1. Тафсилятлы беян язынъыз.

2. «Улу Ватан дженки меним сой-сопумнынъ аятында фаджиалы саифедир» деген мевзуда фикир юрьсетювнен метинни девам этинъиз.

9. Труба давет эте

Куньлернинъ биринде саба танъда Рапкъан коюнинъ эалисини труба давушы уянтты. Башта тантаналы, даветкяр аэнк, сонъ йымшыкъ ве созукъ давушнен труба адамларгъа недир демек истеди. Бунынъ не экенини бильмек ичюн бизлер мектеп бетке чаптыкъ. Чюнки труба давушы о тарафтан кельмекте эди…

Бир къач куньден сонъ анълагъанымызгъа коре, янъы оджа, Эмин Аширович Къаишев, мектепте балаларнынъ дерске къатнавы фена алда олгъаныны анълагъан сонъ, педсоветте труба чалып балаларны мектепке чагъырмакъны теклиф эткен. О, ордуда арбий оркестрде трубаджы экен. Трубасы озюнен берабер олгъан сонъ, онынънен саат ерине файдалынмакъны теклиф эткен. Оджалар коллективи разы олгъан. Бу акъта махсус къарар да къабул этильген …

Саба бизлер труба садалары алтында тура ве мектепке чапамыз. Уйледе айны шу музыка чалынгъанда эвге къайтамыз. Акъшам исе шу нагъме алтында юкламагъа ятамыз. Бойледже, Къаишевнинъ музыкасы бизим куньледик аятымызнынъ бир къысымы олып къалды…

Трубанынъ сеси бизим ичюн давет, эмир киби янъгъырай ве биз оны эшикенимизнен, энъ якъын ёлнен мектепке чапамыз. Бизлер озьлеримизни дженкте иштирак эткен бабаларымызгъа ве агъаларымызгъа бенъзетемиз. Бизим аман-аман эр биримиз дженкте якъын адамларымызны гъайып эттик ве шимди, дерсинъ, шеитлернинъ хатиреси бизлерни сафкъа чагъырмакъта. Труба сеси янъгъырагъан сонъ, он беш дакъкъа ичинде эр биримиз, бу анъде къаерде булунгъанымыздан къатий назар, мектеп огюнде сафкъа тизилип турмакъ керекмиз (194 сёз).

Э. Арифов, А. Османдан

1. Тафсилятлы беян язынъыз.

2. Мектебинъизде тербие ве низам акъкъында икяенъизнен метинни девам этинъиз.

10. * * *

Сейтабла агъа пенджере кенарына къойгъан бир топ газеталарны алды, къонагъа къойды.

– Янъы газеталар, бакъ, Селямет, – деди. – Мен аяткъа чыкъып бир сигарчыкъ якъайым. Э, керчек, сен тютетмейсинъми? Санъа теклиф этмедим.

– Ёкъ, сагъ олунъыз, тютетмейим.

– Пек гузель япасынъ. Аферин. Огренген – ольгенден бетер, огренмегенинъ яхшы. Биз, иште, фронт дедик, дженк дедик – шу белягъа къапындыкъ. Энди оны ташламакътан зор шей ёкъ манъа.

…Мен газеталарны къарыштырдым. «Ленин байрагъы»нынъ тазе номерини ачтым, окъуйджакъ олдым, ничюндир башыма бир шей кирмей. Тааджип.

– А Селямет, «Байракъ»ны окъуйсынъмы? – ичери кирип кельди Сеитабла агъа. – Гузель, гузель.

– Окъуйджакъ олам ама, къолумдан кельмей, – догърусыны айта къойдым мен.

– Бильмемек айып дегиль, огренмемек айыптыр. Бу газета сизлер киби яшлар ичюн чыкъа. Анъламагъанынъ не я? Пек яхшы анъларсынъ. Окъувсыз бильги ёкъ, бильгисиз кунюнъ ёкъ. Я «Байракъ»ны алмайсызмы ёкъса?

– Ёкъ, язылгъанымыз ёкъ. Мен кимерде сатувда расткетирсем алам…

– Э, балам, мына бу ишинъизни макътап оламайым. – Сеитабла агъа газетанынъ дёртюнджи саифесини ачты. – «Ана тилинде чыкъкъан газетамызгъа абуне олмагъан бир къырымтатар къорантасы къалмасын!» – Сеитабла агъа джебинден бир топ «Абуне кягъыты» чыкъарды, бирини манъа узатты. Сонъра пармакъ саллап кулюмсиреди: – Бакъ язылдынъмы, ёкъмы тешкеририм! Мен районымызда «Байракъ»къа джемаатчылыкъ эсасында абуне яптырам.

– Язылырмыз, Сеитабла агъа, мытлакъ язылырмыз. Биз бунъа эмиет бермегенмиз. Албу исе, керекли шей. Сиз догъру айттынъыз. (195 сёз)

У. Эдемовадан