2. Eybérge, anı tuzannan, yonnan h. B. Ş. Arındıru, paklendérü öçén, su bérkü, sibü turında.

YÖGÉRTÜ III f. Xayvannarda: cénsi kuşıldıru, kaplatu.

YÖGÉRE-ATLIY rev. Bér yögérép, bér adımlap; bnk aşıgıp.

YÖGÉRÜ f. 1. Ayaklarnı tiz-tiz alıştırıp, kiskén eteréşlé adımnar bélen bik kızu xereket itü. // Aşıgıç revéşte kaya da bulsa baru.

Zur tizlék bélen baru (poyızd, maşina h. b. ş. xe-reketé turında). // Zur tizlék bélen küçü, tara-lu (tétéy, cil, yaktılık h. b. turında). // Organizmga kinet taralıp, nindi de bulsa teesir yasav turında.

küç. C,itéz xereket itü (kullar turında).

küç. Tiz ütü (vakıt turında).

küç. Agu, taşıp agıp kitü (sıyıklıklarga karata).

Nindi de bulsa bér yüneléşte yırakka suzılu, tartılu (yullar, sukmaklar, téléfon çıbıkları h. b.).

küç. Kinet, tiz arada niidi de bulsa psixik kürénéş bulıp alu (kéşéde).

küç. Nindi de bulsa téske kérü.

küç. Nindi de bulsa éşné başkarırga, buldırır-ga tırışıp yörü. // Küp nerse başkarırga, éşlerge yıl-gérü, citéşü turında.

YÖGEN i. 1. Cdggép, atlanıp yörüde faydalanu öçén, xayvannarnın, meselen, atnıñ başına kidére torgan, galette kayıştan yasalgan avızlıklı. tézgénlé caylya«-ma — at cigü cipazlarınnan bévs^

2. küç. Nerse de bulsa éşlerge mömkinlék birmiçe, iréksézlep, totkarlap tora torgan sebep, xel. é

YÖGENLÉ s. Yögen kidérélgen, yögenlengen.

YÖGENLÉKLEV f. sır. k. yögenlev.

YÖGENLEV f. 1. Yögen kidérü.

2. küç. Tıyu, talep itélgen tertipke buysındıru, üz irkéne kuymav. // Üz ixtıyarına buysındıru, bilgéli bér maksat öçén faydalanu. // rev. meg. yögenlep. Kéçlep, iréksézlep.

YÖGENSÉZ s. 1. Yögené yuk, yögen kidérélmegen.

2. küç. Totnaksız, edepséz, azgş. // Üziréklé, başbaştak. // şig. İrék-lé, bérnerse bélen de çiklenmegen.

YÖGENSÉZLÉK i. Artık totnaksızlık, tıynaksız-lık, edepsézlék; azgınlık. // Üziréxlélék, başbaştaklık.

YÖGENSÉZLENÜ f. Yögensézge (2 meg.) eylenü. // rev. meg. yögensézlenéi. İrkénlep, tıyılga-. sız revéşte.

YÖDETÜ f. 1. Aptıratu, zléden-elé borçıp toru, tıngılık birmev.

İntéktérü, cefalav (avıru, açlık h. b. ş. turında).

Cebérlev, rencétü, ruxi gazaplav.

YÖDEÜ I f. 1. İntégü, cefalanu. // Aru, talçıgu, xelden tayu.

Bérer nersené xel ite, başkara almıyça aptırav, kıyın xelde kalu.

Gazaplanu, bik nık borçılu.

YÖDEÜ II s. dial. Arık, xelséz.

YÖZ I san. 1. 100 sanın hem mikdarıi béldérüçé süz.

Yöz yıl éçéndegé vakıt arası; gasır.

«Küp, bik küp» megnesénde.

YÖZ II i. 1. Kéşé başınıñ algı öléşé, bit.. // Çıray.

