1. Метиннинъ эсас мундериджесини сакълап, къыскъартылгъан беян язынъыз.

2. Батальон командири Алиевнинъ тыш къыяфетининъ тасвирини метинге кирсетинъиз.

72. Федакярлыкъ нумюнеси

Амет-хан Султан 1920 сенеси Алупка шеэринде ишчи къорантасында догъды. Татар орта мектебини битирген сонъ, Акъмесджиттеки фабрика-завод билим юртунда окъуды. Паровоз депосында уста шегирти олып чалышты, айны заманда шеэр аэроклубына къатнап, учуджылыкъ ишини огренди. Учуджы олув истеги оны, 19 яшындаки осьмюрни, 1939 сенеси Къачы авиация мектебине алып кельди.

Амет-хан 1940 сенеси Къачы мектебининъ къыскъа муддетли курсыны битирген сонъ, Кишинёв янында булунгъан дёртюнджи авиаполккъа арбий хызметке ёлланылды. Улу Ватан дженки йыларында авада Амет-хан душманнен 150 кере дженк этти. Бу чарпышмалар вакъытында шахсен озю 30 душман самолёты ве группа олып дженклешювде 19 самолёт урып тюшюрди. Булардан бириси таран эди. Таран! Бу гъает кучь, гъает сийрек къулланыла билинген усул ки, оны ойле-бойле учуджы беджерип оламай.

Амет-хан Султан 1942 сенеси майыс 31-де къадимий рус шеэри Ярославльнинъ кокюнде душман самолётынен дженкке тутуша. Бу душманнынъ авдан къайткъан самолёты экен. Амет-ханнынъ бензини ве къуршуны бите. Бизим джебэ ёлагъындаки пекинтилеримизнинъ ресимини чыкъарып алгъан душман самолёты исе эп узакълашмакъта. Амет-хан сурьатны арттырып, онынъ пешинден къувалай, озь самолётыны кетирип немсе самолётынынъ къабургъасына ура, немсе самолёты туташып яна, таш киби ерге тюше. Бу – Улу Ватан дженки тарихында куньдюз япылгъан биринджи ава тараны эди.

Ярославль шеэрининъ джемаатчылыгъы джесюр учуджыгъа озь шеэрининъ фахрий гражданы унваныны бере, укюмет исе Амет-ханны Ленин орденине такъдирлей.

1945 сенесининъ апрель айында Амет-хан Султангъа экинджи кере Советлер Бирлигининъ Къараманы унваны бериле.

Амет-хан Султан сонъки дженкявер учушыны Берлин устюнде япа. Онынъ мергин атешинден сонъ туташып янгъан самолёты Темпельгоф аэродромына тюшип патлай. Душман радиосы бу вакъиа мунасебетинен радио вастасынен озь учуджыларыны: «Дикъкъат! Дикъкъат! Авада Амет-хан Султан бар!», – деп тенбилей. Бундан сонъ душманнынъ дигер учуджылары авагъа котерилюв мерамындан вазгечелер. Немселер бутюн дженк йылларында Аметхан Султанны яхшы биле ве о урушкъа киргенде: «Бу — Аметханнынъ эскадрильясы», – деп озь учуджыларыны хабердар эте эдилер.

Дженк биткен сонъ Амет-хан Султан сынавджы-учуджы олып хызмет этти. Девиримизнинъ давуштан тез учкъан бир чокъ самолётларына «аят ичюн ёлланма»ны Амет-хан Султан берди. Бу урушта къуршуннен дегиль, бильгисинен, истидатынен, исрарынен, Ватангъа беслеген сынъырсыз садыкълыгъынен енъиш къазанды. Амет-хан бу джебэде де, черик асыр девамында да къанатлы къараманларнынъ энъ джесюрлери сырасында булунды.

Девиримизнинъ аджайип адамы, халкъымызнынъ гъуруры Амет-хан Султан 1971 сенеси февраль 1-де янъы самолёт сынавы вакъытында эляк олды. Онынъ парлакъ сымасы эбедий яшар (366 сёз).

Газетадан

1. Къыскъартылгъан беян язынъыз.