

 

 

 

 

O

5-метилгексанон-2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

H O

или H+

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

CH3

CH3CHCH2Br

изобутилбромид

CH3 COO-

CH3CHCH2CHCCH3

 

 

OH-

O

 

 

 

O

 

CH3 COOC2H5

+ Na+CH3CCHCOOC2H5-

CH3CHCH2CHCCH3

C H O- Na+

 

O

2

5

этил-α -изобутилацетоацетон

O

 

 

 

 

CH3CCH2COOC2H5

этилацетоацетат (ацетоуксусный эфир)

38

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COOH

 

 

CH3CH2CH2CH

 

CCH3

-CO2

CH3CH2CH2C

CCH3

 

 

CH3

O

 

 

 

 

CH3 O

 

 

3-метилгексанон-2

 

 

 

H O или H+

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COO-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH3CH2CH2C

CCH3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH3 O

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

OH-

 

 

 

 

 

 

 

 

COOC2H5

 

 

 

 

COOC2H5

CH

Br + Na+ CH

CH

CH

C

 

CCH

CH

CH

CH

C

CCH

3

3

2

 

2

 

 

3

3

2

 

2

 

3

метилбромид

 

 

 

 

 

O

 

 

 

CH3 O

 

 

 

C H O-

Na+

этил-α -метил-α− н-пропил-

 

 

 

 

ацетоацетон

 

 

 

 

2

5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COOC2H5

CH3CH2CH2CH CCH3

O O

CH3CH2CH2Br + Na+ CH3CCHCOOC2H5

н-пропилбромид

C2H5O- Na+

O

CH3CCH2COOC2H5

этилацетоацетат (ацетоуксусный эфир)

39

Синтез кислот при помощи ацетоуксусного эфира

O

O

 

 

 

 

CH3C

CH2 C

OC2H5

конц. щелочь CH3COO- + CH3COO- + C2H5OH

этилацетоацетон

 

 

H+

H+

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH3COOH CH3COOH

уксусная кислота

O

R

O

 

 

 

 

 

CH3C

CH

C OC2H5

конц. щелочь

CH3COO- + RCH2COO- + C2H5OH

монозамещенный

 

 

H+

 

H+

ацетоуксусный эфир

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH3COOH RCH2COOH

 

 

 

 

уксусная

монозамещенная

 

 

 

 

кислота

уксусная кислота

O

R

O

 

 

 

 

 

 

CH C

C

C OC H

5

конц. щелочь CH COO- + R'RCHCOO- + C H OH

3

 

2

3

2

5

 

R'

 

 

 

+

 

H+

 

 

 

 

 

H

 

 

 

дизамещенный

 

CH3COOH

R'RCHCOOH

 

ацетоуксусный эфир

 

уксусная

дизамещенная

 

 

 

 

 

кислота

уксусная кислота

 

40

Синтез карбоновых кислот при помощи малонового эфира

OC2H5

 

 

OC2H5

OC2H5

OC H

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

5

C

O

H+ +

 

C

O

C

O

C

O

H2C

 

HC

 

H2C

 

 

H C

 

 

 

 

 

 

C

O

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

C

O

C

O

C

O

OC2H5

 

 

OC2H5

OC2H5

OC H

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

5

малоновый

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

эфир

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

OC2H5

C O

HC

C O

OC2H5

OC2H5

 

OC

H

5

-

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

C

O

 

C

O

 

 

H2C

+ C2H5O- Na+

 

HC

 

 

Na+ + C H OH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

5

C

O

 

C

O

более слабая

 

кислота

OC2H5

 

OC H

 

 

 

 

 

2

5

 

 

более сильная кислота натрмалоновый

эфир

 

 

 

 

 

41

COOC2H5

-

 

 

COOC H

 

Na+ + RX

 

 

2

5

HC

 

R HC

 

+ Na+X-

 

 

COOC2H5

 

 

 

COOC H

5

 

 

 

 

2

этилалкилмалонат (моноалкилмалоновый эфир)

COOC2H5

 

 

 

 

 

COOC H

-

 

+C2H5O- Na+

2

5

R HC

 

 

 

Na+

 

 

 

 

R C

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COOC2H5

 

-C2H5OH

COOC H

 

 

 

 

 

 

 

2

5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-Na+X-

R'X

 

 

 

 

 

 

 

R'

 

COOC2H5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

C

 

 

 

 

R

COOC2H5

 

диалкилмалоновый

 

эфир

42

 

 

COOC2H5

H O, H+,

 

COO-

R

HC

R

HC

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COOC2H5

 

 

 

COO-

 

 

 

 

 

 

H+

 

 

 

 

 

 

COOH

 

 

 

 

 

R

HC

 

 

 

 

 

 

COOH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

RCH2COOH + CO2

 

 

 

монозамещенная

 

 

 

уксусная кислота

R'

 

COOC2H5

 

 

R'

-

C

H O, H+, ∆

 

COO

R

 

2

 

 

C

 

 

 

 

 

 

COOC2H5

 

 

R

COO-

 

 

 

 

H+

R'

COOH

C

R

COOH

 

 

RR'CHCOOH + CO2

дизамещенная уксусная кислота

Синтез при помощи малонового эфира дает уксусную кислоту, в которой один или два атома водорода замещены на алкильные

группы.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

43

 

 

 

 

 

CH3

 

 

 

-CO2, ∆

 

 

CH3

 

 

COOH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH

 

CH COOH

 

CH3

CHCH2

 

 

 

 

 

 

 

CHCH

 

CH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

2

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

изокапроновая кислота

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COOH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

H+

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH3

 

 

COO-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH3

CHCH2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COO-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

H2O, OH-,

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH

3

 

 

 

 

 

 

 

-

 

 

 

CH3

 

 

COOC2H5

 

 

 

 

COOC2H5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

HC

Na+

 

 

CH3

CHCH2

 

 

 

 

 

 

CH

 

CHCH

Br +

 

 

 

 

 

CH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

изобутилбромид

 

COOC2H5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COOC2H5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

C2H5O- Na+

 

этилизобутилмалонат

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(изобутилмалоновый эфир)

COOC2H5

H2C

COOC2H5

малоновый эфир