Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
0004-(11)Tatarca buyuk sozluk(kiril)-13.911KB.doc
Скачиваний:
5
Добавлен:
01.03.2025
Размер:
14.24 Mб
Скачать

2. Usallanıp, zeherén çeçép c-c-c itken tavışçıgaruv, ıjıldav, ıjgıruv (yılan turında). 3. Mansur.

AJUR i. Bik nefis, çélterlep éşlengen yuka tukıma. // Bik nefis, üte kürénmelé beylem, çigéş.

AJURLI s. Bik nefis çélterlé hem üte kürénmelé.

AZ rév. 1. Sanı kim, mikdarı zur tügél; kirésé: küp. // i. meg. Nersenéñ de bulsa kéçkéne öléşé, kéçkéne nerse.

heb. funk. Citerlék yaki kanegatlenérlék tügél,,. kétkenge, uylaganga Karaganda kim, tüben.

Sirek, elle nide bér.

AZA: aza kubu dial.— şayaruv, uynav, azuv.

AZAGINA'ÇA rev. Ahırınaça, ahırına kader, bét~ kençé.

AZ-AZ rev. Bik az, azlap.

AZ-AZDAN rev. söyl. Azlap kına.

AZ-AZLAP rev. Az gına külemde;ekrénlep. // Bik az itép, anda-sanda.

AZAYTUV f. Az kaldıruv, kimétüv.

AZAK i. 1. Bér böténnén (prédmét yaki kürénéşnén) id songı kisegé, ahırı; bétüv, tuktav aldınnan bulganı, aktıkkı öléşé.

AZAKKI s. İn ahırda bula torgan, bétüv aldındagı; aktıkkı, ahırgı, songı.

AZAKTAN rev. Sonınnan, ahırdan; başka éşler ütelép bétkeç yaki bilgélé bér vakıt ütkeç.

AZAR-BİZER: azar-bizer kitérüv söyl. 1) azdırıp bétérüv. 2) mal-mölketné tuzdıruv; yukka totıp bétérüv, pıran-zaran kitérüv; 3) küñélné cilkéndérüv.

AZART i. söyl. Bik nık mavıguvçanlık, dert; komar.

Azart bélen — mavıgıp, dertlenép. Kaz. utl. Azartka birélüv söyl.— nerse bélen de bulsa artık mavıgıp kitüv.

AZARTLANUV f. söyl. Azartka birélüv, komarlanuv.

AZARTLI s. Bik mavıktırgıç, dertlé, komarlı.

AZARTÇI i. Azartlı, komarlı uyınnarga birélgen kéşé, azartlı uyınnar uynavvçı.

AZAV: azav téşler—1) aslı-éslé, çeyni torgan yassı ösléklé téşler, urt téşler; 2) dial. akıl téşleré.

AZAVLAN UV f. kuç. söyl. Şomaruv, ütkénlenüv.

AZAVLI s. kuç. söyl. Süzén ütkerüvçen, ütkén, usal (kéşé).

AZAYUV f. Az kaluv, kimü.

AZGIN s. 1. Moral totnaksız,ehlaksız, bozık. // Cilkénçek, dertlé; cilkénçeklenép torgan, cilkénçek bulgan.

2. Terbiyeséz, tıñlavsız, şuk (bala turında açuvlanuv süzé).// kuç. şig. Şayan.

3. söyl. Tiré avıruvlarına tiz birélüvçen ten turında.

4. söyl. Kétüvçésén, hucasın sanlamıy torgan (hayvan turında).

AZGINLANUV f. 1. Azgınlıkka töşü, ehlaksızlanuv, yuldan yazuv, bozıklıkka birélüv.

Terbiyesézlenüv; tıñlavsız l anuv, şuklanuv.

söyl. Aza torganga, yarası tözelmi torganga eylenüv (ten turında).

AZGINLIK i. 1. Azgın buluv, bozıklık, yuldan yazgan buluv, ehlaksızlık. 2. Terbiyesézlék, tıñlavsızlık, tıñlavsız buluv, şuk buluv, şuklık.

AZDAN rev. söyl. Az digende, iñ kiménde.

AZDIRUV f. 1. İ vkl. yun. k. azuv I (1—2 meg.). Naçar, bozık yulga, ehlaksızlıkka tartuv, yuldan yazdıruv.

Terbiyesézlékke, şuklıkka yul kuyuv, bozuv.

Cilkétüv, ileslendérüv. // kuç. Kızıktırıp kotırtuv.

İnféktsiye kértép yaki başka yul bélen avıruvnı, yar anı kéçeytüv.

söyl. Ustérüv, citkérüv.

AZKANLILIK i. Kan massası üzgerüv, kızıl kan tençéklerénéñ hem gémoglobinnıñ kimüvé bélen harakterlana torgan avıruv — anémiya.

AZLAP, AZLAP-AZLAP rev. \. Az-az gına itép, bülép-bülép.

2. Akrınlap, tora-bara.

AZLIK i. Az buluv, citerlék bulmav.

AZ-MAZ rev. Béraz, bérkader.

AZ-MAZLAP rev. k. az-azlap.

AZMAN i. 1. zool. Zur zeñgersü kara kort, töklétuvranıñ zurısı; bocan.

söyl. Azgın, buysınmavvçı, başbaştak.

söyl. İké törlé hayvan kuşıluvdan tugan yada tokım hayvan (meselen, at bélen işek kuşıluvdan).

AZMI-KÜPMÉ rev. Béraz, bérkader, azrak.

AZNAV f. dial. Aygıldap, kéçlé tavış bélen kéşnev.

AZOY: azoy érası — C,irnéñ géologik tarihında organik tormış bulmagan éra, in borıngı éra.

AZSINUV f. Az kürüv, kanegatlenmev.

AZUV I f. 1.Azgınlıkka birélüv, bozıklıkka birélüv, ehlaksızlanuv.

Artık irék aluv, usallanuv, uzınuv. // Artıgın uynav, şayaruv, şuklanuv, tertipsézlenüv, azınuv.. // Yarsıp kitüv, cilkénüv, tınıçlıgın yugaltuv (künél turında).

Naçarlanuv, kéçeyép kitüv (avıruv, yara turında).

Hayvannarda, nesél üzgerép, yada tokım, gibrid barlıkka kilüv. // kuç. Bérer nerse nigézénde yada eybér, yada tér tuvuv, nerseıyı de bulsa üzgertép éşlev.

AZUV II i. k. azav.

AZU-TUZUV f. Azıp éşten çıguv, bozıklıkka birélüv.

AZÇILIK i. Nindi de bulsa bér böténnéñ, bérer törlé gruppanıd azrak, kimrek öléşé.

Azçılık milletler — ilnéñ tép halık massasına* Karaganda az sannı teşkil ite torgan millet.

AZIK i. 1. Aşarga, éçerge yarıy torgan, aşamlık hezérlevge kite torgan nerse. // s. meg. Azıkka mönesebetlé.. // Aşamlık, aşarga hezérlengen nerse.