2. San, külem, köç-kuvet yagınnan artuv, érélenüv, zurayuv.

küç. Bayuv, tireneyüv, üsüv (añ, bélém, karaş turın-da).

küç. İrkéneyüv, irkéneygen kébék toyıluv. [rev. meg. küç. kiñeyép. İrkén revéşte. || İrkénlep, aşıkmıyça, caylap kına, vaklıklarına kader tuktalıp.

KOBA s. Aksıl, sıyık kéren (xayvan tösé turında).

Koba kızıl — ciren kızıl. Koba kızıl at. Koba turı — burlı at.

KOBAGA i. dial. Bebke tayana torgan kolaksa başlarına eylendérép kagıp çıgılgan maxsus kalın tak-tadan gıybaret cépse (anıñ astınnan kerniz başla-na).

KOBZ i. maxé. Ukrainada dumbra tibındagı élékkégé muzıka korallarının bérsé.

KOBZAR i. Kobeda üzé uynap cırlavçı Ukraina xalık cırçısı.

KOBURA i. Révolvér, pistolét yaki nagan kını-sı, kabı

KOBIS i. isk. Skripka sıman borıngı kıllı uyın koralı.

KODI K i. 1. isk. k. koyı 1.

2. dial. k. beké.

KOYI i. 1. Cirnéy sulı katlamınnan suv aluv öçén téke kazılgan (gadette cimérélmes öçén sténaları agaç bura bélen buralgan) tiren çokır.

2. maxé. Gadette ayırgıç süz bélen kilgende: törlé téxnik maksatlar öçén kazılgan, boravlangan tiren çokır.

Koyı kazu — kémge de bulsa naçarlık éşlerge yörüv.

KOYILDIK i. Koyılgan orlık, ciméga (artık ölgérüvden, cil-davıl bélen h. b. sebepler arkasında).

KOYILMA i. 1. érétép maxsus formaga agızgannan soñ alıngan métall kisegé.

2. Koyıp éşlengen eybér.

KOYILUV I f. 1. Tügélüv, çeçélüv (börtéklé, vak, tag raluçan kiseklerden torgan eybérler turında). || Taraluv, yavuv. || Vak kiseklerge vatılıp çeçélüv, sibélüv.

Küplep ézélép, ayırılıp, yolkınıp töşü; tügélüv, sibélüv (yafraklar, çeç, yon, ölgérgen ciméş, orlıklar h. b. ş. turında)..

Küplep töşü, téşép bétüv (téş turında).

Agu, agıp toruv, tügélüv; taşu (sıyıklıklar, küz yeşé, yangır turında).

küç. Mul bulıp, bérkélép taraluv (yaktılık, nurlar, xuş isler turında). II küç. İşétélüv, yangırav (tigéz, salmak söyleşü, cır, muzıka avazları turında).

küç. Bér-bér artlı kayan da bulsa çıgu, kaya da bulsa kilüv (kéşéler turında). || Kübevlep bér-bér artlı sikérép yaki yıgılıp töşü (arbadan, çanadan, maşinadan h. b.).

küç. Atıluv, çeçélüv (yoldızlar turında).

küç. Kaybér figıller urınına kullanılıp, şul figılden añlaşılgan éş-xelnén inténsiv hem de-vamlı buluvvın béldére.

10. Küç. Yukka çıgu, bétüv.

KOYIMÇI i. isk. Altın-köméşten yözék-bélezékler koyuvçı, yüvélir.

KOYIN i. dial. Koyıp yavgan köçlé yañgır; rusçası: livén.

KOYINDIRU f. 1. Yuvındıruv, saflandıruv öçén suga kértüv.

Mul itép yüvéşlev, çılatuv.

Mul itép taratuv, kümüv, çolgap aluv (yaktılık, nurlar, xuş isler turında). I 4. küç. Kaybér figıller urınına kullanılıp, şul figılden añlaşılgan éş-xelnéñ köçlé, inténsiv buluvvın béldére.