2. Al, al yak. //«Kéşé yözéne, xalık yözéne» kébék tézmelerde «karşısına», «aldına» digen megnené béldére.

3. Nersenén de bulsa öské yagı, östé. // Gömbez.

Yozzurlık, meydan (kéçkéne eybérlerge karata kullanıla).

küç. Kémnéñ de yeki nersenén. de bulsa üzéne géne xas sıyfatı, asılı, xaraktérlı üzénçelégé. // Nersenén de bulsa tışkı kürénéşé.

6. küç. Derece, abruy; namus.

YÖZ III i. Kise, çaba torgan eybérlernéñ ütkén yagı (éléşé).

Yöz salu — kise, çaba torgan eybérlernéñ yözév yasav, ütké nlev. Yözén çıgaru — kise, çaba torgan eybér-lerné tiyéşlé derecege citkérép ütké nlev, kayrav,

YÖZGÉÇ i. Balıklarda hem suda yeşevçé umırtkalm xayvannarda xereket itü organı. // s. meg. Yözü öçén xézmet lgte torgan.

YÖZGE-YÖZ rev. Bér-bérsénéñ karşısına bik yakış kilép; kara-karşı kilép.

YÖZGELEK i. zool. Ekrén aga torgan yeki torgıga suda yeşevçé éré koñgız.

YÖZGE-MÉÑGE rev. Bik sirek.

YÖZDÉRÜ f. Tiren suga kértép koyındıru, yuvuv (at turında).

Yözdérép çıgu — tiren hem kiñ yılganı at östéndé yeki at koyrıgına yabışıp kiçü.

YÖZÉK i. Kıymmetlé taş bélen bizelgen, kaş kuyılgan baldak.

YÖZÉM i. 1. C,ılı yaklarda uralıp üse torgan kuvak üsémlék; vinograd.

2. cıy. Şul üsémléknéñ ciméşleré. // Şul ciméş-lernéñ maxsus kiptérép ezérlengen töré.

YÖZÉMLÉ s. Yözém kuşılgan; yözém kuşıp ezérlengen, péşérélgen.

YÖZÉMÇÉLÉK i. Yözém ürçétü bélen şögıllenü.

YÖZÉMLEP rev. Yözém bélen.

YÖZÉNDE beyl. kit, Kémnén, de yeki nersenén, de bulsa éşçenlégéne, totkan urınına beye birgende kul-lanıla: felen kébék şexéste yeki nersede; misalında, ürnegénde.

YÖZÉNNON beyl. 1. Nindi de bulsa maksat bélen. // Nerse sıyfatında, nerse itép.

2. Nerse bilgésé itép, nerse xörmeténe.

YÖZ3ÜRLIK i. k. meydan 4.

YÖZÉNÇÉ s. Ter. sanı. k. yöz. Yözénçé yeşke kitü.// küç. Küp tapkır, bik küp.

YÖZ-KIYAFET cıy. i. Kéşénéñ tışkı kürénéşé (yözé, ös-baş kiyémneré).

YÖZLÉK I i. 1. Yöz sum beyeséndegé kegaz akça.

/ 2. isk. Révolyutsiyege kader Rossiyede atlı kazak taskerlerénde gaskeri bülék (régulyar atlı gaskerler-fgé eskadronga beraber).

YÖZLÉK II i. Yözné nerseden de bulsa saklav öçén maxsus éşlengen eybér; bitlék.

Yözlék bélen tuvuv — bexétlé bulıp tuvuv.

YÖZLÉK III i. 1. İşék yeki tereze uyıp kuyılgaş urın tireli bérkétéle torgan, gadette sırlap, bizek-lep éşlengen yuka tar planka (takta). // Éçké biklevlé yozaknıñ tişégéne tışkı yaktan yaraklaştırıp kuyılgan métall plastinka.

Sekénéñ kırıyın teşkil itken takta.

Ayak kiyéménéñ ayak yözén kaplap torgan öléşé.

Nersenén de bulsa ös yözé, tigéz öslégé.

YÖZLÉK IV i. Miçnén kızuın saklav öçén anıñ algı öléşéne öyép kaldırılgan utlı kümérler (ipig gomumen, miç aşı péşérgende).

YÖZLEGEN Çama sanı. k. yözlerçe.

YÖZLEP Çama sanı. k. yöz. I.