KOYINTI i. söyl Koyılıp, tügélép-çeçélép kalgan nerseler.

KOYINUV f. 1. Yuvınuv, yözü, çumuv; suv kérüv. Yüvéşlenüv, çılanuv (meselen, yadgır astında).

KOYIŞ: kan koyış — sugış, ütéréş. —

KOCAN i. Künnen, brézénttan, kléёnkadah. b. şundıy suv ütkermi torgan eybérlerden tégélgen

palto.

KO'CANKA i. söyl Kün kurtka, palto.

KOCİMİT i. Künge oxşaşlı, künné alıştıra torgan matérial.

KOCUX i. téx. Korılmalarnı, méxanizmnarnı yaki alarnın. çastların saklap, kaplap tora torgan tışça (tışlık), futlyar.

KOZAV i. Tuzdan yaki karama kayrısınnan éşlengen (gadette tsilindr formasında) savıt; tırıs.

KOZGIN i. zool. 1. Tın, avlak urınnarga oya yasıy hem hertörlé azıknı aşıy torgan yıltır kara kavrıylı zur koş.

küç. Kéşé köçén, malıy üzleştérép, talap yeşevçé (ékspluvatator sıynıf vekilleré — éré xucalar, kulaklar, din épélleré h. b. turında).

küç. Doşman samolёtları turında.

O Kozgın tavışı (kéşége karata) — yemséz, yagımsız tavış.

KOZIK i. dial. érbét çiklevégé

KOZIRЁK i. Baş kiyéménde (furacka, bürék, kartuz h. b. larda) Gmatsgay östéne çıgıp torgan yarım tügerek formadagı çıgıntı.

KOZIRЁKLAV f. 1. Xerbi xézmetkerler arasında: un kulnı baş kiyéméne— çige yanına küterép selamlev.

2. rev. meg. kozırёklap. Kozırёk sıman itép, al ga çıgarıp.

KOZIR i. 1. k. uyın 5.

2. küç. Nindi de bulsa maksat öçén faydalanırga uñaylı oçrak, xel, rmömkinlék.

O Kozır tuzı — bay, derecelé, abruylı kéşé turında.

KOYGIN s. söyl Koyıp yava torgan..

KOYKA1 [koyka] i. Ozak kaynatılgan ayak-toyak yaki söyek şulpasına (sarkındısına) vak kına it yaki balık kisekleré katnaştırıp, suvıtıp kuyırtılgan salkın aşamlık.

KOYKALAV [koykalav] f. Koykalık (2 meg.) salıp, koyka éçénde kaldırıp suvıtuv (péşken itné, balıknı h. b.).

KOYKALIK s. 1. Koyka yasav öçén xezérlengen; koykaga citerlék.

2. i. Koyka yasav öçén xezérlengen şulpa (sarkındı).

KOYMA I i. Nersené de bulsa ayırıp torgan yaki eylendérép algan nıgıtma, korılma.

KOYMA II s. Koyıp yava torgan, bik köçlé.

KOYMAK i. 1. Sıyık kamırdan tabada péşérélgen yomşak çey yanı aşamlıgı.

söyl. Su östéndegé tügerek maylı (mazutlı) taplar.

Yassı taşnı suv östénnen çepçétép atkan vakıt-ta barlıkka kilgen vak tügerek dulkın.

Koymak koyuv — koymak péşérüv.

Koymak aşav — atılgan yassı taşnıñ suv östénnen, vak tügerek dulkınnar xasil itép, bérnikader sikérép baruvı turında.

KOYMAKLI s. Yanına koymak birélgen.

KOYMALAV f. Nersené de bulsa koyma bélen ayıruv, eylendérép aluv.

KOYMALI s. Koyma totılgan, koyma bélen eylendérép alıngan.

KOYRIK i. 1. Xayvan gevdesénéñ artkı öléşéndegé (gadette xereketlene torgan) östeme üsénté yaki xayvan gevdesénén oçlayıp bétken artkı öléşé. || Gevdenén artkı öléşénde bér uçma kavrıylar (koşlarda).

küç. Oça torgan apparatlarnıñ oçlayıp bétken artkı öléşé. || Gomümen nersenéñ de bulsa artkı öléşé, artkı yagı, artkı bétémé. || Bérbér artlı tézélép kitken yaki tézélép bargan törkémnén artkı öléşé.

küç. kims. İyarçén (éşte, süzde, karaşta kémge de bulsa iyerüçé); kuştan, yalagay.

küç. söyl. Nindi de bulsa éş, burıç h. b. ş. nıñ ütelép bétmegen, tögellenmegen öléşé, axırı. || Ukuvçılar, studéntlar télénde: „2" lé bilgéler, üz vakıtında tapşırılmagan zaçétlar, imti-xannar, kontrol éşler h. b.

Aşlık cilgergende ayırılıp çıga torgan naçar sıyfatlı aç börtéklerden, vak başaklardan, çüp orlıklardan h. b. ş. gıybaret katnaşma.

6. dial. Bereñgé bakçası artı; yortnıñ ındır yagı.

maxé. Kindér suguv stanında buy cépnéñ kéréden soñ küşege kader tarayıp bargan öléşé.

küç. söyl. Kéşé isémén béldére torgan kuşma süznén bérénçé yaki ikénçé kisegé.// Kéşé iséméne (anıñ hönerén, xaraktérnı h. b. açıklav, ayı~ rımlap kürsetüv öçén) yalgap, kuşıp eytéle torgan östeme süz yaki kuşamat.

KOYRIK L ANU f. 1. Koyrık üsüv.

Koyrık sıman nerse barlıkka kilüv.

küç. söyl. Bér-bér artlı tézélép basuv (çiratta).

4. küç. söyl Yalganıp, canlanıp kitüv (süz, eñgeme).

KOYRIKLAP rev. küç. 1. Borgalap, bizeklep.

2. Arttırıp, bulmagannı östep, üzénnen kuşıp.

KOYRIKLI: koyrıklı yoldız — k. kométa.

O Koyrıklı süz — kinayalep eytélgen süz.

KOYRIKSIZ s. küç. 1. Işanıçsız, üz fikérénde (süzénde) nık tormavçan.

2. söyl Kıska (kiyém turında).

KOYRIKÇI i. 1. Rul yardeménde köyme, sudno xereketéne yüneléş birüçé kéşé.

2. küç. Koyrıkçılık tarafdarı.

KOYRIKÇILIK i. Asılda éşçéler sıynıfınıñ révolyutsion burıçların, anıñ politik hem ékonomik taleplerén çiklevge, révolyutsion köreşten baş tar-tuga, révolyutsion partiyenéñ éşçéler xereketéndegé citekçélék rolén inkyar itüge kaytıp kala torgan opportunistik idéologiye hem taktika.

KOYTI s. söyl Naçar, yaman. || Yemséz; xolıksız, éşeké (kéşége karata). || Arık, xelséz, kéçkéne (xayvan turında).

KOYTILANU f. söyl Naçarlanuv.

KOK i. Sudnoda aş péşérüçé, aşçı.

KOKA i. bot. Kalın yafraklarınnan kokain alı-na torgan tropik kuvak.

KOKAFDALI s. Kokarda bérkétélgen.

KOKLYUŞ i. Balalarda köçlé yétkérüv bélen üte torgan yogışlı avıruv; buma yütel.

KOKLYUŞLI s. Koklyuş bélen avırıy torgan.

KOKON i. k. kuzı II.

KOKOS i. k. kokos palması.

KOKS i. Taşkümér, torf h. b. çimallardan maxsus revéşte pava kértmiçe kızdırıp xezérlengen katı yagulık.

KOKSLAV f. Kokska eylendérüv.