YÖZLERÇE Çama sanı. Yözlep, bérniçe yözge yakın.

YÖZLETE rev. Yöz tapkır, küp tapkır, bik küp mertebe arttırıp.

YÖZLEV f. 1. Nıklık, şomalık, maturlık h. b. öçén nersené de bulsa taş, métall, mermer h. b. ş. kat-lam bélen tışlav yeki kaplav.

Kise, çaba torgan eybérlerné ütké nlev.

Eybérge éçten yamav salganda yırtık urınnıñ eylenesén yamavlıkka péxtelep tégép çıgu.

YÖZME s. 1. İézép yöri torgan, su östéne korılgan.

2. i. m\g. xim. Ayırım molékulalarga kader vaklan-mıyça, çagıştırmaça zurrak katı kisekçékler katnaş-masınnan torgan bolgançık sıyıklık yeki gaz; rusçası: özvés.

YÖZSÉZ s. söyl. Üte oyatsız, namussız, edepséz.

YÖZSÉZLENÜ f. söyl. Üz-üzén tupas totu; oyatsız-lık, namussızlık kürsetüv.

YÖZTÜBEN rev. yöz bélen aska taba karap; kiré-sé: çalkan.

Yöztüben kilü—1) yöz bélen téşü, avu.. 2) gadi s. ülü, helak bulu. Yöztüben kitü — 1) yöz bélen kaplanıpyıgılu; 2) gadi s. yukka çıgu, helak bulu.

YÖZÇÉ i. isk. k. yöz başı.

YÖZYILLIK i. Yöz yıl vakıt arası; gasır. // s. meg. Yöz yıl buyınça devam itken..// s. meg. Yöz yıl yeşegen.

YÖZBYAFRAK i. bot. Katmarlı roza çeçegé ata torgan vak yafraklı bakça gélé; rusçası: stolépéstka.

YÖZYEŞER i. bot. Ozınça itleç hem çenéçkélé yafraklı küpyıllık tropik ülen üsémlék (bézde bülme gvllerénén. bér töré itép üstéréle, daru öçén fayda-lanıla); rusçası: stolétnik.

YÖZER Bul. sanı k. yöz I.

YÖZERLÉ: yözerlé ülçev — ülçene torgam eybérné üzénnen 100 tapkır cinélrek gér bélen tigézli ala torgan maxsus tézéléşlé ülçev.

YÖZERLÉK i. k. yözlék! (1 meg.). // s. meg. Yöz sumlık, yöz sum beyeséndegé.

YÖZERLEGEN Çama sanı k. yözlerçe.

YÖZERLEP Bul. sanı k. yözer. // Bik küplep.

YÖZÜ f. 1. Su östénde yeki su astı tirenlégénde: maxsus caylangan organnar yardeménde xereket itü (balıklar hem suda yeşevçé xayvannar turında). // Kul-ayaklar yardeménde xereket itü (kéşéler, cirde yeşevçé xayvannar turında). // Maxsus caylanmalar yardeménde xereket itü (sudnolar, köyme h. b. turında).

Maxsus yözgéç korılmalarda (sudioda, köyme de h. b.) su östénnen kaya da bulsa baru, küñél açış yörü. : // Sudnoda xézmet itü.

Sıyıklık éçénde bulıp, böténley batmıyça, öske kalkıp toru. // Bérer törlé sıyıklık éçénde bulu, yatu.

küç. havada salmak kına xereket itü. // Oçu (koşlar hem oçu appa-ratları, alar bélen idare itüçé kéşéler turında). // Salmak, ciñél xereketler bélen biyüv turında.

küç. Nindi de bulsa ölkede kiñ meglumatlılık, tiran bélém, zur ostalık kürsetü. // Ürkénlep éşlev, neticelé éş kürsetü.

küç. Bay, rexet tormışta, rexetlék-küñéllélékke çumıp yeşev turında.

küç. gadi s. İmtixanda soravlarga naçar cavap birü.

YÖZÜÇÉ i. 1. Yöze bélüçé, suda yözép yörüçé kéşé.