KOL i. 1. Barlık xokuklardan hem citéştérüv srédstvolarınnan mexrum itélgen, üz xucası — kol-bilevçénén milké sanalgan kéşé; kolbilevçélék cemgıyeténde izélüçé sıynıf vekilé. || İské Rossiyede krépostnoy kréstyan.

2. küç. Tulısınça (ékonomik, politik h. b. ş.) beylé, irékséz, xokuksız kéşé turında.

3. dini. Allaga buysıngan kéşé, bende.

4. küç. Üzénéñ irégén, éşlerén tulısınça kémgedér, nersegedér buysındırgan, şuna bik nık birélgen kéşé.

O Kol buluv — buysınuv, kol (2 meg.) xeléne töşü. Kol itü—kol xeléne töşérüv; buysındıruv.

KOLA s. Kara koyrıklı hem kara yallı aksıl ciren (at tösé turında).

Kola yalan (saxra) — açık, buş urın, tigéz cir.

KOLAK i. 1. Kéşélerde hem umırtkalı xayvan-narda işétüv organı.

2. İşétüv organınıñ kolak tişégé tireséndegé tışkı, kimérçeklé öléşé; tışkı kolak.

3. söyl Kolakçın (baş kiyéménde).

Törlé eybérlerde totarga, élép kuyarga h. b. uñaylı bulsın öçén éşlengen caylanma, kolak sıman çıgıntı. || Gomümen kolak (2 meg.) sıman bulıp torgan (yaki küréngen) çıgıntı.

Yana gına borınlap çıkkan üsémlékte par yafrak.

KOLAKKA-KOLAK rev. 1. Başkalarga işéttérmi-çe, pışıldap kına.

2. söyl k. başma-baş.

KOLAKLANU f. 1. Kolak sıman çıgıntı barlıkka kilüv.

2. Yana borınlap çıgu, iké nefis yafrak ciberüv (üsémlékler turında).

KOLAKLAV f. Kolak (4 meg.) yasav.

KOLAKLI s. 1. söyl k. kolakçınlı.

2. Zur kolaklı kaybér xayvannar ataması sostavı n da bérénçé süz.

KOLAKSA i. 1. Kéymede işkek bérkéte torgan caylanma; rusçası: uklyuçina.

2. Çabatanıñ yan yaklarında kindérené çalıp tagıp aluv öçén yasalgan tişék.

3. Nirgenén, bebke utırtuv öçén, baş-başları ozınayıp çıgıp torgan in öské arkılı burenesé.

KOLAKSIZ s. söyl Sañgırav, çukrak.

O Kolaksız kaluv — sañgıravlanuv, çukraklanuv.

KOLAKTAN-KOLAKKA rev. 1. Yeşérén revéşte.

2. Başkalarga işéttérmiçe.

KOLAKÇA i. I. k. kolakçın.

KOLAKÇALI s. dial. k. kolakçınlı.

KOLAKÇIK i. 1. Kéçkéne kolak (2—5 meg.).

2. anat. Yéreknéñ vénadan kan kabul ite torgan yugarı öléşé.

KOLAKÇIN i. 1. Büréknéñ kolaklarnı || s. meg. söyl Şundıy élgéde tégélgen; kolakçınlı.

söyl. Kolakçınlı bürék.

maxé. Kolaklarga kuyıp tıñlav öçén duga sıman métall plastinka bélen totaştırılgan iké tavış tıñlav apparatınnan gıybaret pribor.

KOLAKÇINLI f. söyl. Kolakçın yasap tégélgen, kolakçını bulgan.

KOLAN i. isk. Matur, yögérék kırgıy at.

KOLAÇ i. 1. Yan yakka suzılgan iké kul arası (bér kulnıñ barmak oçlarınnan ikénçé kulnın barmak oçlarına kader); şul aralıkka tigéz ozınlık ülçev béremlégé. // Bér kulnıñ barmak oçlarınnan ikénçé kulnıñ barmak oçlarına kader eylene buyınça bulgan ozınlık; koçak.